શ્રી ગુરુ ગ્રંથ સાહિબ

પાન - 299


ਹਸਤ ਚਰਨ ਸੰਤ ਟਹਲ ਕਮਾਈਐ ॥
hasat charan sant ttahal kamaaeeai |

હાથ-પગથી સંતોનું કામ કરો.

ਨਾਨਕ ਇਹੁ ਸੰਜਮੁ ਪ੍ਰਭ ਕਿਰਪਾ ਪਾਈਐ ॥੧੦॥
naanak ihu sanjam prabh kirapaa paaeeai |10|

હે નાનક, આ જીવન માર્ગ ભગવાનની કૃપાથી પ્રાપ્ત થયો છે. ||10||

ਸਲੋਕੁ ॥
salok |

સાલોક:

ਏਕੋ ਏਕੁ ਬਖਾਨੀਐ ਬਿਰਲਾ ਜਾਣੈ ਸ੍ਵਾਦੁ ॥
eko ek bakhaaneeai biralaa jaanai svaad |

ભગવાનને એક, એક અને એકમાત્ર તરીકે વર્ણવો. આ સારનો સ્વાદ જાણનારા કેટલા દુર્લભ છે.

ਗੁਣ ਗੋਬਿੰਦ ਨ ਜਾਣੀਐ ਨਾਨਕ ਸਭੁ ਬਿਸਮਾਦੁ ॥੧੧॥
gun gobind na jaaneeai naanak sabh bisamaad |11|

બ્રહ્માંડના ભગવાનનો મહિમા જાણી શકાતો નથી. ઓ નાનક, તે તદ્દન અદ્ભુત અને અદ્ભુત છે! ||11||

ਪਉੜੀ ॥
paurree |

પૌરી:

ਏਕਾਦਸੀ ਨਿਕਟਿ ਪੇਖਹੁ ਹਰਿ ਰਾਮੁ ॥
ekaadasee nikatt pekhahu har raam |

ચંદ્ર ચક્રનો અગિયારમો દિવસ: નજીકમાં ભગવાન, ભગવાનને જુઓ.

ਇੰਦ੍ਰੀ ਬਸਿ ਕਰਿ ਸੁਣਹੁ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ॥
eindree bas kar sunahu har naam |

તમારા જાતીય અંગોની ઈચ્છાઓને વશ કરો, અને ભગવાનનું નામ સાંભળો.

ਮਨਿ ਸੰਤੋਖੁ ਸਰਬ ਜੀਅ ਦਇਆ ॥
man santokh sarab jeea deaa |

તમારા મનને સંતુષ્ટ થવા દો, અને બધા જીવો પ્રત્યે દયાળુ બનો.

ਇਨ ਬਿਧਿ ਬਰਤੁ ਸੰਪੂਰਨ ਭਇਆ ॥
ein bidh barat sanpooran bheaa |

આ રીતે તમારું વ્રત સફળ થશે.

ਧਾਵਤ ਮਨੁ ਰਾਖੈ ਇਕ ਠਾਇ ॥
dhaavat man raakhai ik tthaae |

તમારા ભટકતા મનને એક જગ્યાએ સંયમિત રાખો.

ਮਨੁ ਤਨੁ ਸੁਧੁ ਜਪਤ ਹਰਿ ਨਾਇ ॥
man tan sudh japat har naae |

ભગવાનના નામનો જપ કરવાથી તમારું મન અને શરીર શુદ્ધ થઈ જશે.

ਸਭ ਮਹਿ ਪੂਰਿ ਰਹੇ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ॥
sabh meh poor rahe paarabraham |

પરમ ભગવાન સર્વની વચ્ચે વ્યાપેલા છે.

ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਕੀਰਤਨੁ ਕਰਿ ਅਟਲ ਏਹੁ ਧਰਮ ॥੧੧॥
naanak har keeratan kar attal ehu dharam |11|

હે નાનક, પ્રભુના ગુણગાન કીર્તન ગાઓ; આ જ ધર્મની શાશ્વત શ્રદ્ધા છે. ||11||

ਸਲੋਕੁ ॥
salok |

સાલોક:

ਦੁਰਮਤਿ ਹਰੀ ਸੇਵਾ ਕਰੀ ਭੇਟੇ ਸਾਧ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ॥
duramat haree sevaa karee bhette saadh kripaal |

દયાળુ પવિત્ર સંતોને મળવાથી અને તેમની સેવા કરવાથી દુષ્ટ માનસિકતા દૂર થાય છે.

ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਭ ਸਿਉ ਮਿਲਿ ਰਹੇ ਬਿਨਸੇ ਸਗਲ ਜੰਜਾਲ ॥੧੨॥
naanak prabh siau mil rahe binase sagal janjaal |12|

નાનક ભગવાનમાં ભળી ગયા; તેના તમામ ગુંચવણોનો અંત આવી ગયો છે. ||12||

ਪਉੜੀ ॥
paurree |

પૌરી:

ਦੁਆਦਸੀ ਦਾਨੁ ਨਾਮੁ ਇਸਨਾਨੁ ॥
duaadasee daan naam isanaan |

ચંદ્ર ચક્રનો બારમો દિવસ: દાન આપવા, નામનો જાપ અને શુદ્ધિકરણ માટે તમારી જાતને સમર્પિત કરો.

ਹਰਿ ਕੀ ਭਗਤਿ ਕਰਹੁ ਤਜਿ ਮਾਨੁ ॥
har kee bhagat karahu taj maan |

ભક્તિભાવથી પ્રભુની ભક્તિ કરો, અને તમારા અભિમાનમાંથી મુક્ત થાઓ.

ਹਰਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪਾਨ ਕਰਹੁ ਸਾਧਸੰਗਿ ॥
har amrit paan karahu saadhasang |

ભગવાનના નામના અમૃતને સાધ સંગતમાં પીવો.

ਮਨ ਤ੍ਰਿਪਤਾਸੈ ਕੀਰਤਨ ਪ੍ਰਭ ਰੰਗਿ ॥
man tripataasai keeratan prabh rang |

ભગવાનના ગુણગાનનું કીર્તન પ્રેમપૂર્વક ગાવાથી મન તૃપ્ત થાય છે.

ਕੋਮਲ ਬਾਣੀ ਸਭ ਕਉ ਸੰਤੋਖੈ ॥
komal baanee sabh kau santokhai |

તેમની બાની મધુર વાતો દરેકને શાંત કરે છે.

ਪੰਚ ਭੂ ਆਤਮਾ ਹਰਿ ਨਾਮ ਰਸਿ ਪੋਖੈ ॥
panch bhoo aatamaa har naam ras pokhai |

આત્મા, પાંચ તત્વોનો સૂક્ષ્મ સાર, ભગવાનના નામના અમૃતને વળગી રહે છે.

ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਤੇ ਏਹ ਨਿਹਚਉ ਪਾਈਐ ॥
gur poore te eh nihchau paaeeai |

આ શ્રદ્ધા સંપૂર્ણ ગુરુ પાસેથી મળે છે.

ਨਾਨਕ ਰਾਮ ਰਮਤ ਫਿਰਿ ਜੋਨਿ ਨ ਆਈਐ ॥੧੨॥
naanak raam ramat fir jon na aaeeai |12|

હે નાનક, ભગવાન પર નિવાસ કરીને, તમે ફરીથી પુનર્જન્મના ગર્ભમાં પ્રવેશશો નહીં. ||12||

ਸਲੋਕੁ ॥
salok |

સાલોક:

ਤੀਨਿ ਗੁਣਾ ਮਹਿ ਬਿਆਪਿਆ ਪੂਰਨ ਹੋਤ ਨ ਕਾਮ ॥
teen gunaa meh biaapiaa pooran hot na kaam |

ત્રણ ગુણોમાં મગ્ન વ્યક્તિના પ્રયત્નો સફળ થતા નથી.

ਪਤਿਤ ਉਧਾਰਣੁ ਮਨਿ ਬਸੈ ਨਾਨਕ ਛੂਟੈ ਨਾਮ ॥੧੩॥
patit udhaaran man basai naanak chhoottai naam |13|

જ્યારે પાપીઓની બચાવ કૃપા મનમાં વાસ કરે છે, હે નાનક, ત્યારે ભગવાનના નામ દ્વારા વ્યક્તિનો ઉદ્ધાર થાય છે. ||13||

ਪਉੜੀ ॥
paurree |

પૌરી:

ਤ੍ਰਉਦਸੀ ਤੀਨਿ ਤਾਪ ਸੰਸਾਰ ॥
traudasee teen taap sansaar |

ચંદ્ર ચક્રનો તેરમો દિવસ: વિશ્વ ત્રણ ગુણોના તાવમાં છે.

ਆਵਤ ਜਾਤ ਨਰਕ ਅਵਤਾਰ ॥
aavat jaat narak avataar |

તે આવે છે અને જાય છે, અને નરકમાં પુનર્જન્મ પામે છે.

ਹਰਿ ਹਰਿ ਭਜਨੁ ਨ ਮਨ ਮਹਿ ਆਇਓ ॥
har har bhajan na man meh aaeio |

ભગવાન, હર, હરનું ધ્યાન લોકોના મનમાં પ્રવેશતું નથી.

ਸੁਖ ਸਾਗਰ ਪ੍ਰਭੁ ਨਿਮਖ ਨ ਗਾਇਓ ॥
sukh saagar prabh nimakh na gaaeio |

તેઓ એક ક્ષણ માટે પણ શાંતિના સાગર ભગવાનના ગુણગાન ગાતા નથી.

ਹਰਖ ਸੋਗ ਕਾ ਦੇਹ ਕਰਿ ਬਾਧਿਓ ॥
harakh sog kaa deh kar baadhio |

આ શરીર સુખ અને દુઃખનું મૂર્ત સ્વરૂપ છે.

ਦੀਰਘ ਰੋਗੁ ਮਾਇਆ ਆਸਾਧਿਓ ॥
deeragh rog maaeaa aasaadhio |

તે માયાના જૂના અને અસાધ્ય રોગથી પીડાય છે.

ਦਿਨਹਿ ਬਿਕਾਰ ਕਰਤ ਸ੍ਰਮੁ ਪਾਇਓ ॥
dineh bikaar karat sram paaeio |

દિવસેને દિવસે લોકો ભ્રષ્ટાચાર આચરે છે, પોતાની જાતને ઘસડી જાય છે.

ਨੈਨੀ ਨੀਦ ਸੁਪਨ ਬਰੜਾਇਓ ॥
nainee need supan bararraaeio |

અને પછી તેમની આંખોમાં ઊંઘ સાથે, તેઓ સપનામાં ગણગણાટ કરે છે.

ਹਰਿ ਬਿਸਰਤ ਹੋਵਤ ਏਹ ਹਾਲ ॥
har bisarat hovat eh haal |

પ્રભુને ભૂલીને, આ તેમની દશા છે.

ਸਰਨਿ ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਭ ਪੁਰਖ ਦਇਆਲ ॥੧੩॥
saran naanak prabh purakh deaal |13|

નાનક ભગવાનનું અભયારણ્ય શોધે છે, જે દયાળુ અને દયાળુ આદિમ અસ્તિત્વ ધરાવે છે. ||13||

ਸਲੋਕੁ ॥
salok |

સાલોક:

ਚਾਰਿ ਕੁੰਟ ਚਉਦਹ ਭਵਨ ਸਗਲ ਬਿਆਪਤ ਰਾਮ ॥
chaar kuntt chaudah bhavan sagal biaapat raam |

ભગવાન ચારેય દિશાઓ અને ચૌદ લોકમાં વ્યાપેલા છે.

ਨਾਨਕ ਊਨ ਨ ਦੇਖੀਐ ਪੂਰਨ ਤਾ ਕੇ ਕਾਮ ॥੧੪॥
naanak aoon na dekheeai pooran taa ke kaam |14|

ઓ નાનક, તેને કશાનો અભાવ દેખાતો નથી; તેમના કાર્યો સંપૂર્ણ રીતે પૂર્ણ છે. ||14||

ਪਉੜੀ ॥
paurree |

પૌરી:

ਚਉਦਹਿ ਚਾਰਿ ਕੁੰਟ ਪ੍ਰਭ ਆਪ ॥
chaudeh chaar kuntt prabh aap |

ચંદ્ર ચક્રનો ચૌદમો દિવસ: ભગવાન પોતે ચારે દિશામાં છે.

ਸਗਲ ਭਵਨ ਪੂਰਨ ਪਰਤਾਪ ॥
sagal bhavan pooran parataap |

તમામ વિશ્વો પર, તેમનો તેજસ્વી મહિમા સંપૂર્ણ છે.

ਦਸੇ ਦਿਸਾ ਰਵਿਆ ਪ੍ਰਭੁ ਏਕੁ ॥
dase disaa raviaa prabh ek |

એક ભગવાન દસ દિશાઓમાં ફેલાયેલા છે.

ਧਰਨਿ ਅਕਾਸ ਸਭ ਮਹਿ ਪ੍ਰਭ ਪੇਖੁ ॥
dharan akaas sabh meh prabh pekh |

આખી પૃથ્વી અને આકાશમાં ભગવાનને જુઓ.

ਜਲ ਥਲ ਬਨ ਪਰਬਤ ਪਾਤਾਲ ॥
jal thal ban parabat paataal |

પાણીમાં, જમીન પર, જંગલો અને પર્વતોમાં અને અંડરવર્લ્ડના નીચેના પ્રદેશોમાં,

ਪਰਮੇਸ੍ਵਰ ਤਹ ਬਸਹਿ ਦਇਆਲ ॥
paramesvar tah baseh deaal |

દયાળુ ગુણાતીત ભગવાન સ્થાયી છે.

ਸੂਖਮ ਅਸਥੂਲ ਸਗਲ ਭਗਵਾਨ ॥
sookham asathool sagal bhagavaan |

ભગવાન ભગવાન બધા મન અને દ્રવ્યમાં છે, સૂક્ષ્મ અને પ્રગટ છે.

ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਬ੍ਰਹਮੁ ਪਛਾਨ ॥੧੪॥
naanak guramukh braham pachhaan |14|

ઓ નાનક, ગુરુમુખ ભગવાનને સાકાર કરે છે. ||14||

ਸਲੋਕੁ ॥
salok |

સાલોક:

ਆਤਮੁ ਜੀਤਾ ਗੁਰਮਤੀ ਗੁਣ ਗਾਏ ਗੋਬਿੰਦ ॥
aatam jeetaa guramatee gun gaae gobind |

ગુરુના ઉપદેશો દ્વારા, ભગવાનના મહિમા ગાવાથી, આત્માને જીતવામાં આવે છે.

ਸੰਤ ਪ੍ਰਸਾਦੀ ਭੈ ਮਿਟੇ ਨਾਨਕ ਬਿਨਸੀ ਚਿੰਦ ॥੧੫॥
sant prasaadee bhai mitte naanak binasee chind |15|

હે નાનક, સંતોની કૃપાથી ભય દૂર થાય છે અને ચિંતાનો અંત આવે છે. ||15||

ਪਉੜੀ ॥
paurree |

પૌરી:

ਅਮਾਵਸ ਆਤਮ ਸੁਖੀ ਭਏ ਸੰਤੋਖੁ ਦੀਆ ਗੁਰਦੇਵ ॥
amaavas aatam sukhee bhe santokh deea guradev |

નવા ચંદ્રનો દિવસ: મારા આત્માને શાંતિ મળે છે; દૈવી ગુરુએ મને સંતોષનો આશીર્વાદ આપ્યો છે.


સૂચિ (1 - 1430)
જાપ પાન: 1 - 8
સો દર પાન: 8 - 10
સો પુરખ પાન: 10 - 12
સોહલા પાન: 12 - 13
સિરી રાગ પાન: 14 - 93
રાગ માઝ પાન: 94 - 150
રાગ ગૌરી પાન: 151 - 346
રાગ આસા પાન: 347 - 488
રાગ ગુજરી પાન: 489 - 526
રાગ દયવ ગંધીરી પાન: 527 - 536
રાગ બિહાગ્રા પાન: 537 - 556
રાગ વાધંસ પાન: 557 - 594
રાગ સોરથ પાન: 595 - 659
રાગ ધનાસ્રી પાન: 660 - 695
રાગ જયથ્સ્રી પાન: 696 - 710
રાગ ટોડી પાન: 711 - 718
રાગ બૈરારી પાન: 719 - 720
રાગ તિલંગ પાન: 721 - 727
રાગ સૂહી પાન: 728 - 794
રાગ બિલાવળ પાન: 795 - 858
રાગ ગોન્ડ પાન: 859 - 875
રાગ રામકલી પાન: 876 - 974
રાગ નત નારાયણ પાન: 975 - 983
રાગ માલી ગૌરા પાન: 984 - 988
રાગ મારો પાન: 989 - 1106
રાગ ટુખારી પાન: 1107 - 1117
રાગ કાયદારા પાન: 1118 - 1124
રાગ ભૈરાવો પાન: 1125 - 1167
રાગ વસંત પાન: 1168 - 1196
રાગ સારાંગ પાન: 1197 - 1253
રાગ માલાર પાન: 1254 - 1293
રાગ કાંરા પાન: 1294 - 1318
રાગ કલ્યાણ પાન: 1319 - 1326
રાગ પ્રભાતી પાન: 1327 - 1351
રાગ જૈજાવતી પાન: 1352 - 1359
સલોક સેહશક્રીતી પાન: 1353 - 1360
ગાઠા ફિફ્થ મહલ પાન: 1360 - 1361
ફુન્હે ફિફ્થ મહલ પાન: 1361 - 1363
ચૌબોલાસ ફિફ્થ મહલ પાન: 1363 - 1364
સલોક કબીર જી પાન: 1364 - 1377
સલોક ફરીદ જી પાન: 1377 - 1385
સ્વૈયાય શ્રી મુખબક મહલ 5 પાન: 1385 - 1389
સ્વૈયાય પ્રથમ મહલ પાન: 1389 - 1390
સ્વૈયાય દ્વિતીય મહલ પાન: 1391 - 1392
સ્વૈયાય તૃતીય મહલ પાન: 1392 - 1396
સ્વૈયાય ચતુર્થી મહલ પાન: 1396 - 1406
સ્વૈયાય પંચમ મહલ પાન: 1406 - 1409
સલોક વારોણ થાય વધીક પાન: 1410 - 1426
સલોક નવમ મહલ પાન: 1426 - 1429
મુન્ધાવણી ફિફ્થ મહલ પાન: 1429 - 1429
રાગમાળા પાન: 1430 - 1430