شري دسم گرنتھ

صفحو - 353


ਕੰਠਸਿਰੀ ਅਰੁ ਬੇਸਰਿ ਮਾਗ ਧਰੈ ਜੋਊ ਸੁੰਦਰ ਸਾਜ ਨਵੀਨੋ ॥
kantthasiree ar besar maag dharai joaoo sundar saaj naveeno |

مٿي تي وارن جي ورهاست ۾ پاڻ کي گلن ۾ هار ۽ ڪنور سان سينگاريو

ਜੋ ਅਵਤਾਰਨ ਤੇ ਅਵਤਾਰ ਕਹੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਜੁ ਹੈ ਸੁ ਨਗੀਨੋ ॥
jo avataaran te avataar kahai kab sayaam ju hai su nageeno |

شاعر شيام، جيڪو پڻ ڪرشن جي اوتارن جو هڪ اوتار آهي، نگينا (جواهرن جي گوپي جو روپ) آهي.

ਤਾਹਿ ਕਿਧੌ ਅਤਿ ਹੀ ਛਲ ਕੈ ਸੁ ਚੁਰਾਇ ਮਨੋ ਮਨ ਗੋਪਿਨ ਲੀਨੋ ॥੫੮੮॥
taeh kidhau at hee chhal kai su churaae mano man gopin leeno |588|

انھن مڙني به ڪرشن جھڙو جواھر پاتو آھي، جيڪو سڀ کان وڏو اوتار آھي، ۽ ڏاڍا ٺڳيءَ سان، ھن کي چورائي، دل ۾ لڪايو اٿس. 588.

ਕਾਨਰ ਸੋ ਬ੍ਰਿਖਭਾਨੁ ਸੁਤਾ ਹਸਿ ਬਾਤ ਕਹੀ ਸੰਗ ਸੁੰਦਰ ਐਸੇ ॥
kaanar so brikhabhaan sutaa has baat kahee sang sundar aaise |

راڌا ڪرشن سان مسڪرائيندي ڳالهائيندي، هن جون اکيون رقص ڪري ڇڏيون

ਨੈਨ ਨਚਾਇ ਮਹਾ ਮ੍ਰਿਗ ਸੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਅਤਿ ਹੀ ਸੁ ਰੁਚੈ ਸੇ ॥
nain nachaae mahaa mrig se kab sayaam kahai at hee su ruchai se |

هن جون اکيون ڏاڙهيءَ جهڙيون نهايت دلڪش آهن

ਤਾ ਛਬਿ ਕੀ ਅਤਿ ਹੀ ਉਪਮਾ ਉਪਜੀ ਕਬਿ ਕੇ ਮਨ ਤੇ ਉਮਗੈ ਸੇ ॥
taa chhab kee at hee upamaa upajee kab ke man te umagai se |

ان منظر جو هڪ تمام سهڻو نمونو شاعر جي ذهن ۾ آيو. (لڳي ٿو)

ਮਾਨਹੁ ਆਨੰਦ ਕੈ ਅਤਿ ਹੀ ਮਨੋ ਕੇਲ ਕਰੈ ਪਤਿ ਸੋ ਰਤਿ ਜੈਸੇ ॥੫੮੯॥
maanahu aanand kai at hee mano kel karai pat so rat jaise |589|

انهيءَ تماشي جي حسن جي ساراهه ڪندي شاعر چوي ٿو ته اهي محبت جي ديوتا سان رتي وانگر لذيذ عشقيه راند ۾ رڌل آهن.

ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਕੋ ਹਰਿ ਕੰਚਨ ਸੇ ਤਨ ਮੈ ਮਨਿ ਕੀ ਮਨ ਤੁਲਿ ਖੁਭਾ ਹੈ ॥
gvaarin ko har kanchan se tan mai man kee man tul khubhaa hai |

گوپين جو دماغ ڪرشن جي جسم سان هڪ جواهر وانگر جڙيل آهي

ਖੇਲਤ ਹੈ ਹਰਿ ਕੇ ਸੰਗ ਸੋ ਜਿਨ ਕੀ ਬਰਨੀ ਨਹੀ ਜਾਤ ਸੁਭਾ ਹੈ ॥
khelat hai har ke sang so jin kee baranee nahee jaat subhaa hai |

اهي ان ڪرشن سان کيڏي رهيا آهن، جنهن جو مزاج بيان نٿو ڪري سگهجي

ਖੇਲਨ ਕੋ ਭਗਵਾਨ ਰਚੀ ਰਸ ਕੇ ਹਿਤ ਚਿਤ੍ਰ ਬਚਿਤ੍ਰ ਸਭਾ ਹੈ ॥
khelan ko bhagavaan rachee ras ke hit chitr bachitr sabhaa hai |

سري ڪرشن راس (پيار) جي تصوير وانگر راند ڪرڻ لاءِ هڪ عظيم مجلس ٺاهي آهي.

ਯੌ ਉਪਜੀ ਉਪਮਾ ਤਿਨ ਮੈ ਬ੍ਰਿਖਭਾਨੁ ਸੁਤਾ ਮਨੋ ਚੰਦ੍ਰ ਪ੍ਰਭਾ ਹੈ ॥੫੯੦॥
yau upajee upamaa tin mai brikhabhaan sutaa mano chandr prabhaa hai |590|

پالڻهار به هن شاندار مجلس کي پنهنجي شوقين راند لاءِ ٺاهيو آهي ۽ ان مجلس ۾ راڌا چنڊ وانگر شاندار نظر اچي ٿي.

ਬ੍ਰਿਖਭਾਨੁ ਸੁਤਾ ਹਰਿ ਆਇਸ ਮਾਨ ਕੈ ਖੇਲਤ ਭੀ ਅਤਿ ਹੀ ਸ੍ਰਮ ਕੈ ॥
brikhabhaan sutaa har aaeis maan kai khelat bhee at hee sram kai |

ڪرشن جي فرمانبرداري ڪندي، راڌا اڪيلي ذهن سان ڪوشش ڪري رهي آهي

ਗਹਿ ਹਾਥ ਸੋ ਹਾਥ ਤ੍ਰੀਯਾ ਸਭ ਸੁੰਦਰ ਨਾਚਤ ਰਾਸ ਬਿਖੈ ਭ੍ਰਮ ਕੈ ॥
geh haath so haath treeyaa sabh sundar naachat raas bikhai bhram kai |

سڀئي عورتون، پنهنجا هٿ پڪڙي، شوقين راند ۾ پنهنجي ڪهاڻي بيان ڪرڻ ۾ مصروف آهن.

ਤਿਹ ਕੀ ਸੁ ਕਥਾ ਮਨ ਬੀਚ ਬਿਚਾਰਿ ਕਰੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੀ ਕ੍ਰਮ ਕੈ ॥
tih kee su kathaa man beech bichaar karai kab sayaam kahee kram kai |

شاعر شيام چوي ٿو ته، (شاعرن) پنهنجو قصو ذهن ۾ رکي ترتيب سان پڙهيو آهي.

ਮਨੋ ਗੋਪਿਨ ਕੇ ਘਨ ਸੁੰਦਰ ਮੈ ਬ੍ਰਿਜ ਭਾਮਿਨਿ ਦਾਮਿਨਿ ਜਿਉ ਦਮਕੈ ॥੫੯੧॥
mano gopin ke ghan sundar mai brij bhaamin daamin jiau damakai |591|

شاعر چوي ٿو ته ڪڪر جھڙي گوپين جي جھرمٽ ۾، برجا جون بيحد خوبصورت عورتون روشنيءَ وانگر چمڪي رھيون آھن.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਪਿਖਿ ਕੈ ਨਾਚਤ ਰਾਧਿਕਾ ਕ੍ਰਿਸਨ ਮਨੈ ਸੁਖ ਪਾਇ ॥
pikh kai naachat raadhikaa krisan manai sukh paae |

راڌا کي ناچ ڪندي ڏسي ڪرشن ڏاڍو خوش ٿيو.

ਅਤਿ ਹੁਲਾਸ ਜੁਤ ਪ੍ਰੇਮ ਛਕਿ ਮੁਰਲੀ ਉਠਿਯੋ ਬਜਾਇ ॥੫੯੨॥
at hulaas jut prem chhak muralee utthiyo bajaae |592|

راڌيڪا کي ناچ ڪندي ڏسي، ڪرشن کي دل ۾ خوشي محسوس ٿي ۽ ڏاڍي خوشي ۽ پيار سان، هن پنهنجي بانسري تي هلڻ شروع ڪيو. 592.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਨਟ ਨਾਇਕ ਸੁਧ ਮਲਾਰ ਬਿਲਾਵਲ ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਬੀਚ ਧਮਾਰਨ ਗਾਵੈ ॥
natt naaeik sudh malaar bilaaval gvaarin beech dhamaaran gaavai |

ناٽ نائيڪ گوپين ۾ شُڌا ملهار، بلاول ۽ ڌمار (آدي راڳ) ڳائي ٿو.

ਸੋਰਠਿ ਸਾਰੰਗ ਰਾਮਕਲੀ ਸੁ ਬਿਭਾਸ ਭਲੇ ਹਿਤ ਸਾਥ ਬਸਾਵੈ ॥
soratth saarang raamakalee su bibhaas bhale hit saath basaavai |

مکيه رقاص ڪرشنا شڌ ملهار، بلاول، سورٺ، سارنگ، رامڪلي ۽ وبڀس وغيره جي موسيقيءَ جي موڊن تي ڳائڻ ۽ وڄائڻ شروع ڪيو.

ਗਾਵਹੁ ਹ੍ਵੈ ਮ੍ਰਿਗਨੀ ਤ੍ਰੀਯ ਕੋ ਸੁ ਬੁਲਾਵਤ ਹੈ ਉਪਮਾ ਜੀਯ ਭਾਵੈ ॥
gaavahu hvai mriganee treey ko su bulaavat hai upamaa jeey bhaavai |

هو (انهن) عورتن کي سڏي ٿو، جيڪي (سندس) ڳائڻ تي هرڻ وانگر موهيندڙ هيون، (سندس) تشبيهه (شاعر جي) ذهن تي اهڙيءَ طرح ڇرڪي ٿي.

ਮਾਨਹੁ ਭਉਹਨ ਕੋ ਕਸਿ ਕੈ ਧਨੁ ਨੈਨਨ ਕੇ ਮਨੋ ਤੀਰ ਚਲਾਵੈ ॥੫੯੩॥
maanahu bhauhan ko kas kai dhan nainan ke mano teer chalaavai |593|

هُو ٻوڙي جهڙين عورتن کي ڳائڻ سان متوجه ڪرڻ لڳو ۽ ائين محسوس ٿيو ته ڀنڀور جي ڪمان تي، هن جي اکين جا تير سختيءَ سان وهي رهيا هئا. 593.

ਮੇਘ ਮਲਾਰ ਅਉ ਦੇਵਗੰਧਾਰਿ ਭਲੇ ਗਵਰੀ ਕਰਿ ਕੈ ਹਿਤ ਗਾਵੈ ॥
megh malaar aau devagandhaar bhale gavaree kar kai hit gaavai |

ميگھ، ملهار، ديو گانڌاري ۽ گودي کي خوبصورت انداز ۾ ڳائي ٿو.

ਜੈਤਸਿਰੀ ਅਰੁ ਮਾਲਸਿਰੀ ਨਟ ਨਾਇਕ ਸੁੰਦਰ ਭਾਤਿ ਬਸਾਵੈ ॥
jaitasiree ar maalasiree natt naaeik sundar bhaat basaavai |

ڪرشن ميگھ ملهار، ديوگنڌر، گوري، جيوتشري، مالشري وغيره جي موسيقيءَ جي موڊن تي خوبصورت گيت ڳائي ۽ وڄائي رهيو آهي.

ਰੀਝ ਰਹੀ ਬ੍ਰਿਜ ਕੀ ਸਭ ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਰੀਝ ਰਹੈ ਸੁਰ ਜੋ ਸੁਨ ਪਾਵੈ ॥
reejh rahee brij kee sabh gvaarin reejh rahai sur jo sun paavai |

برجا جون سڀئي عورتون ۽ ديوتائون به، جيڪي اهو ٻڌي رهيا آهن، سي به متوجه ٿي وڃن ٿا

ਅਉਰ ਕੀ ਬਾਤ ਕਹਾ ਕਹੀਯੈ ਤਜਿ ਇੰਦ੍ਰ ਸਭਾ ਸਭ ਆਸਨ ਆਵੈ ॥੫੯੪॥
aaur kee baat kahaa kaheeyai taj indr sabhaa sabh aasan aavai |594|

ان کان وڌيڪ ڇا چئجي ته اندرا جي درٻار جا ديوتا به، پنهنجون سيٽون ڇڏي، اهي راڳ ٻڌڻ لاءِ اچي رهيا آهن. 594.

ਖੇਲਤ ਰਾਸ ਮੈ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਅਤਿ ਹੀ ਰਸ ਸੰਗ ਤ੍ਰੀਯਾ ਮਿਲਿ ਤੀਨੋ ॥
khelat raas mai sayaam kahai at hee ras sang treeyaa mil teeno |

چون ٿا (شاعر) شيام، ٽي گوپيون گڏجي راس ڳائينديون آهن.

ਚੰਦ੍ਰਭਗਾ ਅਰੁ ਚੰਦ੍ਰਮੁਖੀ ਬ੍ਰਿਖਭਾਨ ਸੁਤਾ ਸਜਿ ਸਾਜ ਨਵੀਨੋ ॥
chandrabhagaa ar chandramukhee brikhabhaan sutaa saj saaj naveeno |

شوقين راند ۾ جذب ٿي، ڪرشن سينگاريل چندرڀگا، چندر مُخي ۽ راڌا سان انتهائي جوش ۽ جذبي سان ڳالهائي رهيو آهي.

ਅੰਜਨ ਆਖਨ ਦੈ ਬਿੰਦੂਆ ਇਕ ਭਾਲ ਮੈ ਸੇਾਂਧੁਰ ਸੁੰਦਰ ਦੀਨੋ ॥
anjan aakhan dai bindooaa ik bhaal mai seaandhur sundar deeno |

انهن گوپين جي اکين ۾ انٽيموني، پيشانيءَ تي مقرر نشان ۽ مٿي تي وارن جي جدا ٿيڻ تي زعفران.

ਯੌ ਉਜਪੀ ਉਪਮਾ ਤ੍ਰੀਯ ਕੈ ਸੁਭ ਭਾਗ ਪ੍ਰਕਾਸ ਅਬੈ ਮਨੋ ਕੀਨੋ ॥੫੯੫॥
yau ujapee upamaa treey kai subh bhaag prakaas abai mano keeno |595|

لڳي ٿو ته هنن عورتن جي قسمت هاڻي ئي اڀري آئي آهي.595.

ਖੇਲਤ ਕਾਨ੍ਰਹ ਸੋ ਚੰਦ੍ਰਭਗਾ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਰਸ ਜੋ ਉਮਹਿਯੋ ਹੈ ॥
khelat kaanrah so chandrabhagaa kab sayaam kahai ras jo umahiyo hai |

جڏهن چندر ڀاگ ۽ ڪرشن گڏجي کيڏندا هئا، تڏهن خوشي جي هڪ وڏي برسات محسوس ٿي هئي

ਪ੍ਰੀਤਿ ਕਰੀ ਅਤਿ ਹੀ ਤਿਹ ਸੋ ਬਹੁ ਲੋਗਨ ਕੋ ਉਪਹਾਸ ਸਹਿਯੋ ਹੈ ॥
preet karee at hee tih so bahu logan ko upahaas sahiyo hai |

انهن گوپين کي ڪرشن جي گهري محبت ۾ ڪيترن ئي ماڻهن جي طنز کي برداشت ڪيو

ਮੋਤਿਨ ਮਾਲ ਢਰੀ ਗਰ ਤੇ ਕਬਿ ਨੇ ਤਿਹ ਕੋ ਜਸੁ ਐਸੇ ਕਹਿਯੋ ਹੈ ॥
motin maal dtaree gar te kab ne tih ko jas aaise kahiyo hai |

سندس ڳچيءَ ۾ موتين جو هار پيل آهي، جنهن جي ڪاميابيءَ کي شاعر هن ريت بيان ڪيو آهي.

ਆਨਨ ਚੰਦ੍ਰ ਮਨੋ ਪ੍ਰਗਟੇ ਛਪਿ ਕੈ ਅੰਧਿਆਰੁ ਪਤਾਰਿ ਗਯੋ ਹੈ ॥੫੯੬॥
aanan chandr mano pragatte chhap kai andhiaar pataar gayo hai |596|

سندس ڳچيءَ مان موتين جو هار لڪي ويو آهي ۽ شاعر چوي ٿو ته ائين ٿو لڳي ته چنڊ چهري جي ظاهر ٿيڻ تي اونداهيءَ پاڻ کي اوندهه ۾ لڪايو آهي. 596.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਰੂਪ ਨਿਹਾਰ ਕੈ ਇਉ ਉਪਜਯੋ ਜੀਯ ਭਾਵ ॥
gvaarin roop nihaar kai iau upajayo jeey bhaav |

گوپين جو روپ ڏسڻ سان، ذهن اهڙيءَ طرح ٺهي ٿو

ਰਾਜਤ ਜ੍ਯੋ ਮਹਿ ਚਾਦਨੀ ਕੰਜਨ ਸਹਿਤ ਤਲਾਵ ॥੫੯੭॥
raajat jayo meh chaadanee kanjan sahit talaav |597|

گوپين جي خوبصورتي کي ڏسي ائين ٿو لڳي ته ڪنول جي گلن جي ٽانڪي چنڊ جي روشنيءَ واري رات ۾ شاندار نظر اچي ٿي.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਲੋਚਨ ਹੈ ਜਿਨ ਕੇ ਸੁ ਪ੍ਰਭਾਧਰ ਆਨਨ ਹੈ ਜਿਨ ਕੋ ਸਮ ਮੈਨਾ ॥
lochan hai jin ke su prabhaadhar aanan hai jin ko sam mainaa |

جن جون اکيون ڪنول وانگر ۽ جن جا منهن ڪمديو وانگر آهن.

ਕੈ ਕੈ ਕਟਾਛ ਚੁਰਾਇ ਲਯੋ ਮਨ ਪੈ ਤਿਨ ਕੋ ਜੋਊ ਰਛਕ ਧੈਨਾ ॥
kai kai kattaachh churaae layo man pai tin ko joaoo rachhak dhainaa |

اهي، جن جون اکيون ڪنول وانگر آهن ۽ باقي جسم محبت جي ديوتا وانگر، انهن جو دماغ ڳئون جي محافظ ڪرشن، نشانين سان چوري ڪيو آهي.

ਕੇਹਰਿ ਸੀ ਜਿਨ ਕੀ ਕਟਿ ਹੈ ਸੁ ਕਪੋਤ ਸੋ ਕੰਠ ਸੁ ਕੋਕਿਲ ਬੈਨਾ ॥
kehar see jin kee katt hai su kapot so kantth su kokil bainaa |

جنهن جو منهن شينهن جهڙو، ڳچيءَ ڪبوتر جهڙو ۽ آواز ڪوئل جهڙو.

ਤਾਹਿ ਲਯੋ ਹਰਿ ਕੈ ਹਰਿ ਕੋ ਮਨ ਭਉਹ ਨਚਾਇ ਨਚਾਇ ਕੈ ਨੈਨਾ ॥੫੯੮॥
taeh layo har kai har ko man bhauh nachaae nachaae kai nainaa |598|

اُهي جن جي کمر شينهن وانگر، ڳلي ڪبوتر جهڙو ۽ ڳالهائڻ رات جي تاري وانگر، انهن جو ذهن ڪرشن پنهنجي ابرو ۽ اکين جي نشانين سان اغوا ڪيو آهي. 598.

ਕਾਨ੍ਰਹ ਬਿਰਾਜਤ ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਮੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਜਿਨ ਕੋ ਕਛੁ ਭਉ ਨਾ ॥
kaanrah biraajat gvaarin mai kab sayaam kahai jin ko kachh bhau naa |

ڪرشن انهن گوپين ۾ بيٺو آهي، جيڪي ڪنهن کان به نه ڊڄن

ਤਾਤ ਕੀ ਬਾਤ ਕੋ ਨੈਕੁ ਸੁਨੈ ਜਿਨ ਕੇ ਸੰਗ ਭ੍ਰਾਤ ਕਰਿਯੋ ਬਨਿ ਗਉਨਾ ॥
taat kee baat ko naik sunai jin ke sang bhraat kariyo ban gaunaa |

اهي انهيءَ رام جهڙي ڪرشن سان وڙهي رهيا آهن، جيڪو پنهنجي پيءُ جون ڳالهيون ٻڌي پنهنجي ڀاءُ سان گڏ جنگل ۾ ويو هو.

ਤਾ ਕੀ ਲਟੈ ਲਟਕੈ ਤਨ ਮੋ ਜੋਊ ਸਾਧਨ ਕੇ ਮਨਿ ਗਿਆਨ ਦਿਵਉਨਾ ॥
taa kee lattai lattakai tan mo joaoo saadhan ke man giaan divaunaa |

هن جي وارن جا تالو

ਸੰਦਲ ਪੈ ਉਪਜੀ ਉਪਮਾ ਮਨੋ ਲਾਗ ਰਹੇ ਅਹਿ ਰਾਜਨ ਛਉਨਾ ॥੫੯੯॥
sandal pai upajee upamaa mano laag rahe eh raajan chhaunaa |599|

جيڪي اوليائن کي به علم سان منور ڪن ٿا ۽ اُهي چندن تي ڪارا نانگ جا نوجوان پيا لڳي وڃن.599.

ਖੇਲਤ ਹੈ ਸੋਊ ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਮੈ ਜੋਊ ਊਪਰ ਪੀਤ ਧਰੇ ਉਪਰਉਨਾ ॥
khelat hai soaoo gvaarin mai joaoo aoopar peet dhare upraunaa |

هو، جنهن کي زرد ڪپڙا پهريل آهن، سو گوپين سان کيڏندو آهي