هو اٺن شاسترن جو مستند عالم آهي.
ڪالي يوگ بابت سوچڻ سان
هي برهما، ويد جو ساگر، جيڪو اٺن پراڻن ۽ شاسترن جو مستند ڄاڻو هو، هن لوهه جي دور ۾ ڪاليداس نالي پنهنجي اوتار ۾ سڄي دنيا کي لڪائڻ شروع ڪيو.
(هن کي ڏسي) بڪرمجيت خوش ٿيندو هو
جيڪو (آپ) ڏاڍو مغرور ۽ ناقابل تسخير هو.
(هو) وڏي علم جو مالڪ، نيڪين جو گهر،
راجا وڪرمادتيه، جيڪو پاڻ به شاندار، ناقابل فتح، عالم، خوبين سان ڀرپور هو، جنهن جي روشني ۽ دلڪش اکين سان هو، ڪاليداس کي ڏسي خوش ٿيو.
(هن) هڪ نظم (نالي) ’رگھوبن‘ ڏاڍي سهڻي انداز ۾ ترتيب ڏني.
سندس ظهور کان پوءِ، ڪاليداس، سندس نظم ”رگھوونش“ جي صورت ۾ ترتيب ڏني.
مان ڪيتري حد تائين انهن جي ساراهه ڪري سگهان ٿو؟
هن جي نظم ڪيل نظمن جو تعداد ڪهڙي حد تائين بيان ڪريان؟
(اهڙيءَ طرح) برهما ست اوتار ٺاهيا،
پوءِ هو ويو ۽ پنهنجو قرض کڻي ويو.
پوءِ (هن) برهما جو روپ اختيار ڪيو
هو برهما جو ستين اوتار هو ۽ جڏهن کيس آزاد ڪيو ويو ته پوءِ هن چار مٿا واري برهما جو روپ اختيار ڪيو يعني پاڻ کي برهما ۾ ضم ڪيو.
ڪاليداس جي بيان جي پڄاڻي، هڪ بچتر ناٽڪ ۾ برهما جي ستين اوتار.7.
رب هڪ آهي ۽ هو سچي گرو جي فضل سان حاصل ڪري سگهجي ٿو.
رب هڪ آهي ۽ هن کي سچو گرو جي فضل سان محسوس ڪري سگهجي ٿو.
هاڻي رودر اوتار جو بيان شروع ٿئي ٿو
تومر اسٽينزا
هاڻي هن کي درست ڪريو ۽ چئو ها
ھاڻي مان انھن اوتارن کي چٽي صورت ۾ بيان ڪريان ٿو، جن کي رودر پاران فرض ڪيو ويو آھي
وڏو ڪم ڪيائين،
انتهائي تپسيا ڪرڻ سان رودر خود غرض ٿي ويو.1.
هن پنهنجي برابر ڪنهن کي به نه ڄاتو
هن سڀني هنڌن ۽ ملڪن ۾ ڪنهن کي به پنهنجي برابر نه سمجهيو، تڏهن مهاڪل (عظيم موت) کيس ڪاوڙ ۾ چيو.
پوءِ ڪال (ماڻهو) ناراض ٿيو ۽ جلدي (رودر ڏانهن).
هن اهڙي طرح ڳالهايو. 2.
وڏائي ڪندڙ ماڻهو ('گرب')،
”جيڪي وڏائي ڪن ٿا، سي ڄاڻي واڻي کوهه ۾ ڪرڻ جو ڪم ڪن ٿا
منهنجو نالو گرب پرهرڪ آهي
اي رودرا! منهنجي ڳالهه غور سان ٻڌ ته منهنجو نالو به انا جو ناس ڪندڙ آهي.
برهما کي فخر هو
۽ چٽ ۾ غير منصفاڻي راءِ قائم ڪئي هئي.
جڏهن هن ست روپ اختيار ڪيو،
”برهما به هن جي دماغ ۾ انا پرست ٿي چڪي هئي ۽ اتي بڇڙا خيال پيدا ٿيا، پر جڏهن هن ست ڀيرا جنم ورتو ته پوءِ کيس نجات ملي.
اي مني راج! غور سان ٻڌو
”اي عالمن جا بادشاهه! مان جيڪي چوان ٿو سو ٻڌ ۽ ساڳيءَ طرح تون به وڃ ۽ ڌرتيءَ تي جنم وٺ
ان کان سواءِ ڪو به قرض (ڪنهن به طريقي سان) ناهي،
ٻي صورت ۾ اي رودرا! توهان کي ڪنهن ٻئي طريقي سان واپس نه ڪيو ويندو." 5.
شيو اهي ڳالهيون پنهنجن ڪنن سان ٻڌيون
۽ (اھو) ھڪڙو خوبصورت نين سان گڏ رھيو.
هن کي (ڪال پرخ) هڪ عظيم جنگجو ڄاڻائڻ سان
اهو ٻڌي، شيو، رب کي انا کي ختم ڪرڻ وارو سمجهي، ۽ پنهنجي مستقل مزاجي کي ڇڏي، ڌرتيءَ تي اوتار ٿيو.
پادري اسٽينزا
جيئن (پوءِ) سڀني بادشاهن جي حالت بيان ڪئي وئي آهي،
اهڙيءَ طرح مان چوان ٿو (هاڻي) سڀني ساجن جو سماج.
جنهن قسم جا ڪم ڪيا آهن
جنهن طريقي سان سڀني بادشاهن جو ذڪر ڪيو ويو آهي، ساڳيءَ طرح سڀني ساجنن جا ڪارناما به بيان ڪيا ويا آهن ته ڪيئن رودر پنهنجو پاڻ کي ديويءَ جي ذات ۾ ظاهر ڪيو (ٻه ڀيرا ڄائو).
ڪردار جيڪي ظاهر ڪيا ويا آهن،
اهي جيڪي به ڪارناما ظاهر ڪيا آهن، انهن کي هتي بيان ڪريان ٿو
اهڙي طرح رودر ديو رشي جي پٽ جي روپ ۾ ظاهر ٿيو
اهڙيءَ طرح رودر ساجن جا پٽ ٿيا، جن خاموشي اختيار ڪئي ۽ سڃاڻپ حاصل ڪئي.
ان کان پوءِ وڏو بابا عطري صاحب ٿيو
ان کان پوءِ هن پاڻ کي بابا اٽل جو روپ ڏنو، جيڪو ارڙهن علمن جو ذخيرو هو
(هن) بادشاهي ڇڏي يوگا شروع ڪيو
هن باقي سڀ ڪجهه ڇڏي يوگا کي پنهنجي زندگي جو طريقو اختيار ڪيو ۽ رودر جي خدمت ڪئي، جيڪا سموري دولت جو ذخيرو آهي.9.
(هن) ڪيترن ڏينهن تائين يوگڪ ساڌنا جي مشق ڪئي.
آخر رودر مٿس راضي ٿي ويو.
(رودر چيو) اي پٽ! جيڪو توهان چاهيو
هن ڪافي دير تپسيا ڪئي، جنهن تي رودر خوش ٿيو ۽ چيائين ته، ”توهان کي جيڪو وڻيو، تنهن لاءِ دعا گهري، مان توکي ڏيندس.
پوءِ اتري منگي هٿ ٻڌي بيٺو.
پوءِ بابا اتري هٿ ٻڌي اٿي بيٺو ۽ سندس ذهن ۾ رودر لاءِ محبت اڃا به وڌي وئي
لفظ ڳرڻ لڳا ۽ نينهن مان پاڻي وهڻ لڳو.
هو ڏاڍو خوش ٿيو، هن جي اکين مان ڳوڙها وهڻ لڳا ۽ هن جي وارن ۾ خوشي جا نشان ظاهر ٿيا، جڏهن هن چيو.
اي رودرا! جيڪڏهن تون مون کي لعنت ڪرين،
”اي رودر! جيڪڏھن تون مون کي ڪا نعمت ڏيڻ چاھين ٿو ته مون کي پنھنجي جھڙو پٽ ڏي
('رودر') چيو 'تٿسٽو' (سو ائين ٿئي) ۽ جذب ٿي ويو.
“ رودر ”ٿيڻ ڏيو“ چئي غائب ٿي ويو ۽ بابا پنهنجي گهر موٽي آيو.
گهر اچي (هن) هڪ عورت (نالي) انسوا سان شادي ڪئي.
(ظاهر ٿئي ٿو) ڄڻ ته شيو پنهنجو اصل عنصر ڪڍي ان کي (انسوا جي صورت ۾) موڪليو هو.