श्री गुरु ग्रन्थ साहिबः

पुटः - 414


ਕੰਚਨ ਕਾਇਆ ਜੋਤਿ ਅਨੂਪੁ ॥
कंचन काइआ जोति अनूपु ॥

तस्य शरीरं सुवर्णं भवति, भगवतः अतुलप्रकाशेन।

ਤ੍ਰਿਭਵਣ ਦੇਵਾ ਸਗਲ ਸਰੂਪੁ ॥
त्रिभवण देवा सगल सरूपु ॥

त्रिषु लोकेषु दिव्यं सौन्दर्यं पश्यति।

ਮੈ ਸੋ ਧਨੁ ਪਲੈ ਸਾਚੁ ਅਖੂਟੁ ॥੪॥
मै सो धनु पलै साचु अखूटु ॥४॥

तत्सत्यस्य अक्षयं धनं इदानीं मम अङ्के अस्ति। ||४||

ਪੰਚ ਤੀਨਿ ਨਵ ਚਾਰਿ ਸਮਾਵੈ ॥
पंच तीनि नव चारि समावै ॥

पञ्चधातुषु त्रैलोक्यनवप्रदेशेषु चतुर्दिशेषु च भगवान् व्याप्तः ।

ਧਰਣਿ ਗਗਨੁ ਕਲ ਧਾਰਿ ਰਹਾਵੈ ॥
धरणि गगनु कल धारि रहावै ॥

सः पृथिवीं आकाशं च धारयति, स्वस्य विभुं शक्तिं प्रयुञ्जते।

ਬਾਹਰਿ ਜਾਤਉ ਉਲਟਿ ਪਰਾਵੈ ॥੫॥
बाहरि जातउ उलटि परावै ॥५॥

सः बहिर्गच्छन्तं मनः परिवर्तयति। ||५||

ਮੂਰਖੁ ਹੋਇ ਨ ਆਖੀ ਸੂਝੈ ॥
मूरखु होइ न आखी सूझै ॥

न चक्षुषा पश्यति मूढः ।

ਜਿਹਵਾ ਰਸੁ ਨਹੀ ਕਹਿਆ ਬੂਝੈ ॥
जिहवा रसु नही कहिआ बूझै ॥

जिह्वाया न आस्वादयति, उक्तं च न अवगच्छति।

ਬਿਖੁ ਕਾ ਮਾਤਾ ਜਗ ਸਿਉ ਲੂਝੈ ॥੬॥
बिखु का माता जग सिउ लूझै ॥६॥

विषमत्तः लोकेन सह विवादं करोति। ||६||

ਊਤਮ ਸੰਗਤਿ ਊਤਮੁ ਹੋਵੈ ॥
ऊतम संगति ऊतमु होवै ॥

उत्थानसमाजस्य उत्थानं भवति ।

ਗੁਣ ਕਉ ਧਾਵੈ ਅਵਗਣ ਧੋਵੈ ॥
गुण कउ धावै अवगण धोवै ॥

गुणं अनुधावति पापं च प्रक्षालति।

ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਸੇਵੇ ਸਹਜੁ ਨ ਹੋਵੈ ॥੭॥
बिनु गुर सेवे सहजु न होवै ॥७॥

गुरुसेविना विना आकाशशान्तिः न लभ्यते। ||७||

ਹੀਰਾ ਨਾਮੁ ਜਵੇਹਰ ਲਾਲੁ ॥
हीरा नामु जवेहर लालु ॥

नाम भगवतः नाम हीरकं रत्नं माणिक्यं ।

ਮਨੁ ਮੋਤੀ ਹੈ ਤਿਸ ਕਾ ਮਾਲੁ ॥
मनु मोती है तिस का मालु ॥

मनसः मौक्तिकम् आन्तरिकं धनम् ।

ਨਾਨਕ ਪਰਖੈ ਨਦਰਿ ਨਿਹਾਲੁ ॥੮॥੫॥
नानक परखै नदरि निहालु ॥८॥५॥

हे नानक, भगवान् अस्मान् परीक्षते, स्वस्य अनुग्रहदृष्ट्या आशीर्वादं च ददाति। ||८||५||

ਆਸਾ ਮਹਲਾ ੧ ॥
आसा महला १ ॥

आसा, प्रथम मेहल : १.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਗਿਆਨੁ ਧਿਆਨੁ ਮਨਿ ਮਾਨੁ ॥
गुरमुखि गिआनु धिआनु मनि मानु ॥

गुरमुखः आध्यात्मिकं प्रज्ञां, ध्यानं, मनसः तृप्तिं च प्राप्नोति।

ਗੁਰਮੁਖਿ ਮਹਲੀ ਮਹਲੁ ਪਛਾਨੁ ॥
गुरमुखि महली महलु पछानु ॥

गुरमुखः भगवतः सान्निध्यस्य भवनं साक्षात्करोति।

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਰਤਿ ਸਬਦੁ ਨੀਸਾਨੁ ॥੧॥
गुरमुखि सुरति सबदु नीसानु ॥१॥

गुरमुखः शब्दवचनेन सह अनुकूलः अस्ति, यथा तस्य चिह्नम्। ||१||

ਐਸੇ ਪ੍ਰੇਮ ਭਗਤਿ ਵੀਚਾਰੀ ॥
ऐसे प्रेम भगति वीचारी ॥

तादृशी भगवतः चिन्तनस्य प्रेम्णः भक्तिपूजना।

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਾਚਾ ਨਾਮੁ ਮੁਰਾਰੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
गुरमुखि साचा नामु मुरारी ॥१॥ रहाउ ॥

अहङ्कारनाशकं सच्चं नाम साक्षात्करोति गुरमुखः | ||१||विराम||

ਅਹਿਨਿਸਿ ਨਿਰਮਲੁ ਥਾਨਿ ਸੁਥਾਨੁ ॥
अहिनिसि निरमलु थानि सुथानु ॥

अहोरात्रं निर्मलं शुद्धं तिष्ठति, उदात्तस्थाने तिष्ठति।

ਤੀਨ ਭਵਨ ਨਿਹਕੇਵਲ ਗਿਆਨੁ ॥
तीन भवन निहकेवल गिआनु ॥

त्रैलोक्यस्य प्रज्ञां लभते।

ਸਾਚੇ ਗੁਰ ਤੇ ਹੁਕਮੁ ਪਛਾਨੁ ॥੨॥
साचे गुर ते हुकमु पछानु ॥२॥

सत्यगुरुद्वारा भगवतः इच्छायाः आज्ञा साकारः भवति। ||२||

ਸਾਚਾ ਹਰਖੁ ਨਾਹੀ ਤਿਸੁ ਸੋਗੁ ॥
साचा हरखु नाही तिसु सोगु ॥

सत्यं भोगं भुङ्क्ते, न च दुःखं प्राप्नोति।

ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਗਿਆਨੁ ਮਹਾ ਰਸੁ ਭੋਗੁ ॥
अंम्रितु गिआनु महा रसु भोगु ॥

सः अम्ब्रोसियलप्रज्ञां, उच्चतमं उदात्ततत्त्वं च भुङ्क्ते।

ਪੰਚ ਸਮਾਈ ਸੁਖੀ ਸਭੁ ਲੋਗੁ ॥੩॥
पंच समाई सुखी सभु लोगु ॥३॥

पञ्च दुष्टरागं जित्वा सर्वपुरुषसुखतमः भवति। ||३||

ਸਗਲੀ ਜੋਤਿ ਤੇਰਾ ਸਭੁ ਕੋਈ ॥
सगली जोति तेरा सभु कोई ॥

तव दिव्यप्रकाशः सर्वेषु समाहितः अस्ति; सर्वे भवतः एव सन्ति।

ਆਪੇ ਜੋੜਿ ਵਿਛੋੜੇ ਸੋਈ ॥
आपे जोड़ि विछोड़े सोई ॥

त्वं स्वयं पुनः संयोजसि विरहसि च।

ਆਪੇ ਕਰਤਾ ਕਰੇ ਸੁ ਹੋਈ ॥੪॥
आपे करता करे सु होई ॥४॥

प्रजापतिः यत् करोति, तत् सम्भवति। ||४||

ਢਾਹਿ ਉਸਾਰੇ ਹੁਕਮਿ ਸਮਾਵੈ ॥
ढाहि उसारे हुकमि समावै ॥

सः ध्वंसयति, सः च निर्माति; स्वक्रमेण सः अस्मान् स्वस्मिन् विलीयते।

ਹੁਕਮੋ ਵਰਤੈ ਜੋ ਤਿਸੁ ਭਾਵੈ ॥
हुकमो वरतै जो तिसु भावै ॥

यत् तस्य इच्छायाः प्रियं भवति, तत् भवति।

ਗੁਰ ਬਿਨੁ ਪੂਰਾ ਕੋਇ ਨ ਪਾਵੈ ॥੫॥
गुर बिनु पूरा कोइ न पावै ॥५॥

गुरुं विना न कश्चित् सिद्धेश्वरं लभते। ||५||

ਬਾਲਕ ਬਿਰਧਿ ਨ ਸੁਰਤਿ ਪਰਾਨਿ ॥
बालक बिरधि न सुरति परानि ॥

बाल्ये वृद्धे च न अवगच्छति।

ਭਰਿ ਜੋਬਨਿ ਬੂਡੈ ਅਭਿਮਾਨਿ ॥
भरि जोबनि बूडै अभिमानि ॥

यौवनस्य प्रधानकाले सः गर्वे मग्नः भवति ।

ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਕਿਆ ਲਹਸਿ ਨਿਦਾਨਿ ॥੬॥
बिनु नावै किआ लहसि निदानि ॥६॥

नाम विना मूर्खः किं प्राप्नुयात् । ||६||

ਜਿਸ ਕਾ ਅਨੁ ਧਨੁ ਸਹਜਿ ਨ ਜਾਨਾ ॥
जिस का अनु धनु सहजि न जाना ॥

न वेत्ति यं पोषं धनं च आशीषं ददाति।

ਭਰਮਿ ਭੁਲਾਨਾ ਫਿਰਿ ਪਛੁਤਾਨਾ ॥
भरमि भुलाना फिरि पछुताना ॥

संशयमोहितः पश्चात् पश्चात्तापं करोति पश्चात्तापं च करोति ।

ਗਲਿ ਫਾਹੀ ਬਉਰਾ ਬਉਰਾਨਾ ॥੭॥
गलि फाही बउरा बउराना ॥७॥

तस्य उन्मत्तस्य उन्मत्तस्य कण्ठे मृत्युपाशः अस्ति। ||७||

ਬੂਡਤ ਜਗੁ ਦੇਖਿਆ ਤਉ ਡਰਿ ਭਾਗੇ ॥
बूडत जगु देखिआ तउ डरि भागे ॥

मज्जन्तं जगत् दृष्ट्वा अहं भयेन पलायितवान्।

ਸਤਿਗੁਰਿ ਰਾਖੇ ਸੇ ਵਡਭਾਗੇ ॥
सतिगुरि राखे से वडभागे ॥

सच्चे गुरुणा तारिता ये कथं महाभागाः |

ਨਾਨਕ ਗੁਰ ਕੀ ਚਰਣੀ ਲਾਗੇ ॥੮॥੬॥
नानक गुर की चरणी लागे ॥८॥६॥

गुरुचरणसक्ताः नानक। ||८||६||

ਆਸਾ ਮਹਲਾ ੧ ॥
आसा महला १ ॥

आसा, प्रथम मेहल : १.

ਗਾਵਹਿ ਗੀਤੇ ਚੀਤਿ ਅਨੀਤੇ ॥
गावहि गीते चीति अनीते ॥

धर्मगीतानि गायन्ति तेषां चेतना दुष्टा ।

ਰਾਗ ਸੁਣਾਇ ਕਹਾਵਹਿ ਬੀਤੇ ॥
राग सुणाइ कहावहि बीते ॥

गीतानि गायन्ति, स्वं दिव्यं वदन्ति,

ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਮਨਿ ਝੂਠੁ ਅਨੀਤੇ ॥੧॥
बिनु नावै मनि झूठु अनीते ॥१॥

नाम विना तु तेषां मनः मिथ्या दुष्टं च भवति। ||१||

ਕਹਾ ਚਲਹੁ ਮਨ ਰਹਹੁ ਘਰੇ ॥
कहा चलहु मन रहहु घरे ॥

कुत्र गच्छसि ? हे मनः स्वगृहे एव तिष्ठ ।

ਗੁਰਮੁਖਿ ਰਾਮ ਨਾਮਿ ਤ੍ਰਿਪਤਾਸੇ ਖੋਜਤ ਪਾਵਹੁ ਸਹਜਿ ਹਰੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
गुरमुखि राम नामि त्रिपतासे खोजत पावहु सहजि हरे ॥१॥ रहाउ ॥

गुरमुखाः भगवन्नाम्ना तुष्टाः भवन्ति; अन्वेषमाणाः ते भगवन्तं सहजतया प्राप्नुवन्ति। ||१||विराम||

ਕਾਮੁ ਕ੍ਰੋਧੁ ਮਨਿ ਮੋਹੁ ਸਰੀਰਾ ॥
कामु क्रोधु मनि मोहु सरीरा ॥

यौनकामना, क्रोधः, भावनात्मकः आसक्तिः च मनः शरीरं च पूरयन्ति;

ਲਬੁ ਲੋਭੁ ਅਹੰਕਾਰੁ ਸੁ ਪੀਰਾ ॥
लबु लोभु अहंकारु सु पीरा ॥

लोभः अहङ्कारः च केवलं दुःखं नयति।

ਰਾਮ ਨਾਮ ਬਿਨੁ ਕਿਉ ਮਨੁ ਧੀਰਾ ॥੨॥
राम नाम बिनु किउ मनु धीरा ॥२॥

भगवन्नामं विना कथं मनः सान्त्वितम्। ||२||

ਅੰਤਰਿ ਨਾਵਣੁ ਸਾਚੁ ਪਛਾਣੈ ॥
अंतरि नावणु साचु पछाणै ॥

अन्तः शुद्धिं करोति स सत्यं भगवन्तं जानाति।

ਅੰਤਰ ਕੀ ਗਤਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਜਾਣੈ ॥
अंतर की गति गुरमुखि जाणै ॥

गुरमुखः स्वस्य अन्तःकरणस्य स्थितिं जानाति।

ਸਾਚ ਸਬਦ ਬਿਨੁ ਮਹਲੁ ਨ ਪਛਾਣੈ ॥੩॥
साच सबद बिनु महलु न पछाणै ॥३॥

शाबादस्य सत्यं वचनं विना भगवतः सान्निध्यस्य भवनं न साक्षात्कृतम्। ||३||

ਨਿਰੰਕਾਰ ਮਹਿ ਆਕਾਰੁ ਸਮਾਵੈ ॥
निरंकार महि आकारु समावै ॥

रूपं यो निराकारेश्वरे विलीयते, .

ਅਕਲ ਕਲਾ ਸਚੁ ਸਾਚਿ ਟਿਕਾਵੈ ॥
अकल कला सचु साचि टिकावै ॥

सत्येश्वरे शक्तिशालिनि तिष्ठति।

ਸੋ ਨਰੁ ਗਰਭ ਜੋਨਿ ਨਹੀ ਆਵੈ ॥੪॥
सो नरु गरभ जोनि नही आवै ॥४॥

पुनर्जन्मगर्भं न प्रविशति तादृशः पुनः । ||४||

ਜਹਾਂ ਨਾਮੁ ਮਿਲੈ ਤਹ ਜਾਉ ॥
जहां नामु मिलै तह जाउ ॥

तत्र गच्छ, यत्र भवान् नाम भगवतः नाम प्राप्नुयात्।


सूचिः (1 - 1430)
जप पुटः: 1 - 8
सो दर पुटः: 8 - 10
सो पुरख पुटः: 10 - 12
सोहला पुटः: 12 - 13
सिरी राग पुटः: 14 - 93
राग माझ पुटः: 94 - 150
राग गउड़ी पुटः: 151 - 346
राग आसा पुटः: 347 - 488
राग गूजरी पुटः: 489 - 526
राग देवगणधारी पुटः: 527 - 536
राग बिहागड़ा पुटः: 537 - 556
राग वढ़हंस पुटः: 557 - 594
राग सोरठ पुटः: 595 - 659
राग धनसारी पुटः: 660 - 695
राग जैतसरी पुटः: 696 - 710
राग तोडी पुटः: 711 - 718
राग बैराडी पुटः: 719 - 720
राग तिलंग पुटः: 721 - 727
राग सूही पुटः: 728 - 794
राग बिलावल पुटः: 795 - 858
राग गोंड पुटः: 859 - 875
राग रामकली पुटः: 876 - 974
राग नट नारायण पुटः: 975 - 983
राग माली पुटः: 984 - 988
राग मारू पुटः: 989 - 1106
राग तुखारी पुटः: 1107 - 1117
राग केदारा पुटः: 1118 - 1124
राग भैरौ पुटः: 1125 - 1167
राग वसंत पुटः: 1168 - 1196
राग सारंगस पुटः: 1197 - 1253
राग मलार पुटः: 1254 - 1293
राग कानडा पुटः: 1294 - 1318
राग कल्याण पुटः: 1319 - 1326
राग प्रभाती पुटः: 1327 - 1351
राग जयवंती पुटः: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पुटः: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पुटः: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पुटः: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पुटः: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पुटः: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पुटः: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पुटः: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पुटः: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पुटः: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पुटः: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पुटः: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पुटः: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पुटः: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पुटः: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पुटः: 1429 - 1429
रागमाला पुटः: 1430 - 1430