શ્રી ગુરુ ગ્રંથ સાહિબ

પાન - 75


ਦੂਜੈ ਪਹਰੈ ਰੈਣਿ ਕੈ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਵਿਸਰਿ ਗਇਆ ਧਿਆਨੁ ॥
doojai paharai rain kai vanajaariaa mitraa visar geaa dhiaan |

રાત્રિના બીજા પ્રહરમાં, હે મારા વેપારી મિત્ર, તું ધ્યાન કરવાનું ભૂલી ગયો છે.

ਹਥੋ ਹਥਿ ਨਚਾਈਐ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਜਿਉ ਜਸੁਦਾ ਘਰਿ ਕਾਨੁ ॥
hatho hath nachaaeeai vanajaariaa mitraa jiau jasudaa ghar kaan |

હે મારા વેપારી મિત્ર, યશોદાના ઘરમાં કૃષ્ણની જેમ, હાથથી હાથે, તું આજુબાજુ પસાર થાય છે.

ਹਥੋ ਹਥਿ ਨਚਾਈਐ ਪ੍ਰਾਣੀ ਮਾਤ ਕਹੈ ਸੁਤੁ ਮੇਰਾ ॥
hatho hath nachaaeeai praanee maat kahai sut meraa |

હાથથી હાથ સુધી, તમે આસપાસ પસાર થાઓ છો, અને તમારી માતા કહે છે, "આ મારો પુત્ર છે."

ਚੇਤਿ ਅਚੇਤ ਮੂੜ ਮਨ ਮੇਰੇ ਅੰਤਿ ਨਹੀ ਕਛੁ ਤੇਰਾ ॥
chet achet moorr man mere ant nahee kachh teraa |

ઓ, મારા વિચારહીન અને મૂર્ખ મન, વિચારો: અંતે, કંઈપણ તમારું રહેશે નહીં.

ਜਿਨਿ ਰਚਿ ਰਚਿਆ ਤਿਸਹਿ ਨ ਜਾਣੈ ਮਨ ਭੀਤਰਿ ਧਰਿ ਗਿਆਨੁ ॥
jin rach rachiaa tiseh na jaanai man bheetar dhar giaan |

સર્જન કરનારને તમે જાણતા નથી. તમારા મનમાં આધ્યાત્મિક શાણપણ એકત્રિત કરો.

ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਾਣੀ ਦੂਜੈ ਪਹਰੈ ਵਿਸਰਿ ਗਇਆ ਧਿਆਨੁ ॥੨॥
kahu naanak praanee doojai paharai visar geaa dhiaan |2|

નાનક કહે છે, રાતના બીજા પ્રહરમાં, તમે ધ્યાન કરવાનું ભૂલી ગયા છો. ||2||

ਤੀਜੈ ਪਹਰੈ ਰੈਣਿ ਕੈ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਧਨ ਜੋਬਨ ਸਿਉ ਚਿਤੁ ॥
teejai paharai rain kai vanajaariaa mitraa dhan joban siau chit |

રાત્રિના ત્રીજા પ્રહરમાં, હે મારા વેપારી મિત્ર, તમારી ચેતના ધન અને યુવાની પર કેન્દ્રિત છે.

ਹਰਿ ਕਾ ਨਾਮੁ ਨ ਚੇਤਹੀ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਬਧਾ ਛੁਟਹਿ ਜਿਤੁ ॥
har kaa naam na chetahee vanajaariaa mitraa badhaa chhutteh jit |

હે મારા વેપારી મિત્ર, તમે ભગવાનનું નામ યાદ કર્યું નથી, જો કે તે તમને બંધનમાંથી મુક્ત કરશે.

ਹਰਿ ਕਾ ਨਾਮੁ ਨ ਚੇਤੈ ਪ੍ਰਾਣੀ ਬਿਕਲੁ ਭਇਆ ਸੰਗਿ ਮਾਇਆ ॥
har kaa naam na chetai praanee bikal bheaa sang maaeaa |

તમે ભગવાનનું નામ સ્મરણ કરતા નથી, અને તમે માયાથી મૂંઝાઈ જાઓ છો.

ਧਨ ਸਿਉ ਰਤਾ ਜੋਬਨਿ ਮਤਾ ਅਹਿਲਾ ਜਨਮੁ ਗਵਾਇਆ ॥
dhan siau rataa joban mataa ahilaa janam gavaaeaa |

તમારી ધન-દોલતમાં આનંદ કરીને અને યુવાનીનો નશો કરીને તમે તમારું જીવન નકામું વેડફી નાખો છો.

ਧਰਮ ਸੇਤੀ ਵਾਪਾਰੁ ਨ ਕੀਤੋ ਕਰਮੁ ਨ ਕੀਤੋ ਮਿਤੁ ॥
dharam setee vaapaar na keeto karam na keeto mit |

તમે સચ્ચાઈ અને ધર્મનો વેપાર કર્યો નથી; તમે સારા કાર્યોને તમારા મિત્રો બનાવ્યા નથી.

ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਤੀਜੈ ਪਹਰੈ ਪ੍ਰਾਣੀ ਧਨ ਜੋਬਨ ਸਿਉ ਚਿਤੁ ॥੩॥
kahu naanak teejai paharai praanee dhan joban siau chit |3|

નાનક કહે છે, રાત્રિના ત્રીજા પ્રહરમાં તમારું મન ધન અને યુવાની સાથે જોડાયેલું છે. ||3||

ਚਉਥੈ ਪਹਰੈ ਰੈਣਿ ਕੈ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਲਾਵੀ ਆਇਆ ਖੇਤੁ ॥
chauthai paharai rain kai vanajaariaa mitraa laavee aaeaa khet |

રાત્રીના ચોથા પ્રહરમાં, હે મારા વેપારી મિત્ર, ગ્રિમ રીપર ખેતરમાં આવે છે.

ਜਾ ਜਮਿ ਪਕੜਿ ਚਲਾਇਆ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਕਿਸੈ ਨ ਮਿਲਿਆ ਭੇਤੁ ॥
jaa jam pakarr chalaaeaa vanajaariaa mitraa kisai na miliaa bhet |

જ્યારે મૃત્યુના દૂત તમને પકડીને મોકલે છે, હે મારા વેપારી મિત્ર, તમે ક્યાં ગયા છો તેનું રહસ્ય કોઈ જાણતું નથી.

ਭੇਤੁ ਚੇਤੁ ਹਰਿ ਕਿਸੈ ਨ ਮਿਲਿਓ ਜਾ ਜਮਿ ਪਕੜਿ ਚਲਾਇਆ ॥
bhet chet har kisai na milio jaa jam pakarr chalaaeaa |

તો પ્રભુનો વિચાર કરો! મૃત્યુનો દૂત તમને ક્યારે પકડીને લઈ જશે, આ રહસ્ય કોઈ જાણતું નથી.

ਝੂਠਾ ਰੁਦਨੁ ਹੋਆ ਦੁੋਆਲੈ ਖਿਨ ਮਹਿ ਭਇਆ ਪਰਾਇਆ ॥
jhootthaa rudan hoaa duoaalai khin meh bheaa paraaeaa |

ત્યારે તમારું બધું રડવું અને વિલાપ ખોટા છે. એક ક્ષણમાં, તમે અજાણ્યા બની જાઓ છો.

ਸਾਈ ਵਸਤੁ ਪਰਾਪਤਿ ਹੋਈ ਜਿਸੁ ਸਿਉ ਲਾਇਆ ਹੇਤੁ ॥
saaee vasat paraapat hoee jis siau laaeaa het |

તમે જેની ઝંખના કરો છો તે તમને બરાબર પ્રાપ્ત થશે.

ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਾਣੀ ਚਉਥੈ ਪਹਰੈ ਲਾਵੀ ਲੁਣਿਆ ਖੇਤੁ ॥੪॥੧॥
kahu naanak praanee chauthai paharai laavee luniaa khet |4|1|

નાનક કહે છે, રાતના ચોથા પ્રહરમાં, હે નશ્વર, ભયંકર કાપણીએ તમારા ખેતરની લણણી કરી છે. ||4||1||

ਸਿਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੧ ॥
sireeraag mahalaa 1 |

સિરી રાગ, પ્રથમ મહેલ:

ਪਹਿਲੈ ਪਹਰੈ ਰੈਣਿ ਕੈ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਬਾਲਕ ਬੁਧਿ ਅਚੇਤੁ ॥
pahilai paharai rain kai vanajaariaa mitraa baalak budh achet |

રાત્રીના પ્રથમ પ્રહરમાં, હે મારા વેપારી મિત્ર, તારા નિર્દોષ મનમાં બાળક જેવી સમજ છે.

ਖੀਰੁ ਪੀਐ ਖੇਲਾਈਐ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਸੁਤ ਹੇਤੁ ॥
kheer peeai khelaaeeai vanajaariaa mitraa maat pitaa sut het |

તું દૂધ પીવે છે, અને હે મારા વેપારી મિત્ર, તું ખૂબ નમ્રતાથી પ્રેમ કરે છે.

ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਸੁਤ ਨੇਹੁ ਘਨੇਰਾ ਮਾਇਆ ਮੋਹੁ ਸਬਾਈ ॥
maat pitaa sut nehu ghaneraa maaeaa mohu sabaaee |

માતા અને પિતા તેમના બાળકને ખૂબ પ્રેમ કરે છે, પરંતુ માયામાં, બધા ભાવનાત્મક જોડાણમાં ફસાઈ જાય છે.

ਸੰਜੋਗੀ ਆਇਆ ਕਿਰਤੁ ਕਮਾਇਆ ਕਰਣੀ ਕਾਰ ਕਰਾਈ ॥
sanjogee aaeaa kirat kamaaeaa karanee kaar karaaee |

ભૂતકાળમાં કરેલા સારા કાર્યોના સારા નસીબથી, તમે આવ્યા છો, અને હવે તમે તમારું ભવિષ્ય નક્કી કરવા માટે ક્રિયાઓ કરો છો.

ਰਾਮ ਨਾਮ ਬਿਨੁ ਮੁਕਤਿ ਨ ਹੋਈ ਬੂਡੀ ਦੂਜੈ ਹੇਤਿ ॥
raam naam bin mukat na hoee booddee doojai het |

ભગવાનના નામ વિના મુક્તિ મળતી નથી, અને તમે દ્વૈતના પ્રેમમાં ડૂબી જાઓ છો.

ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਾਣੀ ਪਹਿਲੈ ਪਹਰੈ ਛੂਟਹਿਗਾ ਹਰਿ ਚੇਤਿ ॥੧॥
kahu naanak praanee pahilai paharai chhoottahigaa har chet |1|

નાનક કહે છે, રાત્રીના પ્રથમ પ્રહરમાં, હે નશ્વર, ભગવાનનું સ્મરણ કરવાથી તારો ઉદ્ધાર થશે. ||1||

ਦੂਜੈ ਪਹਰੈ ਰੈਣਿ ਕੈ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਭਰਿ ਜੋਬਨਿ ਮੈ ਮਤਿ ॥
doojai paharai rain kai vanajaariaa mitraa bhar joban mai mat |

રાત્રિના બીજા પ્રહરમાં, હે મારા વેપારી મિત્ર, તું યૌવન અને સૌંદર્યના શરાબના નશામાં છે.

ਅਹਿਨਿਸਿ ਕਾਮਿ ਵਿਆਪਿਆ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਅੰਧੁਲੇ ਨਾਮੁ ਨ ਚਿਤਿ ॥
ahinis kaam viaapiaa vanajaariaa mitraa andhule naam na chit |

હે મારા વેપારી મિત્ર, દિવસરાત તું કામવાસનામાં મગ્ન રહે છે અને તારી ચેતના નામ માટે અંધ છે.

ਰਾਮ ਨਾਮੁ ਘਟ ਅੰਤਰਿ ਨਾਹੀ ਹੋਰਿ ਜਾਣੈ ਰਸ ਕਸ ਮੀਠੇ ॥
raam naam ghatt antar naahee hor jaanai ras kas meetthe |

ભગવાનનું નામ તમારા હૃદયમાં નથી, પરંતુ અન્ય તમામ પ્રકારના સ્વાદ તમને મધુર લાગે છે.

ਗਿਆਨੁ ਧਿਆਨੁ ਗੁਣ ਸੰਜਮੁ ਨਾਹੀ ਜਨਮਿ ਮਰਹੁਗੇ ਝੂਠੇ ॥
giaan dhiaan gun sanjam naahee janam marahuge jhootthe |

તમારી પાસે કોઈ ડહાપણ નથી, કોઈ ધ્યાન નથી, કોઈ સદ્ગુણ કે સ્વ-શિસ્ત નથી; અસત્યમાં, તમે જન્મ-મરણના ચક્રમાં ફસાઈ જાઓ છો.

ਤੀਰਥ ਵਰਤ ਸੁਚਿ ਸੰਜਮੁ ਨਾਹੀ ਕਰਮੁ ਧਰਮੁ ਨਹੀ ਪੂਜਾ ॥
teerath varat such sanjam naahee karam dharam nahee poojaa |

તીર્થયાત્રા, ઉપવાસ, શુદ્ધિકરણ અને સ્વ-શિસ્તનો કોઈ ઉપયોગ નથી, ન તો ધાર્મિક વિધિઓ, ધાર્મિક વિધિઓ અથવા ખાલી પૂજા.

ਨਾਨਕ ਭਾਇ ਭਗਤਿ ਨਿਸਤਾਰਾ ਦੁਬਿਧਾ ਵਿਆਪੈ ਦੂਜਾ ॥੨॥
naanak bhaae bhagat nisataaraa dubidhaa viaapai doojaa |2|

હે નાનક, મુક્તિ પ્રેમભરી ભક્તિથી જ મળે છે; દ્વૈત દ્વારા, લોકો દ્વૈતમાં મગ્ન છે. ||2||

ਤੀਜੈ ਪਹਰੈ ਰੈਣਿ ਕੈ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਸਰਿ ਹੰਸ ਉਲਥੜੇ ਆਇ ॥
teejai paharai rain kai vanajaariaa mitraa sar hans ulatharre aae |

રાત્રિના ત્રીજા પ્રહરમાં, હે મારા વેપારી મિત્ર, હંસ, સફેદ વાળ, આવો અને માથાના તળાવ પર ઉતરો.

ਜੋਬਨੁ ਘਟੈ ਜਰੂਆ ਜਿਣੈ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਆਵ ਘਟੈ ਦਿਨੁ ਜਾਇ ॥
joban ghattai jarooaa jinai vanajaariaa mitraa aav ghattai din jaae |

યૌવન ખતમ થઈ જાય છે, અને વૃદ્ધાવસ્થાનો વિજય થાય છે, હે મારા વેપારી મિત્ર; જેમ જેમ સમય પસાર થાય છે તેમ તેમ તમારા દિવસો ઘટતા જાય છે.


સૂચિ (1 - 1430)
જાપ પાન: 1 - 8
સો દર પાન: 8 - 10
સો પુરખ પાન: 10 - 12
સોહલા પાન: 12 - 13
સિરી રાગ પાન: 14 - 93
રાગ માઝ પાન: 94 - 150
રાગ ગૌરી પાન: 151 - 346
રાગ આસા પાન: 347 - 488
રાગ ગુજરી પાન: 489 - 526
રાગ દયવ ગંધીરી પાન: 527 - 536
રાગ બિહાગ્રા પાન: 537 - 556
રાગ વાધંસ પાન: 557 - 594
રાગ સોરથ પાન: 595 - 659
રાગ ધનાસ્રી પાન: 660 - 695
રાગ જયથ્સ્રી પાન: 696 - 710
રાગ ટોડી પાન: 711 - 718
રાગ બૈરારી પાન: 719 - 720
રાગ તિલંગ પાન: 721 - 727
રાગ સૂહી પાન: 728 - 794
રાગ બિલાવળ પાન: 795 - 858
રાગ ગોન્ડ પાન: 859 - 875
રાગ રામકલી પાન: 876 - 974
રાગ નત નારાયણ પાન: 975 - 983
રાગ માલી ગૌરા પાન: 984 - 988
રાગ મારો પાન: 989 - 1106
રાગ ટુખારી પાન: 1107 - 1117
રાગ કાયદારા પાન: 1118 - 1124
રાગ ભૈરાવો પાન: 1125 - 1167
રાગ વસંત પાન: 1168 - 1196
રાગ સારાંગ પાન: 1197 - 1253
રાગ માલાર પાન: 1254 - 1293
રાગ કાંરા પાન: 1294 - 1318
રાગ કલ્યાણ પાન: 1319 - 1326
રાગ પ્રભાતી પાન: 1327 - 1351
રાગ જૈજાવતી પાન: 1352 - 1359
સલોક સેહશક્રીતી પાન: 1353 - 1360
ગાઠા ફિફ્થ મહલ પાન: 1360 - 1361
ફુન્હે ફિફ્થ મહલ પાન: 1361 - 1363
ચૌબોલાસ ફિફ્થ મહલ પાન: 1363 - 1364
સલોક કબીર જી પાન: 1364 - 1377
સલોક ફરીદ જી પાન: 1377 - 1385
સ્વૈયાય શ્રી મુખબક મહલ 5 પાન: 1385 - 1389
સ્વૈયાય પ્રથમ મહલ પાન: 1389 - 1390
સ્વૈયાય દ્વિતીય મહલ પાન: 1391 - 1392
સ્વૈયાય તૃતીય મહલ પાન: 1392 - 1396
સ્વૈયાય ચતુર્થી મહલ પાન: 1396 - 1406
સ્વૈયાય પંચમ મહલ પાન: 1406 - 1409
સલોક વારોણ થાય વધીક પાન: 1410 - 1426
સલોક નવમ મહલ પાન: 1426 - 1429
મુન્ધાવણી ફિફ્થ મહલ પાન: 1429 - 1429
રાગમાળા પાન: 1430 - 1430