Sri Dasam Granth

Pahina - 353


ਕੰਠਸਿਰੀ ਅਰੁ ਬੇਸਰਿ ਮਾਗ ਧਰੈ ਜੋਊ ਸੁੰਦਰ ਸਾਜ ਨਵੀਨੋ ॥
kantthasiree ar besar maag dharai joaoo sundar saaj naveeno |

Pinalamutian nila ang kanilang mga sarili ng mga kwintas at vermilion sa paghahati ng buhok sa kanilang ulo

ਜੋ ਅਵਤਾਰਨ ਤੇ ਅਵਤਾਰ ਕਹੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਜੁ ਹੈ ਸੁ ਨਗੀਨੋ ॥
jo avataaran te avataar kahai kab sayaam ju hai su nageeno |

Ang makata na si Shyam, na isa ring pagkakatawang-tao ng mga pagkakatawang-tao ni Krishna, ay ang Nagina (ng Gopi na anyo ng mga alahas).

ਤਾਹਿ ਕਿਧੌ ਅਤਿ ਹੀ ਛਲ ਕੈ ਸੁ ਚੁਰਾਇ ਮਨੋ ਮਨ ਗੋਪਿਨ ਲੀਨੋ ॥੫੮੮॥
taeh kidhau at hee chhal kai su churaae mano man gopin leeno |588|

Lahat sila ay nagsuot din ng parang hiyas na si Krishna, na siyang pinakadakila sa mga pagkakatawang-tao at sa matinding panlilinlang, ninakaw nila siya at ikinubli sa kanilang isipan.588.

ਕਾਨਰ ਸੋ ਬ੍ਰਿਖਭਾਨੁ ਸੁਤਾ ਹਸਿ ਬਾਤ ਕਹੀ ਸੰਗ ਸੁੰਦਰ ਐਸੇ ॥
kaanar so brikhabhaan sutaa has baat kahee sang sundar aaise |

Dahilan ni Radha na sumayaw ang kanyang mga mata, habang nakangiting nakikipag-usap kay Krishna

ਨੈਨ ਨਚਾਇ ਮਹਾ ਮ੍ਰਿਗ ਸੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਅਤਿ ਹੀ ਸੁ ਰੁਚੈ ਸੇ ॥
nain nachaae mahaa mrig se kab sayaam kahai at hee su ruchai se |

Ang kanyang mga mata ay lubhang kaakit-akit tulad ng doe

ਤਾ ਛਬਿ ਕੀ ਅਤਿ ਹੀ ਉਪਮਾ ਉਪਜੀ ਕਬਿ ਕੇ ਮਨ ਤੇ ਉਮਗੈ ਸੇ ॥
taa chhab kee at hee upamaa upajee kab ke man te umagai se |

Isang napakagandang simile ng tagpong iyon ang pumasok sa isip ng makata. (parang)

ਮਾਨਹੁ ਆਨੰਦ ਕੈ ਅਤਿ ਹੀ ਮਨੋ ਕੇਲ ਕਰੈ ਪਤਿ ਸੋ ਰਤਿ ਜੈਸੇ ॥੫੮੯॥
maanahu aanand kai at hee mano kel karai pat so rat jaise |589|

Habang pinupuri ang kagandahan ng palabas na iyon, sinabi ng makata na sila ay naliligo sa kasiya-siyang pag-ibig na dula tulad ni Rati sa diyos ng pag-ibig.589.

ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਕੋ ਹਰਿ ਕੰਚਨ ਸੇ ਤਨ ਮੈ ਮਨਿ ਕੀ ਮਨ ਤੁਲਿ ਖੁਭਾ ਹੈ ॥
gvaarin ko har kanchan se tan mai man kee man tul khubhaa hai |

Ang isip ng mga gopis ay natatakpan ng katawan ni Krishna na parang hiyas

ਖੇਲਤ ਹੈ ਹਰਿ ਕੇ ਸੰਗ ਸੋ ਜਿਨ ਕੀ ਬਰਨੀ ਨਹੀ ਜਾਤ ਸੁਭਾ ਹੈ ॥
khelat hai har ke sang so jin kee baranee nahee jaat subhaa hai |

Pinaglalaruan nila ang Krishna na iyon, na hindi mailarawan ang ugali

ਖੇਲਨ ਕੋ ਭਗਵਾਨ ਰਚੀ ਰਸ ਕੇ ਹਿਤ ਚਿਤ੍ਰ ਬਚਿਤ੍ਰ ਸਭਾ ਹੈ ॥
khelan ko bhagavaan rachee ras ke hit chitr bachitr sabhaa hai |

Si Sri Krishna ay lumikha ng isang mahusay na pagpupulong tulad ng imahe ng Rasa (pag-ibig) upang paglaruan.

ਯੌ ਉਪਜੀ ਉਪਮਾ ਤਿਨ ਮੈ ਬ੍ਰਿਖਭਾਨੁ ਸੁਤਾ ਮਨੋ ਚੰਦ੍ਰ ਪ੍ਰਭਾ ਹੈ ॥੫੯੦॥
yau upajee upamaa tin mai brikhabhaan sutaa mano chandr prabhaa hai |590|

Nilikha din ng panginoon ang kahanga-hangang pagpupulong na ito para sa kanyang mapagmahal na isport at sa kapulungang ito, si Radha ay mukhang napakaganda ng buwan.590.

ਬ੍ਰਿਖਭਾਨੁ ਸੁਤਾ ਹਰਿ ਆਇਸ ਮਾਨ ਕੈ ਖੇਲਤ ਭੀ ਅਤਿ ਹੀ ਸ੍ਰਮ ਕੈ ॥
brikhabhaan sutaa har aaeis maan kai khelat bhee at hee sram kai |

Ang pagsunod kay Krishna, si Radha ay naglalaro nang may pagsisikap nang nag-iisa

ਗਹਿ ਹਾਥ ਸੋ ਹਾਥ ਤ੍ਰੀਯਾ ਸਭ ਸੁੰਦਰ ਨਾਚਤ ਰਾਸ ਬਿਖੈ ਭ੍ਰਮ ਕੈ ॥
geh haath so haath treeyaa sabh sundar naachat raas bikhai bhram kai |

Ang lahat ng mga kababaihan, na nakahawak sa kanilang mga kamay, ay abala sa mga roundelay sa amorous sport na naglalarawan sa kanilang kuwento

ਤਿਹ ਕੀ ਸੁ ਕਥਾ ਮਨ ਬੀਚ ਬਿਚਾਰਿ ਕਰੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੀ ਕ੍ਰਮ ਕੈ ॥
tih kee su kathaa man beech bichaar karai kab sayaam kahee kram kai |

Ang sabi ng Makatang Shyam, (ang mga makata) ay binigkas ang kanilang kuwento sa pagkakasunud-sunod pagkatapos isaalang-alang ito sa kanilang isipan.

ਮਨੋ ਗੋਪਿਨ ਕੇ ਘਨ ਸੁੰਦਰ ਮੈ ਬ੍ਰਿਜ ਭਾਮਿਨਿ ਦਾਮਿਨਿ ਜਿਉ ਦਮਕੈ ॥੫੯੧॥
mano gopin ke ghan sundar mai brij bhaamin daamin jiau damakai |591|

Sinabi ng makata na sa loob ng mala-ulap na kumpol ng mga gopis, ang mga napakagandang babae ng Braja ay kumikislap na parang kidlat.591.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਪਿਖਿ ਕੈ ਨਾਚਤ ਰਾਧਿਕਾ ਕ੍ਰਿਸਨ ਮਨੈ ਸੁਖ ਪਾਇ ॥
pikh kai naachat raadhikaa krisan manai sukh paae |

Tuwang-tuwa si Krishna nang makitang sumasayaw si Radha.

ਅਤਿ ਹੁਲਾਸ ਜੁਤ ਪ੍ਰੇਮ ਛਕਿ ਮੁਰਲੀ ਉਠਿਯੋ ਬਜਾਇ ॥੫੯੨॥
at hulaas jut prem chhak muralee utthiyo bajaae |592|

Nang makitang sumasayaw si Radhika, nakaramdam ng kasiyahan si Krishna sa kanyang isipan at sa labis na kasiyahan at pagmamahal, nagsimula siyang tumugtog sa kanyang plauta.592.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

SWAYYA

ਨਟ ਨਾਇਕ ਸੁਧ ਮਲਾਰ ਬਿਲਾਵਲ ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਬੀਚ ਧਮਾਰਨ ਗਾਵੈ ॥
natt naaeik sudh malaar bilaaval gvaarin beech dhamaaran gaavai |

Kinanta ni Nat Nayak ang Shuddha Malhar, Bilawal at Dhamar (Adi Ragas) sa Gopis.

ਸੋਰਠਿ ਸਾਰੰਗ ਰਾਮਕਲੀ ਸੁ ਬਿਭਾਸ ਭਲੇ ਹਿਤ ਸਾਥ ਬਸਾਵੈ ॥
soratth saarang raamakalee su bibhaas bhale hit saath basaavai |

Ang punong mananayaw na si Krishna ay nagsimulang kumanta at tumugtog sa mga musical mode ng Shuddh Malhar, Bilawal, Sorath, Sarang, Ramkali at Vibhas atbp.

ਗਾਵਹੁ ਹ੍ਵੈ ਮ੍ਰਿਗਨੀ ਤ੍ਰੀਯ ਕੋ ਸੁ ਬੁਲਾਵਤ ਹੈ ਉਪਮਾ ਜੀਯ ਭਾਵੈ ॥
gaavahu hvai mriganee treey ko su bulaavat hai upamaa jeey bhaavai |

Tinatawag niya (sila) ang mga babae na nahuhumaling na parang usa sa (kanyang) pag-awit, (kanyang) pagkakatulad ay tumatama sa isipan (ng makata) ng ganito.

ਮਾਨਹੁ ਭਉਹਨ ਕੋ ਕਸਿ ਕੈ ਧਨੁ ਨੈਨਨ ਕੇ ਮਨੋ ਤੀਰ ਚਲਾਵੈ ॥੫੯੩॥
maanahu bhauhan ko kas kai dhan nainan ke mano teer chalaavai |593|

Nagsimula siyang mang-akit sa pamamagitan ng pag-awit ng mga babaeng mala-doe at tila sa busog ng mga kilay, higpit niyang ibinuhos ang mga palaso ng kanyang mga mata.593.

ਮੇਘ ਮਲਾਰ ਅਉ ਦੇਵਗੰਧਾਰਿ ਭਲੇ ਗਵਰੀ ਕਰਿ ਕੈ ਹਿਤ ਗਾਵੈ ॥
megh malaar aau devagandhaar bhale gavaree kar kai hit gaavai |

Si Megh, Malhar, Dev ay kumanta ng Gandhari at Gowdi nang maganda.

ਜੈਤਸਿਰੀ ਅਰੁ ਮਾਲਸਿਰੀ ਨਟ ਨਾਇਕ ਸੁੰਦਰ ਭਾਤਿ ਬਸਾਵੈ ॥
jaitasiree ar maalasiree natt naaeik sundar bhaat basaavai |

Si Krishna ay kumakanta at tumutugtog nang maganda sa mga musical mode ng Megh Malhar, Devgandhar, Gauri, Jaitshri, Malshri atbp.

ਰੀਝ ਰਹੀ ਬ੍ਰਿਜ ਕੀ ਸਭ ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਰੀਝ ਰਹੈ ਸੁਰ ਜੋ ਸੁਨ ਪਾਵੈ ॥
reejh rahee brij kee sabh gvaarin reejh rahai sur jo sun paavai |

Lahat ng kababaihan ng Braja at gayundin ang mga diyos, na nakikinig dito, sila ay nabighani

ਅਉਰ ਕੀ ਬਾਤ ਕਹਾ ਕਹੀਯੈ ਤਜਿ ਇੰਦ੍ਰ ਸਭਾ ਸਭ ਆਸਨ ਆਵੈ ॥੫੯੪॥
aaur kee baat kahaa kaheeyai taj indr sabhaa sabh aasan aavai |594|

Ano pa ang dapat sabihin, kahit na ang mga diyos ng hukuman ng Indra, na iniwan ang kanilang mga upuan, ay dumarating upang marinig itong mga Ragas (musical modes).594.

ਖੇਲਤ ਰਾਸ ਮੈ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਅਤਿ ਹੀ ਰਸ ਸੰਗ ਤ੍ਰੀਯਾ ਮਿਲਿ ਤੀਨੋ ॥
khelat raas mai sayaam kahai at hee ras sang treeyaa mil teeno |

Ang sabi ni (ang makata) na si Shyam, ang tatlong gopi ay sabay-sabay na umaawit (nahigop sa) rasa (ng pag-ibig).

ਚੰਦ੍ਰਭਗਾ ਅਰੁ ਚੰਦ੍ਰਮੁਖੀ ਬ੍ਰਿਖਭਾਨ ਸੁਤਾ ਸਜਿ ਸਾਜ ਨਵੀਨੋ ॥
chandrabhagaa ar chandramukhee brikhabhaan sutaa saj saaj naveeno |

Si Krishna ay sumisipsip sa pag-ibig na dula, si Krishna ay nakikipag-usap sa pinalamutian na Chandarbhaga, Chandarmukhi at Radha edxtremely passionately

ਅੰਜਨ ਆਖਨ ਦੈ ਬਿੰਦੂਆ ਇਕ ਭਾਲ ਮੈ ਸੇਾਂਧੁਰ ਸੁੰਦਰ ਦੀਨੋ ॥
anjan aakhan dai bindooaa ik bhaal mai seaandhur sundar deeno |

Sa mga mata ng mga gopis na ito ay mayroong antimony, isang nakapirming marka sa noo at safron sa paghahati ng buhok sa ulo.

ਯੌ ਉਜਪੀ ਉਪਮਾ ਤ੍ਰੀਯ ਕੈ ਸੁਭ ਭਾਗ ਪ੍ਰਕਾਸ ਅਬੈ ਮਨੋ ਕੀਨੋ ॥੫੯੫॥
yau ujapee upamaa treey kai subh bhaag prakaas abai mano keeno |595|

Parang ngayon lang tumaas ang kapalaran ng mga babaeng ito.595.

ਖੇਲਤ ਕਾਨ੍ਰਹ ਸੋ ਚੰਦ੍ਰਭਗਾ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਰਸ ਜੋ ਉਮਹਿਯੋ ਹੈ ॥
khelat kaanrah so chandrabhagaa kab sayaam kahai ras jo umahiyo hai |

Isang malalim na pagbuhos ng kasiyahan ang naranasan, nang magkasamang naglaro sina Chandarbhaga at Krishna

ਪ੍ਰੀਤਿ ਕਰੀ ਅਤਿ ਹੀ ਤਿਹ ਸੋ ਬਹੁ ਲੋਗਨ ਕੋ ਉਪਹਾਸ ਸਹਿਯੋ ਹੈ ॥
preet karee at hee tih so bahu logan ko upahaas sahiyo hai |

Ang mga gopi na ito sa malalim na pag-ibig para kay Krishna ay nagtiis ng mga panlilibak ng maraming tao

ਮੋਤਿਨ ਮਾਲ ਢਰੀ ਗਰ ਤੇ ਕਬਿ ਨੇ ਤਿਹ ਕੋ ਜਸੁ ਐਸੇ ਕਹਿਯੋ ਹੈ ॥
motin maal dtaree gar te kab ne tih ko jas aaise kahiyo hai |

Ang isang garland ng mga perlas ay nakatali sa kanyang leeg, na ang tagumpay ay inilarawan ng makata bilang mga sumusunod.

ਆਨਨ ਚੰਦ੍ਰ ਮਨੋ ਪ੍ਰਗਟੇ ਛਪਿ ਕੈ ਅੰਧਿਆਰੁ ਪਤਾਰਿ ਗਯੋ ਹੈ ॥੫੯੬॥
aanan chandr mano pragatte chhap kai andhiaar pataar gayo hai |596|

Ang kuwintas ng mga perlas ay nahulog mula sa kanyang leeg at ang makata ay nagsabi na tila sa pagpapakita ng mukha ng buwan, ang kadiliman ay ikinubli ang sarili sa mundong ilalim.596.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਰੂਪ ਨਿਹਾਰ ਕੈ ਇਉ ਉਪਜਯੋ ਜੀਯ ਭਾਵ ॥
gvaarin roop nihaar kai iau upajayo jeey bhaav |

Sa pamamagitan ng pagkakita sa anyo ng gopis, ang isip ay nalikha sa gayon

ਰਾਜਤ ਜ੍ਯੋ ਮਹਿ ਚਾਦਨੀ ਕੰਜਨ ਸਹਿਤ ਤਲਾਵ ॥੫੯੭॥
raajat jayo meh chaadanee kanjan sahit talaav |597|

Nang makita ang kagandahan ng mga gopis, tila ang tangke ng mga bulaklak na lotus ay mukhang napakaganda sa gabing naliliwanagan ng buwan.597.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

SWAYYA

ਲੋਚਨ ਹੈ ਜਿਨ ਕੇ ਸੁ ਪ੍ਰਭਾਧਰ ਆਨਨ ਹੈ ਜਿਨ ਕੋ ਸਮ ਮੈਨਾ ॥
lochan hai jin ke su prabhaadhar aanan hai jin ko sam mainaa |

Na ang mga mata ay tulad ng mga lotus at ang mga mukha ay tulad ng Kamadeva.

ਕੈ ਕੈ ਕਟਾਛ ਚੁਰਾਇ ਲਯੋ ਮਨ ਪੈ ਤਿਨ ਕੋ ਜੋਊ ਰਛਕ ਧੈਨਾ ॥
kai kai kattaachh churaae layo man pai tin ko joaoo rachhak dhainaa |

Sila, na ang mga mata ay tulad ng lotus at ang natitirang katawan ay tulad ng diyos ng pag-ibig, ang kanilang isip ay ninakaw ni Krishna ang tagapagtanggol ng mga baka, na may mga palatandaan.

ਕੇਹਰਿ ਸੀ ਜਿਨ ਕੀ ਕਟਿ ਹੈ ਸੁ ਕਪੋਤ ਸੋ ਕੰਠ ਸੁ ਕੋਕਿਲ ਬੈਨਾ ॥
kehar see jin kee katt hai su kapot so kantth su kokil bainaa |

Kaninong mukha ay payat na parang leon, leeg na parang kalapati at boses na parang cuckoo.

ਤਾਹਿ ਲਯੋ ਹਰਿ ਕੈ ਹਰਿ ਕੋ ਮਨ ਭਉਹ ਨਚਾਇ ਨਚਾਇ ਕੈ ਨੈਨਾ ॥੫੯੮॥
taeh layo har kai har ko man bhauh nachaae nachaae kai nainaa |598|

Sila, na ang baywang ay parang leon, ang lalamunan ay parang kalapati at ang pananalita na gaya ng ruwisenyor, ang kanilang isip ay dinukot ni Krishna na may mga palatandaan ng kanyang mga kilay at mata.598.

ਕਾਨ੍ਰਹ ਬਿਰਾਜਤ ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਮੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਜਿਨ ਕੋ ਕਛੁ ਭਉ ਨਾ ॥
kaanrah biraajat gvaarin mai kab sayaam kahai jin ko kachh bhau naa |

Si Krishna ay nakaupo sa gitna ng mga gopi na iyon, na hindi natatakot sa sinuman

ਤਾਤ ਕੀ ਬਾਤ ਕੋ ਨੈਕੁ ਸੁਨੈ ਜਿਨ ਕੇ ਸੰਗ ਭ੍ਰਾਤ ਕਰਿਯੋ ਬਨਿ ਗਉਨਾ ॥
taat kee baat ko naik sunai jin ke sang bhraat kariyo ban gaunaa |

Sila ay gumagala kasama ang tulad ni Ram na si Krishna, na pumunta sa kagubatan kasama ang kanyang kapatid sa pakikinig sa mga salita ng kanyang ama.

ਤਾ ਕੀ ਲਟੈ ਲਟਕੈ ਤਨ ਮੋ ਜੋਊ ਸਾਧਨ ਕੇ ਮਨਿ ਗਿਆਨ ਦਿਵਉਨਾ ॥
taa kee lattai lattakai tan mo joaoo saadhan ke man giaan divaunaa |

Ang mga lock ng kanyang buhok

ਸੰਦਲ ਪੈ ਉਪਜੀ ਉਪਮਾ ਮਨੋ ਲਾਗ ਰਹੇ ਅਹਿ ਰਾਜਨ ਛਉਨਾ ॥੫੯੯॥
sandal pai upajee upamaa mano laag rahe eh raajan chhaunaa |599|

Na nagpapaliwanag pa sa mga santo ng kaalaman at sila ay parang mga kabataan ng mga itim na ahas sa sandalwood.599.

ਖੇਲਤ ਹੈ ਸੋਊ ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਮੈ ਜੋਊ ਊਪਰ ਪੀਤ ਧਰੇ ਉਪਰਉਨਾ ॥
khelat hai soaoo gvaarin mai joaoo aoopar peet dhare upraunaa |

Siya, na nakasuot ng dilaw na damit, siya ay nakikipaglaro sa mga gopis