तीर्थेषु पवित्रेषु तीर्थेषु स्नानं कुर्मः, शान्तिफलं च प्राप्नुमः; न च मलिनतायाः एकः अपि अस्मासु लसति।
लुहारीपा इति गोरखस्य शिष्यः कथयति, एषः योगमार्गः।" ||७||
भण्डारेषु मार्गे च मा स्वपितु; मा तव चेतना अन्यस्य गृहं लोभयतु।
नाम विना मनसः दृढः आश्रयः नास्ति; नानक इयं क्षुधा न प्रयाति कदाचन |
गुरुः मम स्वस्य हृदयस्य गृहस्य अन्तः भण्डारं नगरं च प्रकाशितवान्, यत्र अहं सहजतया सच्चा व्यापारं करोमि।
अल्पं निद्रां कुरुत, अल्पं खादतु; प्रज्ञातत्त्वमिदं नानक । ||८||
"गोरखानुयायिनां योगीसम्प्रदायस्य वस्त्रं धारय; कुण्डलं, याचना-बटुकं, पट्टितं कोटं च धारयतु।"
योगस्य द्वादशविद्यालयेषु अस्माकं विद्यालयः सर्वोच्चः अस्ति; षट् दर्शनविद्यालयेषु अस्माकं सर्वोत्तमः मार्गः अस्ति।
एषः एव मार्गः मनः उपदेशः, अतः भवन्तः पुनः कदापि ताडनं न प्राप्नुयुः” इति ।
नानकः वदति- गुरमुखः अवगच्छति; एषः एव मार्गः योगः प्राप्यते। ||९||
शब्दस्य वचने गहने नित्यं अवशोषणं भवतः कर्णवलयः भवतु; अहंकारं आसक्तिं च निर्मूलयन्तु।
यौनकामं, क्रोधं, अहंकारं च परित्यजन्तु, गुरुस्य शबादस्य वचनस्य माध्यमेन च यथार्थबोधं प्राप्नुवन्तु।
भवतः पट्टिकायुक्तं कोटं भिक्षाटनं च पश्यतु भगवन्तं सर्वत्र व्याप्तं व्याप्तं च; एकेश्वरो त्वां पारं वहति नानक ।
सत्यं अस्माकं प्रभुः गुरुः सत्यं तस्य नाम। तद्विश्लेष्य गुरुवचनं सत्यं ज्ञास्यसि। ||१०||
संसारविरक्तिः मनः विमुखं भवतु, एतत् ते भिक्षाकटोरा भवतु । पञ्चतत्त्वानां पाठाः तव टोपी भवतु।
शरीरं तव ध्यानचटं, मनः कटिवस्त्रं भवतु।
सत्यं, सन्तोषं, आत्म-अनुशासनं च भवतः सहचराः भवन्तु।
नानक गुरमुखः नाम भगवतः नाम वसति। ||११||
"को निगूढः? कः मुक्तः?"
अन्तः बहिश्च कः एकीकृतः ?
कः आगच्छति, कः गच्छति?
कः व्याप्तः व्याप्तः त्रैलोक्यम्?" ||१२||
सः एकैकस्य हृदयस्य अन्तः निगूढः अस्ति। गुरमुखः मुक्तः भवति।
शाबादस्य वचनस्य माध्यमेन अन्तः बहिः च एकीकृतः भवति।
स्वेच्छा मनमुखं नश्यति, आगच्छति गच्छति च।
हे नानक गुरमुख सत्ये विलीयते। ||१३||
"कथं बन्धे स्थाप्यते, मयनागेन च भक्षितः?"
कथं हानिः कथं च लभ्यते ।
कथं निर्मलः शुद्धश्च भवति ? कथं अविद्यायाः तमः अपहृतः ?
यथार्थतत्त्वमिदं यः विज्ञास्यति स नो गुरुः।" ||१४||
मनुष्यः दुर्बुद्ध्या बद्धः, माया नागेन च भक्षितः।
स्वेच्छा मनमुखः हानिं करोति, गुरमुखं च लभते।
सत्यगुरुं मिलित्वा अन्धकारं निवर्तते।
अहङ्कारनिर्मूलनं नानक भगवति विलीयते | ||१५||
अन्तः गहने केन्द्रितः, सम्यक् अवशोषणे,
आत्मा हंसः न उड्डीयते, देहभित्तिः न पतति।
तदा, तस्य यथार्थं गृहं सहजशान्तिगुहायां वर्तते इति ज्ञायते ।
सत्यवादिनां प्रेम करोति नानक । ||१६||
"किमर्थं त्वं गृहं त्यक्त्वा भ्रमणशीलः उदासी अभवः?
किमर्थं त्वया एतानि धर्मवस्त्राणि स्वीकृतानि?
भवन्तः किं व्यापारं कुर्वन्ति ?
कथं परान् त्वया सह पारयिष्यसि?" ||१७||
अहं गुरमुखान् अन्वेषमाणः भ्रमणशीलः उदासी अभवम्।
भगवतः दर्शनस्य धन्यदर्शनार्थिनः एतानि वस्त्राणि मया स्वीकृतानि।
अहं सत्यस्य वणिजस्य व्यापारं करोमि।
नानक गुरमुखत्वेन अन्यान् पारं वहामि | ||१८||
"भवता जीवनस्य मार्गः कथं परिवर्तितः?"
भवता मनः केन सह सम्बद्धम् ?