राग आस, प्रथम मेहल, अष्टपधेया, तृतीय सदन: १.
एकः सार्वभौमिकः प्रजापतिः ईश्वरः। सच्चे गुरुप्रसादेन : १.
वेष्टकेशभूषिताः शिराः सिन्दूरचित्रितभागाः
तानि शिरः कैंचीभिः मुण्डितानि कण्ठानि च रजः गलितानि आसन् ।
ते प्रासादभवनेषु निवसन्ति स्म, परन्तु अधुना, ते प्रासादसमीपे अपि उपविष्टुं न शक्नुवन्ति । ||१||
अभिनन्दनं ते पितर भगवन्, नमस्ते!
हे प्राइमल प्रभु। भवतः सीमाः न ज्ञायन्ते; त्वं सृजसि, सृजसि, दृश्यानि च पश्यसि। ||१||विराम||
विवाहे तेषां पतिः पार्श्वे एवम् सुन्दराः दृश्यन्ते स्म ।
ते हस्तिदन्तैः अलङ्कृतैः पालकीभिः आगतवन्तः;
तेषां शिरसि जलं सिक्तं, तेषां उपरि स्फुरद्व्यजनाः च तरङ्गिताः आसन् । ||२||
उपविष्टे शतसहस्राणि, स्थिते शतसहस्राणि च ।
नारिकेलं खजूरं च खादित्वा शय्यासु आरामेन विश्रामं कृतवन्तः ।
किन्तु तेषां कण्ठे पाशाः स्थापिताः, तेषां मौक्तिकताराः च भग्नाः आसन्। ||३||
तेषां धनं यौवनं च सौन्दर्यं च यत् तेभ्यः एतावत् सुखप्रदं, अधुना तेषां शत्रवः अभवन् ।
आदेशः सैनिकानाम् अपमानं कृत्वा तान् नीतवान् ।
यदि ईश्वरस्य इच्छायाः प्रियं भवति तर्हि सः महत्त्वं ददाति; यदि तस्य इच्छां प्रीणयति तर्हि सः दण्डं ददाति। ||४||
यदि कश्चित् पूर्वं भगवते ध्यानं ददाति तर्हि किमर्थं दण्डः भवेत् ।
नृपाः उच्चतरं चेतनां नष्टवन्तः आसन्, भोगेषु, कामुकतासु च आनन्दिताः आसन् ।
बाबरस्य शासनस्य घोषणायाः कारणात् राजपुत्राणां अपि भोजनं नास्ति । ||५||
मुसलमानानां पञ्चवारं नित्यं प्रार्थना नष्टा, हिन्दुभिः अपि पूजा नष्टा अस्ति ।
तेषां पवित्रचतुष्कोणान् विना हिन्दुस्त्रीः कथं स्नानं कृत्वा ललाटेषु अग्रचिह्नानि प्रयोजयिष्यन्ति?
न राम इति न स्मरन् भगवन्तं, इदानीं खुडा-इति जपमपि न शक्नुवन्ति||६||
केचन स्वगृहं प्रत्यागताः, स्वजनं मिलित्वा स्वस्य अभयस्य विषये पृच्छन्ति।
केषाञ्चित् उपविश्य दुःखेन क्रन्दन्ति इति पूर्वविहितम् ।
यद् तस्य प्रीतिः भवति, तत् भवति। हे नानक, किं भाग्यं मनुष्याणां? ||७||११||
आसा, प्रथम मेहल : १.
क्रीडाः कुतः अश्वाश्वाः कुत्र सन्ति ? कुत्र ढोलः, बगुलाः च सन्ति ?
खड्गमेखला रथाः कुत्र सन्ति ? ताः रक्तवर्णीयाः वर्णाः कुत्र सन्ति ?
कुत्र वलयानि च सुन्दराणि मुखानि च? न पुनः अत्र द्रष्टव्याः। ||१||
संसारोऽयं तव; त्वं विश्वस्य स्वामी असि।
क्षणमात्रेण त्वं स्थापयसि विस्थापयसि च । यथेष्टं धनं वितरसि । ||१||विराम||
गृहाणि, द्वाराणि, होटलानि, प्रासादानि च कुत्र सन्ति ? तानि सुन्दराणि मार्गस्थानकानि कुत्र सन्ति ?
क्व ताः शयनाश्रिताः सुन्दरिणः स्त्रियः येषां सौन्दर्यं निद्रां न अनुमन्यते स्म ।
कुत्र तानि सुपारीपत्राणि, तेषां विक्रेतारः, हरेमीः च। छाया इव विलुप्ताः। ||२||
अस्य धनस्य कृते एतावन्तः नष्टाः अभवन्; एतस्य धनस्य कारणात् एतावन्तः अपमानिताः अभवन्।
पापं विना न सङ्गृहीतं न च मृतैः सह गच्छति।
तान्, येषां प्रजापतिः प्रभुः नाशयिष्यति - प्रथमं सः तान् गुणान् विच्छिन्दति। ||३||
कोटिकोटिधर्मनेतारः आक्रमणकर्तारं निवारयितुं असफलाः अभवन्, यदा ते सम्राट्-आक्रमणस्य विषये श्रुतवन्तः ।