Sri Dasam Granth

Pahina - 391


ਬ੍ਰਿਖਭਾਨ ਸੁਤਾ ਅਤਿ ਪ੍ਰੇਮ ਛਕੀ ਮਨ ਮੈ ਜਦੁਬੀਰ ਕੋ ਧਿਆਨ ਲਗੈ ਕੈ ॥
brikhabhaan sutaa at prem chhakee man mai jadubeer ko dhiaan lagai kai |

Si Radha ay labis na nalilibang sa pag-ibig at ang kanyang isip ay nakatuon kay Krishna.

ਰੋਵਤ ਭੀ ਅਤਿ ਹੀ ਦੁਖ ਸੋ ਸੰਗ ਕਾਜਰ ਨੀਰ ਗਿਰਿਯੋ ਢਰ ਕੈ ਕੈ ॥
rovat bhee at hee dukh so sang kaajar neer giriyo dtar kai kai |

Palibhasa'y labis na nahuhumaling sa pagmamahal ni Krishna, si Radha ay nagsimulang umiyak sa matinding paghihirap at sa kanyang mga luha, lumabas din ang antimony ng mga mata.

ਤਾ ਛਬਿ ਕੋ ਜਸੁ ਉਚ ਮਹਾ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹਿਯੋ ਮੁਖ ਤੇ ਉਮਗੈ ਕੈ ॥
taa chhab ko jas uch mahaa kab sayaam kahiyo mukh te umagai kai |

Ang mataas at mahusay na tagumpay ng imaheng iyon, sinabi ng makata na si Shyam mula sa kanyang mukha tulad nito.

ਚੰਦਹਿ ਕੋ ਜੁ ਕਲੰਕ ਹੁਤੋ ਮਨੋ ਨੈਨਨਿ ਪੈਡ ਚਲ੍ਯੋ ਨਿਚੁਰੈ ਕੈ ॥੯੪੦॥
chandeh ko ju kalank huto mano nainan paidd chalayo nichurai kai |940|

Ang makata, na nalulugod sa kanyang isipan, ay nagsabi na ang itim na dungis ng buwan, na hinuhugasan, ay umaagos sa tubig ng mga mata.940.

ਗਹਿ ਧੀਰਜ ਊਧਵ ਸੋ ਬਚਨਾ ਬ੍ਰਿਖਭਾਨ ਸੁਤਾ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰੇ ॥
geh dheeraj aoodhav so bachanaa brikhabhaan sutaa ih bhaat uchaare |

Sa pagkakaroon ng pasensya, kinausap ni Radha si Udhav ng ganito.

ਨੇਹੁ ਤਜਿਯੋ ਬ੍ਰਿਜ ਬਾਸਨ ਸੋ ਤਿਹ ਤੇ ਕਛੂ ਜਾਨਤ ਦੋਖ ਬਿਚਾਰੇ ॥
nehu tajiyo brij baasan so tih te kachhoo jaanat dokh bichaare |

Nakuha ang lakas ng pagtitiis sa kanyang pakikipag-usap kay Udhava, sinabi ni Radha, �Marahil ay tinalikuran na ni Krishna ang kanyang pagmamahal sa mga residente ng Braja dahil sa ilang kapintasan.

ਬੈਠਿ ਗਏ ਰਥ ਭੀਤਰ ਆਪ ਨਹੀ ਇਨ ਕੀ ਸੋਊ ਓਰਿ ਨਿਹਾਰੇ ॥
baitth ge rath bheetar aap nahee in kee soaoo or nihaare |

���Habang papalayo, tahimik siyang nakaupo sa karwahe at hindi man lang tumingin sa mga residente ng Braja

ਤ੍ਯਾਗਿ ਗਏ ਬ੍ਰਿਜ ਕੋ ਮਥੁਰਾ ਹਮ ਜਾਨਤ ਹੈ ਘਟ ਭਾਗ ਹਮਾਰੇ ॥੯੪੧॥
tayaag ge brij ko mathuraa ham jaanat hai ghatt bhaag hamaare |941|

Alam namin na ito ang aming kasawian na ang pagbitiw kay Braja, si Krishna ay napunta sa Matura.941.

ਜਬ ਜੈਹੋ ਕਹਿਯੋ ਮਥੁਰਾ ਕੈ ਬਿਖੈ ਹਰਿ ਪੈ ਹਮਰੀ ਬਿਨਤੀ ਇਹ ਕੀਜੋ ॥
jab jaiho kahiyo mathuraa kai bikhai har pai hamaree binatee ih keejo |

��O Udhava! Kapag pumunta ka sa Matura, pagkatapos ay gumawa ng isang pagsusumamo sa kanya mula sa aming panig

ਪਾਇਨ ਕੋ ਗਹਿ ਕੈ ਰਹੀਯੋ ਘਟਕਾ ਦਸ ਜੋ ਮੁਹਿ ਨਾਮਹਿ ਲੀਜੋ ॥
paaein ko geh kai raheeyo ghattakaa das jo muhi naameh leejo |

Humiga sa paanan ni Krishna ng ilang oras at ipagpatuloy ang pagsigaw ng aking pangalan

ਤਾਹੀ ਕੇ ਪਾਛੇ ਤੇ ਮੋ ਬਤੀਯਾ ਸੁਨਿ ਲੈ ਇਹ ਭਾਤਹਿ ਸੋ ਉਚਰੀਜੋ ॥
taahee ke paachhe te mo bateeyaa sun lai ih bhaateh so uchareejo |

Pagkatapos noon makinig ka sa akin ng mabuti at magsabi ng ganito.

ਜਾਨਤ ਹੋ ਹਿਤ ਤ੍ਯਾਗ ਗਏ ਕਬਹੂੰ ਹਮਰੇ ਹਿਤ ਕੇ ਸੰਗ ਭੀਜੋ ॥੯੪੨॥
jaanat ho hit tayaag ge kabahoon hamare hit ke sang bheejo |942|

���Pagkatapos nito sabihin sa kanya ito mula sa aking tabi,��O Krishna! binitiwan mo na ang pag-ibig sa amin, ngayon ay sumipsip ka sa pag-ibig sa amin muli.��� ���942.

ਊਧਵ ਕੋ ਬ੍ਰਿਖਭਾਨ ਸੁਤਾ ਬਚਨਾ ਇਹ ਭਾਤਿ ਸੋ ਉਚਰਿਯੋ ਹੈ ॥
aoodhav ko brikhabhaan sutaa bachanaa ih bhaat so uchariyo hai |

Kinausap ni Radha si Udhav sa ganitong paraan.

ਤਿਆਗ ਦਈ ਜਬ ਅਉਰ ਕਥਾ ਮਨ ਜਉ ਸੰਗਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕੇ ਪ੍ਰੇਮ ਭਰਿਯੋ ਹੈ ॥
tiaag dee jab aaur kathaa man jau sang sayaam ke prem bhariyo hai |

Kinausap ni Radha si Udhava sa ganitong paraan, �O Udhava! sinisipsip ang aking sarili sa pag-ibig ni Krishna, tinalikuran ko na ang lahat

ਤਾ ਸੰਗ ਸੋਊ ਕਹੋ ਬਤੀਯਾ ਬਨ ਮੈ ਹਮਰੋ ਜੋਊ ਸੰਗਿ ਅਰਿਯੋ ਹੈ ॥
taa sang soaoo kaho bateeyaa ban mai hamaro joaoo sang ariyo hai |

���Ipaalala sa kanya ang tungkol sa aking sama ng loob sa kagubatan na nagsasabi na ako ay nagpakita ng matinding pagpupursige sa iyo

ਮੈ ਤੁਮਰੇ ਸੰਗਿ ਮਾਨ ਕਰਿਯੋ ਤੁਮ ਹੂੰ ਹਮਰੇ ਸੰਗ ਮਾਨ ਕਰਿਯੋ ਹੈ ॥੯੪੩॥
mai tumare sang maan kariyo tum hoon hamare sang maan kariyo hai |943|

Nagpapakita ka ba ngayon ng parehong pagtitiyaga sa akin? 943.

ਬਨ ਮੈ ਹਮਰੋ ਸੰਗਿ ਕੇਲ ਕਰੇ ਮਨ ਮੈ ਅਬ ਸੋ ਜਦੁਬੀਰ ਚਿਤਾਰੋ ॥
ban mai hamaro sang kel kare man mai ab so jadubeer chitaaro |

���O bayani ng mga Yadava! alalahanin mo ang mga pagkakataong iyon, nang ikaw ay nakipagkaibigan sa akin sa kagubatan

ਮੋਰੇ ਜੁ ਸੰਗਿ ਕਹੀ ਬਤੀਯਾ ਹਿਤ ਕੀ ਸੋਈ ਅਪਨੇ ਚਿਤ ਨਿਹਾਰੋ ॥
more ju sang kahee bateeyaa hit kee soee apane chit nihaaro |

Alalahanin ang usapan ng pag-ibig sa iyong isip

ਤਾਹੀ ਕੋ ਧ੍ਯਾਨ ਕਰੋ ਕਿਹ ਹੇਤ ਤਜਿਯੋ ਬ੍ਰਿਜ ਔ ਮਥੁਰਾ ਕੋ ਪਧਾਰੋ ॥
taahee ko dhayaan karo kih het tajiyo brij aau mathuraa ko padhaaro |

Bigyang-pansin sila. Para saan mo iniwan si Braj at pumunta sa Mathura?

ਜਾਨਤ ਹੈ ਤੁਮਰੋ ਕਛੁ ਦੋਸ ਨਹੀ ਕਛੁ ਹੈ ਘਟ ਭਾਗ ਹਮਾਰੋ ॥੯੪੪॥
jaanat hai tumaro kachh dos nahee kachh hai ghatt bhaag hamaaro |944|

���Pag-iisipan mo, pakisabi sa akin ang dahilan kung bakit mo binitawan si Braja at pumunta sa Matura? Alam kong wala kang kasalanan sa paggawa nito, ngunit hindi maganda ang ating kapalaran.���944.

ਯੌ ਸੁਨਿ ਉਤਰ ਦੇਤ ਭਯੋ ਊਧਵ ਪ੍ਰੀਤਿ ਘਨੀ ਹਰਿ ਕੀ ਸੰਗ ਤੇਰੈ ॥
yau sun utar det bhayo aoodhav preet ghanee har kee sang terai |

Nang marinig ang mga salitang ito, sumagot si Udhava, �O Radha! ang pagmamahal ni Krishna sa iyo ay napakalalim

ਜਾਨਤ ਹੋ ਅਬ ਆਵਤ ਹੈ ਉਪਜੈ ਇਹ ਚਿੰਤ ਕਹਿਯੋ ਮਨ ਮੇਰੈ ॥
jaanat ho ab aavat hai upajai ih chint kahiyo man merai |

Sabi ng isip ko darating siya ngayon,���

ਕਿਉ ਮਥਰਾ ਤਜਿ ਆਵਤ ਹੈ ਜੁ ਫਿਰੈ ਨਹਿ ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਕੇ ਫੁਨਿ ਫੇਰੈ ॥
kiau matharaa taj aavat hai ju firai neh gvaaran ke fun ferai |

Muling sinabi ni Radha na hindi huminto si Krishna sa utos ng mga gopi, ano ngayon ang kanyang layunin ng pag-alis sa Mathura at pagpunta dito?

ਜਾਨਤ ਹੈ ਹਮਰੇ ਘਟਿ ਭਾਗਨ ਆਵਤ ਹੈ ਹਰਿ ਜੂ ਫਿਰਿ ਡੇਰੈ ॥੯੪੫॥
jaanat hai hamare ghatt bhaagan aavat hai har joo fir dderai |945|

Hindi siya tumigil sa aming pag-uutos at kung babalik siya ngayon sa kanyang bahay, kung gayon hindi kami sasang-ayon na ang aming kapalaran ay hindi ganoon kalakas.945.

ਯੌ ਕਹਿ ਰੋਵਤ ਭੀ ਲਲਨਾ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੈ ਅਤਿ ਸੋਕ ਬਢਾਯੋ ॥
yau keh rovat bhee lalanaa apane man mai at sok badtaayo |

Sa pagsasabi ng gayon, si Radha sa labis na kalungkutan, ay nagsimulang umiyak ng mapait

ਝੂਮਿ ਗਿਰੀ ਪ੍ਰਿਥਮੀ ਪਰ ਸੋ ਹ੍ਰਿਦੈ ਆਨੰਦ ਥੋ ਤਿਤਨੋ ਬਿਸਰਾਯੋ ॥
jhoom giree prithamee par so hridai aanand tho titano bisaraayo |

Tinalikuran ang kaligayahan ng kanyang puso, nawalan siya ng malay at bumagsak sa lupa

ਭੂਲ ਗਈ ਸੁਧਿ ਅਉਰ ਸਬੈ ਹਰਿ ਕੇ ਮਨ ਧ੍ਯਾਨ ਬਿਖੈ ਤਿਨ ਲਾਯੋ ॥
bhool gee sudh aaur sabai har ke man dhayaan bikhai tin laayo |

Nakalimutan niya ang lahat ng iba pang mga bagay at ang kanyang isip ay nabaon kay Krishna

ਯੌ ਕਹਿ ਊਧਵ ਸੋ ਤਿਨਿ ਟੇਰਿ ਹਹਾ ਹਮਰੇ ਗ੍ਰਿਹਿ ਸ੍ਯਾਮ ਨ ਆਯੋ ॥੯੪੬॥
yau keh aoodhav so tin tter hahaa hamare grihi sayaam na aayo |946|

Muli niyang sinabi ng malakas kay Udhava, �Naku! Hindi pa pumupunta si Krishna sa bahay ko.946.

ਜਾਹੀ ਕੇ ਸੰਗਿ ਸੁਨੋ ਮਿਲ ਕੈ ਹਮ ਕੁੰਜ ਗਲੀਨ ਮੈ ਖੇਲ ਮਚਾਯੋ ॥
jaahee ke sang suno mil kai ham kunj galeen mai khel machaayo |

(O Udhava!) Makinig, kung kanino tayo naglaro sa makipot na lansangan.

ਗਾਵਤ ਭਯੋ ਸੋਊ ਠਉਰ ਤਹਾ ਹਮਹੂੰ ਮਿਲ ਕੈ ਤਹ ਮੰਗਲ ਗਾਯੋ ॥
gaavat bhayo soaoo tthaur tahaa hamahoon mil kai tah mangal gaayo |

�Siya, na kasama natin sa mga alcove at kasama niya, ay umaawit tayo ng mga awit ng papuri,

ਸੋ ਬ੍ਰਿਜ ਤ੍ਯਾਗਿ ਗਏ ਮਥੁਰਾ ਇਨ ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਤੇ ਮਨੂਆ ਉਚਟਾਯੋ ॥
so brij tayaag ge mathuraa in gvaaran te manooaa uchattaayo |

���Ang parehong Krishna, na binitawan si Braja ay napunta kay Matura at ang kanyang isip ay hindi nasisiyahan sa mga gopi

ਯੌ ਕਹਿ ਊਧਵ ਸੋ ਤਿਨ ਟੇਰਿ ਹਹਾ ਹਮਰੇ ਗ੍ਰਿਹਿ ਸ੍ਯਾਮ ਨ ਆਯੋ ॥੯੪੭॥
yau keh aoodhav so tin tter hahaa hamare grihi sayaam na aayo |947|

��� Sa pagsasabi ng ganito, sinabi ni Radha kay Udhava,�Aba! Hindi pa pumupunta si Krishna sa bahay ko.947.

ਬ੍ਰਿਜ ਤ੍ਯਾਗਿ ਗਯੋ ਮਥਰਾ ਕੋ ਸੋਊ ਮਨ ਤੇ ਸਭ ਹੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥਿ ਬਿਸਾਰੀ ॥
brij tayaag gayo matharaa ko soaoo man te sabh hee brijanaath bisaaree |

� Binitiwan niya si Braja at pumunta sa Matura at nakalimutan ng panginoon ng Braja ang lahat

ਸੰਗਿ ਰਚੇ ਪੁਰ ਬਾਸਿਨ ਕੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਸੋਊ ਜਾਨਿ ਪਿਆਰੀ ॥
sang rache pur baasin ke kab sayaam kahai soaoo jaan piaaree |

Siya ay nalilibang sa pagmamahal ng mga residente ng lungsod

ਊਧਵ ਜੂ ਸੁਨੀਯੈ ਬਿਰਥਾ ਤਿਹ ਤੇ ਅਤਿ ਬ੍ਯਾਕੁਲ ਭੀ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਰੀ ॥
aoodhav joo suneeyai birathaa tih te at bayaakul bhee brij naaree |

Hoy Udhav! Makinig sa (aming) malungkot na kalagayan, dahil sa labis na pag-aalala ng lahat ng kababaihang Braj.

ਕੰਚੁਰੀ ਜਿਉ ਅਹਿਰਾਜ ਤਜੈ ਤਿਹ ਭਾਤਿ ਤਜੀ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਰ ਮੁਰਾਰੀ ॥੯੪੮॥
kanchuree jiau ahiraaj tajai tih bhaat tajee brij naar muraaree |948|

��O Udhava! makinig, ang mga babae ng Braja ay labis na nag-aalala dahil pinabayaan sila ni Krishna tulad ng pag-alis ng ahas sa kanyang ukit.���948.

ਊਧਵ ਕੇ ਫਿਰਿ ਸੰਗ ਕਹਿਯੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਬ੍ਰਿਖਭਾਨ ਜਈ ਹੈ ॥
aoodhav ke fir sang kahiyo kab sayaam kahai brikhabhaan jee hai |

Sinabi ng makata na si Shyam, muling nagsalita si Radha (kaya) kay Udhava,

ਜਾ ਮੁਖ ਕੇ ਸਮ ਚੰਦ੍ਰ ਪ੍ਰਭਾ ਜੁ ਤਿਹੂੰ ਪੁਰ ਮਾਨਹੁ ਰੂਪਮਈ ਹੈ ॥
jaa mukh ke sam chandr prabhaa ju tihoon pur maanahu roopamee hai |

Muling sinabi ni Radha kay Udhava, �Siya, ang kaluwalhatian ng kanyang mukha ay parang buwan at siyang nagbibigay ng kagandahan sa lahat ng tatlong mundo.

ਸ੍ਯਾਮ ਗਯੋ ਤਜਿ ਕੈ ਬ੍ਰਿਜ ਕੋ ਤਿਹ ਤੇ ਅਤਿ ਬ੍ਯਾਕੁਲ ਚਿਤ ਭਈ ਹੈ ॥
sayaam gayo taj kai brij ko tih te at bayaakul chit bhee hai |

� Binitiwan ni Krishna si Braja at umalis

ਜਾ ਦਿਨ ਕੇ ਮਥੁਰਾ ਮੈ ਗਏ ਬਿਨੁ ਤ੍ਵੈ ਹਮਰੀ ਸੁਧਿ ਹੂੰ ਨ ਲਈ ਹੈ ॥੯੪੯॥
jaa din ke mathuraa mai ge bin tvai hamaree sudh hoon na lee hai |949|

Ito ang dahilan kung bakit tayo nag-aalala, ang araw kung saan iniwan ni Krihsna ang Braja at pumunta sa Mathura, O Udhava! walang iba maliban sa ikaw ay dumating upang magtanong tungkol sa amin.949.

ਜਾ ਦਿਨ ਕੇ ਬ੍ਰਿਜ ਤ੍ਯਾਗਿ ਗਏ ਬਿਨ ਤ੍ਵੈ ਕੋਊ ਮਾਨਸ ਹੂੰ ਨ ਪਠਾਯੋ ॥
jaa din ke brij tayaag ge bin tvai koaoo maanas hoon na patthaayo |

�Mula noong araw na umalis si Krishna sa Braja, wala siyang sinugo maliban sa iyo

ਹੇਤ ਜਿਤੋ ਇਨ ਊਪਰ ਥੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਤਿਤਨੋ ਬਿਸਰਾਯੋ ॥
het jito in aoopar tho kab sayaam kahai titano bisaraayo |

Anuman ang pagmamahal na ipinaabot niya sa amin, nakalimutan niya ang lahat ng iyon,� ayon sa makata na si Shyam na siya mismo ay naging abala sa mga tao ng lungsod ng Mathura,

ਆਪ ਰਚੇ ਪੁਰ ਬਾਸਿਨ ਸੋ ਇਨ ਕੋ ਦੁਖੁ ਦੈ ਉਨ ਕੋ ਰਿਝਵਾਯੋ ॥
aap rache pur baasin so in ko dukh dai un ko rijhavaayo |

At para pasayahin sila, hinaras niya ang mga tao ng Braja

ਤਾ ਸੰਗ ਜਾਇ ਕੋ ਯੌ ਕਹੀਯੋ ਹਰਿ ਜੀ ਤੁਮਰੇ ਕਹੁ ਕਾ ਜੀਯ ਆਯੋ ॥੯੫੦॥
taa sang jaae ko yau kaheeyo har jee tumare kahu kaa jeey aayo |950|

��O Udhava! Kapag pumunta ka doon, mabait na sabihin sa kanya, �O Krishna! anong pumasok sa isip mo na ginawa mo lahat yan.���950.

ਤ੍ਯਾਗਿ ਗਏ ਮਥੁਰਾ ਬ੍ਰਿਜ ਕਉ ਚਲਿ ਕੈ ਫਿਰਿ ਆਪ ਨਹੀ ਬ੍ਰਿਜ ਆਏ ॥
tayaag ge mathuraa brij kau chal kai fir aap nahee brij aae |

�Pag-alis sa Braja, pumunta siya sa Mathura at mula sa araw na iyon hanggang ngayon ay hindi pa siya bumabalik sa Braja.

ਸੰਗਿ ਰਚੇ ਪੁਰਬਾਸਿਨ ਕੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਮਨ ਆਨੰਦ ਪਾਏ ॥
sang rache purabaasin ke kab sayaam kahai man aanand paae |

Palibhasa'y nasisiyahan, siya ay nakikibahagi sa mga residente ng Mathura

ਦੈ ਗਯੋ ਹੈ ਇਨ ਕੋ ਦੁਖ ਊਧਵ ਪੈ ਮਨ ਮੈ ਨ ਹੁਲਾਸ ਬਢਾਏ ॥
dai gayo hai in ko dukh aoodhav pai man mai na hulaas badtaae |

�Hindi niya dinagdagan ang kaligayahan ng mga naninirahan sa Braja, bagkus ay binigyan lamang niya sila ng mga paghihirap

ਆਪ ਨ ਥੇ ਬ੍ਰਿਜ ਮੈ ਉਪਜੇ ਇਨ ਸੋ ਸੁ ਭਏ ਛਿਨ ਬੀਚ ਪਰਾਏ ॥੯੫੧॥
aap na the brij mai upaje in so su bhe chhin beech paraae |951|

Si Krishna na ipinanganak sa Braja ay atin, ngunit ngayon sa isang iglap ay pag-aari na siya ng iba.���951.