શ્રી ગુરુ ગ્રંથ સાહિબ

પાન - 992


ਭਣਤਿ ਨਾਨਕੁ ਜਨੋ ਰਵੈ ਜੇ ਹਰਿ ਮਨੋ ਮਨ ਪਵਨ ਸਿਉ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਪੀਜੈ ॥
bhanat naanak jano ravai je har mano man pavan siau amrit peejai |

નાનક નમ્રતાપૂર્વક પ્રાર્થના કરે છે, જો ભગવાનનો નમ્ર સેવક તેમના મનમાં, તેમના દરેક શ્વાસ સાથે, તેમના પર વાસ કરે છે, તો તે અમૃત અમૃત પીવે છે.

ਮੀਨ ਕੀ ਚਪਲ ਸਿਉ ਜੁਗਤਿ ਮਨੁ ਰਾਖੀਐ ਉਡੈ ਨਹ ਹੰਸੁ ਨਹ ਕੰਧੁ ਛੀਜੈ ॥੩॥੯॥
meen kee chapal siau jugat man raakheeai uddai nah hans nah kandh chheejai |3|9|

આ રીતે, મનની ચંચળ માછલી સ્થિર રહેશે; હંસ-આત્મા દૂર ઉડી જશે નહીં, અને શરીર-દિવાલ ક્ષીણ થઈ જશે નહીં. ||3||9||

ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੧ ॥
maaroo mahalaa 1 |

મારૂ, પ્રથમ મહેલ:

ਮਾਇਆ ਮੁਈ ਨ ਮਨੁ ਮੁਆ ਸਰੁ ਲਹਰੀ ਮੈ ਮਤੁ ॥
maaeaa muee na man muaa sar laharee mai mat |

માયા જીતી નથી, અને મન વશ નથી; સંસાર-સમુદ્રમાં ઈચ્છાના તરંગો દારૂનો નશો કરે છે.

ਬੋਹਿਥੁ ਜਲ ਸਿਰਿ ਤਰਿ ਟਿਕੈ ਸਾਚਾ ਵਖਰੁ ਜਿਤੁ ॥
bohith jal sir tar ttikai saachaa vakhar jit |

સાચો વેપારી માલ લઈને હોડી પાણીને પાર કરે છે.

ਮਾਣਕੁ ਮਨ ਮਹਿ ਮਨੁ ਮਾਰਸੀ ਸਚਿ ਨ ਲਾਗੈ ਕਤੁ ॥
maanak man meh man maarasee sach na laagai kat |

મનની અંદરનું રત્ન મનને વશ કરે છે; સત્ય સાથે જોડાયેલ છે, તે તૂટી નથી.

ਰਾਜਾ ਤਖਤਿ ਟਿਕੈ ਗੁਣੀ ਭੈ ਪੰਚਾਇਣ ਰਤੁ ॥੧॥
raajaa takhat ttikai gunee bhai panchaaein rat |1|

રાજા સિંહાસન પર બિરાજમાન છે, ભગવાનના ભય અને પાંચ ગુણોથી રંગાયેલા છે. ||1||

ਬਾਬਾ ਸਾਚਾ ਸਾਹਿਬੁ ਦੂਰਿ ਨ ਦੇਖੁ ॥
baabaa saachaa saahib door na dekh |

હે બાબા, તમારા સાચા ભગવાન અને ગુરુને દૂર ન જોતા.

ਸਰਬ ਜੋਤਿ ਜਗਜੀਵਨਾ ਸਿਰਿ ਸਿਰਿ ਸਾਚਾ ਲੇਖੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
sarab jot jagajeevanaa sir sir saachaa lekh |1| rahaau |

તે બધાનો પ્રકાશ છે, વિશ્વનું જીવન છે; સાચા ભગવાન દરેક અને દરેક માથા પર તેમના શિલાલેખ લખે છે. ||1||થોભો ||

ਬ੍ਰਹਮਾ ਬਿਸਨੁ ਰਿਖੀ ਮੁਨੀ ਸੰਕਰੁ ਇੰਦੁ ਤਪੈ ਭੇਖਾਰੀ ॥
brahamaa bisan rikhee munee sankar ind tapai bhekhaaree |

બ્રહ્મા અને વિષ્ણુ, ઋષિઓ અને મૌન ઋષિઓ, શિવ અને ઇન્દ્ર, પસ્તાવો કરનારા અને ભિખારીઓ

ਮਾਨੈ ਹੁਕਮੁ ਸੋਹੈ ਦਰਿ ਸਾਚੈ ਆਕੀ ਮਰਹਿ ਅਫਾਰੀ ॥
maanai hukam sohai dar saachai aakee mareh afaaree |

જે ભગવાનની આજ્ઞાનું પાલન કરે છે, તે સાચા ભગવાનના દરબારમાં સુંદર દેખાય છે, જ્યારે હઠીલા બળવાખોરો મૃત્યુ પામે છે.

ਜੰਗਮ ਜੋਧ ਜਤੀ ਸੰਨਿਆਸੀ ਗੁਰਿ ਪੂਰੈ ਵੀਚਾਰੀ ॥
jangam jodh jatee saniaasee gur poorai veechaaree |

ભટકતા ભિખારીઓ, યોદ્ધાઓ, બ્રહ્મચારીઓ અને સંન્યાસી સંન્યાસીઓ - સંપૂર્ણ ગુરુ દ્વારા, આનો વિચાર કરો:

ਬਿਨੁ ਸੇਵਾ ਫਲੁ ਕਬਹੁ ਨ ਪਾਵਸਿ ਸੇਵਾ ਕਰਣੀ ਸਾਰੀ ॥੨॥
bin sevaa fal kabahu na paavas sevaa karanee saaree |2|

નિઃસ્વાર્થ સેવા વિના, કોઈને ક્યારેય તેમના પુરસ્કારોનું ફળ પ્રાપ્ત થતું નથી. પ્રભુની સેવા કરવી એ સૌથી ઉત્તમ ક્રિયા છે. ||2||

ਨਿਧਨਿਆ ਧਨੁ ਨਿਗੁਰਿਆ ਗੁਰੁ ਨਿੰਮਾਣਿਆ ਤੂ ਮਾਣੁ ॥
nidhaniaa dhan niguriaa gur ninmaaniaa too maan |

તમે ગરીબોની સંપત્તિ છો, ગુરુ-કમના ગુરુ છો, અપમાનિતનું સન્માન છો.

ਅੰਧੁਲੈ ਮਾਣਕੁ ਗੁਰੁ ਪਕੜਿਆ ਨਿਤਾਣਿਆ ਤੂ ਤਾਣੁ ॥
andhulai maanak gur pakarriaa nitaaniaa too taan |

હું અંધ છું; મેં રત્ન, ગુરુને પકડી લીધો છે. તમે નબળાઓની તાકાત છો.

ਹੋਮ ਜਪਾ ਨਹੀ ਜਾਣਿਆ ਗੁਰਮਤੀ ਸਾਚੁ ਪਛਾਣੁ ॥
hom japaa nahee jaaniaa guramatee saach pachhaan |

તે દહન અર્પણ અને ધાર્મિક મંત્રોચ્ચાર દ્વારા ઓળખાતા નથી; સાચા ભગવાનને ગુરુના ઉપદેશો દ્વારા ઓળખવામાં આવે છે.

ਨਾਮ ਬਿਨਾ ਨਾਹੀ ਦਰਿ ਢੋਈ ਝੂਠਾ ਆਵਣ ਜਾਣੁ ॥੩॥
naam binaa naahee dar dtoee jhootthaa aavan jaan |3|

પ્રભુના નામ વિના, પ્રભુના દરબારમાં કોઈને આશ્રય મળતો નથી; ખોટા આવે છે અને પુનર્જન્મમાં જાય છે. ||3||

ਸਾਚਾ ਨਾਮੁ ਸਲਾਹੀਐ ਸਾਚੇ ਤੇ ਤ੍ਰਿਪਤਿ ਹੋਇ ॥
saachaa naam salaaheeai saache te tripat hoe |

તો સાચા નામની સ્તુતિ કરો, અને સાચા નામ દ્વારા તમને સંતોષ મળશે.

ਗਿਆਨ ਰਤਨਿ ਮਨੁ ਮਾਜੀਐ ਬਹੁੜਿ ਨ ਮੈਲਾ ਹੋਇ ॥
giaan ratan man maajeeai bahurr na mailaa hoe |

જ્યારે મનને આધ્યાત્મિક જ્ઞાનના રત્નથી સાફ કરવામાં આવે છે, ત્યારે તે ફરીથી ગંદુ થતું નથી.

ਜਬ ਲਗੁ ਸਾਹਿਬੁ ਮਨਿ ਵਸੈ ਤਬ ਲਗੁ ਬਿਘਨੁ ਨ ਹੋਇ ॥
jab lag saahib man vasai tab lag bighan na hoe |

જ્યાં સુધી ભગવાન અને ગુરુ મનમાં વાસ કરે છે, ત્યાં સુધી કોઈ અવરોધો આવતા નથી.

ਨਾਨਕ ਸਿਰੁ ਦੇ ਛੁਟੀਐ ਮਨਿ ਤਨਿ ਸਾਚਾ ਸੋਇ ॥੪॥੧੦॥
naanak sir de chhutteeai man tan saachaa soe |4|10|

હે નાનક, માથું આપવાથી મુક્તિ થાય છે, અને મન અને શરીર સાચા થાય છે. ||4||10||

ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੧ ॥
maaroo mahalaa 1 |

મારૂ, પ્રથમ મહેલ:

ਜੋਗੀ ਜੁਗਤਿ ਨਾਮੁ ਨਿਰਮਾਇਲੁ ਤਾ ਕੈ ਮੈਲੁ ਨ ਰਾਤੀ ॥
jogee jugat naam niramaaeil taa kai mail na raatee |

જે યોગી ભગવાનના નામ સાથે જોડાયેલા છે, તે શુદ્ધ છે; તે ગંદકીના એક કણથી પણ ડાઘ નથી.

ਪ੍ਰੀਤਮ ਨਾਥੁ ਸਦਾ ਸਚੁ ਸੰਗੇ ਜਨਮ ਮਰਣ ਗਤਿ ਬੀਤੀ ॥੧॥
preetam naath sadaa sach sange janam maran gat beetee |1|

સાચા પ્રભુ, તેમના પ્રિય, હંમેશા તેમની સાથે છે; તેના માટે જન્મ અને મરણનો ફેરો સમાપ્ત થઈ ગયો. ||1||

ਗੁਸਾਈ ਤੇਰਾ ਕਹਾ ਨਾਮੁ ਕੈਸੇ ਜਾਤੀ ॥
gusaaee teraa kahaa naam kaise jaatee |

હે બ્રહ્માંડના ભગવાન, તમારું નામ શું છે અને તે કેવું છે?

ਜਾ ਤਉ ਭੀਤਰਿ ਮਹਲਿ ਬੁਲਾਵਹਿ ਪੂਛਉ ਬਾਤ ਨਿਰੰਤੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
jaa tau bheetar mahal bulaaveh poochhau baat nirantee |1| rahaau |

જો તમે મને તમારી હાજરીની હવેલીમાં બોલાવો, તો હું તમને પૂછીશ કે હું તમારી સાથે કેવી રીતે એક બની શકું. ||1||થોભો ||

ਬ੍ਰਹਮਣੁ ਬ੍ਰਹਮ ਗਿਆਨ ਇਸਨਾਨੀ ਹਰਿ ਗੁਣ ਪੂਜੇ ਪਾਤੀ ॥
brahaman braham giaan isanaanee har gun pooje paatee |

તે એકલો બ્રાહ્મણ છે, જે ભગવાનના આધ્યાત્મિક જ્ઞાનમાં પોતાનું શુદ્ધિકરણ સ્નાન કરે છે, અને જેની પૂજામાં પાન-અર્પણ ભગવાનની ભવ્ય સ્તુતિ છે.

ਏਕੋ ਨਾਮੁ ਏਕੁ ਨਾਰਾਇਣੁ ਤ੍ਰਿਭਵਣ ਏਕਾ ਜੋਤੀ ॥੨॥
eko naam ek naaraaein tribhavan ekaa jotee |2|

એક નામ, એક ભગવાન અને તેમનો એક પ્રકાશ ત્રણેય લોકમાં વ્યાપી ગયો છે. ||2||

ਜਿਹਵਾ ਡੰਡੀ ਇਹੁ ਘਟੁ ਛਾਬਾ ਤੋਲਉ ਨਾਮੁ ਅਜਾਚੀ ॥
jihavaa ddanddee ihu ghatt chhaabaa tolau naam ajaachee |

મારી જીભ પાયાનું સંતુલન છે, અને મારું આ હૃદય પાયાનું પાન છે; હું અમાપ નામનું વજન કરું છું.

ਏਕੋ ਹਾਟੁ ਸਾਹੁ ਸਭਨਾ ਸਿਰਿ ਵਣਜਾਰੇ ਇਕ ਭਾਤੀ ॥੩॥
eko haatt saahu sabhanaa sir vanajaare ik bhaatee |3|

ત્યાં એક સ્ટોર છે, અને બધા ઉપર એક બેંકર છે; વેપારીઓ એક જ કોમોડિટીમાં સોદા કરે છે. ||3||

ਦੋਵੈ ਸਿਰੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਨਿਬੇੜੇ ਸੋ ਬੂਝੈ ਜਿਸੁ ਏਕ ਲਿਵ ਲਾਗੀ ਜੀਅਹੁ ਰਹੈ ਨਿਭਰਾਤੀ ॥
dovai sire satiguroo niberre so boojhai jis ek liv laagee jeeahu rahai nibharaatee |

સાચા ગુરુ આપણને બંને છેડે બચાવે છે; તે એકલા જ સમજે છે, જે પ્રેમથી એક ભગવાન પર કેન્દ્રિત છે; તેનું આંતરિક અસ્તિત્વ શંકા મુક્ત રહે છે.

ਸਬਦੁ ਵਸਾਏ ਭਰਮੁ ਚੁਕਾਏ ਸਦਾ ਸੇਵਕੁ ਦਿਨੁ ਰਾਤੀ ॥੪॥
sabad vasaae bharam chukaae sadaa sevak din raatee |4|

શબ્દનો શબ્દ અંદર રહે છે, અને શંકાનો અંત આવે છે, જેઓ સતત દિવસ-રાત સેવા કરે છે. ||4||

ਊਪਰਿ ਗਗਨੁ ਗਗਨ ਪਰਿ ਗੋਰਖੁ ਤਾ ਕਾ ਅਗਮੁ ਗੁਰੂ ਪੁਨਿ ਵਾਸੀ ॥
aoopar gagan gagan par gorakh taa kaa agam guroo pun vaasee |

ઉપર મનનું આકાશ છે, અને આ આકાશની પેલે પાર જગતના રક્ષક પ્રભુ છે; દુર્ગમ ભગવાન ભગવાન; ગુરુ પણ ત્યાં રહે છે.

ਗੁਰ ਬਚਨੀ ਬਾਹਰਿ ਘਰਿ ਏਕੋ ਨਾਨਕੁ ਭਇਆ ਉਦਾਸੀ ॥੫॥੧੧॥
gur bachanee baahar ghar eko naanak bheaa udaasee |5|11|

ગુરુના ઉપદેશના શબ્દ અનુસાર, જે બહાર છે તે જ સ્વના ઘરની અંદર છે. નાનક અલિપ્ત ત્યાગી બની ગયા છે. ||5||11||


સૂચિ (1 - 1430)
જાપ પાન: 1 - 8
સો દર પાન: 8 - 10
સો પુરખ પાન: 10 - 12
સોહલા પાન: 12 - 13
સિરી રાગ પાન: 14 - 93
રાગ માઝ પાન: 94 - 150
રાગ ગૌરી પાન: 151 - 346
રાગ આસા પાન: 347 - 488
રાગ ગુજરી પાન: 489 - 526
રાગ દયવ ગંધીરી પાન: 527 - 536
રાગ બિહાગ્રા પાન: 537 - 556
રાગ વાધંસ પાન: 557 - 594
રાગ સોરથ પાન: 595 - 659
રાગ ધનાસ્રી પાન: 660 - 695
રાગ જયથ્સ્રી પાન: 696 - 710
રાગ ટોડી પાન: 711 - 718
રાગ બૈરારી પાન: 719 - 720
રાગ તિલંગ પાન: 721 - 727
રાગ સૂહી પાન: 728 - 794
રાગ બિલાવળ પાન: 795 - 858
રાગ ગોન્ડ પાન: 859 - 875
રાગ રામકલી પાન: 876 - 974
રાગ નત નારાયણ પાન: 975 - 983
રાગ માલી ગૌરા પાન: 984 - 988
રાગ મારો પાન: 989 - 1106
રાગ ટુખારી પાન: 1107 - 1117
રાગ કાયદારા પાન: 1118 - 1124
રાગ ભૈરાવો પાન: 1125 - 1167
રાગ વસંત પાન: 1168 - 1196
રાગ સારાંગ પાન: 1197 - 1253
રાગ માલાર પાન: 1254 - 1293
રાગ કાંરા પાન: 1294 - 1318
રાગ કલ્યાણ પાન: 1319 - 1326
રાગ પ્રભાતી પાન: 1327 - 1351
રાગ જૈજાવતી પાન: 1352 - 1359
સલોક સેહશક્રીતી પાન: 1353 - 1360
ગાઠા ફિફ્થ મહલ પાન: 1360 - 1361
ફુન્હે ફિફ્થ મહલ પાન: 1361 - 1363
ચૌબોલાસ ફિફ્થ મહલ પાન: 1363 - 1364
સલોક કબીર જી પાન: 1364 - 1377
સલોક ફરીદ જી પાન: 1377 - 1385
સ્વૈયાય શ્રી મુખબક મહલ 5 પાન: 1385 - 1389
સ્વૈયાય પ્રથમ મહલ પાન: 1389 - 1390
સ્વૈયાય દ્વિતીય મહલ પાન: 1391 - 1392
સ્વૈયાય તૃતીય મહલ પાન: 1392 - 1396
સ્વૈયાય ચતુર્થી મહલ પાન: 1396 - 1406
સ્વૈયાય પંચમ મહલ પાન: 1406 - 1409
સલોક વારોણ થાય વધીક પાન: 1410 - 1426
સલોક નવમ મહલ પાન: 1426 - 1429
મુન્ધાવણી ફિફ્થ મહલ પાન: 1429 - 1429
રાગમાળા પાન: 1430 - 1430