શ્રી ગુરુ ગ્રંથ સાહિબ

પાન - 1290


ਇਸਤ੍ਰੀ ਪੁਰਖੈ ਜਾਂ ਨਿਸਿ ਮੇਲਾ ਓਥੈ ਮੰਧੁ ਕਮਾਹੀ ॥
eisatree purakhai jaan nis melaa othai mandh kamaahee |

પરંતુ જ્યારે સ્ત્રી અને પુરૂષ રાત્રે મળે છે, ત્યારે તેઓ દેહમાં ભેગા થાય છે.

ਮਾਸਹੁ ਨਿੰਮੇ ਮਾਸਹੁ ਜੰਮੇ ਹਮ ਮਾਸੈ ਕੇ ਭਾਂਡੇ ॥
maasahu ninme maasahu jame ham maasai ke bhaandde |

દેહમાં આપણે ગર્ભ ધારણ કરીએ છીએ, અને દેહમાં આપણે જન્મીએ છીએ; અમે માંસના વાસણો છીએ.

ਗਿਆਨੁ ਧਿਆਨੁ ਕਛੁ ਸੂਝੈ ਨਾਹੀ ਚਤੁਰੁ ਕਹਾਵੈ ਪਾਂਡੇ ॥
giaan dhiaan kachh soojhai naahee chatur kahaavai paandde |

હે ધાર્મિક વિદ્વાન, તમે તમારી જાતને હોંશિયાર કહો છો છતાં તમે આધ્યાત્મિક શાણપણ અને ધ્યાન વિશે કંઈ જાણતા નથી.

ਬਾਹਰ ਕਾ ਮਾਸੁ ਮੰਦਾ ਸੁਆਮੀ ਘਰ ਕਾ ਮਾਸੁ ਚੰਗੇਰਾ ॥
baahar kaa maas mandaa suaamee ghar kaa maas changeraa |

હે સ્વામી, તમે માનો છો કે બહારનું માંસ ખરાબ છે, પણ તમારા ઘરમાં જેનું માંસ છે તે સારું છે.

ਜੀਅ ਜੰਤ ਸਭਿ ਮਾਸਹੁ ਹੋਏ ਜੀਇ ਲਇਆ ਵਾਸੇਰਾ ॥
jeea jant sabh maasahu hoe jee leaa vaaseraa |

બધા માણસો અને જીવો માંસ છે; આત્માએ તેનું ઘર દેહમાં લીધું છે.

ਅਭਖੁ ਭਖਹਿ ਭਖੁ ਤਜਿ ਛੋਡਹਿ ਅੰਧੁ ਗੁਰੂ ਜਿਨ ਕੇਰਾ ॥
abhakh bhakheh bhakh taj chhoddeh andh guroo jin keraa |

તેઓ અખાદ્ય ખાય છે; તેઓ અસ્વીકાર કરે છે અને તેઓ જે ખાઈ શકે તે છોડી દે છે. તેમની પાસે એક શિક્ષક છે જે અંધ છે.

ਮਾਸਹੁ ਨਿੰਮੇ ਮਾਸਹੁ ਜੰਮੇ ਹਮ ਮਾਸੈ ਕੇ ਭਾਂਡੇ ॥
maasahu ninme maasahu jame ham maasai ke bhaandde |

દેહમાં આપણે ગર્ભ ધારણ કરીએ છીએ, અને દેહમાં આપણે જન્મીએ છીએ; અમે માંસના વાસણો છીએ.

ਗਿਆਨੁ ਧਿਆਨੁ ਕਛੁ ਸੂਝੈ ਨਾਹੀ ਚਤੁਰੁ ਕਹਾਵੈ ਪਾਂਡੇ ॥
giaan dhiaan kachh soojhai naahee chatur kahaavai paandde |

હે ધાર્મિક વિદ્વાન, તમે તમારી જાતને હોંશિયાર કહો છો છતાં તમે આધ્યાત્મિક શાણપણ અને ધ્યાન વિશે કંઈ જાણતા નથી.

ਮਾਸੁ ਪੁਰਾਣੀ ਮਾਸੁ ਕਤੇਬਂੀ ਚਹੁ ਜੁਗਿ ਮਾਸੁ ਕਮਾਣਾ ॥
maas puraanee maas katebanee chahu jug maas kamaanaa |

પુરાણોમાં માંસની છૂટ છે, બાઇબલ અને કુરાનમાં માંસની છૂટ છે. ચાર યુગો દરમિયાન, માંસનો ઉપયોગ થતો આવ્યો છે.

ਜਜਿ ਕਾਜਿ ਵੀਆਹਿ ਸੁਹਾਵੈ ਓਥੈ ਮਾਸੁ ਸਮਾਣਾ ॥
jaj kaaj veeaeh suhaavai othai maas samaanaa |

તે પવિત્ર તહેવારો અને લગ્ન ઉત્સવોમાં દર્શાવવામાં આવે છે; તેમાં માંસનો ઉપયોગ થાય છે.

ਇਸਤ੍ਰੀ ਪੁਰਖ ਨਿਪਜਹਿ ਮਾਸਹੁ ਪਾਤਿਸਾਹ ਸੁਲਤਾਨਾਂ ॥
eisatree purakh nipajeh maasahu paatisaah sulataanaan |

સ્ત્રીઓ, પુરુષો, રાજાઓ અને સમ્રાટો માંસમાંથી ઉત્પન્ન થાય છે.

ਜੇ ਓਇ ਦਿਸਹਿ ਨਰਕਿ ਜਾਂਦੇ ਤਾਂ ਉਨੑ ਕਾ ਦਾਨੁ ਨ ਲੈਣਾ ॥
je oe diseh narak jaande taan una kaa daan na lainaa |

જો તમે તેમને નરકમાં જતા જોશો, તો તેમની પાસેથી દાન સ્વીકારશો નહીં.

ਦੇਂਦਾ ਨਰਕਿ ਸੁਰਗਿ ਲੈਦੇ ਦੇਖਹੁ ਏਹੁ ਧਿਙਾਣਾ ॥
dendaa narak surag laide dekhahu ehu dhingaanaa |

આપનાર નરકમાં જાય છે, જ્યારે લેનાર સ્વર્ગમાં જાય છે - આ અન્યાય જુઓ.

ਆਪਿ ਨ ਬੂਝੈ ਲੋਕ ਬੁਝਾਏ ਪਾਂਡੇ ਖਰਾ ਸਿਆਣਾ ॥
aap na boojhai lok bujhaae paandde kharaa siaanaa |

તમે તમારી જાતને સમજી શકતા નથી, પરંતુ તમે અન્ય લોકોને ઉપદેશ આપો છો. હે પંડિત, તમે ખરેખર બહુ જ્ઞાની છો.

ਪਾਂਡੇ ਤੂ ਜਾਣੈ ਹੀ ਨਾਹੀ ਕਿਥਹੁ ਮਾਸੁ ਉਪੰਨਾ ॥
paandde too jaanai hee naahee kithahu maas upanaa |

હે પંડિત, તમે નથી જાણતા કે માંસની ઉત્પત્તિ ક્યાંથી થઈ.

ਤੋਇਅਹੁ ਅੰਨੁ ਕਮਾਦੁ ਕਪਾਹਾਂ ਤੋਇਅਹੁ ਤ੍ਰਿਭਵਣੁ ਗੰਨਾ ॥
toeiahu an kamaad kapaahaan toeiahu tribhavan ganaa |

મકાઈ, શેરડી અને કપાસનું ઉત્પાદન પાણીમાંથી થાય છે. ત્રણે જગત પાણીમાંથી આવ્યા છે.

ਤੋਆ ਆਖੈ ਹਉ ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਹਛਾ ਤੋਐ ਬਹੁਤੁ ਬਿਕਾਰਾ ॥
toaa aakhai hau bahu bidh hachhaa toaai bahut bikaaraa |

પાણી કહે છે, "હું ઘણી રીતે સારો છું." પરંતુ પાણી અનેક સ્વરૂપો લે છે.

ਏਤੇ ਰਸ ਛੋਡਿ ਹੋਵੈ ਸੰਨਿਆਸੀ ਨਾਨਕੁ ਕਹੈ ਵਿਚਾਰਾ ॥੨॥
ete ras chhodd hovai saniaasee naanak kahai vichaaraa |2|

આ સ્વાદિષ્ટ વસ્તુઓનો ત્યાગ કરીને, વ્યક્તિ સાચા સંન્યાસી, અલિપ્ત સંન્યાસી બની જાય છે. નાનક પ્રતિબિંબિત કરે છે અને બોલે છે. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
paurree |

પૌરી:

ਹਉ ਕਿਆ ਆਖਾ ਇਕ ਜੀਭ ਤੇਰਾ ਅੰਤੁ ਨ ਕਿਨ ਹੀ ਪਾਇਆ ॥
hau kiaa aakhaa ik jeebh teraa ant na kin hee paaeaa |

હું ફક્ત એક જ જીભથી શું કહી શકું? હું તમારી મર્યાદા શોધી શકતો નથી.

ਸਚਾ ਸਬਦੁ ਵੀਚਾਰਿ ਸੇ ਤੁਝ ਹੀ ਮਾਹਿ ਸਮਾਇਆ ॥
sachaa sabad veechaar se tujh hee maeh samaaeaa |

જેઓ શબ્દના સાચા શબ્દનું ચિંતન કરે છે તેઓ તમારામાં સમાઈ જાય છે, હે ભગવાન.

ਇਕਿ ਭਗਵਾ ਵੇਸੁ ਕਰਿ ਭਰਮਦੇ ਵਿਣੁ ਸਤਿਗੁਰ ਕਿਨੈ ਨ ਪਾਇਆ ॥
eik bhagavaa ves kar bharamade vin satigur kinai na paaeaa |

કેટલાક ભગવા વસ્ત્રો પહેરીને ભટકતા હોય છે, પરંતુ સાચા ગુરુ વિના કોઈ ભગવાનને મળતું નથી.

ਦੇਸ ਦਿਸੰਤਰ ਭਵਿ ਥਕੇ ਤੁਧੁ ਅੰਦਰਿ ਆਪੁ ਲੁਕਾਇਆ ॥
des disantar bhav thake tudh andar aap lukaaeaa |

તેઓ થાકી ન જાય ત્યાં સુધી તેઓ પરદેશમાં અને દેશોમાં ભટકે છે, પણ તમે તમારી જાતને તેમની અંદર છુપાવો છો.

ਗੁਰ ਕਾ ਸਬਦੁ ਰਤੰਨੁ ਹੈ ਕਰਿ ਚਾਨਣੁ ਆਪਿ ਦਿਖਾਇਆ ॥
gur kaa sabad ratan hai kar chaanan aap dikhaaeaa |

ગુરુના શબ્દનો શબ્દ એક રત્ન છે, જેના દ્વારા ભગવાન ચમકે છે અને પોતાને પ્રગટ કરે છે.

ਆਪਣਾ ਆਪੁ ਪਛਾਣਿਆ ਗੁਰਮਤੀ ਸਚਿ ਸਮਾਇਆ ॥
aapanaa aap pachhaaniaa guramatee sach samaaeaa |

ગુરુના ઉપદેશોને અનુસરીને, પોતાના સ્વભાવને સાકાર કરીને, મનુષ્ય સત્યમાં સમાઈ જાય છે.

ਆਵਾ ਗਉਣੁ ਬਜਾਰੀਆ ਬਾਜਾਰੁ ਜਿਨੀ ਰਚਾਇਆ ॥
aavaa gaun bajaareea baajaar jinee rachaaeaa |

આવતા અને જતા, યુક્તિઓ અને જાદુગરો તેમના જાદુ શો પર મૂકે છે.

ਇਕੁ ਥਿਰੁ ਸਚਾ ਸਾਲਾਹਣਾ ਜਿਨ ਮਨਿ ਸਚਾ ਭਾਇਆ ॥੨੫॥
eik thir sachaa saalaahanaa jin man sachaa bhaaeaa |25|

પણ જેનું મન સાચા પ્રભુથી પ્રસન્ન થાય છે, તેઓ સાચા, સદા-સ્થિર પ્રભુની સ્તુતિ કરે છે. ||25||

ਸਲੋਕ ਮਃ ੧ ॥
salok mahalaa 1 |

સાલોક, પ્રથમ મહેલ:

ਨਾਨਕ ਮਾਇਆ ਕਰਮ ਬਿਰਖੁ ਫਲ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਫਲ ਵਿਸੁ ॥
naanak maaeaa karam birakh fal amrit fal vis |

હે નાનક, માયામાં કરેલાં કર્મોનું વૃક્ષ અમૃત અને ઝેરી ફળ આપે છે.

ਸਭ ਕਾਰਣ ਕਰਤਾ ਕਰੇ ਜਿਸੁ ਖਵਾਲੇ ਤਿਸੁ ॥੧॥
sabh kaaran karataa kare jis khavaale tis |1|

સર્જક બધા કાર્યો કરે છે; અમે તેમના આદેશ પ્રમાણે ફળો ખાઈએ છીએ. ||1||

ਮਃ ੨ ॥
mahalaa 2 |

બીજી મહેલ:

ਨਾਨਕ ਦੁਨੀਆ ਕੀਆਂ ਵਡਿਆਈਆਂ ਅਗੀ ਸੇਤੀ ਜਾਲਿ ॥
naanak duneea keean vaddiaaeean agee setee jaal |

હે નાનક, સાંસારિક મહાનતા અને કીર્તિને અગ્નિમાં બાળી નાખો.

ਏਨੀ ਜਲੀਈਂ ਨਾਮੁ ਵਿਸਾਰਿਆ ਇਕ ਨ ਚਲੀਆ ਨਾਲਿ ॥੨॥
enee jaleeeen naam visaariaa ik na chaleea naal |2|

આ અગ્નિદાહને લીધે મનુષ્યો ભગવાનના નામને ભૂલી ગયા છે. તેમાંથી એક પણ અંતમાં તમારી સાથે નહીં જાય. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
paurree |

પૌરી:

ਸਿਰਿ ਸਿਰਿ ਹੋਇ ਨਿਬੇੜੁ ਹੁਕਮਿ ਚਲਾਇਆ ॥
sir sir hoe niberr hukam chalaaeaa |

તે દરેક અને દરેક અસ્તિત્વનો ન્યાય કરે છે; તેમની આજ્ઞાના હુકમથી, તે આપણને આગળ લઈ જાય છે.

ਤੇਰੈ ਹਥਿ ਨਿਬੇੜੁ ਤੂਹੈ ਮਨਿ ਭਾਇਆ ॥
terai hath niberr toohai man bhaaeaa |

ન્યાય તમારા હાથમાં છે, હે પ્રભુ; તમે મારા મનને ખુશ કરો છો.

ਕਾਲੁ ਚਲਾਏ ਬੰਨਿ ਕੋਇ ਨ ਰਖਸੀ ॥
kaal chalaae ban koe na rakhasee |

નશ્વર બંધાયેલ છે અને મૃત્યુ દ્વારા બંધાયેલ છે અને દૂર લઈ જાય છે; કોઈ તેને બચાવી શકતું નથી.

ਜਰੁ ਜਰਵਾਣਾ ਕੰਨਿੑ ਚੜਿਆ ਨਚਸੀ ॥
jar jaravaanaa kani charriaa nachasee |

વૃદ્ધાવસ્થા, જુલમી, નશ્વરના ખભા પર નૃત્ય કરે છે.

ਸਤਿਗੁਰੁ ਬੋਹਿਥੁ ਬੇੜੁ ਸਚਾ ਰਖਸੀ ॥
satigur bohith berr sachaa rakhasee |

તેથી સાચા ગુરુની હોડી પર ચઢો, અને સાચા ભગવાન તમને બચાવશે.

ਅਗਨਿ ਭਖੈ ਭੜਹਾੜੁ ਅਨਦਿਨੁ ਭਖਸੀ ॥
agan bhakhai bharrahaarr anadin bhakhasee |

ઈચ્છાનો અગ્નિ પકાવવાની નાની ભઠ્ઠીની જેમ બળે છે, રાતદિવસ માણસોને ભસ્મ કરે છે.

ਫਾਥਾ ਚੁਗੈ ਚੋਗ ਹੁਕਮੀ ਛੁਟਸੀ ॥
faathaa chugai chog hukamee chhuttasee |

ફસાયેલા પક્ષીઓની જેમ, મનુષ્યો મકાઈને પીક કરે છે; ભગવાનની આજ્ઞા દ્વારા જ તેઓ મુક્તિ મેળવશે.

ਕਰਤਾ ਕਰੇ ਸੁ ਹੋਗੁ ਕੂੜੁ ਨਿਖੁਟਸੀ ॥੨੬॥
karataa kare su hog koorr nikhuttasee |26|

સર્જક જે કંઈ કરે છે, તે થાય છે; અસત્ય અંતમાં નિષ્ફળ જશે. ||26||


સૂચિ (1 - 1430)
જાપ પાન: 1 - 8
સો દર પાન: 8 - 10
સો પુરખ પાન: 10 - 12
સોહલા પાન: 12 - 13
સિરી રાગ પાન: 14 - 93
રાગ માઝ પાન: 94 - 150
રાગ ગૌરી પાન: 151 - 346
રાગ આસા પાન: 347 - 488
રાગ ગુજરી પાન: 489 - 526
રાગ દયવ ગંધીરી પાન: 527 - 536
રાગ બિહાગ્રા પાન: 537 - 556
રાગ વાધંસ પાન: 557 - 594
રાગ સોરથ પાન: 595 - 659
રાગ ધનાસ્રી પાન: 660 - 695
રાગ જયથ્સ્રી પાન: 696 - 710
રાગ ટોડી પાન: 711 - 718
રાગ બૈરારી પાન: 719 - 720
રાગ તિલંગ પાન: 721 - 727
રાગ સૂહી પાન: 728 - 794
રાગ બિલાવળ પાન: 795 - 858
રાગ ગોન્ડ પાન: 859 - 875
રાગ રામકલી પાન: 876 - 974
રાગ નત નારાયણ પાન: 975 - 983
રાગ માલી ગૌરા પાન: 984 - 988
રાગ મારો પાન: 989 - 1106
રાગ ટુખારી પાન: 1107 - 1117
રાગ કાયદારા પાન: 1118 - 1124
રાગ ભૈરાવો પાન: 1125 - 1167
રાગ વસંત પાન: 1168 - 1196
રાગ સારાંગ પાન: 1197 - 1253
રાગ માલાર પાન: 1254 - 1293
રાગ કાંરા પાન: 1294 - 1318
રાગ કલ્યાણ પાન: 1319 - 1326
રાગ પ્રભાતી પાન: 1327 - 1351
રાગ જૈજાવતી પાન: 1352 - 1359
સલોક સેહશક્રીતી પાન: 1353 - 1360
ગાઠા ફિફ્થ મહલ પાન: 1360 - 1361
ફુન્હે ફિફ્થ મહલ પાન: 1361 - 1363
ચૌબોલાસ ફિફ્થ મહલ પાન: 1363 - 1364
સલોક કબીર જી પાન: 1364 - 1377
સલોક ફરીદ જી પાન: 1377 - 1385
સ્વૈયાય શ્રી મુખબક મહલ 5 પાન: 1385 - 1389
સ્વૈયાય પ્રથમ મહલ પાન: 1389 - 1390
સ્વૈયાય દ્વિતીય મહલ પાન: 1391 - 1392
સ્વૈયાય તૃતીય મહલ પાન: 1392 - 1396
સ્વૈયાય ચતુર્થી મહલ પાન: 1396 - 1406
સ્વૈયાય પંચમ મહલ પાન: 1406 - 1409
સલોક વારોણ થાય વધીક પાન: 1410 - 1426
સલોક નવમ મહલ પાન: 1426 - 1429
મુન્ધાવણી ફિફ્થ મહલ પાન: 1429 - 1429
રાગમાળા પાન: 1430 - 1430