شري دسم گرنتھ

صفحو - 236


ਬਾਧ ਨਿਖੰਗ ਚਲੇ ਕਟਿ ਸੌ ਕਹਿ ਭ੍ਰਾਤ ਈਹਾ ਕਰਿਜੈ ਰਖਵਾਰੀ ॥੩੫੩॥
baadh nikhang chale katt sau keh bhraat eehaa karijai rakhavaaree |353|

هُن پنهنجو ترانو ڳنڍيو ۽ سونا هرڻ کڻي وڃڻ لاءِ روانو ٿيو، سيتا جي حفاظت لاءِ لڪشمن کي پوئتي ڇڏي ويو.

ਓਟ ਥਕਯੋ ਕਰਿ ਕੋਟਿ ਨਿਸਾਚਰ ਸ੍ਰੀ ਰਘੁਬੀਰ ਨਿਦਾਨ ਸੰਘਾਰਯੋ ॥
ott thakayo kar kott nisaachar sree raghubeer nidaan sanghaarayo |

ڀوت ماريچ تيز رفتاريءَ سان ڀڄندي رام کي بي يقينيءَ ۾ وجهڻ جي ڪوشش ڪئي، پر آخرڪار هو ٿڪجي پيو ۽ رام کيس ماري وڌو.

ਹੇ ਲਹੁ ਬੀਰ ਉਬਾਰ ਲੈ ਮੋਕਹ ਯੌ ਕਹਿ ਕੈ ਪੁਨਿ ਰਾਮ ਪੁਕਾਰਯੋ ॥
he lahu beer ubaar lai mokah yau keh kai pun raam pukaarayo |

پر مرڻ وقت هن رام جي آواز ۾ وڏي واڪي رڙ ڪئي، ”اي ڀاءُ، مون کي بچايو“.

ਜਾਨਕੀ ਬੋਲ ਕੁਬੋਲ ਸੁਨਯੋ ਤਬ ਹੀ ਤਿਹ ਓਰ ਸੁਮਿਤ੍ਰ ਪਠਾਯੋ ॥
jaanakee bol kubol sunayo tab hee tih or sumitr patthaayo |

سيتا جڏهن اهو خوفناڪ روئڻ ٻڌو، تڏهن هن زبردست لڪشمن کي ان طرف موڪليو.

ਰੇਖ ਕਮਾਨ ਕੀ ਕਾਢ ਮਹਾਬਲ ਜਾਤ ਭਏ ਇਤ ਰਾਵਨ ਆਯੋ ॥੩੫੪॥
rekh kamaan kee kaadt mahaabal jaat bhe it raavan aayo |354|

جنهن وڃڻ کان اڳ اتي هڪ لڪير ڪڍيو ۽ پوءِ راڻا 354 ۾ آيو.

ਭੇਖ ਅਲੇਖ ਉਚਾਰ ਕੈ ਰਾਵਣ ਜਾਤ ਭਏ ਸੀਅ ਕੇ ਢਿਗ ਯੌ ॥
bhekh alekh uchaar kai raavan jaat bhe seea ke dtig yau |

يوگي جو لباس پهريل ۽ روايتي دعائون ڪندي، راون سيتا جي ويجهو ويو،

ਅਵਿਲੋਕ ਧਨੀ ਧਨਵਾਨ ਬਡੋ ਤਿਹ ਜਾਇ ਮਿਲੈ ਮਗ ਮੋ ਠਗ ਜਯੋ ॥
avilok dhanee dhanavaan baddo tih jaae milai mag mo tthag jayo |

جيئن ڪو ٺڳ ڪنهن مالدار ماڻهوءَ وٽ آيو ۽ چيائين،

ਕਛੁ ਦੇਹੁ ਭਿਛਾ ਮ੍ਰਿਗ ਨੈਨ ਹਮੈ ਇਹ ਰੇਖ ਮਿਟਾਇ ਹਮੈ ਅਬ ਹੀ ॥
kachh dehu bhichhaa mrig nain hamai ih rekh mittaae hamai ab hee |

اي ٻچا، هي لڪ پار ڪر ۽ مون کي ڪجهه خيرات ڏيو

ਬਿਨੁ ਰੇਖ ਭਈ ਅਵਿਲੋਕ ਲਈ ਹਰਿ ਸੀਅ ਉਡਯੋ ਨਭਿ ਕਉ ਤਬ ਹੀ ॥੩੫੫॥
bin rekh bhee avilok lee har seea uddayo nabh kau tab hee |355|

۽ جڏهن راون سيتا کي ليڪ پار ڪندي ڏٺو ته هن کيس پڪڙي ورتو ۽ آسمان ڏانهن اڏامڻ لڳو.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਰਾਮ ਵਤਾਰ ਕਥਾ ਸੀਤਾ ਹਰਨ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤਮ ॥
eit sree bachitr naattak raam vataar kathaa seetaa haran dhiaae samaapatam |

باب جي پڄاڻيءَ جو عنوان آهي ”بچتر ناٽڪ“ ۾ راماوتار ۾ سيتا جو اغوا.

ਅਥ ਸੀਤਾ ਖੋਜਬੋ ਕਥਨੰ ॥
ath seetaa khojabo kathanan |

هاڻي سيتا جي ڳولا بابت وضاحت شروع ڪريو:

ਤੋਟਕ ਛੰਦ ॥
tottak chhand |

ٽوٽڪا اسٽينزا

ਰਘੁਨਾਥ ਹਰੀ ਸੀਅ ਹੇਰ ਮਨੰ ॥
raghunaath haree seea her manan |

سري رام (جڏهن) پنهنجي ذهن ۾ ڏٺو ته سيتا هرڻ بڻجي وئي آهي.

ਗਹਿ ਬਾਨ ਸਿਲਾ ਸਿਤ ਸਜਿ ਧਨੰ ॥
geh baan silaa sit saj dhanan |

جڏهن رام پنهنجي ذهن ۾ سيتا جي اغوا جو تصور ڪيو، تڏهن هن پنهنجي ڪمان ۽ تير کي هٿ ۾ کنيو ۽ هڪ اڇي پٿر تي ويهي رهيو.

ਚਹੂੰ ਓਰ ਸੁਧਾਰ ਨਿਹਾਰ ਫਿਰੇ ॥
chahoon or sudhaar nihaar fire |

۽ سڀني چئن پاسن کان چڱي طرح ڏٺو.

ਛਿਤ ਊਪਰ ਸ੍ਰੀ ਰਘੁਰਾਜ ਗਿਰੇ ॥੩੫੬॥
chhit aoopar sree raghuraaj gire |356|

هن هڪ دفعو وري چئني طرفن کي ڏٺو، پر نيٺ هو مايوس ٿي زمين تي ڪري پيو.

ਲਘੁ ਬੀਰ ਉਠਾਇ ਸੁ ਅੰਕ ਭਰੇ ॥
lagh beer utthaae su ank bhare |

ننڍي ڀاءُ (لڇمن) کيس ڀاڪر ۾ وڌو

ਮੁਖ ਪੋਛ ਤਬੈ ਬਚਨਾ ਉਚਰੇ ॥
mukh pochh tabai bachanaa uchare |

هن جي ننڍي ڀاءُ هن کي جهلي کيس اٿاريو ۽ منهن صاف ڪندي چيو:

ਕਸ ਅਧੀਰ ਪਰੇ ਪ੍ਰਭ ਧੀਰ ਧਰੋ ॥
kas adheer pare prabh dheer dharo |

تون بي صبر ڇو آهين، صبر ڪر،

ਸੀਅ ਜਾਇ ਕਹਾ ਤਿਹ ਸੋਧ ਕਰੋ ॥੩੫੭॥
seea jaae kahaa tih sodh karo |357|

�اي منهنجا رب! بي صبري نه ڪر، صبر ڪر. ان حقيقت تي غور ڪريو ته سيتا ڪيڏانهن وئي آهي.؟

ਉਠ ਠਾਢਿ ਭਏ ਫਿਰਿ ਭੂਮ ਗਿਰੇ ॥
autth tthaadt bhe fir bhoom gire |

(رام جي) اٿي بيٺو پر پوءِ زمين تي ڪري پيو (۽ ناپاڪ ٿي ويو).

ਪਹਰੇਕਕ ਲਉ ਫਿਰ ਪ੍ਰਾਨ ਫਿਰੇ ॥
paharekak lau fir praan fire |

رام اُٿيو پر وري اونڌو ٿي ويو ۽ ٿوري دير کان پوءِ وري هوش ۾ آيو.

ਤਨ ਚੇਤ ਸੁਚੇਤ ਉਠੇ ਹਰਿ ਯੌਂ ॥
tan chet suchet utthe har yauan |

سورت جي جسم ۾ اچڻ سان، رام اهڙي طرح جاڳيو

ਰਣ ਮੰਡਲ ਮਧਿ ਗਿਰਯੋ ਭਟ ਜਯੋਂ ॥੩੫੮॥
ran manddal madh girayo bhatt jayon |358|

هو ڌرتيءَ تان ائين اُٿيو، جيئن جنگ جي ميدان ۾ ويڙهاڪ آهستي آهستي هوش ۾ اچي.

ਛਹੂੰ ਓਰ ਪੁਕਾਰ ਬਕਾਰ ਥਕੇ ॥
chhahoon or pukaar bakaar thake |

چوٿون پاسو زور زور سان شور ڪرڻ تي ٿڪجي پيو.

ਲਘੁ ਭ੍ਰਾਤ ਬਹੁ ਭਾਤਿ ਝਥੇ ॥
lagh bhraat bahu bhaat jhathe |

هو چئني پاسن کان گوڙ ڪندي ٿڪجي پيو ۽ پنهنجي ننڍي ڀاءُ سان گڏ وڏي اذيت ۾ به مبتلا ٿي ويو.

ਉਠ ਕੈ ਪੁਨ ਪ੍ਰਾਤ ਇਸਨਾਨ ਗਏ ॥
autth kai pun praat isanaan ge |

(رات گذرڻ کان پوءِ) پوءِ رام صبح جو اٿيو ۽ غسل ڪرڻ ويو.

ਜਲ ਜੰਤ ਸਭੈ ਜਰਿ ਛਾਰਿ ਭਏ ॥੩੫੯॥
jal jant sabhai jar chhaar bhe |359|

صبح جو سوير غسل ڪرڻ لاءِ ويو ته ان جي تپش جي اثر سان پاڻيءَ ۾ موجود سڀئي جاندار سڙي رک ٿي ويا.

ਬਿਰਹੀ ਜਿਹ ਓਰ ਸੁ ਦਿਸਟ ਧਰੈ ॥
birahee jih or su disatt dharai |

وييوگي (رام) ڏانهن ڏسندو هو،

ਫਲ ਫੂਲ ਪਲਾਸ ਅਕਾਸ ਜਰੈ ॥
fal fool palaas akaas jarai |

جنهن طرف رام پنهنجي محبوبه کان جدا ٿيڻ جي حالت ۾ ڏٺو، جنهن طرف اسان سڀني گلن ۽ ميوان سان گڏوگڏ پالاس جا وڻ ۽ آسمان سندس نظر جي تپش سان سڙي ويا.

ਕਰ ਸੌ ਧਰ ਜਉਨ ਛੁਅੰਤ ਭਈ ॥
kar sau dhar jaun chhuant bhee |

جنهن زمين کي سندن هٿ لڳندو هو،

ਕਚ ਬਾਸਨ ਜਯੋਂ ਪਕ ਫੂਟ ਗਈ ॥੩੬੦॥
kach baasan jayon pak foott gee |360|

هو جڏهن به پنهنجي هٿن سان ڌرتيءَ کي ڇهندو هو، ته سندس هٿ سان زمين ٽٽندي هئي.

ਜਿਹ ਭੂਮ ਥਲੀ ਪਰ ਰਾਮ ਫਿਰੇ ॥
jih bhoom thalee par raam fire |

جنهن زمين تي رام گهميو هو،

ਦਵ ਜਯੋਂ ਜਲ ਪਾਤ ਪਲਾਸ ਗਿਰੇ ॥
dav jayon jal paat palaas gire |

جنهن زمين تي رام آرام ڪيو، پلاس جا وڻ (اُن زمين تي) سڙي سڙي سڙي سڙي سڙي سڙي ويا.

ਟੁਟ ਆਸੂ ਆਰਣ ਨੈਨ ਝਰੀ ॥
ttutt aasoo aaran nain jharee |

(رام جي) لال اکين مان ڳوڙها وهي رهيا آهن

ਮਨੋ ਤਾਤ ਤਵਾ ਪਰ ਬੂੰਦ ਪਰੀ ॥੩੬੧॥
mano taat tavaa par boond paree |361|

هن جي ڳوڙهن جو مسلسل وهڪرو اهڙيءَ ريت زمين تي ڪري پيو، جيئن پاڻيءَ جا ڦڙا ٿلهي تختي تي ڪري پيا.

ਤਨ ਰਾਘਵ ਭੇਟ ਸਮੀਰ ਜਰੀ ॥
tan raaghav bhett sameer jaree |

رام جي جسم کي ڇهڻ سان، واءُ سڙي ويو

ਤਜ ਧੀਰ ਸਰੋਵਰ ਸਾਝ ਦੁਰੀ ॥
taj dheer sarovar saajh duree |

ٿڌو دماغ به سڙي ويو جڏهن هن جي جسم کي ڇهيو ۽ پنهنجي ٿڌ تي ضابطو رکي ۽ صبر کي ڇڏي پاڻيءَ جي تلاءَ ۾ ملي ويو.

ਨਹਿ ਤਤ੍ਰ ਥਲੀ ਸਤ ਪਤ੍ਰ ਰਹੇ ॥
neh tatr thalee sat patr rahe |

(ڍنڍ ۾) ڪنول کي ان جاءِ تي نه رهڻ ڏيو،

ਜਲ ਜੰਤ ਪਰਤ੍ਰਿਨ ਪਤ੍ਰ ਦਹੇ ॥੩੬੨॥
jal jant paratrin patr dahe |362|

اُتي به ڪنول جا پن بچي نه سگھيا ۽ پاڻي، گھاس، پنن وغيره جا جاندار سڀ سما ٿي ويا، رام جي جدائيءَ جي حالت ۾ گيتن سان سڙي رک ٿي ويا.

ਇਤ ਢੂੰਢ ਬਨੇ ਰਘੁਨਾਥ ਫਿਰੇ ॥
eit dtoondt bane raghunaath fire |

گھر ۾ (سيتا) ڳولڻ کان پوء، رام (ڇوڪرين ڏانھن) موٽي آيو.

ਉਤ ਰਾਵਨ ਆਨ ਜਟਾਯੁ ਘਿਰੇ ॥
aut raavan aan jattaay ghire |

هن پاسي رام سيتا جي ڳولا ۾ جنگل ۾ گهمي رهيا هئا، ته ٻئي طرف راڻا جٽايو کي گهيري رهيا هئا.

ਰਣ ਛੋਰ ਹਠੀ ਪਗ ਦੁਐ ਨ ਭਜਯੋ ॥
ran chhor hatthee pag duaai na bhajayo |

هاٿيءَ (جٽايو) رڻ کي ڇڏي ٻه فوٽ به پوئتي نه هٽيو.

ਉਡ ਪਛ ਗਏ ਪੈ ਨ ਪਛ ਤਜਯੋ ॥੩੬੩॥
audd pachh ge pai na pachh tajayo |363|

363 پرن جي ڪٽڻ جي باوجود به مسلسل جٽايو پنهنجي سخت جنگ ۾ نه هارايو.

ਗੀਤਾ ਮਾਲਤੀ ਛੰਦ ॥
geetaa maalatee chhand |

گيتا مالٽي اسٽينزا

ਪਛਰਾਜ ਰਾਵਨ ਮਾਰਿ ਕੈ ਰਘੁਰਾਜ ਸੀਤਹਿ ਲੈ ਗਯੋ ॥
pachharaaj raavan maar kai raghuraaj seeteh lai gayo |

راڻا جتايو کي مارڻ بعد سيتا کي کڻي ويو.

ਨਭਿ ਓਰ ਖੋਰ ਨਿਹਾਰ ਕੈ ਸੁ ਜਟਾਉ ਸੀਅ ਸੰਦੇਸ ਦਯੋ ॥
nabh or khor nihaar kai su jattaau seea sandes dayo |

اهو پيغام جتايو طرفان ٻڌايو ويو، جڏهن رام آسمان ڏانهن ڏٺو.

ਤਬ ਜਾਨ ਰਾਮ ਗਏ ਬਲੀ ਸੀਅ ਸਤ ਰਾਵਨ ਹੀ ਹਰੀ ॥
tab jaan raam ge balee seea sat raavan hee haree |

جتوئي رام سان ملڻ تي پڪ ٿي ته راون سيتا کي اغوا ڪيو هو.