શ્રી ગુરુ ગ્રંથ સાહિબ

પાન - 550


ਅਨਦਿਨੁ ਸਹਸਾ ਕਦੇ ਨ ਚੂਕੈ ਬਿਨੁ ਸਬਦੈ ਦੁਖੁ ਪਾਏ ॥
anadin sahasaa kade na chookai bin sabadai dukh paae |

રાત-દિવસ, તેની શંકાઓ અટકતી નથી; શબ્દના શબ્દ વિના, તે પીડાથી પીડાય છે.

ਕਾਮੁ ਕ੍ਰੋਧੁ ਲੋਭੁ ਅੰਤਰਿ ਸਬਲਾ ਨਿਤ ਧੰਧਾ ਕਰਤ ਵਿਹਾਏ ॥
kaam krodh lobh antar sabalaa nit dhandhaa karat vihaae |

તેની અંદર જાતીય ઈચ્છા, ક્રોધ અને લોભ એટલા પ્રબળ છે; તે પોતાનું જીવન સતત દુન્યવી બાબતોમાં ફસાઈને પસાર કરે છે.

ਚਰਣ ਕਰ ਦੇਖਤ ਸੁਣਿ ਥਕੇ ਦਿਹ ਮੁਕੇ ਨੇੜੈ ਆਏ ॥
charan kar dekhat sun thake dih muke nerrai aae |

તેના પગ, હાથ, આંખ અને કાન થાકી ગયા છે; તેના દિવસોની ગણતરી કરવામાં આવી છે, અને તેનું મૃત્યુ નિરંતર છે.

ਸਚਾ ਨਾਮੁ ਨ ਲਗੋ ਮੀਠਾ ਜਿਤੁ ਨਾਮਿ ਨਵ ਨਿਧਿ ਪਾਏ ॥
sachaa naam na lago meetthaa jit naam nav nidh paae |

સાચું નામ તેને મધુર લાગતું નથી - તે નામ જેના દ્વારા નવ ખજાનાની પ્રાપ્તિ થાય છે.

ਜੀਵਤੁ ਮਰੈ ਮਰੈ ਫੁਨਿ ਜੀਵੈ ਤਾਂ ਮੋਖੰਤਰੁ ਪਾਏ ॥
jeevat marai marai fun jeevai taan mokhantar paae |

પરંતુ જો તે જીવતો હોય ત્યારે તે મૃત્યુ પામે છે, તો પછી તે મૃત્યુ પામીને, તે ખરેખર જીવે છે; આમ, તે મુક્તિ પ્રાપ્ત કરે છે.

ਧੁਰਿ ਕਰਮੁ ਨ ਪਾਇਓ ਪਰਾਣੀ ਵਿਣੁ ਕਰਮਾ ਕਿਆ ਪਾਏ ॥
dhur karam na paaeio paraanee vin karamaa kiaa paae |

પણ જો તેને આવા પૂર્વનિર્ધારિત કર્મથી ધન્ય ન હોય, તો આ કર્મ વિના તેને શું મળે?

ਗੁਰ ਕਾ ਸਬਦੁ ਸਮਾਲਿ ਤੂ ਮੂੜੇ ਗਤਿ ਮਤਿ ਸਬਦੇ ਪਾਏ ॥
gur kaa sabad samaal too moorre gat mat sabade paae |

ગુરુના શબ્દના સ્મરણમાં મનન કરો, હે મૂર્ખ; શબ્દ દ્વારા, તમે મોક્ષ અને શાણપણ પ્રાપ્ત કરશો.

ਨਾਨਕ ਸਤਿਗੁਰੁ ਤਦ ਹੀ ਪਾਏ ਜਾਂ ਵਿਚਹੁ ਆਪੁ ਗਵਾਏ ॥੨॥
naanak satigur tad hee paae jaan vichahu aap gavaae |2|

ઓ નાનક, તે એકલા સાચા ગુરુને શોધે છે, જે અંદરથી આત્મ-અહંકાર દૂર કરે છે. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
paurree |

પૌરી:

ਜਿਸ ਦੈ ਚਿਤਿ ਵਸਿਆ ਮੇਰਾ ਸੁਆਮੀ ਤਿਸ ਨੋ ਕਿਉ ਅੰਦੇਸਾ ਕਿਸੈ ਗਲੈ ਦਾ ਲੋੜੀਐ ॥
jis dai chit vasiaa meraa suaamee tis no kiau andesaa kisai galai daa lorreeai |

જેની ચેતના મારા સ્વામીથી ભરેલી છે - તેણે શા માટે કંઈપણ વિશે ચિંતા કરવી જોઈએ?

ਹਰਿ ਸੁਖਦਾਤਾ ਸਭਨਾ ਗਲਾ ਕਾ ਤਿਸ ਨੋ ਧਿਆਇਦਿਆ ਕਿਵ ਨਿਮਖ ਘੜੀ ਮੁਹੁ ਮੋੜੀਐ ॥
har sukhadaataa sabhanaa galaa kaa tis no dhiaaeidiaa kiv nimakh gharree muhu morreeai |

પ્રભુ શાંતિ આપનાર છે, સર્વ વસ્તુઓનો પ્રભુ છે; શા માટે આપણે તેમના ધ્યાનથી આપણા ચહેરાને એક ક્ષણ માટે અથવા એક ક્ષણ માટે પણ ફેરવીશું?

ਜਿਨਿ ਹਰਿ ਧਿਆਇਆ ਤਿਸ ਨੋ ਸਰਬ ਕਲਿਆਣ ਹੋਏ ਨਿਤ ਸੰਤ ਜਨਾ ਕੀ ਸੰਗਤਿ ਜਾਇ ਬਹੀਐ ਮੁਹੁ ਜੋੜੀਐ ॥
jin har dhiaaeaa tis no sarab kaliaan hoe nit sant janaa kee sangat jaae baheeai muhu jorreeai |

જે ભગવાનનું ધ્યાન કરે છે તેને સર્વ સુખ અને આરામ મળે છે; ચાલો આપણે દરરોજ જઈએ, સંત સમાજમાં બેસીએ.

ਸਭਿ ਦੁਖ ਭੁਖ ਰੋਗ ਗਏ ਹਰਿ ਸੇਵਕ ਕੇ ਸਭਿ ਜਨ ਕੇ ਬੰਧਨ ਤੋੜੀਐ ॥
sabh dukh bhukh rog ge har sevak ke sabh jan ke bandhan torreeai |

પ્રભુના સેવકના સર્વ દુઃખ, ભૂખ અને રોગ નાબૂદ થાય છે; નમ્ર માણસોના બંધન ફાટી જાય છે.

ਹਰਿ ਕਿਰਪਾ ਤੇ ਹੋਆ ਹਰਿ ਭਗਤੁ ਹਰਿ ਭਗਤ ਜਨਾ ਕੈ ਮੁਹਿ ਡਿਠੈ ਜਗਤੁ ਤਰਿਆ ਸਭੁ ਲੋੜੀਐ ॥੪॥
har kirapaa te hoaa har bhagat har bhagat janaa kai muhi dditthai jagat tariaa sabh lorreeai |4|

ભગવાનની કૃપાથી, વ્યક્તિ ભગવાનનો ભક્ત બને છે; ભગવાનના નમ્ર ભક્તના ચહેરાને જોતા, સમગ્ર વિશ્વનો ઉદ્ધાર થાય છે અને પાર કરવામાં આવે છે. ||4||

ਸਲੋਕ ਮਃ ੩ ॥
salok mahalaa 3 |

સાલોક, ત્રીજી મહેલ:

ਸਾ ਰਸਨਾ ਜਲਿ ਜਾਉ ਜਿਨਿ ਹਰਿ ਕਾ ਸੁਆਉ ਨ ਪਾਇਆ ॥
saa rasanaa jal jaau jin har kaa suaau na paaeaa |

જેણે પ્રભુના નામનો સ્વાદ ચાખ્યો નથી તે જીભ બળી જાય.

ਨਾਨਕ ਰਸਨਾ ਸਬਦਿ ਰਸਾਇ ਜਿਨਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਮੰਨਿ ਵਸਾਇਆ ॥੧॥
naanak rasanaa sabad rasaae jin har har man vasaaeaa |1|

હે નાનક, જેનું મન ભગવાન, હર, હરના નામથી ભરેલું છે - તેની જીભ શબ્દના શબ્દનો સ્વાદ લે છે. ||1||

ਮਃ ੩ ॥
mahalaa 3 |

ત્રીજી મહેલ:

ਸਾ ਰਸਨਾ ਜਲਿ ਜਾਉ ਜਿਨਿ ਹਰਿ ਕਾ ਨਾਉ ਵਿਸਾਰਿਆ ॥
saa rasanaa jal jaau jin har kaa naau visaariaa |

જે જીભ પ્રભુનું નામ ભૂલી ગઈ છે તેને બળી દો.

ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਰਸਨਾ ਹਰਿ ਜਪੈ ਹਰਿ ਕੈ ਨਾਇ ਪਿਆਰਿਆ ॥੨॥
naanak guramukh rasanaa har japai har kai naae piaariaa |2|

હે નાનક, ગુરુમુખની જીભ પ્રભુના નામનો જપ કરે છે, અને પ્રભુના નામને પ્રેમ કરે છે. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
paurree |

પૌરી:

ਹਰਿ ਆਪੇ ਠਾਕੁਰੁ ਸੇਵਕੁ ਭਗਤੁ ਹਰਿ ਆਪੇ ਕਰੇ ਕਰਾਏ ॥
har aape tthaakur sevak bhagat har aape kare karaae |

ભગવાન પોતે જ માલિક, સેવક અને ભક્ત છે; ભગવાન પોતે કારણોના કારણ છે.

ਹਰਿ ਆਪੇ ਵੇਖੈ ਵਿਗਸੈ ਆਪੇ ਜਿਤੁ ਭਾਵੈ ਤਿਤੁ ਲਾਏ ॥
har aape vekhai vigasai aape jit bhaavai tith laae |

ભગવાન પોતે જુએ છે, અને તે પોતે આનંદ કરે છે. જેમ તે ઈચ્છે છે, તેમ તે આપણને આદેશ આપે છે.

ਹਰਿ ਇਕਨਾ ਮਾਰਗਿ ਪਾਏ ਆਪੇ ਹਰਿ ਇਕਨਾ ਉਝੜਿ ਪਾਏ ॥
har ikanaa maarag paae aape har ikanaa ujharr paae |

ભગવાન કેટલાકને માર્ગ પર મૂકે છે, અને ભગવાન અન્યને અરણ્યમાં લઈ જાય છે.

ਹਰਿ ਸਚਾ ਸਾਹਿਬੁ ਸਚੁ ਤਪਾਵਸੁ ਕਰਿ ਵੇਖੈ ਚਲਤ ਸਬਾਏ ॥
har sachaa saahib sach tapaavas kar vekhai chalat sabaae |

ભગવાન સાચા માસ્ટર છે; સાચો તેમનો ન્યાય છે. તે તેના તમામ નાટકો ગોઠવે છે અને જુએ છે.

ਗੁਰਪਰਸਾਦਿ ਕਹੈ ਜਨੁ ਨਾਨਕੁ ਹਰਿ ਸਚੇ ਕੇ ਗੁਣ ਗਾਏ ॥੫॥
guraparasaad kahai jan naanak har sache ke gun gaae |5|

ગુરુની કૃપાથી, સેવક નાનક સાચા ભગવાનના મહિમાના ગુણગાન બોલે છે અને ગાય છે. ||5||

ਸਲੋਕ ਮਃ ੩ ॥
salok mahalaa 3 |

સાલોક, ત્રીજી મહેલ:

ਦਰਵੇਸੀ ਕੋ ਜਾਣਸੀ ਵਿਰਲਾ ਕੋ ਦਰਵੇਸੁ ॥
daravesee ko jaanasee viralaa ko daraves |

ત્યાગને સમજનાર દરવેશ, સંત ત્યાગી કેટલા દુર્લભ છે.

ਜੇ ਘਰਿ ਘਰਿ ਹੰਢੈ ਮੰਗਦਾ ਧਿਗੁ ਜੀਵਣੁ ਧਿਗੁ ਵੇਸੁ ॥
je ghar ghar handtai mangadaa dhig jeevan dhig ves |

શાપિત છે જીવન, અને શ્રાપિત છે કપડાં, જેઓ ઘર-ઘરે ભીખ માંગીને ફરે છે.

ਜੇ ਆਸਾ ਅੰਦੇਸਾ ਤਜਿ ਰਹੈ ਗੁਰਮੁਖਿ ਭਿਖਿਆ ਨਾਉ ॥
je aasaa andesaa taj rahai guramukh bhikhiaa naau |

પરંતુ, જો તે આશા અને ચિંતાનો ત્યાગ કરે, અને ગુરુમુખને તેના દાન તરીકે નામ પ્રાપ્ત કરે,

ਤਿਸ ਕੇ ਚਰਨ ਪਖਾਲੀਅਹਿ ਨਾਨਕ ਹਉ ਬਲਿਹਾਰੈ ਜਾਉ ॥੧॥
tis ke charan pakhaaleeeh naanak hau balihaarai jaau |1|

પછી નાનક તેના પગ ધોવે છે, અને તેને બલિદાન આપે છે. ||1||

ਮਃ ੩ ॥
mahalaa 3 |

ત્રીજી મહેલ:

ਨਾਨਕ ਤਰਵਰੁ ਏਕੁ ਫਲੁ ਦੁਇ ਪੰਖੇਰੂ ਆਹਿ ॥
naanak taravar ek fal due pankheroo aaeh |

ઓ નાનક, ઝાડને એક ફળ છે, પણ તેના પર બે પક્ષીઓ છે.

ਆਵਤ ਜਾਤ ਨ ਦੀਸਹੀ ਨਾ ਪਰ ਪੰਖੀ ਤਾਹਿ ॥
aavat jaat na deesahee naa par pankhee taeh |

તેઓ આવતા કે જતા જોવા મળતા નથી; આ પક્ષીઓને પાંખો નથી.

ਬਹੁ ਰੰਗੀ ਰਸ ਭੋਗਿਆ ਸਬਦਿ ਰਹੈ ਨਿਰਬਾਣੁ ॥
bahu rangee ras bhogiaa sabad rahai nirabaan |

એક ઘણા બધા આનંદનો આનંદ લે છે, જ્યારે બીજો, શબ્દના શબ્દ દ્વારા, નિર્વાણમાં રહે છે.

ਹਰਿ ਰਸਿ ਫਲਿ ਰਾਤੇ ਨਾਨਕਾ ਕਰਮਿ ਸਚਾ ਨੀਸਾਣੁ ॥੨॥
har ras fal raate naanakaa karam sachaa neesaan |2|

ભગવાનના નામના ફળના સૂક્ષ્મ સારથી રંગાયેલા, હે નાનક, આત્મા ભગવાનની કૃપાનું સાચું ચિહ્ન ધરાવે છે. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
paurree |

પૌરી:

ਆਪੇ ਧਰਤੀ ਆਪੇ ਹੈ ਰਾਹਕੁ ਆਪਿ ਜੰਮਾਇ ਪੀਸਾਵੈ ॥
aape dharatee aape hai raahak aap jamaae peesaavai |

તે પોતે જ ખેતર છે, અને તે પોતે જ ખેડૂત છે. તે પોતે મકાઈ ઉગાડે છે અને પીસે છે.

ਆਪਿ ਪਕਾਵੈ ਆਪਿ ਭਾਂਡੇ ਦੇਇ ਪਰੋਸੈ ਆਪੇ ਹੀ ਬਹਿ ਖਾਵੈ ॥
aap pakaavai aap bhaandde dee parosai aape hee beh khaavai |

તે પોતે જ રાંધે છે, તે પોતે જ વાસણોમાં ખોરાક નાખે છે, અને તે પોતે જ જમવા બેસે છે.


સૂચિ (1 - 1430)
જાપ પાન: 1 - 8
સો દર પાન: 8 - 10
સો પુરખ પાન: 10 - 12
સોહલા પાન: 12 - 13
સિરી રાગ પાન: 14 - 93
રાગ માઝ પાન: 94 - 150
રાગ ગૌરી પાન: 151 - 346
રાગ આસા પાન: 347 - 488
રાગ ગુજરી પાન: 489 - 526
રાગ દયવ ગંધીરી પાન: 527 - 536
રાગ બિહાગ્રા પાન: 537 - 556
રાગ વાધંસ પાન: 557 - 594
રાગ સોરથ પાન: 595 - 659
રાગ ધનાસ્રી પાન: 660 - 695
રાગ જયથ્સ્રી પાન: 696 - 710
રાગ ટોડી પાન: 711 - 718
રાગ બૈરારી પાન: 719 - 720
રાગ તિલંગ પાન: 721 - 727
રાગ સૂહી પાન: 728 - 794
રાગ બિલાવળ પાન: 795 - 858
રાગ ગોન્ડ પાન: 859 - 875
રાગ રામકલી પાન: 876 - 974
રાગ નત નારાયણ પાન: 975 - 983
રાગ માલી ગૌરા પાન: 984 - 988
રાગ મારો પાન: 989 - 1106
રાગ ટુખારી પાન: 1107 - 1117
રાગ કાયદારા પાન: 1118 - 1124
રાગ ભૈરાવો પાન: 1125 - 1167
રાગ વસંત પાન: 1168 - 1196
રાગ સારાંગ પાન: 1197 - 1253
રાગ માલાર પાન: 1254 - 1293
રાગ કાંરા પાન: 1294 - 1318
રાગ કલ્યાણ પાન: 1319 - 1326
રાગ પ્રભાતી પાન: 1327 - 1351
રાગ જૈજાવતી પાન: 1352 - 1359
સલોક સેહશક્રીતી પાન: 1353 - 1360
ગાઠા ફિફ્થ મહલ પાન: 1360 - 1361
ફુન્હે ફિફ્થ મહલ પાન: 1361 - 1363
ચૌબોલાસ ફિફ્થ મહલ પાન: 1363 - 1364
સલોક કબીર જી પાન: 1364 - 1377
સલોક ફરીદ જી પાન: 1377 - 1385
સ્વૈયાય શ્રી મુખબક મહલ 5 પાન: 1385 - 1389
સ્વૈયાય પ્રથમ મહલ પાન: 1389 - 1390
સ્વૈયાય દ્વિતીય મહલ પાન: 1391 - 1392
સ્વૈયાય તૃતીય મહલ પાન: 1392 - 1396
સ્વૈયાય ચતુર્થી મહલ પાન: 1396 - 1406
સ્વૈયાય પંચમ મહલ પાન: 1406 - 1409
સલોક વારોણ થાય વધીક પાન: 1410 - 1426
સલોક નવમ મહલ પાન: 1426 - 1429
મુન્ધાવણી ફિફ્થ મહલ પાન: 1429 - 1429
રાગમાળા પાન: 1430 - 1430