श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 229


ਗਉੜੀ ਮਹਲਾ ੧ ॥
गउड़ी महला १ ॥

गौरी, पहिली मेहल:

ਗੁਰਪਰਸਾਦੀ ਬੂਝਿ ਲੇ ਤਉ ਹੋਇ ਨਿਬੇਰਾ ॥
गुरपरसादी बूझि ले तउ होइ निबेरा ॥

गुरूंच्या कृपेने समजूत येते आणि मग हिशोब चुकतो.

ਘਰਿ ਘਰਿ ਨਾਮੁ ਨਿਰੰਜਨਾ ਸੋ ਠਾਕੁਰੁ ਮੇਰਾ ॥੧॥
घरि घरि नामु निरंजना सो ठाकुरु मेरा ॥१॥

प्रत्येक हृदयात निष्कलंक परमेश्वराचे नाव आहे; तो माझा स्वामी आणि स्वामी आहे. ||1||

ਬਿਨੁ ਗੁਰਸਬਦ ਨ ਛੂਟੀਐ ਦੇਖਹੁ ਵੀਚਾਰਾ ॥
बिनु गुरसबद न छूटीऐ देखहु वीचारा ॥

गुरुच्या वचनाशिवाय कोणाचीही मुक्ती होत नाही. हे पहा आणि त्यावर चिंतन करा.

ਜੇ ਲਖ ਕਰਮ ਕਮਾਵਹੀ ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਅੰਧਿਆਰਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
जे लख करम कमावही बिनु गुर अंधिआरा ॥१॥ रहाउ ॥

तुम्ही लाखो कर्मकांड केले तरी गुरूशिवाय फक्त अंधारच आहे. ||1||विराम||

ਅੰਧੇ ਅਕਲੀ ਬਾਹਰੇ ਕਿਆ ਤਿਨ ਸਿਉ ਕਹੀਐ ॥
अंधे अकली बाहरे किआ तिन सिउ कहीऐ ॥

आंधळा आणि शहाणपणा नसलेल्याला तुम्ही काय म्हणाल?

ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਪੰਥੁ ਨ ਸੂਝਈ ਕਿਤੁ ਬਿਧਿ ਨਿਰਬਹੀਐ ॥੨॥
बिनु गुर पंथु न सूझई कितु बिधि निरबहीऐ ॥२॥

गुरूशिवाय मार्ग दिसत नाही. कोणी कसे पुढे जाऊ शकते? ||2||

ਖੋਟੇ ਕਉ ਖਰਾ ਕਹੈ ਖਰੇ ਸਾਰ ਨ ਜਾਣੈ ॥
खोटे कउ खरा कहै खरे सार न जाणै ॥

तो बनावटीला खरा म्हणतो, आणि त्याला खऱ्याची किंमत कळत नाही.

ਅੰਧੇ ਕਾ ਨਾਉ ਪਾਰਖੂ ਕਲੀ ਕਾਲ ਵਿਡਾਣੈ ॥੩॥
अंधे का नाउ पारखू कली काल विडाणै ॥३॥

आंधळा हा मुल्यांकन करणारा म्हणून ओळखला जातो; हा कलियुगाचा काळोख किती विचित्र आहे! ||3||

ਸੂਤੇ ਕਉ ਜਾਗਤੁ ਕਹੈ ਜਾਗਤ ਕਉ ਸੂਤਾ ॥
सूते कउ जागतु कहै जागत कउ सूता ॥

झोपणारा जागृत असतो असे म्हणतात आणि जे जागे आहेत ते झोपलेल्यासारखे असतात.

ਜੀਵਤ ਕਉ ਮੂਆ ਕਹੈ ਮੂਏ ਨਹੀ ਰੋਤਾ ॥੪॥
जीवत कउ मूआ कहै मूए नही रोता ॥४॥

जिवंत लोक मेलेले आहेत असे म्हणतात, आणि जे मेले आहेत त्यांच्यासाठी कोणीही शोक करत नाही. ||4||

ਆਵਤ ਕਉ ਜਾਤਾ ਕਹੈ ਜਾਤੇ ਕਉ ਆਇਆ ॥
आवत कउ जाता कहै जाते कउ आइआ ॥

जो येत आहे तो जात आहे असे म्हणतात आणि जो गेला आहे तो आला आहे असे म्हणतात.

ਪਰ ਕੀ ਕਉ ਅਪੁਨੀ ਕਹੈ ਅਪੁਨੋ ਨਹੀ ਭਾਇਆ ॥੫॥
पर की कउ अपुनी कहै अपुनो नही भाइआ ॥५॥

जे दुसऱ्याचे आहे, त्याला तो आपले म्हणतो, पण जे त्याचे आहे त्याला त्याची आवड नसते. ||5||

ਮੀਠੇ ਕਉ ਕਉੜਾ ਕਹੈ ਕੜੂਏ ਕਉ ਮੀਠਾ ॥
मीठे कउ कउड़ा कहै कड़ूए कउ मीठा ॥

जे गोड आहे ते कडू असे म्हणतात आणि कडू ते गोड असे म्हणतात.

ਰਾਤੇ ਕੀ ਨਿੰਦਾ ਕਰਹਿ ਐਸਾ ਕਲਿ ਮਹਿ ਡੀਠਾ ॥੬॥
राते की निंदा करहि ऐसा कलि महि डीठा ॥६॥

जो परमेश्वराच्या प्रेमाने ओतप्रोत आहे त्याची निंदा केली जाते - हे मी या कलियुगाच्या अंधकारमय युगात पाहिले आहे. ||6||

ਚੇਰੀ ਕੀ ਸੇਵਾ ਕਰਹਿ ਠਾਕੁਰੁ ਨਹੀ ਦੀਸੈ ॥
चेरी की सेवा करहि ठाकुरु नही दीसै ॥

तो दासीची सेवा करतो, आणि त्याला त्याचा स्वामी आणि स्वामी दिसत नाही.

ਪੋਖਰੁ ਨੀਰੁ ਵਿਰੋਲੀਐ ਮਾਖਨੁ ਨਹੀ ਰੀਸੈ ॥੭॥
पोखरु नीरु विरोलीऐ माखनु नही रीसै ॥७॥

तलावातील पाणी मंथन केल्याने लोणी तयार होत नाही. ||7||

ਇਸੁ ਪਦ ਜੋ ਅਰਥਾਇ ਲੇਇ ਸੋ ਗੁਰੂ ਹਮਾਰਾ ॥
इसु पद जो अरथाइ लेइ सो गुरू हमारा ॥

या श्लोकाचा अर्थ ज्याला समजतो तो माझा गुरु होय.

ਨਾਨਕ ਚੀਨੈ ਆਪ ਕਉ ਸੋ ਅਪਰ ਅਪਾਰਾ ॥੮॥
नानक चीनै आप कउ सो अपर अपारा ॥८॥

हे नानक, जो स्वतःला जाणतो, तो अनंत आणि अतुलनीय आहे. ||8||

ਸਭੁ ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਆਪੇ ਭਰਮਾਇਆ ॥
सभु आपे आपि वरतदा आपे भरमाइआ ॥

तो स्वतः सर्वव्यापी आहे; तो स्वतः लोकांची दिशाभूल करतो.

ਗੁਰ ਕਿਰਪਾ ਤੇ ਬੂਝੀਐ ਸਭੁ ਬ੍ਰਹਮੁ ਸਮਾਇਆ ॥੯॥੨॥੧੮॥
गुर किरपा ते बूझीऐ सभु ब्रहमु समाइआ ॥९॥२॥१८॥

गुरूंच्या कृपेने समजते की, भगवंत सर्वांमध्ये सामावलेला आहे. ||9||2||18||

ਰਾਗੁ ਗਉੜੀ ਗੁਆਰੇਰੀ ਮਹਲਾ ੩ ਅਸਟਪਦੀਆ ॥
रागु गउड़ी गुआरेरी महला ३ असटपदीआ ॥

राग गौरी ग्वारायरी, तिसरी मेहल, अष्टपदीया:

ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ੴ सतिगुर प्रसादि ॥

एक वैश्विक निर्माता देव. खऱ्या गुरूंच्या कृपेने:

ਮਨ ਕਾ ਸੂਤਕੁ ਦੂਜਾ ਭਾਉ ॥
मन का सूतकु दूजा भाउ ॥

मनाचे प्रदूषण म्हणजे द्वैतप्रेम.

ਭਰਮੇ ਭੂਲੇ ਆਵਉ ਜਾਉ ॥੧॥
भरमे भूले आवउ जाउ ॥१॥

संशयाने भ्रमित होऊन, लोक पुनर्जन्मात येतात आणि जातात. ||1||

ਮਨਮੁਖਿ ਸੂਤਕੁ ਕਬਹਿ ਨ ਜਾਇ ॥
मनमुखि सूतकु कबहि न जाइ ॥

स्वार्थी मनमुखांचे प्रदूषण कधीच दूर होणार नाही,

ਜਿਚਰੁ ਸਬਦਿ ਨ ਭੀਜੈ ਹਰਿ ਕੈ ਨਾਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
जिचरु सबदि न भीजै हरि कै नाइ ॥१॥ रहाउ ॥

जोपर्यंत ते शब्द आणि परमेश्वराच्या नामावर वास करत नाहीत. ||1||विराम||

ਸਭੋ ਸੂਤਕੁ ਜੇਤਾ ਮੋਹੁ ਆਕਾਰੁ ॥
सभो सूतकु जेता मोहु आकारु ॥

सर्व निर्मिलेले प्राणी भावनिक आसक्तीने दूषित आहेत;

ਮਰਿ ਮਰਿ ਜੰਮੈ ਵਾਰੋ ਵਾਰ ॥੨॥
मरि मरि जंमै वारो वार ॥२॥

ते मरतात आणि पुनर्जन्म घेतात, फक्त पुन्हा पुन्हा मरण्यासाठी. ||2||

ਸੂਤਕੁ ਅਗਨਿ ਪਉਣੈ ਪਾਣੀ ਮਾਹਿ ॥
सूतकु अगनि पउणै पाणी माहि ॥

आग, हवा आणि पाणी प्रदूषित होते.

ਸੂਤਕੁ ਭੋਜਨੁ ਜੇਤਾ ਕਿਛੁ ਖਾਹਿ ॥੩॥
सूतकु भोजनु जेता किछु खाहि ॥३॥

जे अन्न खाल्ले जाते ते प्रदूषित होते. ||3||

ਸੂਤਕਿ ਕਰਮ ਨ ਪੂਜਾ ਹੋਇ ॥
सूतकि करम न पूजा होइ ॥

जे परमेश्वराची उपासना करत नाहीत त्यांची कृती अपवित्र असते.

ਨਾਮਿ ਰਤੇ ਮਨੁ ਨਿਰਮਲੁ ਹੋਇ ॥੪॥
नामि रते मनु निरमलु होइ ॥४॥

भगवंताच्या नामाशी एकरूप होऊन मन निष्कलंक होते. ||4||

ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵਿਐ ਸੂਤਕੁ ਜਾਇ ॥
सतिगुरु सेविऐ सूतकु जाइ ॥

खऱ्या गुरूंची सेवा केल्याने प्रदूषण नाहीसे होते,

ਮਰੈ ਨ ਜਨਮੈ ਕਾਲੁ ਨ ਖਾਇ ॥੫॥
मरै न जनमै कालु न खाइ ॥५॥

आणि मग, एखाद्याला मृत्यू आणि पुनर्जन्म सहन होत नाही किंवा मृत्यूने गिळंकृत होत नाही. ||5||

ਸਾਸਤ ਸਿੰਮ੍ਰਿਤਿ ਸੋਧਿ ਦੇਖਹੁ ਕੋਇ ॥
सासत सिंम्रिति सोधि देखहु कोइ ॥

तुम्ही शास्त्रे आणि सिमरतींचा अभ्यास आणि परीक्षण करू शकता,

ਵਿਣੁ ਨਾਵੈ ਕੋ ਮੁਕਤਿ ਨ ਹੋਇ ॥੬॥
विणु नावै को मुकति न होइ ॥६॥

परंतु नामाशिवाय कोणीही मुक्त होत नाही. ||6||

ਜੁਗ ਚਾਰੇ ਨਾਮੁ ਉਤਮੁ ਸਬਦੁ ਬੀਚਾਰਿ ॥
जुग चारे नामु उतमु सबदु बीचारि ॥

चार युगांमध्ये, नाम हे परम आहे; शब्दाच्या वचनावर चिंतन करा.

ਕਲਿ ਮਹਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਉਤਰਸਿ ਪਾਰਿ ॥੭॥
कलि महि गुरमुखि उतरसि पारि ॥७॥

कलियुगातील या अंधकारमय युगात फक्त गुरुमुखच ओलांडतात. ||7||

ਸਾਚਾ ਮਰੈ ਨ ਆਵੈ ਜਾਇ ॥
साचा मरै न आवै जाइ ॥

खरा परमेश्वर मरत नाही; तो येत नाही किंवा जात नाही.

ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਰਹੈ ਸਮਾਇ ॥੮॥੧॥
नानक गुरमुखि रहै समाइ ॥८॥१॥

हे नानक, गुरुमुख परमेश्वरामध्ये लीन राहतो. ||8||1||

ਗਉੜੀ ਮਹਲਾ ੩ ॥
गउड़ी महला ३ ॥

गौरी, तिसरी मेहल:

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਾਨ ਅਧਾਰਾ ॥
गुरमुखि सेवा प्रान अधारा ॥

निःस्वार्थ सेवा हा गुरुमुखाच्या जीवनाचा आधार असतो.

ਹਰਿ ਜੀਉ ਰਾਖਹੁ ਹਿਰਦੈ ਉਰ ਧਾਰਾ ॥
हरि जीउ राखहु हिरदै उर धारा ॥

प्रिय परमेश्वराला हृदयात धारण करून ठेवा.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੋਭਾ ਸਾਚ ਦੁਆਰਾ ॥੧॥
गुरमुखि सोभा साच दुआरा ॥१॥

गुरुमुखाचा खऱ्या परमेश्वराच्या दरबारात सन्मान होतो. ||1||

ਪੰਡਿਤ ਹਰਿ ਪੜੁ ਤਜਹੁ ਵਿਕਾਰਾ ॥
पंडित हरि पड़ु तजहु विकारा ॥

हे पंडित, हे धर्मपंडित, परमेश्वराचे वाचा आणि आपल्या भ्रष्ट मार्गांचा त्याग कर.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਭਉਜਲੁ ਉਤਰਹੁ ਪਾਰਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
गुरमुखि भउजलु उतरहु पारा ॥१॥ रहाउ ॥

गुरुमुख भयंकर विश्वसागर पार करतो. ||1||विराम||


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430