શ્રી ગુરુ ગ્રંથ સાહિબ

પાન - 1365


ਲੈ ਫਾਹੇ ਉਠਿ ਧਾਵਤੇ ਸਿ ਜਾਨਿ ਮਾਰੇ ਭਗਵੰਤ ॥੧੦॥
lai faahe utth dhaavate si jaan maare bhagavant |10|

તેઓ ફાંસો લે છે અને આસપાસ દોડે છે; પરંતુ ખાતરી રાખો કે ભગવાન તેઓનો નાશ કરશે. ||10||

ਕਬੀਰ ਚੰਦਨ ਕਾ ਬਿਰਵਾ ਭਲਾ ਬੇੜਿੑਓ ਢਾਕ ਪਲਾਸ ॥
kabeer chandan kaa biravaa bhalaa berrio dtaak palaas |

કબીર, ચંદનનું વૃક્ષ સારું છે, ભલે તે નીંદણથી ઘેરાયેલું હોય.

ਓਇ ਭੀ ਚੰਦਨੁ ਹੋਇ ਰਹੇ ਬਸੇ ਜੁ ਚੰਦਨ ਪਾਸਿ ॥੧੧॥
oe bhee chandan hoe rahe base ju chandan paas |11|

જેઓ ચંદન વૃક્ષની નજીક રહે છે, તેઓ ચંદનના વૃક્ષ જેવા જ થઈ જાય છે. ||11||

ਕਬੀਰ ਬਾਂਸੁ ਬਡਾਈ ਬੂਡਿਆ ਇਉ ਮਤ ਡੂਬਹੁ ਕੋਇ ॥
kabeer baans baddaaee booddiaa iau mat ddoobahu koe |

કબીર, વાંસ તેના અહંકારી અભિમાનમાં ડૂબી ગયો છે. કોઈએ આ રીતે ડૂબવું જોઈએ નહીં.

ਚੰਦਨ ਕੈ ਨਿਕਟੇ ਬਸੈ ਬਾਂਸੁ ਸੁਗੰਧੁ ਨ ਹੋਇ ॥੧੨॥
chandan kai nikatte basai baans sugandh na hoe |12|

વાંસ પણ ચંદનના ઝાડની નજીક રહે છે, પરંતુ તે તેની સુગંધ લેતો નથી. ||12||

ਕਬੀਰ ਦੀਨੁ ਗਵਾਇਆ ਦੁਨੀ ਸਿਉ ਦੁਨੀ ਨ ਚਾਲੀ ਸਾਥਿ ॥
kabeer deen gavaaeaa dunee siau dunee na chaalee saath |

કબીર, જગતના હિત માટે, મનુષ્ય પોતાનો વિશ્વાસ ગુમાવે છે, પણ અંતમાં દુનિયા તેની સાથે નહીં જાય.

ਪਾਇ ਕੁਹਾੜਾ ਮਾਰਿਆ ਗਾਫਲਿ ਅਪੁਨੈ ਹਾਥਿ ॥੧੩॥
paae kuhaarraa maariaa gaafal apunai haath |13|

મૂર્ખ પોતાના હાથે કુહાડી વડે પોતાના પગ પર પ્રહાર કરે છે. ||13||

ਕਬੀਰ ਜਹ ਜਹ ਹਉ ਫਿਰਿਓ ਕਉਤਕ ਠਾਓ ਠਾਇ ॥
kabeer jah jah hau firio kautak tthaao tthaae |

કબીર, હું જ્યાં પણ જાઉં છું ત્યાં મને દરેક જગ્યાએ અજાયબીઓ દેખાય છે.

ਇਕ ਰਾਮ ਸਨੇਹੀ ਬਾਹਰਾ ਊਜਰੁ ਮੇਰੈ ਭਾਂਇ ॥੧੪॥
eik raam sanehee baaharaa aoojar merai bhaane |14|

પણ એક ભગવાનના ભક્તો વિના એ બધું મારા માટે અરણ્ય છે. ||14||

ਕਬੀਰ ਸੰਤਨ ਕੀ ਝੁੰਗੀਆ ਭਲੀ ਭਠਿ ਕੁਸਤੀ ਗਾਉ ॥
kabeer santan kee jhungeea bhalee bhatth kusatee gaau |

કબીર, સંતોનો વાસ સારો છે; અન્યાયીઓનું ઘર પકાવવાની નાની ભઠ્ઠીની જેમ બળે છે.

ਆਗਿ ਲਗਉ ਤਿਹ ਧਉਲਹਰ ਜਿਹ ਨਾਹੀ ਹਰਿ ਕੋ ਨਾਉ ॥੧੫॥
aag lgau tih dhaulahar jih naahee har ko naau |15|

જે હવેલીઓમાં ભગવાનનું નામ નથી પડતું તે પણ બળી જાય છે. ||15||

ਕਬੀਰ ਸੰਤ ਮੂਏ ਕਿਆ ਰੋਈਐ ਜੋ ਅਪੁਨੇ ਗ੍ਰਿਹਿ ਜਾਇ ॥
kabeer sant mooe kiaa roeeai jo apune grihi jaae |

કબીર, સંતના મૃત્યુ પર શા માટે રડવું? તે હમણાં જ તેના ઘરે પાછો જઈ રહ્યો છે.

ਰੋਵਹੁ ਸਾਕਤ ਬਾਪੁਰੇ ਜੁ ਹਾਟੈ ਹਾਟ ਬਿਕਾਇ ॥੧੬॥
rovahu saakat baapure ju haattai haatt bikaae |16|

દુ: ખી, અવિશ્વાસુ સિનિક માટે રુદન, જે સ્ટોરથી સ્ટોરમાં વેચાય છે. ||16||

ਕਬੀਰ ਸਾਕਤੁ ਐਸਾ ਹੈ ਜੈਸੀ ਲਸਨ ਕੀ ਖਾਨਿ ॥
kabeer saakat aaisaa hai jaisee lasan kee khaan |

કબીર, અવિશ્વાસુ સિનિક લસણના ટુકડા જેવો છે.

ਕੋਨੇ ਬੈਠੇ ਖਾਈਐ ਪਰਗਟ ਹੋਇ ਨਿਦਾਨਿ ॥੧੭॥
kone baitthe khaaeeai paragatt hoe nidaan |17|

એક ખૂણામાં બેસીને ખાઓ તો પણ તે બધાને સ્વાભાવિક થઈ જાય છે. ||17||

ਕਬੀਰ ਮਾਇਆ ਡੋਲਨੀ ਪਵਨੁ ਝਕੋਲਨਹਾਰੁ ॥
kabeer maaeaa ddolanee pavan jhakolanahaar |

કબીર, માયા એ માખણ-મથન છે, અને શ્વાસ એ મંથન-લાકડી છે.

ਸੰਤਹੁ ਮਾਖਨੁ ਖਾਇਆ ਛਾਛਿ ਪੀਐ ਸੰਸਾਰੁ ॥੧੮॥
santahu maakhan khaaeaa chhaachh peeai sansaar |18|

સંતો માખણ ખાય છે, જ્યારે દુનિયા છાશ પીવે છે. ||18||

ਕਬੀਰ ਮਾਇਆ ਡੋਲਨੀ ਪਵਨੁ ਵਹੈ ਹਿਵ ਧਾਰ ॥
kabeer maaeaa ddolanee pavan vahai hiv dhaar |

કબીર, માયા એ માખણ-મથન છે; શ્વાસ બરફના પાણીની જેમ વહે છે.

ਜਿਨਿ ਬਿਲੋਇਆ ਤਿਨਿ ਖਾਇਆ ਅਵਰ ਬਿਲੋਵਨਹਾਰ ॥੧੯॥
jin biloeaa tin khaaeaa avar bilovanahaar |19|

જે મંથન કરે છે તે માખણ ખાય છે; અન્ય માત્ર મંથન-લાકડીઓ છે. ||19||

ਕਬੀਰ ਮਾਇਆ ਚੋਰਟੀ ਮੁਸਿ ਮੁਸਿ ਲਾਵੈ ਹਾਟਿ ॥
kabeer maaeaa chorattee mus mus laavai haatt |

કબીર, માયા એ ચોર છે, જે દુકાન તોડીને લૂંટી લે છે.

ਏਕੁ ਕਬੀਰਾ ਨਾ ਮੁਸੈ ਜਿਨਿ ਕੀਨੀ ਬਾਰਹ ਬਾਟ ॥੨੦॥
ek kabeeraa naa musai jin keenee baarah baatt |20|

માત્ર કબીર જ લૂંટાઈ નથી; તેણે તેના બાર ટુકડા કર્યા છે. ||20||

ਕਬੀਰ ਸੂਖੁ ਨ ਏਂਹ ਜੁਗਿ ਕਰਹਿ ਜੁ ਬਹੁਤੈ ਮੀਤ ॥
kabeer sookh na enh jug kareh ju bahutai meet |

કબીર, ઘણા મિત્રો બનાવવાથી આ દુનિયામાં શાંતિ નથી આવતી.

ਜੋ ਚਿਤੁ ਰਾਖਹਿ ਏਕ ਸਿਉ ਤੇ ਸੁਖੁ ਪਾਵਹਿ ਨੀਤ ॥੨੧॥
jo chit raakheh ek siau te sukh paaveh neet |21|

જેઓ તેમની ચેતના એક ભગવાન પર કેન્દ્રિત રાખે છે તેઓ શાશ્વત શાંતિ મેળવે છે. ||21||

ਕਬੀਰ ਜਿਸੁ ਮਰਨੇ ਤੇ ਜਗੁ ਡਰੈ ਮੇਰੇ ਮਨਿ ਆਨੰਦੁ ॥
kabeer jis marane te jag ddarai mere man aanand |

કબીર, જગત મૃત્યુથી ડરે છે - તે મૃત્યુ મારા મનને આનંદથી ભરી દે છે.

ਮਰਨੇ ਹੀ ਤੇ ਪਾਈਐ ਪੂਰਨੁ ਪਰਮਾਨੰਦੁ ॥੨੨॥
marane hee te paaeeai pooran paramaanand |22|

મૃત્યુ દ્વારા જ સંપૂર્ણ, પરમ આનંદ પ્રાપ્ત થાય છે. ||22||

ਰਾਮ ਪਦਾਰਥੁ ਪਾਇ ਕੈ ਕਬੀਰਾ ਗਾਂਠਿ ਨ ਖੋਲੑ ॥
raam padaarath paae kai kabeeraa gaantth na khola |

હે કબીર, પ્રભુનો ખજાનો મળ્યો છે, પણ તેની ગાંઠને પૂર્વવત્ ન કરો.

ਨਹੀ ਪਟਣੁ ਨਹੀ ਪਾਰਖੂ ਨਹੀ ਗਾਹਕੁ ਨਹੀ ਮੋਲੁ ॥੨੩॥
nahee pattan nahee paarakhoo nahee gaahak nahee mol |23|

તેને વેચવા માટે કોઈ બજાર નથી, કોઈ મૂલ્યાંકનકાર નથી, કોઈ ગ્રાહક નથી અને કોઈ કિંમત નથી. ||23||

ਕਬੀਰ ਤਾ ਸਿਉ ਪ੍ਰੀਤਿ ਕਰਿ ਜਾ ਕੋ ਠਾਕੁਰੁ ਰਾਮੁ ॥
kabeer taa siau preet kar jaa ko tthaakur raam |

કબીર, ફક્ત તેના જ પ્રેમમાં રહો, જેનો સ્વામી ભગવાન છે.

ਪੰਡਿਤ ਰਾਜੇ ਭੂਪਤੀ ਆਵਹਿ ਕਉਨੇ ਕਾਮ ॥੨੪॥
panddit raaje bhoopatee aaveh kaune kaam |24|

પંડિતો, ધાર્મિક વિદ્વાનો, રાજાઓ અને જમીનદારો - તેમના માટે પ્રેમ શું છે? ||24||

ਕਬੀਰ ਪ੍ਰੀਤਿ ਇਕ ਸਿਉ ਕੀਏ ਆਨ ਦੁਬਿਧਾ ਜਾਇ ॥
kabeer preet ik siau kee aan dubidhaa jaae |

કબીર, જ્યારે તમે એક ભગવાન સાથે પ્રેમમાં હોવ છો, ત્યારે દ્વૈત અને વિમુખતા દૂર થાય છે.

ਭਾਵੈ ਲਾਂਬੇ ਕੇਸ ਕਰੁ ਭਾਵੈ ਘਰਰਿ ਮੁਡਾਇ ॥੨੫॥
bhaavai laanbe kes kar bhaavai gharar muddaae |25|

તમારા વાળ લાંબા હોઈ શકે છે, અથવા તમે તમારા માથાને ટાલ કરી શકો છો. ||25||

ਕਬੀਰ ਜਗੁ ਕਾਜਲ ਕੀ ਕੋਠਰੀ ਅੰਧ ਪਰੇ ਤਿਸ ਮਾਹਿ ॥
kabeer jag kaajal kee kottharee andh pare tis maeh |

કબીર, દુનિયા એ કાળી સૂટથી ભરેલો ઓરડો છે; અંધ તેની જાળમાં ફસાઈ જાય છે.

ਹਉ ਬਲਿਹਾਰੀ ਤਿਨ ਕਉ ਪੈਸਿ ਜੁ ਨੀਕਸਿ ਜਾਹਿ ॥੨੬॥
hau balihaaree tin kau pais ju neekas jaeh |26|

જેઓ અંદર ફેંકાય છે અને છટકી જાય છે તેમના માટે હું બલિદાન છું. ||26||

ਕਬੀਰ ਇਹੁ ਤਨੁ ਜਾਇਗਾ ਸਕਹੁ ਤ ਲੇਹੁ ਬਹੋਰਿ ॥
kabeer ihu tan jaaeigaa sakahu ta lehu bahor |

કબીર, આ શરીર નાશ પામશે; જો તમે કરી શકો તો તેને સાચવો.

ਨਾਂਗੇ ਪਾਵਹੁ ਤੇ ਗਏ ਜਿਨ ਕੇ ਲਾਖ ਕਰੋਰਿ ॥੨੭॥
naange paavahu te ge jin ke laakh karor |27|

જેમની પાસે હજારો અને લાખો છે, તેઓએ પણ અંતે ખુલ્લા પગે વિદાય લેવી જોઈએ. ||27||

ਕਬੀਰ ਇਹੁ ਤਨੁ ਜਾਇਗਾ ਕਵਨੈ ਮਾਰਗਿ ਲਾਇ ॥
kabeer ihu tan jaaeigaa kavanai maarag laae |

કબીર, આ શરીર નાશ પામશે; તેને પાથ પર મૂકો.

ਕੈ ਸੰਗਤਿ ਕਰਿ ਸਾਧ ਕੀ ਕੈ ਹਰਿ ਕੇ ਗੁਨ ਗਾਇ ॥੨੮॥
kai sangat kar saadh kee kai har ke gun gaae |28|

કાં તો સાધ સંગત, પવિત્રની કંપનીમાં જોડાઓ, અથવા ભગવાનના ભવ્ય ગુણગાન ગાઓ. ||28||

ਕਬੀਰ ਮਰਤਾ ਮਰਤਾ ਜਗੁ ਮੂਆ ਮਰਿ ਭੀ ਨ ਜਾਨਿਆ ਕੋਇ ॥
kabeer marataa marataa jag mooaa mar bhee na jaaniaa koe |

કબીર, મરતા મરતા, આખા જગતને મરવાનું છે, અને છતાં, કેવી રીતે મરવું તે કોઈ જાણતું નથી.


સૂચિ (1 - 1430)
જાપ પાન: 1 - 8
સો દર પાન: 8 - 10
સો પુરખ પાન: 10 - 12
સોહલા પાન: 12 - 13
સિરી રાગ પાન: 14 - 93
રાગ માઝ પાન: 94 - 150
રાગ ગૌરી પાન: 151 - 346
રાગ આસા પાન: 347 - 488
રાગ ગુજરી પાન: 489 - 526
રાગ દયવ ગંધીરી પાન: 527 - 536
રાગ બિહાગ્રા પાન: 537 - 556
રાગ વાધંસ પાન: 557 - 594
રાગ સોરથ પાન: 595 - 659
રાગ ધનાસ્રી પાન: 660 - 695
રાગ જયથ્સ્રી પાન: 696 - 710
રાગ ટોડી પાન: 711 - 718
રાગ બૈરારી પાન: 719 - 720
રાગ તિલંગ પાન: 721 - 727
રાગ સૂહી પાન: 728 - 794
રાગ બિલાવળ પાન: 795 - 858
રાગ ગોન્ડ પાન: 859 - 875
રાગ રામકલી પાન: 876 - 974
રાગ નત નારાયણ પાન: 975 - 983
રાગ માલી ગૌરા પાન: 984 - 988
રાગ મારો પાન: 989 - 1106
રાગ ટુખારી પાન: 1107 - 1117
રાગ કાયદારા પાન: 1118 - 1124
રાગ ભૈરાવો પાન: 1125 - 1167
રાગ વસંત પાન: 1168 - 1196
રાગ સારાંગ પાન: 1197 - 1253
રાગ માલાર પાન: 1254 - 1293
રાગ કાંરા પાન: 1294 - 1318
રાગ કલ્યાણ પાન: 1319 - 1326
રાગ પ્રભાતી પાન: 1327 - 1351
રાગ જૈજાવતી પાન: 1352 - 1359
સલોક સેહશક્રીતી પાન: 1353 - 1360
ગાઠા ફિફ્થ મહલ પાન: 1360 - 1361
ફુન્હે ફિફ્થ મહલ પાન: 1361 - 1363
ચૌબોલાસ ફિફ્થ મહલ પાન: 1363 - 1364
સલોક કબીર જી પાન: 1364 - 1377
સલોક ફરીદ જી પાન: 1377 - 1385
સ્વૈયાય શ્રી મુખબક મહલ 5 પાન: 1385 - 1389
સ્વૈયાય પ્રથમ મહલ પાન: 1389 - 1390
સ્વૈયાય દ્વિતીય મહલ પાન: 1391 - 1392
સ્વૈયાય તૃતીય મહલ પાન: 1392 - 1396
સ્વૈયાય ચતુર્થી મહલ પાન: 1396 - 1406
સ્વૈયાય પંચમ મહલ પાન: 1406 - 1409
સલોક વારોણ થાય વધીક પાન: 1410 - 1426
સલોક નવમ મહલ પાન: 1426 - 1429
મુન્ધાવણી ફિફ્થ મહલ પાન: 1429 - 1429
રાગમાળા પાન: 1430 - 1430