شري دسم گرنتھ

صفحو - 161


ਮਨੋ ਦੋ ਗਿਰੰ ਜੁਧ ਜੁਟੇ ਸਪਛੰ ॥
mano do giran judh jutte sapachhan |

اهڙي خوفناڪ جنگ شنخاسورا ۽ ماڇ جي وچ ۾ ٿي. ظاهر آهي ته ٻه جبل هڪ ٻئي سان جنگ ڪري رهيا هئا.

ਕਟੇ ਮਾਸ ਟੁਕੰ ਭਖੇ ਗਿਧਿ ਬ੍ਰਿਧੰ ॥
katte maas ttukan bhakhe gidh bridhan |

(Sankhasura جي) گوشت جا ٽڪرا ڪري رهيا هئا ۽ وڏي گِند کائي رهيا هئا.

ਹਸੈ ਜੋਗਣੀ ਚਉਸਠਾ ਸੂਰ ਸੁਧੰ ॥੫੨॥
hasai joganee chausatthaa soor sudhan |52|

گوشت جا ٽڪڙا گرڻ لڳا، جن کي وڏين گدھ کائي ويا، ۽ چوويهه ويمپائر (يوگيني) هن خوفناڪ جنگ کي ڏسي کلڻ لڳا.

ਕੀਯੋ ਉਧਾਰ ਬੇਦੰ ਹਤੇ ਸੰਖਬੀਰੰ ॥
keeyo udhaar bedan hate sankhabeeran |

سنخاسورا کي قتل ڪري، (مڇيءَ) ويد قرض ورتو.

ਤਜ੍ਯੋ ਮਛ ਰੂਪੰ ਸਜ੍ਰਯੋ ਸੁੰਦ੍ਰ ਚੀਰ ॥
tajayo machh roopan sajrayo sundr cheer |

شنخاسورا کي مارڻ کان پوءِ، مڇ (مڇيءَ) جي اوتار ويد کي آزاد ڪيو ۽ رب، مڇيءَ جي شڪل کي ڇڏي، پاڻ کي شاندار لباس سان سينگاريو.

ਸਬੈ ਦੇਵ ਥਾਪੇ ਕੀਯੋ ਦੁਸਟ ਨਾਸੰ ॥
sabai dev thaape keeyo dusatt naasan |

سڀني ديوتائن کي (پنهنجي پنهنجي جاءِ تي) قائم ڪيو ۽ ظالمن کي تباهه ڪيو.

ਟਰੇ ਸਰਬ ਦਾਨੋ ਭਰੇ ਜੀਵ ਤ੍ਰਾਸੰ ॥੫੩॥
ttare sarab daano bhare jeev traasan |53|

ظالمن کي تباهه ڪرڻ کان پوء، رب ٻيهر سڀني ديوتا کي قائم ڪيو، ۽ شيطانن کي خوفزده ڪيو ويو.53.

ਤ੍ਰਿਭੰਗੀ ਛੰਦ ॥
tribhangee chhand |

تري ڀنگي اسٽينزا

ਸੰਖਾਸੁਰ ਮਾਰੇ ਬੇਦ ਉਧਾਰੇ ਸਤ੍ਰ ਸੰਘਾਰੇ ਜਸੁ ਲੀਨੋ ॥
sankhaasur maare bed udhaare satr sanghaare jas leeno |

شنخاسورا کي مارڻ، ويد کي آزاد ڪرڻ ۽ دشمنن کي تباهه ڪرڻ لاء رب کي وڏي منظوري ملي.

ਦੇਵੇ ਸੁ ਬੁਲਾਯੋ ਰਾਜ ਬਿਠਾਯੋ ਛਤ੍ਰ ਫਿਰਾਯੋ ਸੁਖ ਦੀਨੋ ॥
deve su bulaayo raaj bitthaayo chhatr firaayo sukh deeno |

هن اندرا کي سڏيو، ديوتا جو بادشاهه ۽ کيس شاهي ۽ ان جي آسائشن سان نوازيو.

ਕੋਟੰ ਬਜੇ ਬਾਜੇ ਅਮਰੇਸੁਰ ਗਾਜੇ ਸੁਭ ਘਰਿ ਸਾਜੇ ਸੋਕ ਹਰੇ ॥
kottan baje baaje amaresur gaaje subh ghar saaje sok hare |

لکين موسيقي جا ساز گونجڻ لڳا، ديوتائن خوشيءَ جا راڳ وڄڻ لڳا ۽ هر گهر جا غم ناس ٿي ويا.

ਦੈ ਕੋਟਕ ਦਛਨਾ ਕ੍ਰੋਰ ਪ੍ਰਦਛਨਾ ਆਨਿ ਸੁ ਮਛ ਕੇ ਪਾਇ ਪਰੇ ॥੫੪॥
dai kottak dachhanaa kror pradachhanaa aan su machh ke paae pare |54|

سڀ ديوتائن مڇيءَ جي اوتار جي پيرن تي سجدو ڪري مختلف قسم جا تحفا پيش ڪري لکين طواف ڪري رهيا هئا.54.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਮਛ ਪ੍ਰਥਮ ਅਵਤਾਰ ਸੰਖਾਸੁਰ ਬਧਹ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧॥
eit sree bachitr naattak granthe machh pratham avataar sankhaasur badhah samaapatam sat subham sat |1|

بچتر ناٽڪ ۾ پهرين ماڇ (مڇيءَ) جي اوتار ۽ شنخاسورا جي قتل جي بيان جي پڇاڙي.

ਅਥ ਕਛ ਅਵਤਾਰ ਕਥਨੰ ॥
ath kachh avataar kathanan |

هاڻي شروع ٿئي ٿو ڪڇ جي اوتار جو بيان:

ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥
bhujang prayaat chhand |

ڀجنگ پريت اسٽينزا

ਕਿਤੋ ਕਾਲ ਬੀਤਯੋ ਕਰਿਯੋ ਦੇਵ ਰਾਜੰ ॥
kito kaal beetayo kariyo dev raajan |

ڪجهه وقت ديوتائن جي حڪومت ۾ گذريو.

ਭਰੇ ਰਾਜ ਧਾਮੰ ਸੁਭੰ ਸਰਬ ਸਾਜੰ ॥
bhare raaj dhaaman subhan sarab saajan |

اندرا، ديوتائن جو راجا، وڏي عرصي تائين حڪومت ڪئي ۽ سندس محلات آرام جي هر سامان سان ڀريل هئا.

ਗਜੰ ਬਾਜ ਬੀਣੰ ਬਿਨਾ ਰਤਨ ਭੂਪੰ ॥
gajan baaj beenan binaa ratan bhoopan |

(پر پوءِ به) جواهر (ديوتائن جي) کان خالي، هاٿي، گهوڙا، ڀاڄيون وغيره.

ਕਰਿਯੋ ਬਿਸਨ ਬੀਚਾਰ ਚਿਤੰ ਅਨੂਪੰ ॥੧॥
kariyo bisan beechaar chitan anoopan |1|

پر هڪ دفعي وشنوءَ پنهنجي ذهن ۾ هڪ منفرد خيال آيو ته هي راجا هاٿي، گهوڙا ۽ زيور کان سواءِ آهي (تنهنڪري هن طرف ڪجهه ڪرڻ گهرجي).

ਸਬੈ ਦੇਵ ਏਕਤ੍ਰ ਕੀਨੇ ਪੁਰਿੰਦ੍ਰੰ ॥
sabai dev ekatr keene purindran |

وشنو (پريندر) سڀني ديوتائن کي گڏ ڪيو

ਸਸੰ ਸੂਰਜੰ ਆਦਿ ਲੈ ਕੈ ਉਪਿੰਦ੍ਰੰ ॥
sasan soorajan aad lai kai upindran |

اندرا چندر سميت سڀني ديوتائن کي گڏ ڪيو. سوريا ۽ اپندر.

ਹੁਤੇ ਦਈਤ ਜੇ ਲੋਕ ਮਧ੍ਰਯੰ ਹੰਕਾਰੀ ॥
hute deet je lok madhrayan hankaaree |

دنيا ۾ وڏا وڏا ديوتا هئا،

ਭਏ ਏਕਠੇ ਭ੍ਰਾਤਿ ਭਾਵੰ ਬਿਚਾਰੀ ॥੨॥
bhe ekatthe bhraat bhaavan bichaaree |2|

انهيءَ گڏجاڻيءَ کي سندن خلاف ڪا سازش سمجهي، مغرور شيطان به گڏ ٿي ويا.

ਬਦ੍ਯੋ ਅਰਧੁ ਅਰਧੰ ਦੁਹੂੰ ਬਾਟਿ ਲੀਬੋ ॥
badayo aradh aradhan duhoon baatt leebo |

(سمندري ڇٽڻ کان اڳ) اهو فيصلو ڪيو ويو ته (سمنڊ کي ڇهڻ کان پوءِ ڇا نڪرندو) ٻئي (ديوتا ۽ جنات) اڌ ۾ ورهائندا.

ਸਬੋ ਬਾਤ ਮਾਨੀ ਯਹੇ ਕਾਮ ਕੀਬੋ ॥
sabo baat maanee yahe kaam keebo |

هاڻي ٻنهي گروهن فيصلو ڪيو ته جيڪو ڪجهه حاصل ٿيندو، اهو ساڳيو ورهايو ويندو. سڀني ان تجويز تي اتفاق ڪيو ۽ ڪم شروع ڪيو ويو

ਕਰੋ ਮਥਨੀ ਕੂਟ ਮੰਦ੍ਰਾਚਲੇਯੰ ॥
karo mathanee koott mandraachaleyan |

مندراچل جبل کي مدني بڻايو

ਤਕ੍ਰਯੋ ਛੀਰ ਸਾਮੁੰਦ੍ਰ ਦੇਅੰ ਅਦੇਯੰ ॥੩॥
takrayo chheer saamundr dean adeyan |3|

ٻنهي ديوتائن ۽ ديوتائن کير جي سمنڊ کي منٿون ڪرڻ جو پروگرام طئي ڪيو، مندراچل جبل جي ڇنڊ ڇاڻ ڪرڻ.

ਕਰੀ ਮਥਕਾ ਬਾਸਕੰ ਸਿੰਧ ਮਧੰ ॥
karee mathakaa baasakan sindh madhan |

سمنڊ ۾ چير (مندراچل جبل جي امرت کي ڇڪڻ لاءِ) باسڪ کي نانگ نيترا بڻائي ڇڏيو.

ਮਥੈ ਲਾਗ ਦੋਊ ਭਏ ਅਧੁ ਅਧੰ ॥
mathai laag doaoo bhe adh adhan |

نانگ واسوڪي کي ڇنڊڇاڻ واري لٺ جي رسي ٺاهي وئي ۽ شرڪت ڪندڙن کي برابر ورهائي، رسي جي ٻنهي پاسن کي مضبوط ڪيو ويو.

ਸਿਰੰ ਦੈਤ ਲਾਗੇ ਗਹੀ ਪੁਛ ਦੇਵੰ ॥
siran dait laage gahee puchh devan |

ديوتائن مٿو جهليو ۽ ديوتائن دم جهليو.

ਮਥ੍ਰਯੋ ਛੀਰ ਸਿੰਧੰ ਮਨੋ ਮਾਟਕੇਵੰ ॥੪॥
mathrayo chheer sindhan mano maattakevan |4|

ڀوتن سر جي پاسي کان ۽ ديوتائن دم کي پڪڙي ورتو، هو اهڙيءَ طرح رنڱڻ لڳا، جيئن ٿانءَ ۾ دٻيل.

ਇਸੋ ਕਉਣ ਬੀਯੋ ਧਰੇ ਭਾਰੁ ਪਬੰ ॥
eiso kaun beeyo dhare bhaar paban |

جبل جو وزن ٻيو ڪير برداشت ڪري سگهي ٿو؟

ਉਠੇ ਕਾਪ ਬੀਰੰ ਦਿਤ੍ਰਯਾਦਿਤ੍ਰਯ ਸਬੰ ॥
autthe kaap beeran ditrayaaditray saban |

هاڻي هنن انهيءَ خيال تي غور ڪيو ته عظيم هيرو ڪير ٿي سگهي ٿو، جيڪو جبل جو بار برداشت ڪري سگهي (ڇاڪاڻ ته ان مقصد لاءِ بنياد گهربل هو)؟ اهو ٻڌي ديتيا، آدتيه وغيره، هيرو لرزجي ويا، بي وقوفيءَ ۾ ٽڙي پيا.

ਤਬੈ ਆਪ ਹੀ ਬਿਸਨ ਮੰਤ੍ਰੰ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥
tabai aap hee bisan mantran bichaariyo |

پوءِ وشنو پاڻ سوچيو (ته جبل نه غرق ٿئي).

ਤਰੇ ਪਰਬਤੰ ਕਛਪੰ ਰੂਪ ਧਾਰਿਯੋ ॥੫॥
tare parabatan kachhapan roop dhaariyo |5|

پوءِ ٻنهي ديوتائن ۽ ڀوتن جي هن ڏکيائي کي ڏسي، وشنو پاڻ ان بابت سوچيو ۽ ڪڇ (ڪڇي) جي روپ ۾ پاڻ کي بدلائي، پاڻ کي جبل جي ڪناري تي ويهاريو.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕਛੁ ਦੁਤੀਆ ਅਉਤਾਰ ਬਰਨਨੰ ਸੰਪੂਰਨਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨॥
eit sree bachitr naattak granthe kachh duteea aautaar barananan sanpooranam sat subham sat |2|

ٻي ڪڇ (ڪڇيءَ) جي بيان جي پڄاڻي، بچتر ناٽڪ ۾ اوتار.2.

ਅਥ ਛੀਰ ਸਮੁੰਦ੍ਰ ਮਥਨ ਚਉਦਹ ਰਤਨ ਕਥਨੰ ॥
ath chheer samundr mathan chaudah ratan kathanan |

هاڻي شروع ٿئي ٿو چرنگ آف دي ملڪوسين ۽ چوڏهن جواهرن جو بيان:

ਸ੍ਰੀ ਭਗਉਤੀ ਜੀ ਸਹਾਇ ॥
sree bhgautee jee sahaae |

اچو ته شري ڀگوتي جي (The Primal Power) مددگار ٿين.

ਤੋਟਕ ਛੰਦ ॥
tottak chhand |

ٽوٽڪا اسٽينزا

ਮਿਲਿ ਦੇਵ ਅਦੇਵਨ ਸਿੰਧੁ ਮਥਿਯੋ ॥
mil dev adevan sindh mathiyo |

ديوتائن ۽ شيطانن گڏجي سمنڊ کي ڇهيو.

ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਵਿਤਨ ਮਧਿ ਕਥਿਯੋ ॥
kab sayaam kavitan madh kathiyo |

ٻنهي ديوتا ۽ شيطانن گڏجي سمنڊ کي ڇهيو، جنهن کي شاعر شيام پنهنجي هڪ شعر ۾ بيان ڪيو آهي.

ਤਬ ਰਤਨ ਚਤੁਰਦਸ ਯੋ ਨਿਕਸੇ ॥
tab ratan chaturadas yo nikase |

پوءِ چوڏهن جواهر نڪري آيا،

ਅਸਿਤਾ ਨਿਸਿ ਮੋ ਸਸਿ ਸੇ ਬਿਗਸੇ ॥੧॥
asitaa nis mo sas se bigase |1|

پوءِ چوڏهن جواهر پنهنجي شان سان سمنڊ مان نڪرندا هئا، جيئن رات جو چنڊ خوبصورت نظر اچي ٿو.

ਅਮਰਾਤਕ ਸੀਸ ਕੀ ਓਰ ਹੂਅੰ ॥
amaraatak sees kee or hooan |

جنات (مرڻ) (باسڪي ناگن جي) سر جي پاسي تي ٿيو.

ਮਿਲਿ ਪੂਛ ਗਹੀ ਦਿਸਿ ਦੇਵ ਦੂਅੰ ॥
mil poochh gahee dis dev dooan |

ڀوتن واسوڪي کي مٿي جي پاسي کان ۽ ديوتائن کي دم جي پاسي کان پڪڙيو.

ਰਤਨੰ ਨਿਕਸੇ ਬਿਗਸੇ ਸਸਿ ਸੇ ॥
ratanan nikase bigase sas se |

جيڪي زيور نڪرندا هئا (اهي) چنڊ وانگر چمڪندا هئا

ਜਨੁ ਘੂਟਨ ਲੇਤ ਅਮੀ ਰਸ ਕੇ ॥੨॥
jan ghoottan let amee ras ke |2|

سمنڊ مان نڪرندڙ زيور ڏسي، ائين خوش ٿيا، ڄڻ ته هنن امبروسيا پيتو هو.

ਨਿਕਸ੍ਰਯੋ ਧਨੁ ਸਾਇਕ ਸੁਧ ਸਿਤੰ ॥
nikasrayo dhan saaeik sudh sitan |

(پهريون) هڪ خالص سفيد ڪمان ۽ تير نڪتو.