श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 1388


ਦੇਹ ਨ ਗੇਹ ਨ ਨੇਹ ਨ ਨੀਤਾ ਮਾਇਆ ਮਤ ਕਹਾ ਲਉ ਗਾਰਹੁ ॥
देह न गेह न नेह न नीता माइआ मत कहा लउ गारहु ॥

ना शरीर, ना घर, ना प्रेम चिरकाल टिकत नाही. तू मायेच्या नशेत आहेस; किती दिवस तुला त्यांचा अभिमान वाटेल?

ਛਤ੍ਰ ਨ ਪਤ੍ਰ ਨ ਚਉਰ ਨ ਚਾਵਰ ਬਹਤੀ ਜਾਤ ਰਿਦੈ ਨ ਬਿਚਾਰਹੁ ॥
छत्र न पत्र न चउर न चावर बहती जात रिदै न बिचारहु ॥

ना मुकुट, ना छत, ना सेवक कायम टिकतात. तुमचं आयुष्य निघून जातंय याचा तुम्ही मनात विचार करत नाही.

ਰਥ ਨ ਅਸ੍ਵ ਨ ਗਜ ਸਿੰਘਾਸਨ ਛਿਨ ਮਹਿ ਤਿਆਗਤ ਨਾਂਗ ਸਿਧਾਰਹੁ ॥
रथ न अस्व न गज सिंघासन छिन महि तिआगत नांग सिधारहु ॥

रथ, घोडे, हत्ती किंवा राजे सिंहासन हे सर्वकाळ टिकणार नाही. एका झटक्यात, तुम्हाला त्यांना सोडावे लागेल आणि नग्न अवस्थेत निघून जावे लागेल.

ਸੂਰ ਨ ਬੀਰ ਨ ਮੀਰ ਨ ਖਾਨਮ ਸੰਗਿ ਨ ਕੋਊ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਨਿਹਾਰਹੁ ॥
सूर न बीर न मीर न खानम संगि न कोऊ द्रिसटि निहारहु ॥

ना योद्धा, ना वीर, ना राजा किंवा शासक कायम टिकत नाही; हे आपल्या डोळ्यांनी पहा.

ਕੋਟ ਨ ਓਟ ਨ ਕੋਸ ਨ ਛੋਟਾ ਕਰਤ ਬਿਕਾਰ ਦੋਊ ਕਰ ਝਾਰਹੁ ॥
कोट न ओट न कोस न छोटा करत बिकार दोऊ कर झारहु ॥

ना किल्ला, ना निवारा, ना खजिना तुम्हाला वाचवणार नाही; वाईट कृत्ये करून तुम्ही रिकाम्या हाताने जाल.

ਮਿਤ੍ਰ ਨ ਪੁਤ੍ਰ ਕਲਤ੍ਰ ਸਾਜਨ ਸਖ ਉਲਟਤ ਜਾਤ ਬਿਰਖ ਕੀ ਛਾਂਰਹੁ ॥
मित्र न पुत्र कलत्र साजन सख उलटत जात बिरख की छांरहु ॥

मित्र, मुले, जोडीदार आणि मित्र - यापैकी कोणीही कायमचे टिकत नाही; ते झाडाच्या सावलीप्रमाणे बदलतात.

ਦੀਨ ਦਯਾਲ ਪੁਰਖ ਪ੍ਰਭ ਪੂਰਨ ਛਿਨ ਛਿਨ ਸਿਮਰਹੁ ਅਗਮ ਅਪਾਰਹੁ ॥
दीन दयाल पुरख प्रभ पूरन छिन छिन सिमरहु अगम अपारहु ॥

देव हा परिपूर्ण आदिम प्राणी आहे, नम्रांवर दयाळू आहे; प्रत्येक क्षणी, दुर्गम आणि अनंत त्याचे स्मरण करा.

ਸ੍ਰੀਪਤਿ ਨਾਥ ਸਰਣਿ ਨਾਨਕ ਜਨ ਹੇ ਭਗਵੰਤ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਿ ਤਾਰਹੁ ॥੫॥
स्रीपति नाथ सरणि नानक जन हे भगवंत क्रिपा करि तारहु ॥५॥

हे महान प्रभु आणि स्वामी, सेवक नानक तुझे अभयारण्य शोधत आहे; कृपा करून त्याच्यावर दयेचा वर्षाव कर आणि त्याला पार पाड. ||5||

ਪ੍ਰਾਨ ਮਾਨ ਦਾਨ ਮਗ ਜੋਹਨ ਹੀਤੁ ਚੀਤੁ ਦੇ ਲੇ ਲੇ ਪਾਰੀ ॥
प्रान मान दान मग जोहन हीतु चीतु दे ले ले पारी ॥

मी माझा जीवनाचा श्वास वापरला आहे, माझा स्वाभिमान विकला आहे, दानासाठी भीक मागितली आहे, महामार्गावर दरोडा टाकला आहे आणि माझी चेतना प्रेम आणि संपत्ती मिळविण्याच्या प्रयत्नात समर्पित केली आहे.

ਸਾਜਨ ਸੈਨ ਮੀਤ ਸੁਤ ਭਾਈ ਤਾਹੂ ਤੇ ਲੇ ਰਖੀ ਨਿਰਾਰੀ ॥
साजन सैन मीत सुत भाई ताहू ते ले रखी निरारी ॥

मी ते माझे मित्र, नातेवाईक, सोबती, मुले आणि भावंडांपासून गुप्तपणे लपवून ठेवले आहे.

ਧਾਵਨ ਪਾਵਨ ਕੂਰ ਕਮਾਵਨ ਇਹ ਬਿਧਿ ਕਰਤ ਅਉਧ ਤਨ ਜਾਰੀ ॥
धावन पावन कूर कमावन इह बिधि करत अउध तन जारी ॥

मी खोटेपणाचे आचरण करत, माझे शरीर जाळून आणि म्हातारे होत राहिलो.

ਕਰਮ ਧਰਮ ਸੰਜਮ ਸੁਚ ਨੇਮਾ ਚੰਚਲ ਸੰਗਿ ਸਗਲ ਬਿਧਿ ਹਾਰੀ ॥
करम धरम संजम सुच नेमा चंचल संगि सगल बिधि हारी ॥

मी सत्कर्मे, धार्मिकता आणि धर्म, स्वयंशिस्त, पवित्रता, धार्मिक व्रत आणि सर्व चांगले मार्ग सोडले; मी चंचल मायेशी जोडले.

ਪਸੁ ਪੰਖੀ ਬਿਰਖ ਅਸਥਾਵਰ ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਜੋਨਿ ਭ੍ਰਮਿਓ ਅਤਿ ਭਾਰੀ ॥
पसु पंखी बिरख असथावर बहु बिधि जोनि भ्रमिओ अति भारी ॥

पशू आणि पक्षी, झाडे आणि पर्वत - अशा अनेक मार्गांनी मी पुनर्जन्मात हरवून गेलो.

ਖਿਨੁ ਪਲੁ ਚਸਾ ਨਾਮੁ ਨਹੀ ਸਿਮਰਿਓ ਦੀਨਾ ਨਾਥ ਪ੍ਰਾਨਪਤਿ ਸਾਰੀ ॥
खिनु पलु चसा नामु नही सिमरिओ दीना नाथ प्रानपति सारी ॥

मला भगवंताचे नाम, क्षणभर किंवा क्षणभरही आठवले नाही. तो नम्रांचा स्वामी आहे, सर्व जीवनाचा स्वामी आहे.

ਖਾਨ ਪਾਨ ਮੀਠ ਰਸ ਭੋਜਨ ਅੰਤ ਕੀ ਬਾਰ ਹੋਤ ਕਤ ਖਾਰੀ ॥
खान पान मीठ रस भोजन अंत की बार होत कत खारी ॥

खाणेपिणे आणि गोड आणि चविष्ट पदार्थ शेवटच्या क्षणी पूर्णपणे कडू झाले.

ਨਾਨਕ ਸੰਤ ਚਰਨ ਸੰਗਿ ਉਧਰੇ ਹੋਰਿ ਮਾਇਆ ਮਗਨ ਚਲੇ ਸਭਿ ਡਾਰੀ ॥੬॥
नानक संत चरन संगि उधरे होरि माइआ मगन चले सभि डारी ॥६॥

हे नानक, संतांच्या समाजात, त्यांच्या चरणी माझा उद्धार झाला; मायेच्या नशेत असलेले इतर सर्व काही सोडून गेले आहेत. ||6||

ਬ੍ਰਹਮਾਦਿਕ ਸਿਵ ਛੰਦ ਮੁਨੀਸੁਰ ਰਸਕਿ ਰਸਕਿ ਠਾਕੁਰ ਗੁਨ ਗਾਵਤ ॥
ब्रहमादिक सिव छंद मुनीसुर रसकि रसकि ठाकुर गुन गावत ॥

ब्रह्मा, शिव, वेद आणि मूक ऋषी प्रेमाने आणि आनंदाने त्यांच्या प्रभु आणि स्वामीची स्तुती करतात.

ਇੰਦ੍ਰ ਮੁਨਿੰਦ੍ਰ ਖੋਜਤੇ ਗੋਰਖ ਧਰਣਿ ਗਗਨ ਆਵਤ ਫੁਨਿ ਧਾਵਤ ॥
इंद्र मुनिंद्र खोजते गोरख धरणि गगन आवत फुनि धावत ॥

इंद्र, विष्णू आणि गोरख, जे पृथ्वीवर येतात आणि नंतर पुन्हा स्वर्गात जातात, ते परमेश्वराला शोधतात.

ਸਿਧ ਮਨੁਖੵ ਦੇਵ ਅਰੁ ਦਾਨਵ ਇਕੁ ਤਿਲੁ ਤਾ ਕੋ ਮਰਮੁ ਨ ਪਾਵਤ ॥
सिध मनुख्य देव अरु दानव इकु तिलु ता को मरमु न पावत ॥

सिद्ध, मानव, देव आणि दानव त्यांच्या रहस्याचा एक छोटासा भाग देखील शोधू शकत नाहीत.

ਪ੍ਰਿਅ ਪ੍ਰਭ ਪ੍ਰੀਤਿ ਪ੍ਰੇਮ ਰਸ ਭਗਤੀ ਹਰਿ ਜਨ ਤਾ ਕੈ ਦਰਸਿ ਸਮਾਵਤ ॥
प्रिअ प्रभ प्रीति प्रेम रस भगती हरि जन ता कै दरसि समावत ॥

प्रभूचे नम्र सेवक त्यांच्या प्रिय देवावर प्रेम आणि प्रेमाने ओतलेले आहेत; भक्तिपूजेच्या आनंदात ते त्याच्या दर्शनाच्या धन्य दर्शनात लीन होतात.

ਤਿਸਹਿ ਤਿਆਗਿ ਆਨ ਕਉ ਜਾਚਹਿ ਮੁਖ ਦੰਤ ਰਸਨ ਸਗਲ ਘਸਿ ਜਾਵਤ ॥
तिसहि तिआगि आन कउ जाचहि मुख दंत रसन सगल घसि जावत ॥

पण जे लोक त्याला सोडून दुसऱ्याकडे भीक मागतात, त्यांची तोंडे, दात आणि जीभ झिजलेली दिसेल.

ਰੇ ਮਨ ਮੂੜ ਸਿਮਰਿ ਸੁਖਦਾਤਾ ਨਾਨਕ ਦਾਸ ਤੁਝਹਿ ਸਮਝਾਵਤ ॥੭॥
रे मन मूड़ सिमरि सुखदाता नानक दास तुझहि समझावत ॥७॥

हे माझ्या मूर्ख मन, शांती देणाऱ्या परमेश्वराचे स्मरण कर. दास नानक या शिकवणी देतात. ||7||

ਮਾਇਆ ਰੰਗ ਬਿਰੰਗ ਕਰਤ ਭ੍ਰਮ ਮੋਹ ਕੈ ਕੂਪਿ ਗੁਬਾਰਿ ਪਰਿਓ ਹੈ ॥
माइआ रंग बिरंग करत भ्रम मोह कै कूपि गुबारि परिओ है ॥

मायेचे सुख नाहीसे होईल. संशयाने, नश्वर भावनिक आसक्तीच्या खोल गडद गर्तेत पडतो.

ਏਤਾ ਗਬੁ ਅਕਾਸਿ ਨ ਮਾਵਤ ਬਿਸਟਾ ਅਸ੍ਤ ਕ੍ਰਿਮਿ ਉਦਰੁ ਭਰਿਓ ਹੈ ॥
एता गबु अकासि न मावत बिसटा अस्त क्रिमि उदरु भरिओ है ॥

तो इतका गर्विष्ठ आहे, की आकाशही त्याला सामावू शकत नाही. त्याचे पोट खत, हाडे आणि कृमींनी भरले आहे.

ਦਹ ਦਿਸ ਧਾਇ ਮਹਾ ਬਿਖਿਆ ਕਉ ਪਰ ਧਨ ਛੀਨਿ ਅਗਿਆਨ ਹਰਿਓ ਹੈ ॥
दह दिस धाइ महा बिखिआ कउ पर धन छीनि अगिआन हरिओ है ॥

भ्रष्टाचाराच्या महाविषाच्या निमित्तानं तो दहा दिशांना धावतो. तो इतरांची संपत्ती चोरतो आणि शेवटी स्वतःच्या अज्ञानाने त्याचा नाश होतो.

ਜੋਬਨ ਬੀਤਿ ਜਰਾ ਰੋਗਿ ਗ੍ਰਸਿਓ ਜਮਦੂਤਨ ਡੰਨੁ ਮਿਰਤੁ ਮਰਿਓ ਹੈ ॥
जोबन बीति जरा रोगि ग्रसिओ जमदूतन डंनु मिरतु मरिओ है ॥

त्याचे तारुण्य निघून जाते, म्हातारपणाच्या आजारांनी त्याला पकडले आणि मृत्यूचा दूत त्याला शिक्षा करतो; तो मरतो तो मृत्यू.

ਅਨਿਕ ਜੋਨਿ ਸੰਕਟ ਨਰਕ ਭੁੰਚਤ ਸਾਸਨ ਦੂਖ ਗਰਤਿ ਗਰਿਓ ਹੈ ॥
अनिक जोनि संकट नरक भुंचत सासन दूख गरति गरिओ है ॥

तो अगणित अवतारांत नरक यातना भोगतो; तो वेदना आणि निषेधाच्या गर्तेत सडतो.

ਪ੍ਰੇਮ ਭਗਤਿ ਉਧਰਹਿ ਸੇ ਨਾਨਕ ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਸੰਤੁ ਆਪਿ ਕਰਿਓ ਹੈ ॥੮॥
प्रेम भगति उधरहि से नानक करि किरपा संतु आपि करिओ है ॥८॥

हे नानक, ज्यांना संत दयाळूपणे आपले मानतात, ते त्यांच्या प्रेमळ भक्तीपूजेने पार जातात. ||8||

ਗੁਣ ਸਮੂਹ ਫਲ ਸਗਲ ਮਨੋਰਥ ਪੂਰਨ ਹੋਈ ਆਸ ਹਮਾਰੀ ॥
गुण समूह फल सगल मनोरथ पूरन होई आस हमारी ॥

सर्व पुण्य प्राप्त होतात, सर्व फळे आणि बक्षिसे, आणि मनाच्या इच्छा; माझ्या आशा पूर्ण झाल्या आहेत.

ਅਉਖਧ ਮੰਤ੍ਰ ਤੰਤ੍ਰ ਪਰ ਦੁਖ ਹਰ ਸਰਬ ਰੋਗ ਖੰਡਣ ਗੁਣਕਾਰੀ ॥
अउखध मंत्र तंत्र पर दुख हर सरब रोग खंडण गुणकारी ॥

औषध, मंत्र, जादूचे आकर्षण, सर्व आजार बरे करेल आणि सर्व वेदना पूर्णपणे काढून टाकेल.


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430