രാധ വളരെ സ്നേഹത്തിൽ മുഴുകിയിരുന്നു, അവളുടെ മനസ്സ് കൃഷ്ണനിൽ കേന്ദ്രീകരിച്ചു.
കൃഷ്ണൻ്റെ സ്നേഹത്തിൽ ആഴത്തിൽ ലയിച്ച രാധ, അത്യധികം വേദനയിൽ കരയാൻ തുടങ്ങി, അവളുടെ കണ്ണുനീർക്കൊപ്പം, കണ്ണുകളുടെ ആൻ്റിമണിയും പുറത്തുവന്നു.
ആ ബിംബത്തിൻ്റെ ഉന്നതവും മഹത്തായതുമായ വിജയം കവി ശ്യാം മുഖത്ത് നിന്ന് ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു.
കവി മനസ്സിൽ പ്രസാദിച്ചു, ചന്ദ്രൻ്റെ കറുത്ത പാടുകൾ കഴുകി, കണ്ണിലെ വെള്ളത്താൽ ഒഴുകുന്നു.940.
ക്ഷമയോടെ രാധ ഉദ്ധവിനോട് ഇങ്ങനെ സംസാരിച്ചു.
ഉദ്ധവനുമായുള്ള സംസാരത്തിൽ സഹിഷ്ണുതയുടെ ശക്തി ലഭിച്ച രാധ പറഞ്ഞു, "ഒരുപക്ഷേ കൃഷ്ണൻ ബ്രജയിലെ താമസക്കാരോടുള്ള സ്നേഹം ചില ന്യൂനതകൾ കാരണം ഉപേക്ഷിച്ചിരിക്കാം.
പോകുമ്പോൾ, അവൻ ഒന്നും മിണ്ടാതെ രഥത്തിൽ ഇരുന്നു, ബ്രജയിലെ നിവാസികളുടെ നേരെ നോക്കുക പോലും ഇല്ല.
ബ്രജയെ ഉപേക്ഷിച്ച് കൃഷ്ണൻ മതുരയിലേക്ക് പോയത് നമ്മുടെ ദൗർഭാഗ്യമാണെന്ന് നമുക്കറിയാം.941.
���ഹേ ഉധവാ! നിങ്ങൾ മതുരയിലേക്ക് പോകുമ്പോൾ, ഞങ്ങളുടെ ഭാഗത്ത് നിന്ന് അവനോട് ഒരു പ്രാർത്ഥന നടത്തുക
കൃഷ്ണൻ്റെ പാദങ്ങളിൽ ഏതാനും മണിക്കൂറുകൾ സാഷ്ടാംഗം പ്രണമിച്ച് എൻ്റെ നാമം ഉച്ചരിക്കുന്നത് തുടരുക
അതിനു ശേഷം ഞാൻ പറയുന്നത് ശ്രദ്ധയോടെ കേട്ട് ഇങ്ങനെ പറയുക.
"ഇതിനു ശേഷം എൻ്റെ ഭാഗത്ത് നിന്ന് അവനോട് ഇത് പറയൂ, കൃഷ്ണാ! നിങ്ങൾ ഞങ്ങളോടുള്ള സ്നേഹം ഉപേക്ഷിച്ചു, ഇപ്പോൾ വീണ്ടും എപ്പോഴെങ്കിലും ഞങ്ങളോട് സ്നേഹത്തിൽ മുഴുകൂ.
രാധ ഉദ്ധവിനോട് ഇങ്ങനെ സംസാരിച്ചു.
രാധ ഉധവനോട് ഇങ്ങനെ സംസാരിച്ചു, ��ഹേ ഉധവാ! കൃഷ്ണ സ്നേഹത്തിൽ മുഴുകി ഞാൻ മറ്റെല്ലാം ഉപേക്ഷിച്ചു
ഞാൻ നിങ്ങളോട് വലിയ സ്ഥിരോത്സാഹം പ്രകടിപ്പിച്ചുവെന്ന് പറഞ്ഞ് കാട്ടിലെ എൻ്റെ അതൃപ്തിയെക്കുറിച്ച് അവനെ ഓർമ്മിപ്പിക്കുക.
നിങ്ങൾ ഇപ്പോൾ എന്നോട് അതേ സ്ഥിരോത്സാഹം കാണിക്കുന്നുണ്ടോ? 943.
യാദവരുടെ വീരപുരുഷേ! കാട്ടിൽ നീ എന്നോടൊപ്പം കാമവികാരത്തിൽ ഏർപ്പെട്ട ആ സന്ദർഭങ്ങൾ ഓർക്കുക
നിങ്ങളുടെ മനസ്സിൽ സ്നേഹത്തിൻ്റെ സംസാരം ഓർക്കുക
അവരെ ശ്രദ്ധിക്കുക. എന്തിനു വേണ്ടിയാണ് നീ ബ്രജിനെ ഉപേക്ഷിച്ച് മഥുരയിലേക്ക് പോയത്?
അതിനെക്കുറിച്ച് ചിന്തിച്ചുകൊണ്ട്, നിങ്ങൾ ബ്രജയെ ഉപേക്ഷിച്ച് മതുരയിലേക്ക് പോയതിൻ്റെ കാരണം എന്നോട് പറയൂ? നിങ്ങൾ ഇത് ചെയ്യുന്നതിൽ തെറ്റില്ലെന്ന് എനിക്കറിയാം, പക്ഷേ ഞങ്ങളുടെ ഭാഗ്യം നല്ലതല്ല.
ഈ വാക്കുകൾ കേട്ട് ഉദ്ധവൻ മറുപടി പറഞ്ഞു, ��ഹേ രാധ! നിങ്ങളുമായുള്ള കൃഷ്ണൻ്റെ സ്നേഹം വളരെ അഗാധമാണ്
അവൻ ഇപ്പോൾ വരുമെന്ന് എൻ്റെ മനസ്സ് പറയുന്നു
രാധ വീണ്ടും പറയുന്നു, കൃഷ്ണൻ ഗോപികമാരുടെ നിർദ്ദേശത്തിന് വഴങ്ങി നിന്നില്ല, ഇനി മഥുര വിട്ട് ഇവിടെ വന്നതിൻ്റെ ഉദ്ദേശ്യം എന്തായിരിക്കും?
അവൻ ഞങ്ങളുടെ ലേലത്തിൽ നിർത്തിയില്ല, ഇപ്പോൾ അവൻ തൻ്റെ വീട്ടിലേക്ക് മടങ്ങുകയാണെങ്കിൽ, നമ്മുടെ ഭാഗ്യം അത്ര ശക്തമല്ലെന്ന് ഞങ്ങൾ സമ്മതിക്കില്ല.945.
ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞുകൊണ്ട് രാധ അതിദുഃഖിതയായി കരയാൻ തുടങ്ങി
ഹൃദയത്തിൻ്റെ സന്തോഷം ഉപേക്ഷിച്ച് അവൾ ബോധരഹിതയായി ഭൂമിയിലേക്ക് വീണു
അവൾ മറ്റെല്ലാ കാര്യങ്ങളും മറന്ന് അവളുടെ മനസ്സ് കൃഷ്ണനിൽ ലയിച്ചു
അവൾ വീണ്ടും ഉദ്ധവനോട് ഉറക്കെ പറഞ്ഞു, "അയ്യോ! കൃഷ്ണൻ എൻ്റെ വീട്ടിൽ വന്നിട്ടില്ല.946.
(ഹേ ഉധവാ!) കേൾക്കൂ, ഞങ്ങൾ ആരുമായി ഇടുങ്ങിയ തെരുവുകളിൽ കളിച്ചു.
ഞങ്ങൾ ആരോടൊപ്പമോ ആൽക്കൗവിൽ കളിച്ചുവോ അവനോടൊപ്പം ഞങ്ങൾ സ്തുതിഗീതങ്ങൾ പാടുമായിരുന്നു.
അതേ കൃഷ്ണൻ, ബ്രജയെ ഉപേക്ഷിച്ച് മതുരയിലേക്ക് പോയി, അവൻ്റെ മനസ്സ് ഗോപികമാരിൽ അതൃപ്തമാണ്.
ഇപ്രകാരം പറഞ്ഞുകൊണ്ട് രാധ ഉധവനോട് പറഞ്ഞു: അയ്യോ! കൃഷ്ണൻ എൻ്റെ വീട്ടിൽ വന്നിട്ടില്ല.947.
അവൻ ബ്രജയെ ഉപേക്ഷിച്ച് മതുരയിലേക്ക് പോയി, ബ്രജയുടെ അധിപൻ എല്ലാവരെയും മറന്നു.
നഗരവാസികളുടെ സ്നേഹത്തിൽ അവൻ മുഴുകിയിരുന്നു
ഹേ ഉധവ്! (ഞങ്ങളുടെ) ദുഃഖകരമായ അവസ്ഥ ശ്രദ്ധിക്കുക, അത് കാരണം എല്ലാ ബ്രജ് സ്ത്രീകളും അത്യധികം ആശങ്കാകുലരാകുന്നു.
���ഹേ ഉധവാ! കേൾക്കൂ, ബ്രജയിലെ സ്ത്രീകൾ വളരെയധികം വിഷമിക്കുന്നു, കാരണം കൃഷ്ണൻ അവരെ ഉപേക്ഷിച്ചതിനാൽ പാമ്പ് അതിൻ്റെ സ്ലോവ് ഉപേക്ഷിക്കുന്നു.
കവി ശ്യാം പറയുന്നു, രാധ വീണ്ടും (അങ്ങനെ) ഉധവനോട് സംസാരിച്ചു.
രാധ വീണ്ടും ഉധവനോട് പറഞ്ഞു, "ആരുടെ മുഖത്തിൻ്റെ മഹത്വം ചന്ദ്രനെപ്പോലെയും, മൂന്ന് ലോകങ്ങൾക്കും സൗന്ദര്യം നൽകുന്നവനാണ്.
ആ കൃഷ്ണൻ ബ്രജയെ ഉപേക്ഷിച്ച് പോയി
കൃഷ്ണൻ ബ്രജയെ ഉപേക്ഷിച്ച് മഥുരയിലേക്ക് പോയ ദിവസം, ഹേ ഉധവാ! നിങ്ങളല്ലാതെ മറ്റാരും ഞങ്ങളെ കുറിച്ച് അന്വേഷിക്കാൻ വന്നിട്ടില്ല.949.
കൃഷ്ണൻ ബ്രജയെ ഉപേക്ഷിച്ച ദിവസം മുതൽ നിന്നെയല്ലാതെ മറ്റാരെയും അയച്ചിട്ടില്ല
അവൻ ഞങ്ങളോട് എന്ത് സ്നേഹം കാണിച്ചിരുന്നുവോ, അതെല്ലാം അവൻ മറന്നുപോയി, കവി ശ്യാമിൻ്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, മഥുര നഗരത്തിലെ ആളുകളുമായി അദ്ദേഹം തന്നെ ഇഴുകിച്ചേർന്നിരുന്നു.
അവരെ പ്രീതിപ്പെടുത്താൻ, അവൻ ബ്രജയിലെ ആളുകളെ ഉപദ്രവിച്ചു
���ഹേ ഉധവാ! അവിടെ ചെല്ലുമ്പോൾ അവനോട് ദയയോടെ പറയൂ, കൃഷ്ണാ! നീ അതെല്ലാം ചെയ്തു എന്ന് നിൻ്റെ മനസ്സിൽ എന്താണ് തോന്നിയത്.
ബ്രജയെ വിട്ട് മഥുരയിലേക്ക് പോയി, അന്നുമുതൽ ഇന്നുവരെ അദ്ദേഹം ബ്രജയിൽ തിരിച്ചെത്തിയിട്ടില്ല.
സന്തുഷ്ടനായ അദ്ദേഹം മഥുര നിവാസികളുമായി ലയിച്ചു
അവൻ ബ്രജ നിവാസികളുടെ സന്തോഷം വർധിപ്പിച്ചില്ല, മറിച്ച് അവർക്ക് കഷ്ടപ്പാടുകൾ മാത്രം നൽകി
ബ്രജയിൽ ജനിച്ച കൃഷ്ണൻ നമ്മുടെ സ്വന്തമായിരുന്നു, എന്നാൽ ഇപ്പോൾ ഒരു നിമിഷം കൊണ്ട് അവൻ മറ്റുള്ളവരുടെ സ്വന്തം.