શ્રી ગુરુ ગ્રંથ સાહિબ

પાન - 1108


ਬਨ ਫੂਲੇ ਮੰਝ ਬਾਰਿ ਮੈ ਪਿਰੁ ਘਰਿ ਬਾਹੁੜੈ ॥
ban foole manjh baar mai pir ghar baahurrai |

મારા બારણા આગળ જંગલ ખીલે છે; જો મારો પ્રિય મારા ઘરે પાછો ફરે!

ਪਿਰੁ ਘਰਿ ਨਹੀ ਆਵੈ ਧਨ ਕਿਉ ਸੁਖੁ ਪਾਵੈ ਬਿਰਹਿ ਬਿਰੋਧ ਤਨੁ ਛੀਜੈ ॥
pir ghar nahee aavai dhan kiau sukh paavai bireh birodh tan chheejai |

જો તેના પતિ ભગવાન ઘરે પાછા ન આવે, તો આત્મા-કન્યાને કેવી રીતે શાંતિ મળશે? અલગ થવાના દુ:ખથી તેનું શરીર નષ્ટ થઈ રહ્યું છે.

ਕੋਕਿਲ ਅੰਬਿ ਸੁਹਾਵੀ ਬੋਲੈ ਕਿਉ ਦੁਖੁ ਅੰਕਿ ਸਹੀਜੈ ॥
kokil anb suhaavee bolai kiau dukh ank saheejai |

સુંદર ગીત-પક્ષી ગાય છે, આંબાના ઝાડ પર બેસીને; પરંતુ હું મારા અસ્તિત્વના ઊંડાણમાં પીડા કેવી રીતે સહન કરી શકું?

ਭਵਰੁ ਭਵੰਤਾ ਫੂਲੀ ਡਾਲੀ ਕਿਉ ਜੀਵਾ ਮਰੁ ਮਾਏ ॥
bhavar bhavantaa foolee ddaalee kiau jeevaa mar maae |

ભમર મધમાખી ફૂલોની ડાળીઓની આસપાસ ગુંજી રહી છે; પણ હું કેવી રીતે ટકી શકું? હું મરી રહ્યો છું, હે મારી માતા!

ਨਾਨਕ ਚੇਤਿ ਸਹਜਿ ਸੁਖੁ ਪਾਵੈ ਜੇ ਹਰਿ ਵਰੁ ਘਰਿ ਧਨ ਪਾਏ ॥੫॥
naanak chet sahaj sukh paavai je har var ghar dhan paae |5|

ઓ નાનક, ચૈતમાં, શાંતિ સરળતાથી પ્રાપ્ત થાય છે, જો આત્મા-કન્યા ભગવાનને તેના પતિ તરીકે, તેના પોતાના હૃદયના ઘરમાં પ્રાપ્ત કરે છે. ||5||

ਵੈਸਾਖੁ ਭਲਾ ਸਾਖਾ ਵੇਸ ਕਰੇ ॥
vaisaakh bhalaa saakhaa ves kare |

વૈશાખી એટલી સુખદ છે; શાખાઓ નવા પાંદડાઓ સાથે ખીલે છે.

ਧਨ ਦੇਖੈ ਹਰਿ ਦੁਆਰਿ ਆਵਹੁ ਦਇਆ ਕਰੇ ॥
dhan dekhai har duaar aavahu deaa kare |

આત્મા-કન્યા ભગવાનને તેના દ્વારે જોવા માટે ઝંખે છે. આવો, હે ભગવાન, અને મારા પર દયા કરો!

ਘਰਿ ਆਉ ਪਿਆਰੇ ਦੁਤਰ ਤਾਰੇ ਤੁਧੁ ਬਿਨੁ ਅਢੁ ਨ ਮੋਲੋ ॥
ghar aau piaare dutar taare tudh bin adt na molo |

કૃપા કરીને ઘરે આવો, હે મારા પ્રિય; મને વિશ્વાસઘાત વિશ્વ-સાગર પાર લઈ જાઓ. તમારા વિના, હું એક શેલ પણ લાયક નથી.

ਕੀਮਤਿ ਕਉਣ ਕਰੇ ਤੁਧੁ ਭਾਵਾਂ ਦੇਖਿ ਦਿਖਾਵੈ ਢੋਲੋ ॥
keemat kaun kare tudh bhaavaan dekh dikhaavai dtolo |

જો હું તમને પ્રસન્ન કરતો હોઉં તો મારી કિંમતનો કોણ અંદાજ લગાવી શકે? હું તને જોઉં છું, અને બીજાને તને જોવા માટે પ્રેરણા આપું છું, હે મારા પ્રેમ.

ਦੂਰਿ ਨ ਜਾਨਾ ਅੰਤਰਿ ਮਾਨਾ ਹਰਿ ਕਾ ਮਹਲੁ ਪਛਾਨਾ ॥
door na jaanaa antar maanaa har kaa mahal pachhaanaa |

હું જાણું છું કે તમે દૂર નથી; હું માનું છું કે તમે મારી અંદર ઊંડા છો, અને હું તમારી હાજરીનો અહેસાસ કરું છું.

ਨਾਨਕ ਵੈਸਾਖੀਂ ਪ੍ਰਭੁ ਪਾਵੈ ਸੁਰਤਿ ਸਬਦਿ ਮਨੁ ਮਾਨਾ ॥੬॥
naanak vaisaakheen prabh paavai surat sabad man maanaa |6|

ઓ નાનક, વૈશાખીમાં ભગવાનને શોધીને, ચેતના શબ્દના શબ્દથી ભરાઈ જાય છે, અને મનમાં વિશ્વાસ આવે છે. ||6||

ਮਾਹੁ ਜੇਠੁ ਭਲਾ ਪ੍ਰੀਤਮੁ ਕਿਉ ਬਿਸਰੈ ॥
maahu jetth bhalaa preetam kiau bisarai |

જયત મહિનો ખૂબ જ ઉત્કૃષ્ટ છે. હું મારા પ્રિયતમને કેવી રીતે ભૂલી શકું?

ਥਲ ਤਾਪਹਿ ਸਰ ਭਾਰ ਸਾ ਧਨ ਬਿਨਉ ਕਰੈ ॥
thal taapeh sar bhaar saa dhan binau karai |

પૃથ્વી ભઠ્ઠીની જેમ બળે છે, અને આત્મા-કન્યા તેની પ્રાર્થના કરે છે.

ਧਨ ਬਿਨਉ ਕਰੇਦੀ ਗੁਣ ਸਾਰੇਦੀ ਗੁਣ ਸਾਰੀ ਪ੍ਰਭ ਭਾਵਾ ॥
dhan binau karedee gun saaredee gun saaree prabh bhaavaa |

કન્યા તેની પ્રાર્થના કરે છે, અને તેના ભવ્ય વખાણ કરે છે; તેમના ગુણગાન ગાવાથી, તે ભગવાનને પ્રસન્ન કરે છે.

ਸਾਚੈ ਮਹਲਿ ਰਹੈ ਬੈਰਾਗੀ ਆਵਣ ਦੇਹਿ ਤ ਆਵਾ ॥
saachai mahal rahai bairaagee aavan dehi ta aavaa |

અનાસક્ત ભગવાન તેમની સાચી હવેલીમાં વાસ કરે છે. જો તે મને પરવાનગી આપે છે, તો હું તેની પાસે આવીશ.

ਨਿਮਾਣੀ ਨਿਤਾਣੀ ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਕਿਉ ਪਾਵੈ ਸੁਖ ਮਹਲੀ ॥
nimaanee nitaanee har bin kiau paavai sukh mahalee |

કન્યા અપમાનિત અને શક્તિહીન છે; તેણીને તેના ભગવાન વિના શાંતિ કેવી રીતે મળશે?

ਨਾਨਕ ਜੇਠਿ ਜਾਣੈ ਤਿਸੁ ਜੈਸੀ ਕਰਮਿ ਮਿਲੈ ਗੁਣ ਗਹਿਲੀ ॥੭॥
naanak jetth jaanai tis jaisee karam milai gun gahilee |7|

ઓ નાનક, જયતમાં, જે તેના પ્રભુને જાણે છે તે તેના જેવી જ બને છે; સદ્ગુણને પકડીને, તે દયાળુ ભગવાનને મળે છે. ||7||

ਆਸਾੜੁ ਭਲਾ ਸੂਰਜੁ ਗਗਨਿ ਤਪੈ ॥
aasaarr bhalaa sooraj gagan tapai |

આષાર મહિનો સારો છે; સૂર્ય આકાશમાં ઝળકે છે.

ਧਰਤੀ ਦੂਖ ਸਹੈ ਸੋਖੈ ਅਗਨਿ ਭਖੈ ॥
dharatee dookh sahai sokhai agan bhakhai |

પૃથ્વી પીડાથી પીડાય છે, સુકાઈ જાય છે અને અગ્નિમાં શેકાય છે.

ਅਗਨਿ ਰਸੁ ਸੋਖੈ ਮਰੀਐ ਧੋਖੈ ਭੀ ਸੋ ਕਿਰਤੁ ਨ ਹਾਰੇ ॥
agan ras sokhai mareeai dhokhai bhee so kirat na haare |

આગ ભેજને સૂકવી નાખે છે, અને તેણી વેદનામાં મૃત્યુ પામે છે. પણ તેમ છતાં સૂરજ થાકતો નથી.

ਰਥੁ ਫਿਰੈ ਛਾਇਆ ਧਨ ਤਾਕੈ ਟੀਡੁ ਲਵੈ ਮੰਝਿ ਬਾਰੇ ॥
rath firai chhaaeaa dhan taakai tteedd lavai manjh baare |

તેનો રથ આગળ વધે છે, અને આત્મા-કન્યા છાંયો શોધે છે; ક્રિકેટ જંગલમાં ચીપચી રહ્યા છે.

ਅਵਗਣ ਬਾਧਿ ਚਲੀ ਦੁਖੁ ਆਗੈ ਸੁਖੁ ਤਿਸੁ ਸਾਚੁ ਸਮਾਲੇ ॥
avagan baadh chalee dukh aagai sukh tis saach samaale |

તેણી તેના દોષો અને ખામીઓનું પોટલું બાંધે છે, અને પરલોકમાં ભોગવે છે. પરંતુ સાચા ભગવાન પર નિવાસ કરીને, તેણીને શાંતિ મળે છે.

ਨਾਨਕ ਜਿਸ ਨੋ ਇਹੁ ਮਨੁ ਦੀਆ ਮਰਣੁ ਜੀਵਣੁ ਪ੍ਰਭ ਨਾਲੇ ॥੮॥
naanak jis no ihu man deea maran jeevan prabh naale |8|

હે નાનક, મેં આ મન તેને આપ્યું છે; મૃત્યુ અને જીવન ભગવાન સાથે આરામ કરે છે. ||8||

ਸਾਵਣਿ ਸਰਸ ਮਨਾ ਘਣ ਵਰਸਹਿ ਰੁਤਿ ਆਏ ॥
saavan saras manaa ghan varaseh rut aae |

સાવન માં, હે મારા મન, ખુશ રહો. વરસાદની મોસમ આવી ગઈ છે અને વાદળો છવાઈ ગયા છે.

ਮੈ ਮਨਿ ਤਨਿ ਸਹੁ ਭਾਵੈ ਪਿਰ ਪਰਦੇਸਿ ਸਿਧਾਏ ॥
mai man tan sahu bhaavai pir parades sidhaae |

મારું મન અને શરીર મારા પ્રભુથી પ્રસન્ન છે, પણ મારો પ્રિયતમ ચાલ્યો ગયો છે.

ਪਿਰੁ ਘਰਿ ਨਹੀ ਆਵੈ ਮਰੀਐ ਹਾਵੈ ਦਾਮਨਿ ਚਮਕਿ ਡਰਾਏ ॥
pir ghar nahee aavai mareeai haavai daaman chamak ddaraae |

મારા પ્રિય ઘરે આવ્યા નથી, અને હું છૂટાછેડાના દુ: ખથી મરી રહ્યો છું. વીજળી ચમકે છે, અને હું ડરી ગયો છું.

ਸੇਜ ਇਕੇਲੀ ਖਰੀ ਦੁਹੇਲੀ ਮਰਣੁ ਭਇਆ ਦੁਖੁ ਮਾਏ ॥
sej ikelee kharee duhelee maran bheaa dukh maae |

મારી પથારી એકલી છે, અને હું યાતનાથી પીડાઈ રહ્યો છું. હું વેદનાથી મરી રહ્યો છું, હે મારી માતા!

ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਨੀਦ ਭੂਖ ਕਹੁ ਕੈਸੀ ਕਾਪੜੁ ਤਨਿ ਨ ਸੁਖਾਵਏ ॥
har bin need bhookh kahu kaisee kaaparr tan na sukhaave |

મને કહો - ભગવાન વિના, હું કેવી રીતે સૂઈ શકું, કે ભૂખ લાગી? મારા કપડાં મારા શરીરને આરામ આપતા નથી.

ਨਾਨਕ ਸਾ ਸੋਹਾਗਣਿ ਕੰਤੀ ਪਿਰ ਕੈ ਅੰਕਿ ਸਮਾਵਏ ॥੯॥
naanak saa sohaagan kantee pir kai ank samaave |9|

ઓ નાનક, તે એકલી એક સુખી આત્મા-વધૂ છે, જે તેના પ્રિય પતિ ભગવાનના અસ્તિત્વમાં ભળી જાય છે. ||9||

ਭਾਦਉ ਭਰਮਿ ਭੁਲੀ ਭਰਿ ਜੋਬਨਿ ਪਛੁਤਾਣੀ ॥
bhaadau bharam bhulee bhar joban pachhutaanee |

ભાદોનમાં, યુવતી શંકાથી મૂંઝવણમાં છે; પાછળથી, તેણીને પસ્તાવો થાય છે અને પસ્તાવો થાય છે.

ਜਲ ਥਲ ਨੀਰਿ ਭਰੇ ਬਰਸ ਰੁਤੇ ਰੰਗੁ ਮਾਣੀ ॥
jal thal neer bhare baras rute rang maanee |

તળાવો અને ખેતરો પાણીથી છલકાઈ રહ્યાં છે; વરસાદની મોસમ આવી ગઈ છે - ઉજવણી કરવાનો સમય!

ਬਰਸੈ ਨਿਸਿ ਕਾਲੀ ਕਿਉ ਸੁਖੁ ਬਾਲੀ ਦਾਦਰ ਮੋਰ ਲਵੰਤੇ ॥
barasai nis kaalee kiau sukh baalee daadar mor lavante |

રાતના અંધારામાં વરસાદ પડે છે; યુવાન કન્યા કેવી રીતે શાંતિ મેળવી શકે? દેડકા અને મોર તેમના ઘોંઘાટીયા કોલ મોકલે છે.

ਪ੍ਰਿਉ ਪ੍ਰਿਉ ਚਵੈ ਬਬੀਹਾ ਬੋਲੇ ਭੁਇਅੰਗਮ ਫਿਰਹਿ ਡਸੰਤੇ ॥
priau priau chavai babeehaa bole bhueiangam fireh ddasante |

"પ્રી-ઓ! પ્રી-ઓ! પ્યારું! પ્યારું!" વરસાદી પક્ષી રડે છે, જ્યારે સાપ કરડતા આસપાસ લથડતા હોય છે.

ਮਛਰ ਡੰਗ ਸਾਇਰ ਭਰ ਸੁਭਰ ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਕਿਉ ਸੁਖੁ ਪਾਈਐ ॥
machhar ddang saaeir bhar subhar bin har kiau sukh paaeeai |

મચ્છર કરડે છે અને ડંખે છે, અને તળાવો ભરાઈ જાય છે; પ્રભુ વિના તેને શાંતિ કેવી રીતે મળે?

ਨਾਨਕ ਪੂਛਿ ਚਲਉ ਗੁਰ ਅਪੁਨੇ ਜਹ ਪ੍ਰਭੁ ਤਹ ਹੀ ਜਾਈਐ ॥੧੦॥
naanak poochh chlau gur apune jah prabh tah hee jaaeeai |10|

હે નાનક, હું જઈને મારા ગુરુને પૂછીશ; જ્યાં ભગવાન છે, ત્યાં હું જઈશ. ||10||

ਅਸੁਨਿ ਆਉ ਪਿਰਾ ਸਾ ਧਨ ਝੂਰਿ ਮੁਈ ॥
asun aau piraa saa dhan jhoor muee |

આસુમાં, આવો, મારા પ્રિય; આત્મા-કન્યા મૃત્યુ માટે દુઃખી છે.

ਤਾ ਮਿਲੀਐ ਪ੍ਰਭ ਮੇਲੇ ਦੂਜੈ ਭਾਇ ਖੁਈ ॥
taa mileeai prabh mele doojai bhaae khuee |

તે માત્ર ત્યારે જ તેને મળી શકે છે, જ્યારે ભગવાન તેને મળવા તરફ દોરી જાય છે; તે દ્વૈતના પ્રેમથી બરબાદ થઈ ગઈ છે.

ਝੂਠਿ ਵਿਗੁਤੀ ਤਾ ਪਿਰ ਮੁਤੀ ਕੁਕਹ ਕਾਹ ਸਿ ਫੁਲੇ ॥
jhootth vigutee taa pir mutee kukah kaah si fule |

જો તેણીને જૂઠાણા દ્વારા લૂંટવામાં આવે છે, તો તેના પ્રિય તેણીને છોડી દે છે. ત્યારે મારા વાળમાં વૃદ્ધાવસ્થાના સફેદ ફૂલો ખીલે છે.


સૂચિ (1 - 1430)
જાપ પાન: 1 - 8
સો દર પાન: 8 - 10
સો પુરખ પાન: 10 - 12
સોહલા પાન: 12 - 13
સિરી રાગ પાન: 14 - 93
રાગ માઝ પાન: 94 - 150
રાગ ગૌરી પાન: 151 - 346
રાગ આસા પાન: 347 - 488
રાગ ગુજરી પાન: 489 - 526
રાગ દયવ ગંધીરી પાન: 527 - 536
રાગ બિહાગ્રા પાન: 537 - 556
રાગ વાધંસ પાન: 557 - 594
રાગ સોરથ પાન: 595 - 659
રાગ ધનાસ્રી પાન: 660 - 695
રાગ જયથ્સ્રી પાન: 696 - 710
રાગ ટોડી પાન: 711 - 718
રાગ બૈરારી પાન: 719 - 720
રાગ તિલંગ પાન: 721 - 727
રાગ સૂહી પાન: 728 - 794
રાગ બિલાવળ પાન: 795 - 858
રાગ ગોન્ડ પાન: 859 - 875
રાગ રામકલી પાન: 876 - 974
રાગ નત નારાયણ પાન: 975 - 983
રાગ માલી ગૌરા પાન: 984 - 988
રાગ મારો પાન: 989 - 1106
રાગ ટુખારી પાન: 1107 - 1117
રાગ કાયદારા પાન: 1118 - 1124
રાગ ભૈરાવો પાન: 1125 - 1167
રાગ વસંત પાન: 1168 - 1196
રાગ સારાંગ પાન: 1197 - 1253
રાગ માલાર પાન: 1254 - 1293
રાગ કાંરા પાન: 1294 - 1318
રાગ કલ્યાણ પાન: 1319 - 1326
રાગ પ્રભાતી પાન: 1327 - 1351
રાગ જૈજાવતી પાન: 1352 - 1359
સલોક સેહશક્રીતી પાન: 1353 - 1360
ગાઠા ફિફ્થ મહલ પાન: 1360 - 1361
ફુન્હે ફિફ્થ મહલ પાન: 1361 - 1363
ચૌબોલાસ ફિફ્થ મહલ પાન: 1363 - 1364
સલોક કબીર જી પાન: 1364 - 1377
સલોક ફરીદ જી પાન: 1377 - 1385
સ્વૈયાય શ્રી મુખબક મહલ 5 પાન: 1385 - 1389
સ્વૈયાય પ્રથમ મહલ પાન: 1389 - 1390
સ્વૈયાય દ્વિતીય મહલ પાન: 1391 - 1392
સ્વૈયાય તૃતીય મહલ પાન: 1392 - 1396
સ્વૈયાય ચતુર્થી મહલ પાન: 1396 - 1406
સ્વૈયાય પંચમ મહલ પાન: 1406 - 1409
સલોક વારોણ થાય વધીક પાન: 1410 - 1426
સલોક નવમ મહલ પાન: 1426 - 1429
મુન્ધાવણી ફિફ્થ મહલ પાન: 1429 - 1429
રાગમાળા પાન: 1430 - 1430