શ્રી ગુરુ ગ્રંથ સાહિબ

પાન - 1287


ਸਲੋਕ ਮਃ ੧ ॥
salok mahalaa 1 |

સાલોક, પ્રથમ મહેલ:

ਰਾਤੀ ਕਾਲੁ ਘਟੈ ਦਿਨਿ ਕਾਲੁ ॥
raatee kaal ghattai din kaal |

રાત્રે સમય પસાર થાય છે; દિવસ દરમિયાન સમય પસાર થાય છે.

ਛਿਜੈ ਕਾਇਆ ਹੋਇ ਪਰਾਲੁ ॥
chhijai kaaeaa hoe paraal |

શરીર ખરી જાય છે અને સ્ટ્રો તરફ વળે છે.

ਵਰਤਣਿ ਵਰਤਿਆ ਸਰਬ ਜੰਜਾਲੁ ॥
varatan varatiaa sarab janjaal |

બધા સંસારી ગૂંચવણોમાં સામેલ અને ફસાયેલા છે.

ਭੁਲਿਆ ਚੁਕਿ ਗਇਆ ਤਪ ਤਾਲੁ ॥
bhuliaa chuk geaa tap taal |

નશ્વરે ભૂલથી સેવાનો માર્ગ છોડી દીધો છે.

ਅੰਧਾ ਝਖਿ ਝਖਿ ਪਇਆ ਝੇਰਿ ॥
andhaa jhakh jhakh peaa jher |

આંધળો મૂર્ખ સંઘર્ષમાં ફસાય છે, પરેશાન થાય છે અને ગભરાય છે.

ਪਿਛੈ ਰੋਵਹਿ ਲਿਆਵਹਿ ਫੇਰਿ ॥
pichhai roveh liaaveh fer |

જેઓ કોઈના મૃત્યુ પછી રડે છે - શું તેઓ તેને જીવિત કરી શકે છે?

ਬਿਨੁ ਬੂਝੇ ਕਿਛੁ ਸੂਝੈ ਨਾਹੀ ॥
bin boojhe kichh soojhai naahee |

અનુભૂતિ વિના કશું સમજાતું નથી.

ਮੋਇਆ ਰੋਂਹਿ ਰੋਂਦੇ ਮਰਿ ਜਾਂਹਂੀ ॥
moeaa ronhi ronde mar jaanhanee |

મૃતકો માટે રડનારાઓ પોતે પણ મૃત્યુ પામશે.

ਨਾਨਕ ਖਸਮੈ ਏਵੈ ਭਾਵੈ ॥
naanak khasamai evai bhaavai |

ઓ નાનક, આ આપણા ભગવાન અને માસ્ટરની ઇચ્છા છે.

ਸੇਈ ਮੁਏ ਜਿਨਿ ਚਿਤਿ ਨ ਆਵੈ ॥੧॥
seee mue jin chit na aavai |1|

જેઓ પ્રભુને યાદ નથી કરતા તેઓ મૃત્યુ પામ્યા છે. ||1||

ਮਃ ੧ ॥
mahalaa 1 |

પ્રથમ મહેલ:

ਮੁਆ ਪਿਆਰੁ ਪ੍ਰੀਤਿ ਮੁਈ ਮੁਆ ਵੈਰੁ ਵਾਦੀ ॥
muaa piaar preet muee muaa vair vaadee |

પ્રેમ મરી જાય છે, અને સ્નેહ મરી જાય છે; દ્વેષ અને ઝઘડો મરી જાય છે.

ਵੰਨੁ ਗਇਆ ਰੂਪੁ ਵਿਣਸਿਆ ਦੁਖੀ ਦੇਹ ਰੁਲੀ ॥
van geaa roop vinasiaa dukhee deh rulee |

રંગ ઝાંખો પડે છે, અને સુંદરતા અદૃશ્ય થઈ જાય છે; શરીર પીડાય છે અને ભાંગી પડે છે.

ਕਿਥਹੁ ਆਇਆ ਕਹ ਗਇਆ ਕਿਹੁ ਨ ਸੀਓ ਕਿਹੁ ਸੀ ॥
kithahu aaeaa kah geaa kihu na seeo kihu see |

તે ક્યાંથી આવ્યો? તે ક્યાં જઈ રહ્યો છે? તેનું અસ્તિત્વ હતું કે નહિ?

ਮਨਿ ਮੁਖਿ ਗਲਾ ਗੋਈਆ ਕੀਤਾ ਚਾਉ ਰਲੀ ॥
man mukh galaa goeea keetaa chaau ralee |

સ્વ-ઇચ્છાવાળા મનમુખે પાર્ટીઓ અને મોજશોખમાં વ્યસ્ત રહીને ખાલી બડાઈઓ કરી.

ਨਾਨਕ ਸਚੇ ਨਾਮ ਬਿਨੁ ਸਿਰ ਖੁਰ ਪਤਿ ਪਾਟੀ ॥੨॥
naanak sache naam bin sir khur pat paattee |2|

હે નાનક, સાચા નામ વિના, તેનું સન્માન માથાથી પગ સુધી ફાટી જાય છે. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
paurree |

પૌરી:

ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਾਮੁ ਸਦਾ ਸੁਖਦਾਤਾ ਅੰਤੇ ਹੋਇ ਸਖਾਈ ॥
amrit naam sadaa sukhadaataa ante hoe sakhaaee |

અમૃત નામ, ભગવાનનું નામ, કાયમ માટે શાંતિ આપનાર છે. તે અંતમાં તમારી મદદ અને સમર્થન હશે.

ਬਾਝੁ ਗੁਰੂ ਜਗਤੁ ਬਉਰਾਨਾ ਨਾਵੈ ਸਾਰ ਨ ਪਾਈ ॥
baajh guroo jagat bauraanaa naavai saar na paaee |

ગુરુ વિના સંસાર ગાંડો છે. તે નામની કિંમતની કદર કરતું નથી.

ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵਹਿ ਸੇ ਪਰਵਾਣੁ ਜਿਨੑ ਜੋਤੀ ਜੋਤਿ ਮਿਲਾਈ ॥
satigur seveh se paravaan jina jotee jot milaaee |

જેઓ સાચા ગુરુની સેવા કરે છે તેઓ સ્વીકારવામાં આવે છે અને મંજૂર થાય છે. તેમનો પ્રકાશ પ્રકાશમાં ભળી જાય છે.

ਸੋ ਸਾਹਿਬੁ ਸੋ ਸੇਵਕੁ ਤੇਹਾ ਜਿਸੁ ਭਾਣਾ ਮੰਨਿ ਵਸਾਈ ॥
so saahib so sevak tehaa jis bhaanaa man vasaaee |

જે સેવક ભગવાનની ઇચ્છાને પોતાના મનમાં સમાવી લે છે, તે તેના સ્વામી અને ગુરુ જેવો થઈ જાય છે.

ਆਪਣੈ ਭਾਣੈ ਕਹੁ ਕਿਨਿ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ਅੰਧਾ ਅੰਧੁ ਕਮਾਈ ॥
aapanai bhaanai kahu kin sukh paaeaa andhaa andh kamaaee |

મને કહો, પોતાની મરજી પ્રમાણે ચાલવાથી કોણે ક્યારેય શાંતિ મેળવી છે? અંધત્વમાં અંધ કાર્ય.

ਬਿਖਿਆ ਕਦੇ ਹੀ ਰਜੈ ਨਾਹੀ ਮੂਰਖ ਭੁਖ ਨ ਜਾਈ ॥
bikhiaa kade hee rajai naahee moorakh bhukh na jaaee |

દુષ્ટતા અને ભ્રષ્ટાચારથી કોઈ ક્યારેય સંતુષ્ટ અને પૂર્ણ થતું નથી. મૂર્ખની ભૂખ સંતોષાતી નથી.

ਦੂਜੈ ਸਭੁ ਕੋ ਲਗਿ ਵਿਗੁਤਾ ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਬੂਝ ਨ ਪਾਈ ॥
doojai sabh ko lag vigutaa bin satigur boojh na paaee |

દ્વૈતમાં આસક્ત, સર્વ નાશ પામે છે; સાચા ગુરુ વિના કોઈ સમજણ નથી.

ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵੇ ਸੋ ਸੁਖੁ ਪਾਏ ਜਿਸ ਨੋ ਕਿਰਪਾ ਕਰੇ ਰਜਾਈ ॥੨੦॥
satigur seve so sukh paae jis no kirapaa kare rajaaee |20|

જેઓ સાચા ગુરુની સેવા કરે છે તેઓને શાંતિ મળે છે; તેઓ ભગવાનની ઇચ્છાથી કૃપાથી આશીર્વાદિત છે. ||20||

ਸਲੋਕ ਮਃ ੧ ॥
salok mahalaa 1 |

સાલોક, પ્રથમ મહેલ:

ਸਰਮੁ ਧਰਮੁ ਦੁਇ ਨਾਨਕਾ ਜੇ ਧਨੁ ਪਲੈ ਪਾਇ ॥
saram dharam due naanakaa je dhan palai paae |

હે નાનક, નમ્રતા અને સચ્ચાઈ બંને એ લોકોના ગુણો છે જેમને સાચી સંપત્તિ મળે છે.

ਸੋ ਧਨੁ ਮਿਤ੍ਰੁ ਨ ਕਾਂਢੀਐ ਜਿਤੁ ਸਿਰਿ ਚੋਟਾਂ ਖਾਇ ॥
so dhan mitru na kaandteeai jit sir chottaan khaae |

તે સંપત્તિનો તમારા મિત્ર તરીકે ઉલ્લેખ કરશો નહીં, જે તમને તમારું માથું મારવા તરફ દોરી જાય છે.

ਜਿਨ ਕੈ ਪਲੈ ਧਨੁ ਵਸੈ ਤਿਨ ਕਾ ਨਾਉ ਫਕੀਰ ॥
jin kai palai dhan vasai tin kaa naau fakeer |

જેની પાસે માત્ર આ દુન્યવી સંપત્તિ છે તે ગરીબ તરીકે ઓળખાય છે.

ਜਿਨੑ ਕੈ ਹਿਰਦੈ ਤੂ ਵਸਹਿ ਤੇ ਨਰ ਗੁਣੀ ਗਹੀਰ ॥੧॥
jina kai hiradai too vaseh te nar gunee gaheer |1|

પણ હે પ્રભુ, જેમના હૃદયમાં તું વાસ કરે છે, તે લોકો સદ્ગુણોના સાગર છે. ||1||

ਮਃ ੧ ॥
mahalaa 1 |

પ્રથમ મહેલ:

ਦੁਖੀ ਦੁਨੀ ਸਹੇੜੀਐ ਜਾਇ ਤ ਲਗਹਿ ਦੁਖ ॥
dukhee dunee saherreeai jaae ta lageh dukh |

દુન્યવી સંપત્તિ દુઃખ અને વેદનાથી પ્રાપ્ત થાય છે; જ્યારે તેઓ જાય છે, તેઓ પીડા અને વેદના છોડી દે છે.

ਨਾਨਕ ਸਚੇ ਨਾਮ ਬਿਨੁ ਕਿਸੈ ਨ ਲਥੀ ਭੁਖ ॥
naanak sache naam bin kisai na lathee bhukh |

હે નાનક, સાચા નામ વિના ભૂખ ક્યારેય સંતોષાતી નથી.

ਰੂਪੀ ਭੁਖ ਨ ਉਤਰੈ ਜਾਂ ਦੇਖਾਂ ਤਾਂ ਭੁਖ ॥
roopee bhukh na utarai jaan dekhaan taan bhukh |

સુંદરતા ભૂખને સંતોષતી નથી; જ્યારે માણસ સુંદરતા જુએ છે, ત્યારે તેને વધુ ભૂખ લાગે છે.

ਜੇਤੇ ਰਸ ਸਰੀਰ ਕੇ ਤੇਤੇ ਲਗਹਿ ਦੁਖ ॥੨॥
jete ras sareer ke tete lageh dukh |2|

શરીરના જેટલાં સુખો છે, એટલાં જ દુઃખો પણ છે જે તેને સતાવે છે. ||2||

ਮਃ ੧ ॥
mahalaa 1 |

પ્રથમ મહેલ:

ਅੰਧੀ ਕੰਮੀ ਅੰਧੁ ਮਨੁ ਮਨਿ ਅੰਧੈ ਤਨੁ ਅੰਧੁ ॥
andhee kamee andh man man andhai tan andh |

આંખ આડા કાન કરવાથી મન અંધ બની જાય છે. અંધ મન શરીરને અંધ બનાવે છે.

ਚਿਕੜਿ ਲਾਇਐ ਕਿਆ ਥੀਐ ਜਾਂ ਤੁਟੈ ਪਥਰ ਬੰਧੁ ॥
chikarr laaeaai kiaa theeai jaan tuttai pathar bandh |

માટી અને પ્લાસ્ટરથી ડેમ કેમ બનાવવો? પથ્થરોથી બનેલો બંધ પણ રસ્તો આપે છે.

ਬੰਧੁ ਤੁਟਾ ਬੇੜੀ ਨਹੀ ਨਾ ਤੁਲਹਾ ਨਾ ਹਾਥ ॥
bandh tuttaa berree nahee naa tulahaa naa haath |

ડેમ ફાટ્યો છે. ત્યાં કોઈ હોડી નથી. કોઈ તરાપો નથી. પાણીની ઊંડાઈ અગમ્ય છે.

ਨਾਨਕ ਸਚੇ ਨਾਮ ਵਿਣੁ ਕੇਤੇ ਡੁਬੇ ਸਾਥ ॥੩॥
naanak sache naam vin kete ddube saath |3|

હે નાનક, સાચા નામ વિના, ઘણા લોકો ડૂબી ગયા છે. ||3||

ਮਃ ੧ ॥
mahalaa 1 |

પ્રથમ મહેલ:

ਲਖ ਮਣ ਸੁਇਨਾ ਲਖ ਮਣ ਰੁਪਾ ਲਖ ਸਾਹਾ ਸਿਰਿ ਸਾਹ ॥
lakh man sueinaa lakh man rupaa lakh saahaa sir saah |

હજારો પાઉન્ડ સોનું અને હજારો પાઉન્ડ ચાંદી; હજારો રાજાઓના માથા ઉપર રાજા.

ਲਖ ਲਸਕਰ ਲਖ ਵਾਜੇ ਨੇਜੇ ਲਖੀ ਘੋੜੀ ਪਾਤਿਸਾਹ ॥
lakh lasakar lakh vaaje neje lakhee ghorree paatisaah |

હજારો સૈન્ય, હજારો કૂચ બેન્ડ અને ભાલાવાળાઓ; હજારો ઘોડેસવારોનો સમ્રાટ.

ਜਿਥੈ ਸਾਇਰੁ ਲੰਘਣਾ ਅਗਨਿ ਪਾਣੀ ਅਸਗਾਹ ॥
jithai saaeir langhanaa agan paanee asagaah |

અગ્નિ અને પાણીના અગમ્ય સાગરને પાર કરવો પડશે.

ਕੰਧੀ ਦਿਸਿ ਨ ਆਵਈ ਧਾਹੀ ਪਵੈ ਕਹਾਹ ॥
kandhee dis na aavee dhaahee pavai kahaah |

બીજો કિનારો જોઈ શકાતો નથી; માત્ર દયનીય રડવાનો અવાજ સાંભળી શકાય છે.

ਨਾਨਕ ਓਥੈ ਜਾਣੀਅਹਿ ਸਾਹ ਕੇਈ ਪਾਤਿਸਾਹ ॥੪॥
naanak othai jaaneeeh saah keee paatisaah |4|

હે નાનક, ત્યાં ખબર પડશે, કોઈ રાજા છે કે સમ્રાટ. ||4||

ਪਉੜੀ ॥
paurree |

પૌરી:

ਇਕਨਾ ਗਲੀਂ ਜੰਜੀਰ ਬੰਦਿ ਰਬਾਣੀਐ ॥
eikanaa galeen janjeer band rabaaneeai |

કેટલાકના ગળામાં સાંકળો છે, ભગવાનના બંધનમાં.

ਬਧੇ ਛੁਟਹਿ ਸਚਿ ਸਚੁ ਪਛਾਣੀਐ ॥
badhe chhutteh sach sach pachhaaneeai |

સાચા પ્રભુને સાચા માનીને તેઓ બંધનમાંથી મુક્ત થાય છે.


સૂચિ (1 - 1430)
જાપ પાન: 1 - 8
સો દર પાન: 8 - 10
સો પુરખ પાન: 10 - 12
સોહલા પાન: 12 - 13
સિરી રાગ પાન: 14 - 93
રાગ માઝ પાન: 94 - 150
રાગ ગૌરી પાન: 151 - 346
રાગ આસા પાન: 347 - 488
રાગ ગુજરી પાન: 489 - 526
રાગ દયવ ગંધીરી પાન: 527 - 536
રાગ બિહાગ્રા પાન: 537 - 556
રાગ વાધંસ પાન: 557 - 594
રાગ સોરથ પાન: 595 - 659
રાગ ધનાસ્રી પાન: 660 - 695
રાગ જયથ્સ્રી પાન: 696 - 710
રાગ ટોડી પાન: 711 - 718
રાગ બૈરારી પાન: 719 - 720
રાગ તિલંગ પાન: 721 - 727
રાગ સૂહી પાન: 728 - 794
રાગ બિલાવળ પાન: 795 - 858
રાગ ગોન્ડ પાન: 859 - 875
રાગ રામકલી પાન: 876 - 974
રાગ નત નારાયણ પાન: 975 - 983
રાગ માલી ગૌરા પાન: 984 - 988
રાગ મારો પાન: 989 - 1106
રાગ ટુખારી પાન: 1107 - 1117
રાગ કાયદારા પાન: 1118 - 1124
રાગ ભૈરાવો પાન: 1125 - 1167
રાગ વસંત પાન: 1168 - 1196
રાગ સારાંગ પાન: 1197 - 1253
રાગ માલાર પાન: 1254 - 1293
રાગ કાંરા પાન: 1294 - 1318
રાગ કલ્યાણ પાન: 1319 - 1326
રાગ પ્રભાતી પાન: 1327 - 1351
રાગ જૈજાવતી પાન: 1352 - 1359
સલોક સેહશક્રીતી પાન: 1353 - 1360
ગાઠા ફિફ્થ મહલ પાન: 1360 - 1361
ફુન્હે ફિફ્થ મહલ પાન: 1361 - 1363
ચૌબોલાસ ફિફ્થ મહલ પાન: 1363 - 1364
સલોક કબીર જી પાન: 1364 - 1377
સલોક ફરીદ જી પાન: 1377 - 1385
સ્વૈયાય શ્રી મુખબક મહલ 5 પાન: 1385 - 1389
સ્વૈયાય પ્રથમ મહલ પાન: 1389 - 1390
સ્વૈયાય દ્વિતીય મહલ પાન: 1391 - 1392
સ્વૈયાય તૃતીય મહલ પાન: 1392 - 1396
સ્વૈયાય ચતુર્થી મહલ પાન: 1396 - 1406
સ્વૈયાય પંચમ મહલ પાન: 1406 - 1409
સલોક વારોણ થાય વધીક પાન: 1410 - 1426
સલોક નવમ મહલ પાન: 1426 - 1429
મુન્ધાવણી ફિફ્થ મહલ પાન: 1429 - 1429
રાગમાળા પાન: 1430 - 1430