شري دسم گرنتھ

صفحو - 425


ਸਕਤਿ ਸਿੰਘ ਪੁਨਿ ਹਨ੍ਯੋ ਰਨਿ ਸੈਨ ਸਿੰਘ ਹਤਿ ਦੀਨ ॥
sakat singh pun hanayo ran sain singh hat deen |

پوءِ شڪتي سنگهه ۽ سين سنگهه کي قتل ڪيو ويو

ਸਫਲ ਸਿੰਘ ਅਰਿ ਸਿੰਘ ਹਨਿ ਸਿੰਘ ਨਾਦ ਹਰਿ ਕੀਨ ॥੧੨੭੭॥
safal singh ar singh han singh naad har keen |1277|

پوءِ ڀڳل سنگهه ۽ ارڪ سنگهه کي مارائي، ڪرشن هڪ شينهن وانگر روئي.

ਸਵਛ ਸਿੰਘ ਬਾਚ ॥
savachh singh baach |

سوچي سنگھ جي تقرير:

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਸਵਛ ਨਰੇਸ ਕਹਿਯੋ ਹਰਿ ਸਿਉ ਅਪੁਨੇ ਬਲ ਕੋਪਿ ਅਯੋਧਨ ਮੈ ॥
savachh nares kahiyo har siau apune bal kop ayodhan mai |

رن-ڀومي ۾، سوچي سنگهه، پنهنجي طاقت کان ناراض ٿي، ڪرشن کي چيو

ਅਬ ਤੈ ਦਸ ਭੂਪ ਹਨੇ ਬਲਵੰਡ ਨ ਰੰਚਕ ਤ੍ਰਾਸ ਕੀਯੋ ਮਨ ਮੈ ॥
ab tai das bhoop hane balavandd na ranchak traas keeyo man mai |

ڪاوڙ ۾ اچي راجا سووڇ سنگهه وڏي طاقت سان ڪرشن کي چيو ته ”تون اڳي ئي ڏهن بادشاهن کي بي خوفيءَ سان ماري چڪو آهين“.

ਜਦੁਬੀਰ ਕੀ ਓਰ ਤੇ ਤੀਰ ਚਲੈ ਬਰਖਾ ਜਿਮ ਸਾਵਨ ਕੇ ਘਨ ਮੈ ॥
jadubeer kee or te teer chalai barakhaa jim saavan ke ghan mai |

(ان وقت) ڪرشن پاران تير ائين ڦاٽيا وڃن ٿا، جيئن صابڻ جي ڦيري مان مينهن.

ਸਰ ਪਉਨ ਕੇ ਜੋਰ ਲਗੇ ਨ ਟਰਿਓ ਗਿਰਿ ਜਿਉ ਥਿਰੁ ਠਾਢੋ ਰਹਿਯੋ ਰਨ ਮੈ ॥੧੨੭੮॥
sar paun ke jor lage na ttario gir jiau thir tthaadto rahiyo ran mai |1278|

ڪرشن جي پاسي کان، ساون مهيني جي برساتي ڪڪرن وانگر تيرن جي بارش ٿي رهي هئي، پر راجا سوچي سنگهه تيرن جي تيز رفتاريءَ کان ٿورو به نه هٽيو ۽ ميدان جنگ ۾ جبل وانگر مزاحمت ڪندو رهيو.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਜਦੁ ਬੰਸਨ ਸੋ ਅਤਿ ਲਰਿਯੋ ਜਿਉ ਬਾਸਵ ਸਿਉ ਜੰਭ ॥
jad bansan so at lariyo jiau baasav siau janbh |

راجا يهودن سان وڙهندو هو جيئن اندرا جي جمڀاسورا سان

ਅਚਲ ਰਹਿਯੋ ਤਿਹ ਠਉਰ ਨ੍ਰਿਪ ਜਿਉ ਰਨ ਮੈ ਰਨ ਖੰਭ ॥੧੨੭੯॥
achal rahiyo tih tthaur nrip jiau ran mai ran khanbh |1279|

بادشاهه جنگ جي ميدان ۾ ٿلهي وانگر بيٺو رهيو. 1279.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਜਿਉ ਨ ਹਲੈ ਗਿਰਿ ਕੰਚਨ ਕੋ ਅਤਿ ਹਾਥਨ ਕੋ ਬਲ ਕੋਊ ਕਰੈ ॥
jiau na halai gir kanchan ko at haathan ko bal koaoo karai |

جيئن سمر پربت نه ھلندو، (اڃا) ھٿ سان ڪيترو به زور ھلايو وڃي.

ਅਰੁ ਜਿਉ ਧ੍ਰੂ ਲੋਕ ਚਲੈ ਨ ਕਹੂੰ ਸਿਵ ਮੂਰਤਿ ਜਿਉ ਕਬਹੂੰ ਨ ਚਰੈ ॥
ar jiau dhraoo lok chalai na kahoon siv moorat jiau kabahoon na charai |

جيئن سميرو جبل هاٿين جي زور سان نه ٿو هلي، تيئن ڍور جو رهاڪو قائم رهي ٿو ۽ شيو جي تصوير ڪجهه به نه کائي.

ਬਰ ਜਿਉ ਨ ਸਤੀ ਸਤਿ ਛਾਡਿ ਪਤਿਬ੍ਰਤਿ ਜਿਉ ਸਿਧ ਜੋਗ ਮੈ ਧ੍ਯਾਨ ਧਰੈ ॥
bar jiau na satee sat chhaadd patibrat jiau sidh jog mai dhayaan dharai |

جيئن بھترين ستي، ست ۽ پرتبرتا ڌرم کي نه ڇڏيندي آھي ۽ جيئن سڌن يوگا ۾ مرڪوز رھندا آھن.

ਤਿਮ ਸ੍ਯਾਮ ਚਮੂੰ ਮਧਿ ਸਵਛ ਨਰੇਸ ਹਠੀ ਰਨ ਤੇ ਨਹੀ ਨੈਕੁ ਟਰੈ ॥੧੨੮੦॥
tim sayaam chamoon madh savachh nares hatthee ran te nahee naik ttarai |1280|

جهڙيءَ طرح وفادار زال پنهنجي پاڪدامنيءَ کان نه هٽندي آهي ۽ پرهيزگار هميشه پنهنجي مراقبي ۾ مشغول رهندا آهن، اهڙيءَ طرح مسلسل سووڇ سنگهه ڪرشن جي لشڪر جي چئن ڀاڱن جي وچ ۾ بيٺو بيٺو آهي.

ਕਬਿਤੁ ॥
kabit |

ڪيبٽ

ਫੇਰਿ ਤਿਨ ਕੋਪਿ ਕੈ ਅਯੋਧਨ ਮੈ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹਿ ਬੀਰ ਬਹੁ ਮਾਰੇ ਸਵਛ ਸਿੰਘ ਮਹਾ ਬਲ ਸੈ ॥
fer tin kop kai ayodhan mai sayaam keh beer bahu maare savachh singh mahaa bal sai |

پوءِ زبردست سووڇ سنگهه وڏي ڪاوڙ ۾ ڪرشن جي لشڪر جي ڪيترن ئي ويڙهاڪن کي ماري وڌو.

ਅਤਿਰਥੀ ਸਤਿ ਮਹਾਰਥੀ ਜੁਗ ਸਤਿ ਤਹਾ ਸਿੰਧੁਰ ਹਜਾਰ ਹਨੇ ਸ੍ਯਾਮ ਜੂ ਕੇ ਦਲ ਸੈ ॥
atirathee sat mahaarathee jug sat tahaa sindhur hajaar hane sayaam joo ke dal sai |

هن ست عظيم رٿ مالڪن ۽ چوڏهن عظيم رٿ مالڪن کي قتل ڪيو ۽ هزارين هاٿي پڻ ماريا.

ਘਨੇ ਬਾਜ ਮਾਰੇ ਰਨਿ ਪੈਦਲ ਸੰਘਾਰੇ ਭਈ ਰੁਧਰ ਰੰਗੀਨ ਭੂਮਿ ਲਹਰੈ ਉਛਲ ਸੈ ॥
ghane baaj maare ran paidal sanghaare bhee rudhar rangeen bhoom laharai uchhal sai |

هن ڪيترن ئي گھوڙن ۽ سپاهين کي پيادل ماريو، زمين رت سان رنگجي وئي ۽ رت جا موج اُتي وهڻ لڳا

ਘਾਇਲ ਗਿਰੇ ਸੁ ਮਾਨੋ ਮਹਾ ਮਤਵਾਰੇ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਸੋਏ ਰੂਮੀ ਤਰੈ ਲਾਲ ਡਾਰ ਕੈ ਅਤਲਸੈ ॥੧੨੮੧॥
ghaaeil gire su maano mahaa matavaare hvai kai soe roomee tarai laal ddaar kai atalasai |1281|

زخمي جنگجو اُتي ئي ڪري پيو، نشئي ٿي پيو ۽ ائين پئي لڳو، ڄڻ رت جا موتي ڦڙڪائي سمهي پيا.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਬਹੁਤ ਸੈਨ ਹਨਿ ਜਾਦਵੀ ਬਢਿਯੋ ਗਰਬ ਅਪਾਰ ॥
bahut sain han jaadavee badtiyo garab apaar |

يادو لشڪر جي هڪ وڏي حصي کي مارڻ کان پوءِ سوچي سنگھ جو غرور گهڻو وڌي ويو

ਮਾਨੁ ਉਤਾਰਿਯੋ ਕ੍ਰਿਸਨ ਪ੍ਰਤਿ ਬੋਲਿਓ ਕੋਪ ਹਕਾਰਿ ॥੧੨੮੨॥
maan utaariyo krisan prat bolio kop hakaar |1282|

هن ڪرشن سان انا پرستيءَ سان ڳالهايو. 1282.

ਕਹਾ ਭਯੋ ਜੋ ਭੂਪ ਦਸ ਮਾਰੇ ਸ੍ਯਾਮ ਰਿਸਾਇ ॥
kahaa bhayo jo bhoop das maare sayaam risaae |

اي ڪرشن! ڇا ٿيو، ته ناراض ٿي ڏهه بادشاهن کي ماري ڇڏيو.

ਜਿਉ ਮ੍ਰਿਗ ਬਨ ਤਿਨ ਭਛ ਕਰ ਲਰੇ ਨ ਹਰਿ ਸਮੁਹਾਇ ॥੧੨੮੩॥
jiau mrig ban tin bhachh kar lare na har samuhaae |1283|

اي ڪرشنا! پوءِ ڇا ٿيو، جي تون ڏهه بادشاهن کي به ماري ڇڏين، ته ائين آهي ته هرڻ جهنگ جا ڍڳ ته کائي سگهي ٿو، پر شينهن جو مقابلو نٿو ڪري سگهي.���1283.

ਰਿਪੁ ਕੇ ਬਚਨ ਸੁਨੰਤ ਹੀ ਬੋਲੇ ਹਰਿ ਮੁਸਕਾਇ ॥
rip ke bachan sunant hee bole har musakaae |

دشمن جون ڳالهيون ٻڌي شري ڪرشن کلڻ لڳو ۽ چوڻ لڳو:

ਸਵਛ ਸਿੰਘ ਤੁਅ ਮਾਰਿ ਹੋ ਸ੍ਰਯਾਰ ਸਿੰਘ ਕੀ ਨਯਾਇ ॥੧੨੮੪॥
savachh singh tua maar ho srayaar singh kee nayaae |1284|

دشمن جون ڳالهيون ٻڌي ڪرشن مسڪرائيندي چيو ته اي سوچي سنگھ! مان توکي ائين ماريندس جيئن شينهن گيدڙ کي ماريندو آهي.���1284.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਸਿੰਘ ਨਿਹਾਰ ਕੈ ਜਿਉ ਸਰਦੂਲ ਘਨੋ ਬਲ ਕੈ ਰਿਸ ਸਾਥਿ ਤਚਾਯੋ ॥
singh nihaar kai jiau saradool ghano bal kai ris saath tachaayo |

جيئن وڏو شينهن، ننڍي شينهن کي ڏسي، بيزار ٿي ويندو آهي

ਜਿਉ ਗਜਰਾਜ ਲਖਿਯੋ ਬਨ ਮੈ ਮ੍ਰਿਗਰਾਜ ਮਨੋ ਅਤਿ ਕੋਪ ਬਢਾਯੋ ॥
jiau gajaraaj lakhiyo ban mai mrigaraaj mano at kop badtaayo |

جيئن هاٿي جي راجا کي ڏسي، هرڻ جي بادشاهه کي ڪاوڙ اچي ٿي

ਜਿਉ ਚਿਤਵਾ ਮ੍ਰਿਗ ਪੇਖ ਕੈ ਦਉਰਤ ਸਵਛ ਨਰੇਸ ਪੈ ਤਿਉ ਹਰਿ ਧਾਯੋ ॥
jiau chitavaa mrig pekh kai daurat savachh nares pai tiau har dhaayo |

جيئن هرڻ کي ڏسندي چيتا مٿن ڪري پيو، ساڳيءَ طرح ڪرشن سووڇ سنگهه تي ڪري پيو.

ਪਉਨ ਕੇ ਗਉਨ ਤੇ ਆਗੇ ਚਲਿਯੋ ਹਰਿ ਕੋ ਰਥੁ ਦਾਰੁਕ ਐਸੇ ਧਵਾਯੋ ॥੧੨੮੫॥
paun ke gaun te aage chaliyo har ko rath daaruk aaise dhavaayo |1285|

انهيءَ پاسي، داروڪ، واءُ جي ڦيٿي کي ڇڏي، ڪرشن جي رٿ کي ڊاهي ڇڏيو. 1285.

ਉਤ ਤੇ ਨ੍ਰਿਪ ਸਵਛ ਭਯੋ ਸਮੁਹੇ ਇਤ ਤੇ ਸੁ ਚਲਿਯੋ ਰਿਸ ਕੈ ਬਲ ਭਈਯਾ ॥
aut te nrip savachh bhayo samuhe it te su chaliyo ris kai bal bheeyaa |

انهيءَ پاسي کان سوچي سنگهه اڳيان آيو ۽ ان پاسي کان ڪرشن، بلرام جو ڀاءُ، ڪاوڙ ۾ اڳتي وڌيو.

ਬਾਨ ਕਮਾਨ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਲਰੇ ਦੋਊ ਆਪਸਿ ਮੈ ਬਰ ਜੁਧੁ ਕਰਈਯਾ ॥
baan kamaan kripaan lare doaoo aapas mai bar judh kareeyaa |

ٻنهي ويڙهاڪن پنهنجا ڪمان، تير ۽ تلوارون هٿن ۾ کڻي وڙهڻ لڳا، ٻئي برداشت ڪري رهيا هئا.

ਮਾਰ ਹੀ ਮਾਰ ਪੁਕਾਰਿ ਅਰੇ ਨ ਟਰੇ ਰਨ ਤੇ ਅਤਿ ਧੀਰ ਧਰਈਯਾ ॥
maar hee maar pukaar are na ttare ran te at dheer dhareeyaa |

ٻنهي ڄڻن ”مار، مار“ جا نعرا هنيا پر هو هڪ ٻئي جي سامهون مزاحمت ڪندا رهيا ۽ ٿورو به نه ڊنا.

ਸ੍ਯਾਮ ਤੇ ਰਾਮ ਤੇ ਜਾਦਵ ਤੇ ਨ ਡਰਿਯੋ ਸੁ ਲਰਿਯੋ ਬਰ ਬੀਰ ਲਰਈਯਾ ॥੧੨੮੬॥
sayaam te raam te jaadav te na ddariyo su lariyo bar beer lareeyaa |1286|

سوچي سنگهه کي نه ته ڪرشن کان، نه بلرام کان ۽ نه وري ڪنهن به يادو کان ڊپ هو. 1286.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਅਧਿਕ ਜੁਧੁ ਜਬ ਤਿਨ ਕੀਯੋ ਤਬ ਬ੍ਰਿਜਪਤਿ ਕਾ ਕੀਨ ॥
adhik judh jab tin keeyo tab brijapat kaa keen |

ڪرشن ڇا ڪيو جڏهن هو ايترو وڙهندو هو؟

ਖੜਗ ਧਾਰਿ ਸਿਰ ਸਤ੍ਰ ਕੋ ਮਾਰਿ ਜੁਦਾ ਕਰਿ ਦੀਨ ॥੧੨੮੭॥
kharrag dhaar sir satr ko maar judaa kar deen |1287|

جڏهن هن هڪ خوفناڪ جنگ شروع ڪئي، تڏهن ڪرشن پنهنجي ڀوري جي ضرب سان هن جو مٿي کي ٽنگ مان ڪٽي ڇڏيو.

ਸਵਛ ਸਿੰਘ ਜਬ ਮਾਰਿਯੋ ਸਮਰ ਸਿੰਘ ਕੀਓ ਕੋਪ ॥
savachh singh jab maariyo samar singh keeo kop |

جڏهن سووڇ سنگهه کي قتل ڪيو ويو، تڏهن سمر سنگهه کي ڏاڍي ڪاوڙ آئي

ਨਹ ਭਾਜਿਯੋ ਲਖਿ ਸਮਰ ਕੋ ਰਹਿਯੋ ਸੁ ਦਿੜ ਪਗੁ ਰੋਪਿ ॥੧੨੮੮॥
nah bhaajiyo lakh samar ko rahiyo su dirr pag rop |1288|

جنگ ڏسي هن ڪرشن جو مضبوط پيرن سان مقابلو ڪيو.1288.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਰੋਸ ਕੈ ਬੀਰ ਬਲੀ ਅਸਿ ਲੈ ਅਤਿ ਹੀ ਭਟ ਸ੍ਰੀ ਜਦੁਬੀਰ ਕੇ ਮਾਰੇ ॥
ros kai beer balee as lai at hee bhatt sree jadubeer ke maare |

پنهنجي تلوار هٿ ۾ کڻي، انهيءَ زبردست ويڙهاڪ ڪرشن جي ڪيترن ئي ويڙهاڪن کي ماري وڌو

ਅਉਰ ਕਿਤੇ ਗਿਰੇ ਘਾਇਲ ਹ੍ਵੈ ਕਿਤਨੇ ਰਨ ਭੂਮਿ ਨਿਹਾਰਿ ਪਧਾਰੇ ॥
aaur kite gire ghaaeil hvai kitane ran bhoom nihaar padhaare |

ڪيترائي سپاهي زخمي ٿيا ۽ ڪيترائي جنگ جي ميدان ۾ شڪست کائي ڀڄي ويا

ਸ੍ਯਾਮ ਜੂ ਪੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਕਹਿਯੋ ਸਮਰੇਸ ਬਲੀ ਤਿਹ ਤੇ ਹਮ ਹਾਰੇ ॥
sayaam joo pai ih bhaat kahiyo samares balee tih te ham haare |

(اهي) ڪرشنجي وٽ ويا ۽ چيائون ته سمر سنگهه اسان کي شڪست ڏني آهي.

ਕਾਸੀ ਮੈ ਜਿਉ ਕਲਵਤ੍ਰ ਵਹੈ ਤਿਮ ਬੀਰਨ ਚੀਰ ਕੇ ਦ੍ਵੈ ਕਰਿ ਡਾਰੇ ॥੧੨੮੯॥
kaasee mai jiau kalavatr vahai tim beeran cheer ke dvai kar ddaare |1289|

ويڙهاڪن وڏي آواز ۾ چيو، ”اسان کي زبردست سمر سنگهه شڪست ڏئي رهيو آهي، ڇاڪاڻ ته هو ويڙهاڪن کي اڌ ۾ ورهائڻ جاري رکي ٿو، جيئن ڪشيءَ جي ڏوري وانگر.

ਬੋਲਿ ਕਹਿਯੋ ਹਰਿ ਜੂ ਦਲ ਮੈ ਭਟ ਹੈ ਕੋਊ ਜੋ ਅਰਿ ਸੰਗ ਲਰੈ ॥
bol kahiyo har joo dal mai bhatt hai koaoo jo ar sang larai |

ڪرشنا جي چوڻ هو ته فوج ۾ هڪ ويڙهاڪ هوندو آهي جيڪو دشمن سان وڙهندو آهي.