شري دسم گرنتھ

صفحو - 1368


ਕਹੂੰ ਬੀਰ ਮਾਰੇ ਗਿਰੇ ਭੂਮਿ ਮੋਹੈ ॥੧੩੭॥
kahoon beer maare gire bhoom mohai |137|

ڪٿي ڪٿي مقتول هيرو زمين تي ليٽيل هو. 137.

ਜਿਤੇ ਸ੍ਰੋਨ ਕੇ ਬੂੰਦ ਭੂ ਪੈ ਪਰੇ ਹੈ ॥
jite sron ke boond bhoo pai pare hai |

رت جا ڪيترائي قطرا زمين تي ڪري پيا،

ਤਿਤੇ ਦਾਨਵੋ ਰੂਪ ਬਾਕੇ ਧਰੇ ਹੈ ॥
tite daanavo roop baake dhare hai |

جيئن ته ڪيترن ئي ڀوتارن بئنڪن جو روپ ورتو.

ਹਠੀ ਓਰ ਚਾਰੌ ਬਿਖੈ ਆਨਿ ਢੂਕੇ ॥
hatthee or chaarau bikhai aan dtooke |

(اهي) چئني پاسن کان اچن ٿا

ਮਹਾ ਕੋਪ ਕੈ ਮਾਰ ਹੀ ਮਾਰਿ ਕੂਕੈ ॥੧੩੮॥
mahaa kop kai maar hee maar kookai |138|

۽ ڏاڍو ناراض ٿي، ”مارو، مارو“ چوڻ لڳو. 138.

ਜਿਤੇ ਦੈਤ ਆਏ ਤਿਤੇ ਕਾਲ ਮਾਰੇ ॥
jite dait aae tite kaal maare |

جيترا ديوان آيا، سو ڏڪار جي ڪري مري ويا.

ਬਹੇ ਸ੍ਰੋਨ ਕੇ ਭੂਮ ਹੂੰ ਪੈ ਪਨਾਰੇ ॥
bahe sron ke bhoom hoon pai panaare |

ڌرتيءَ تي رت وهڻ لڳو.

ਉਠ ਦੈਤ ਬਾਕੇ ਬਲੀ ਸਸਤ੍ਰ ਲੈ ਕੈ ॥
autth dait baake balee sasatr lai kai |

(انهيءَ رت مان) طاقتور ديو هٿيار کڻي اٿي بيٺا.

ਦੁਹੂੰ ਓਰ ਤੇ ਮਾਰ ਹੀ ਮਾਰਿ ਕੈ ਕੈ ॥੧੩੯॥
duhoon or te maar hee maar kai kai |139|

ٻنهي طرفن کان ’مارو مارو‘ جا آواز اچڻ لڳا. 139.

ਹਠੀ ਬਧਿ ਗੋਪਾ ਗੁਲਿਤ੍ਰਾਨ ਬਾਕੇ ॥
hatthee badh gopaa gulitraan baake |

هٿي بئنڪ جا جنگي گوپس ۽ لوهي دستانا (’گلتران‘) پائيندا هئا.

ਹਠੀਲੇ ਕਟੀਲੇ ਰਜੀਲੇ ਨਿਸਾਕੇ ॥
hattheele katteele rajeele nisaake |

(اهي) ڏاڍا ضدي، سخت (ڪٽڻ لاءِ) سخت (راجيل) ۽ بي خوف (ناسڪي) هئا.

ਗਦਾ ਹਾਥ ਲੈ ਕੇ ਕਿਤੇ ਬੀਰ ਗਾਜੇ ॥
gadaa haath lai ke kite beer gaaje |

ڪيترا ئي سورما هٿ ۾ ڪڪڙ کڻي مارچ ڪري رهيا هئا.

ਲਰੇ ਆਨਿ ਕੈ ਪੈਗ ਦ੍ਵੈ ਕੈ ਨ ਭਾਜੇ ॥੧੪੦॥
lare aan kai paig dvai kai na bhaaje |140|

(اهي) اچي جنگ ۾ وڙهندا هئا ۽ ٻه پير پوئتي به نه ڀڄندا هئا. 140.

ਕਹੂੰ ਬੀਰ ਮਾਰੇ ਬਿਦਾਰੇ ਪਰੇ ਹੈ ॥
kahoon beer maare bidaare pare hai |

ڪٿي ڪٿي سپاهي مارجي ويا ۽ ڪُٽي پيا هئا.

ਕਹੂੰ ਖੇਤ ਮੈ ਖਿੰਗ ਖਤ੍ਰੀ ਜਰੇ ਹੈ ॥
kahoon khet mai khing khatree jare hai |

جنگ جي ميدان ۾ ڪٿي ڪٿي، گھوڙا ۽ چتريون بيٺيون هيون.

ਕਹੂੰ ਮਤ ਦੰਤੀ ਕਹੂੰ ਉਸਟ ਮਾਰੇ ॥
kahoon mat dantee kahoon usatt maare |

ڪٿي ڪٿي مئل هاٿي ۽ اُٺ به هئا

ਬਿਰਾਜੈ ਕਹੂੰ ਨਗਨ ਖੰਡੇ ਕਟਾਰੇ ॥੧੪੧॥
biraajai kahoon nagan khandde kattaare |141|

۽ ڪٿي ڪٿي ننگا ٿر ۽ لٺ به هئا. 141.

ਕਹੂੰ ਖੋਲ ਖਾਡੇ ਗਿਰੇ ਭੂਮਿ ਸੋਹੈ ॥
kahoon khol khaadde gire bhoom sohai |

ڪٿي ڪٿي تلوارن جا سڪا زمين تي پيل هئا.

ਕਹੂੰ ਬੀਰ ਬਾਨੀ ਪਰੇ ਭੂਮਿ ਮੋਹੈ ॥
kahoon beer baanee pare bhoom mohai |

ڪنهن جاءِ تي پرمُخ (بني) ويڙهاڪ زمين تي بيٺا هئا ۽ مگن هئا.

ਕਹੂੰ ਸ੍ਵਾਰ ਮਾਰੇ ਫਿਰੈ ਬਾਜ ਛੂਟੈ ॥
kahoon svaar maare firai baaj chhoottai |

ڪٿي ته گهوڙا پنهنجن سوارن جي مرڻ سبب ٿلها ڊوڙي رهيا هئا.

ਕਿਤੇ ਛੈਲ ਛੋਰੇ ਕਿਤੇ ਦੁਸਟ ਲੂਟੈ ॥੧੪੨॥
kite chhail chhore kite dusatt loottai |142|

ڪٿي چور ۽ ڪٿي بدڪردار (دشمن) بيٺا هئا. 142.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

چوويهه:

ਇਹ ਬਿਧਿ ਤਹਾ ਭਯੋ ਸੰਗ੍ਰਾਮਾ ॥
eih bidh tahaa bhayo sangraamaa |

اهڙي قسم جي جنگ اتي به ٿي

ਨਿਰਖਤ ਦੇਵ ਦਾਨਵੀ ਬਾਮਾ ॥
nirakhat dev daanavee baamaa |

جن کي ديوتائن ۽ ديوتائن جون زالون ڏسي رهيون هيون.

ਕੇਤਿਕ ਕਰੀ ਕਰਨ ਬਿਨੁ ਭਏ ॥
ketik karee karan bin bhe |

ڪيترا هاٿي ڪن کان سواءِ ٿي ويا

ਪ੍ਰਾਪਤ ਦੁਸਟ ਨਿਧਨ ਕਹ ਗਏ ॥੧੪੩॥
praapat dusatt nidhan kah ge |143|

۽ ظالم ماڻهو مري ويا. 143.

ਮਾਰਹਿ ਮਾਰਿ ਮਹਾ ਸੂਰ ਕੂਕਹਿ ॥
maareh maar mahaa soor kookeh |

عظيم جنگجو نعرا هڻي رهيا هئا ’مارو‘ ’مار‘.

ਕਾਢਿ ਕਾਢਿ ਦਾਤਨ ਕਹ ਢੂਕਹਿ ॥
kaadt kaadt daatan kah dtookeh |

۽ ڏند ٽٽي پيا هئا.

ਬਾਜਹਿ ਢੋਲ ਮ੍ਰਿਦੰਗ ਨਗਾਰੇ ॥
baajeh dtol mridang nagaare |

ڍول، مريدنگا، جهنگ،

ਜੰਗ ਮਚੰਗ ਉਪੰਗ ਜੁਝਾਰੇ ॥੧੪੪॥
jang machang upang jujhaare |144|

مچانگ، اپانگ ۽ جنگي گھنٽيون وڄڻ لڳيون. 144.

ਜਿਹ ਤਨ ਕਾਲ ਬਿਸਿਖ ਕੀ ਮਾਰੈ ॥
jih tan kaal bisikh kee maarai |

جنهن جي بدن تي ڪاري تير لڳندو هو.

ਤਾ ਕਹ ਤਹੀ ਚੂਰ ਕਰਿ ਡਾਰੈ ॥
taa kah tahee choor kar ddaarai |

اُتي ئي کيس ڪُٺو ڪندو هو.

ਜਾ ਕਰ ਕੋਪਿ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਪ੍ਰਹਾਰਤ ॥
jaa kar kop kripaan prahaarat |

جنهن تي هو ڪاوڙ ۾ تلوار جو وار ڪندو هو.

ਤਿਹ ਕਾ ਮੂੰਡ ਕਾਟਿ ਹੀ ਡਾਰਤ ॥੧੪੫॥
tih kaa moondd kaatt hee ddaarat |145|

سندس مٿو ڪٽجي ويندو هو. 145.

ਇਹ ਬਿਧਿ ਭਯੋ ਭਯਾਨਕ ਜੁਧਾ ॥
eih bidh bhayo bhayaanak judhaa |

اهڙي خوفناڪ جنگ لڳي.

ਉਪਜਾ ਕਛੁਕ ਕਾਲ ਕੇ ਕ੍ਰਧਾ ॥
aupajaa kachhuk kaal ke kradhaa |

ڪالھ به ٿورو ناراض ٿيو.

ਕੇਸਨ ਤੇ ਗਹਿ ਅਸੁਰ ਪਛਾਰੇ ॥
kesan te geh asur pachhaare |

(هن) جنات کي بالن کان پڪڙي ان جو تختو اونڌو ڪيو

ਕਾਢਿ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਏਕ ਹਨਿ ਡਾਰੇ ॥੧੪੬॥
kaadt kripaan ek han ddaare |146|

۽ ڪن کي ڪرپن ڪڍي ماري ڇڏيو. 146.

ਮਾਰੇ ਅਧਿਕ ਤਾਹਿ ਦਾਨਵ ਰਨ ॥
maare adhik taeh daanav ran |

اتي ڪيترائي جنات جنگ جي ميدان ۾ مارجي ويا.

ਟੂਕ ਟੂਕ ਹ੍ਵੈਗੇ ਤਿਨ ਕੇ ਤਨ ॥
ttook ttook hvaige tin ke tan |

سندن جسم جا ٽڪرا ٽڪرا ٿي ويا.

ਤਊ ਮਾਰ ਹੀ ਮਾਰਿ ਪੁਕਾਰਤ ॥
taoo maar hee maar pukaarat |

تڏهن به ”مارو مارو“ جا نعرا هڻي رهيا هئا.

ਪਾਛੇ ਪਾਵ ਏਕ ਨਹਿ ਡਾਰਤ ॥੧੪੭॥
paachhe paav ek neh ddaarat |147|

هڪ پير به پٺيان نه لڳا. 147.

ਕੇਤਿਕ ਘੂਮਿ ਗਿਰਤ ਹੈ ਘਾਇਲ ॥
ketik ghoom girat hai ghaaeil |

گھمري کائڻ کان پوءِ ڪيترائي ماڻھو ڪري پيا

ਪਰਤ ਭਏ ਭੂ ਤਰ ਹ੍ਵੈ ਹਾਇਲ ॥
parat bhe bhoo tar hvai haaeil |

۽ اهي خوفناڪ صورتن ۾ زمين تي ڪري رهيا هئا ('هيل').

ਤਊ ਜੁਧ ਕੋ ਤ੍ਯਾਗਿ ਨ ਭਜਹੀ ॥
taoo judh ko tayaag na bhajahee |

(تڏهن به) هنن جنگ نه ڇڏي ۽ ڀڄي ويا.

ਜਬ ਲਗਿ ਦੁਸਟ ਪ੍ਰਾਨ ਨਹਿ ਤਜਹੀ ॥੧੪੮॥
jab lag dusatt praan neh tajahee |148|

جيستائين بڇڙا روح نه نڪتا. 148.

ਗੁਰਜ ਗੋਫਨੈ ਕਿਤਕ ਸੰਭਾਰੈ ॥
guraj gofanai kitak sanbhaarai |

ڪيترائي گُراج ۽ ٻڪريون کڻي رهيا هئا.

ਕੇਤਿਕ ਕਸਿ ਕਸਿ ਬਾਨ ਪ੍ਰਹਾਰੈ ॥
ketik kas kas baan prahaarai |

ڪيترا ته زور سان تير ماري رهيا هئا.

ਕਿਤੇ ਤਮਕਿ ਰਨ ਤੁਰੀ ਨਚਾਵੈ ॥
kite tamak ran turee nachaavai |

ميدان ۾ گهوڙا ڪيتري نه شدت سان رقص ڪري رهيا هئا.

ਚਟਪਟ ਸੁਭਟ ਜੂਝਿ ਰਨ ਜਾਵੈ ॥੧੪੯॥
chattapatt subhatt joojh ran jaavai |149|

ٿر ۾ ڪيترا هيرو وڙهندا رهيا. 149.

ਕਿਤਕ ਤਮਕਿ ਰਨ ਤੁਰੀ ਨਚਾਵਤ ॥
kitak tamak ran turee nachaavat |

جنگ جي ميدان ۾ ڪيترا گهوڙا رقص ڪري رهيا هئا

ਮਾਰਿ ਮਾਰਿ ਧੁਨਿ ਕਿਤਕ ਉਘਾਵਤ ॥
maar maar dhun kitak ughaavat |

۽ ’مارو مارو‘ جي آواز ۾ ڪيترا روئي رهيا هئا.

ਮੰਡਹਿ ਮਹਾ ਕਾਲ ਸੌ ਜੁਧਾ ॥
manddeh mahaa kaal sau judhaa |

(هو) دل ۾ ڏاڍو ناراض ٿيڻ

ਹ੍ਵੈ ਹ੍ਵੈ ਅਧਿਕ ਚਿਤ ਮਹਿ ਕ੍ਰੁਧਾ ॥੧੫੦॥
hvai hvai adhik chit meh krudhaa |150|

مها ڪال سان وڙهندا هئا. 150.

ਜੇਤਿਕ ਸੁਭਟ ਕੋਪਿ ਕਰਿ ਆਏ ॥
jetik subhatt kop kar aae |

جيترا ويڙها آيا (اڳتي) ڪاوڙ ۾،

ਮਹਾ ਕਾਲ ਤੇਤੇ ਈ ਖਪਾਏ ॥
mahaa kaal tete ee khapaae |

وڏي عمر جيترو کائي ويو.

ਤਿਨ ਕੋ ਮੇਦ ਮਾਸ ਭੂਅ ਪਰਾ ॥
tin ko med maas bhooa paraa |

سندن ميوو ۽ گوشت زمين تي ڪري پيو.

ਬਹੁ ਅਸੁਰਨ ਤਾ ਤੇ ਬਪੁ ਧਰਾ ॥੧੫੧॥
bahu asuran taa te bap dharaa |151|

هن کان وڌيڪ ڪيترن ئي جنات هڪ جسم فرض ڪيو. 151.

ਮਹਾ ਕਾਲ ਤੇ ਦਏ ਖਪਾਇ ॥
mahaa kaal te de khapaae |

وڏي عمر کين کائي ڇڏيو

ਸ੍ਰੋਨਤ ਸੋ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਰਹੀ ਛਾਇ ॥
sronat so prithavee rahee chhaae |

۽ زمين رت سان رنگجي وئي.

ਤਿਹ ਤੇ ਅਮਿਤ ਅਸੁਰ ਉਠਿ ਢੂਕੇ ॥
tih te amit asur utth dtooke |

ان کان سواءِ ٻيا به بيشمار جنات اٿيا

ਮਾਰਹਿ ਮਾਰਿ ਦਸੌ ਦਿਸਿ ਕੂਕੇ ॥੧੫੨॥
maareh maar dasau dis kooke |152|

۽ ڏهن طرفن ۾ ’مارو مارو‘ روئڻ لڳو. 152.

ਕੇਤਿਕ ਕੀ ਬਾਹਨ ਕਟਿ ਡਾਰਾ ॥
ketik kee baahan katt ddaaraa |

ڪيترا هٿ ڪٽيا ويا؟

ਕਰੇ ਰੁੰਡ ਬਿਨੁ ਮੁੰਡ ਹਜਾਰਾ ॥
kare rundd bin mundd hajaaraa |

۽ هزارين لاش بغير سرن جي.

ਕੇਤਿਕ ਚੀਰ ਅਧੌ ਅਧ ਡਾਰੇ ॥
ketik cheer adhau adh ddaare |

ڪيترا ٽڪرا ٿي ويا.

ਨਾਚਤ ਭੂਤ ਪ੍ਰੇਤ ਮਤਵਾਰੇ ॥੧੫੩॥
naachat bhoot pret matavaare |153|

ڀوت ۽ ڀوت گڏجي رقص ڪرڻ لڳا. 153.

ਜੇ ਤਿਨ ਕੇ ਸਿਰਿ ਬਹੀ ਕ੍ਰਿਪਾਨੈ ॥
je tin ke sir bahee kripaanai |

جيڪي ويا هئا تن جي مٿي تي،

ਅਰਧ ਅਰਧ ਹ੍ਵੈ ਜੂਝੇ ਜ੍ਵਾਨੈ ॥
aradh aradh hvai joojhe jvaanai |

انهن مان اڌ نوجوان مارجي ويا.

ਗਜ ਬਾਜੀ ਲੋਟਤ ਕਹੂੰ ਭੂ ਪਰ ॥
gaj baajee lottat kahoon bhoo par |

ڪٿي ڪٿي، گھوڙا ۽ هاٿي زمين تي لڙڪي رهيا هئا

ਸੁੰਭਨ ਸਬਦ ਸੁਨਾ ਅਵਨੀ ਤਰ ॥੧੫੪॥
sunbhan sabad sunaa avanee tar |154|

۽ زمين جي هيٺان ٿڌن جو آواز ٻڌڻ ۾ آيو. 154.

ਗਿਰਿ ਗਿਰਿ ਪਰੇ ਕਹੂੰ ਘਾਯਲ ਰਨ ॥
gir gir pare kahoon ghaayal ran |

ڪٿي ڪٿي جنگ جي ميدان ۾ (جنگي جوان) هيٺ لهي رهيا هئا.

ਭਾਜਿ ਚਲੇ ਕਈ ਹੋਇ ਬਿਮਨ ਮਨ ॥
bhaaj chale kee hoe biman man |

ڪيترائي (رن کان) مايوسيءَ ۾ ڀڄي ويا هئا.