شري دسم گرنتھ

صفحو - 949


ਮਤ ਭਏ ਤੁਮ ਮਦ ਭਏ ਸਕਿਯੋ ਕਛੂ ਨਹਿ ਪਾਇ ॥
mat bhe tum mad bhe sakiyo kachhoo neh paae |

”تون بلڪل نشي ۾ هئين ۽ ياد نه ڪندين.

ਮਮ ਪ੍ਰਸਾਦ ਤੁਮਰੇ ਸਦਨ ਆਯੋ ਮੋਹਨ ਰਾਇ ॥੧੦॥
mam prasaad tumare sadan aayo mohan raae |10|

”موهن راءِ، منهنجي چوڻ تي، تنهنجي گهر آيو هو.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

چوپائي

ਮੋਹਨ ਤੁਮ ਕੋ ਅਧਿਕ ਰਿਝਾਯੋ ॥
mohan tum ko adhik rijhaayo |

موهن توکي ڏاڍو خوش ڪيو

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਕਰਿ ਭਾਵ ਲਡਾਯੋ ॥
bhaat bhaat kar bhaav laddaayo |

”موهن تو کي مختلف اشارا ڪري خوشيون ڏنيون.

ਤਬ ਤੁਮ ਕਛੁ ਸੰਕਾ ਨ ਬਿਚਾਰੀ ॥
tab tum kachh sankaa na bichaaree |

پوء توهان کي ڪنهن به شڪ کان سواء غور ڪرڻ گهرجي

ਭੂਖਨ ਬਸਤ੍ਰ ਪਾਗ ਦੈ ਡਾਰੀ ॥੧੧॥
bhookhan basatr paag dai ddaaree |11|

توهان کي ڪڏهن به شڪ نه هو ۽ توهان هن کي پنهنجا سڀ زيور، ڪپڙا ۽ پگڙي ڏني هئي (11)

ਤਾ ਸੋ ਅਧਿਕ ਕੇਲ ਤੈ ਕੀਨੋ ॥
taa so adhik kel tai keeno |

توهان هن سان تمام گهڻو راند ڪيو

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਤਾ ਕੌ ਰਸ ਲੀਨੋ ॥
bhaat bhaat taa kau ras leeno |

”تو هن سان بيحد پيار ڪيو،

ਬੀਤੀ ਰੈਨਿ ਪ੍ਰਾਤ ਜਬ ਭਯੋ ॥
beetee rain praat jab bhayo |

جڏهن رات گذري ۽ صبح ٿيو،

ਤਬ ਤੁਮ ਤਾਹਿ ਬਿਦਾ ਕਰਿ ਦਯੋ ॥੧੨॥
tab tum taeh bidaa kar dayo |12|

۽ جڏھن ڏينھن ٿيو تڏھن تو کيس الوداع ڪيو.(12)

ਤਬ ਤੇ ਅਧਿਕ ਮਤ ਹ੍ਵੈ ਸੋਯੋ ॥
tab te adhik mat hvai soyo |

تڏهن کان (توهان) ڏاڍي نشي ۾ سمهي پيا

ਪਰੇ ਪਰੇ ਆਧੋ ਦਿਨ ਖੋਯੋ ॥
pare pare aadho din khoyo |

”تنهن کان پوءِ تون بي پرواهيءَ سان سمهي رهيو آهين، ۽ اڌ ڏينهن گذري ويو آهي.

ਮਿਟਿ ਮਦ ਗਯੋ ਜਬੈ ਸੁਧ ਪਾਈ ॥
mitt mad gayo jabai sudh paaee |

جڏهن مستي ختم ٿي وڃي ۽ هوش موٽي اچي،

ਤਬ ਮੋ ਕੌ ਤੈ ਲਯੋ ਬੁਲਾਈ ॥੧੩॥
tab mo kau tai layo bulaaee |13|

جڏهن نشي جو اثر ختم ٿي ويو، تڏهن تو مون کي سڏيو.

ਯਹ ਸੁਨਿ ਬਾਤ ਰੀਝਿ ਜੜ ਗਯੋ ॥
yah sun baat reejh jarr gayo |

اهو ٻڌي بيوقوف ڏاڍو خوش ٿيو

ਛੋਰਿ ਭੰਡਾਰ ਅਧਿਕ ਧਨੁ ਦਯੋ ॥
chhor bhanddaar adhik dhan dayo |

اها ڳالهه ٻڌي بيوقوف خوش ٿيو ۽ پنهنجي خزاني مان کيس تمام گهڻو مال ڏنو.

ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਕਛੁ ਨੈਕੁ ਨ ਚੀਨੋ ॥
bhed abhed kachh naik na cheeno |

(هن کي) ڪا به اڻ ڄاڻائي ڪانه هئي.

ਲੂਟ੍ਯੋ ਹੁਤੋ ਲੂਟਿ ਧਨੁ ਲੀਨੋ ॥੧੪॥
loottayo huto loott dhan leeno |14|

هن سچ ۽ ٺڳيءَ ۾ فرق نه ڪيو ۽ پنهنجو مال ضايع ڪيو (14)

ਯਹ ਚਰਿਤ੍ਰ ਵਹ ਨਿਤਿ ਬਨਾਵੈ ॥
yah charitr vah nit banaavai |

هن قسم جو ڪردار روزانو ڪندو هو

ਮਦਰੋ ਪ੍ਰਯਾਇ ਅਧਿਕ ਤਿਹ ਸ੍ਵਾਵੈ ॥
madaro prayaae adhik tih svaavai |

ھاڻي (سفارتخاني) روزانو ھن ٺاھ جوڙ ڪري بيگ کي گھڻي شراب سان ننڊ ۾ آڻي ڇڏيو.

ਸੁਧਿ ਬਿਨੁ ਭਯੋ ਤਾਹਿ ਜਬ ਜਾਨੈ ॥
sudh bin bhayo taeh jab jaanai |

جڏهن توهان هن کي بيگناهه ڏسندا آهيو

ਲੇਤ ਉਤਾਰਿ ਜੁ ਕਛੁ ਮਨੁ ਮਾਨੈ ॥੧੫॥
let utaar ju kachh man maanai |15|

جڏهن کيس احساس ٿيندو هو ته هو اوندهه ۾ آهي، تڏهن هو جيڪو وڻندو سو ڪندو (15)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

دوهيرا

ਐਸੇ ਕਰੈ ਚਰਿਤ੍ਰ ਵਹੁ ਸਕੈ ਮੂੜ ਨਹਿ ਪਾਇ ॥
aaise karai charitr vahu sakai moorr neh paae |

اھڙن ڪرتارن کي ان بيوقوف ۽ ھيٺين مان سڃاڻي نه سگھيو آھي

ਮਦਰੋ ਅਧਿਕ ਪਿਵਾਇ ਕੈ ਮੂੰਡ ਮੂੰਡ ਲੈ ਜਾਇ ॥੧੬॥
madaro adhik pivaae kai moondd moondd lai jaae |16|

شراب جي اثر کان سندس مٿو ڦري ويو (سڀني مال کي وڃائي ڇڏيو).

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਪੁਰਖ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਪਾਚ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੦੫॥੧੯੬੨॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane purakh charitre mantree bhoop sanbaade ik sau paach charitr samaapatam sat subham sat |105|1962|afajoon|

105 هين مثال مبارڪ ڪرتار جي راجا ۽ وزير جي گفتگو، خيرات سان مڪمل. (104) (1960)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

چوپائي

ਚਾਰ ਯਾਰ ਮਿਲਿ ਮਤਾ ਪਕਾਯੋ ॥
chaar yaar mil mataa pakaayo |

چئن دوستن گڏجي هڪ ٺهراءُ تيار ڪيو

ਹਮ ਕੌ ਭੂਖਿ ਅਧਿਕ ਸੰਤਾਯੋ ॥
ham kau bhookh adhik santaayo |

چئن چورن اهڙو منصوبو ٺاهيو، جيئن کين ڏاڍي بک لڳي هئي.

ਤਾ ਤੇ ਜਤਨ ਕਛੂ ਅਬ ਕਰਿਯੈ ॥
taa te jatan kachhoo ab kariyai |

پوءِ هاڻي (کاڌي جو) ڪجهه بندوبست ڪرڻ گهرجي.

ਬਕਰਾ ਯਾ ਮੂਰਖ ਕੋ ਹਰਿਯੈ ॥੧॥
bakaraa yaa moorakh ko hariyai |1|

'اسان کي ڪوشش ڪرڻ گهرجي ۽ هڪ بيوقوف کان بکري چوري' (1)

ਕੋਸ ਕੋਸ ਲਗਿ ਠਾਢੇ ਭਏ ॥
kos kos lag tthaadte bhe |

هو ڪوهه جي پنڌ تي بيٺا هئا

ਮਨ ਮੈ ਇਹੈ ਬਿਚਾਰਤ ਭਏ ॥
man mai ihai bichaarat bhe |

اهي سڀئي ويا ۽ هڪ ڪراسنگ تي بيٺا ۽ حڪمت عملي سوچيو (هڪ ماڻهوءَ کي لُٽڻ لاءِ جنهن جي ڪلهن تي بکري رکي).

ਵਹ ਜਾ ਕੇ ਆਗੇ ਹ੍ਵੈ ਆਯੋ ॥
vah jaa ke aage hvai aayo |

جنهن کان اڳ هو گذريو آهي،

ਤਿਨ ਤਾ ਸੋ ਇਹ ਭਾਤਿ ਸੁਨਾਯੋ ॥੨॥
tin taa so ih bhaat sunaayo |2|

”جيڪو به (چور) هن کي منهن ڏيندو هو ته ائين چوندو هو، (2)

ਕਹਾ ਸੁ ਏਹਿ ਕਾਧੋ ਪੈ ਲਯੋ ॥
kahaa su ehi kaadho pai layo |

اهو (ڪتي) ڇو کنيو آهي؟

ਕਾ ਤੋਰੀ ਮਤਿ ਕੋ ਹ੍ਵੈ ਗਯੋ ॥
kaa toree mat ko hvai gayo |

”توهان پنهنجي ڪلهن تي ڇا کڻي رهيا آهيو؟ تنهنجي عقل کي ڇا ٿيو آهي؟

ਯਾ ਕੋ ਪਟਕਿ ਧਰਨਿ ਪਰ ਮਾਰੋ ॥
yaa ko pattak dharan par maaro |

ان کي ڪٽايو ۽ ان کي زمين تي اڇلايو

ਸੁਖ ਸੇਤੀ ਨਿਜ ਧਾਮ ਸਿਧਾਰੋ ॥੩॥
sukh setee nij dhaam sidhaaro |3|

”ان کي زمين تي اڇلاءِ ۽ آرام سان پنھنجي گھر وڃ.(3)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

دوهيرا

ਭਲੌ ਮਨੁਖ ਪਛਾਨਿ ਕੈ ਤੌ ਹਮ ਭਾਖਤ ਤੋਹਿ ॥
bhalau manukh pachhaan kai tau ham bhaakhat tohi |

”توهان کي هڪ عقلمند ماڻهو سمجهندي، اسان توکي نصيحت ڪري رهيا آهيون.

ਕੂਕਰ ਤੈ ਕਾਧੈ ਲਯੋ ਲਾਜ ਲਗਤ ਹੈ ਮੋਹਿ ॥੪॥
kookar tai kaadhai layo laaj lagat hai mohi |4|

"توهان پنهنجي ڪلهن تي هڪ ڪتو کڻندا آهيو ۽ اسان توهان کان شرم محسوس ڪندا آهيون." (4)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

چوپائي

ਚਾਰਿ ਕੋਸ ਮੂਰਖ ਜਬ ਆਯੋ ॥
chaar kos moorakh jab aayo |

جڏھن اھو بيوقوف ھلندو آيو

ਚਹੂੰਅਨ ਯੌ ਬਚ ਭਾਖਿ ਸੁਨਾਯੋ ॥
chahoonan yau bach bhaakh sunaayo |

جڏهن بيوقوف ماڻهو چار ميلن جو سفر ڪري چڪو هو ته چئن (چور) هڪ ئي حڪمت عمليءَ کي ورجايو.

ਸਾਚੁ ਸਮੁਝਿ ਲਾਜਤ ਚਿਤ ਭਯੋ ॥
saach samujh laajat chit bhayo |

(هن) اها ڳالهه سچي سمجهي دل ۾ ڏاڍو شرمسار ٿيو

ਬਕਰਾ ਸ੍ਵਾਨਿ ਜਾਨਿ ਤਜਿ ਦਯੋ ॥੫॥
bakaraa svaan jaan taj dayo |5|

هن انهن کي سچو سمجهيو ۽ ٻڪري کي ڪتو سمجهي هيٺ اڇلائي ڇڏيو (5)