شري دسم گرنتھ

صفحو - 464


ਯੌ ਬਰਖੈ ਸਰ ਜਾਲ ਮਨੋ ਪਰਲੇ ਘਨ ਆਏ ॥੧੬੬੪॥
yau barakhai sar jaal mano parale ghan aae |1664|

ٻارهن سورن پنهنجا ڪمان ڪڍيا ۽ پنهنجن تيرن کي قيامت جي بادلن وانگر ڇڏي ڏنو. 1664.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਬਾਨਨ ਸੋ ਬਾਨਨ ਕਟੇ ਕੋਪ ਤਚੇ ਜੁਗ ਨੈਨ ॥
baanan so baanan katte kop tache jug nain |

تير سان تيرن کي ڪٽي ڇڏيو آهي ۽ ٻئي اکيون ڪاوڙ سان مٿي ٿي ويون آهن.

ਸ੍ਰੀ ਹਰਿ ਸੋ ਖੜਗੇਸ ਤਬ ਰਿਸ ਕਰਿ ਬੋਲਿਯੋ ਬੈਨ ॥੧੬੬੫॥
sree har so kharrages tab ris kar boliyo bain |1665|

بادشاھه تير سان تيرن کي روڪيو ۽ ڪاوڙ مان ڏسندي ڪرشن کي چيو، 1665

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਕਿਉ ਰੇ ਗੁਮਾਨ ਕਰੈ ਘਨ ਸ੍ਯਾਮ ਅਬੈ ਰਨ ਤੇ ਪੁਨਿ ਤੋਹਿ ਭਜੈਹੋ ॥
kiau re gumaan karai ghan sayaam abai ran te pun tohi bhajaiho |

”اي ڪرشن! تون غيرتمند ڇو آهين؟ مان توکي جنگ جي ميدان مان ڀڄائي ڇڏيندس بس جوءِ

ਕਾਹੇ ਕੌ ਆਨਿ ਅਰਿਯੋ ਸੁਨ ਰੇ ਸਿਰ ਕੇਸਨਿ ਤੇ ਬਹੁਰੋ ਗਹਿ ਲੈਹੋ ॥
kaahe kau aan ariyo sun re sir kesan te bahuro geh laiho |

تون منهنجي مخالفت ڇو ڪري رهيو آهين؟ مان توکي وري تنهنجي وارن کان پڪڙيندس

ਐ ਰੇ ਅਹੀਰ ਅਧੀਰ ਡਰੇ ਨਹਿ ਤੋ ਕਹਿ ਜੀਵਤ ਜਾਨ ਨ ਦੈਹੋ ॥
aai re aheer adheer ddare neh to keh jeevat jaan na daiho |

”اي گجر! ڇا توهان کي ڊپ نه ٿو لڳي؟ مان توکي جيئرو وڃڻ نه ڏيندس ۽

ਇੰਦ੍ਰ ਬਿਰੰਚ ਕੁਬੇਰ ਜਲਾਧਿਪ ਕੋ ਸਸਿ ਕੋ ਸਿਵ ਕੋ ਹਤ ਕੈ ਹੋ ॥੧੬੬੬॥
eindr biranch kuber jalaadhip ko sas ko siv ko hat kai ho |1666|

اندرا، برهما، ڪبير، ورون، چندر، شيو وغيره سميت سڀني کي مارڻ“ 1666.

ਤਉ ਹੀ ਲਉ ਬੀਰ ਮਹੋਤ ਕਟ ਸਿੰਘ ਹੁਤੋ ਰਨ ਮੈ ਮਨਿ ਕੋਪ ਭਰਿਓ ॥
tau hee lau beer mahot katt singh huto ran mai man kop bhario |

ان وقت زبردست جنگجو ڪتا سنگهه جي ذهن ۾ ڪاوڙ اچي وئي ۽

ਕਰ ਮੈ ਕਰਵਾਰਿ ਲੈ ਧਾਇ ਚਲਿਓ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਨਹੀ ਨੈਕੁ ਡਰਿਓ ॥
kar mai karavaar lai dhaae chalio kab sayaam kahai nahee naik ddario |

بي خوفيءَ سان پنهنجي تلوار هٿ ۾ کڻي، بادشاهه تي ڪري پيو، ٻنهي ۾ خوفناڪ جنگ لڳي،

ਅਸਿ ਜੁਧ ਦੁਹੂੰ ਨ੍ਰਿਪ ਕੀਨ ਬਡੋ ਨ ਕੋਊ ਰਨ ਤੇ ਪਗ ਏਕ ਟਰਿਓ ॥
as judh duhoon nrip keen baddo na koaoo ran te pag ek ttario |

انهن مان ڪو به هڪ قدم به پوئتي نه هٽيو

ਖੜਗੇਸ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਕੀ ਤਾਨਿ ਦਈ ਬਿਨੁ ਪ੍ਰਾਨ ਕਰਿਓ ਗਿਰ ਭੂਮਿ ਪਰਿਓ ॥੧੬੬੭॥
kharrages kripaan kee taan dee bin praan kario gir bhoom pario |1667|

نيٺ خارگ سنگهه پنهنجي تلوار سان هڪ ڌڪ هنيو ۽ کيس بي جان ڪري زمين تي ڪري پيو. 1667.

ਦੇਖਿ ਦਸਾ ਤਿਹ ਸਿੰਘ ਬਚਿਤ੍ਰ ਸੁ ਠਾਢੋ ਹੁਤੋ ਰਿਸ ਕੈ ਵਹ ਧਾਯੋ ॥
dekh dasaa tih singh bachitr su tthaadto huto ris kai vah dhaayo |

سندس اها حالت ڏسي ڀرسان بيٺو بچيترا سنگهه ناراض ٿي مٿس حملو ڪيو.

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਧਨੁ ਬਾਨਨ ਲੈ ਤਿਹ ਭੂਪਤਿ ਸਿਉ ਅਤਿ ਜੁਧ ਮਚਾਯੋ ॥
sayaam bhanai dhan baanan lai tih bhoopat siau at judh machaayo |

هن کي اها حالت ڏسي، ويچاري سنگهه، جيڪو اتي بيٺو هو، اڳتي آيو ۽ پنهنجي ڪمان ۽ تيرن سان بادشاهه سان خوفناڪ جنگ ڪئي.

ਸ੍ਰੀ ਖੜਗੇਸ ਬਲੀ ਧਨ ਤਾਨਿ ਮਹਾ ਬਰ ਬਾਨ ਪ੍ਰਕੋਪ ਚਲਾਯੋ ॥
sree kharrages balee dhan taan mahaa bar baan prakop chalaayo |

زبردست خرگ سنگهه، پنهنجي ڪمان کي ڇڪيندي ۽ ڏاڍي ناراض ٿي، هڪ طاقتور تير مارايو.

ਲਾਗਿ ਗਯੋ ਤਿਹ ਕੇ ਉਰ ਮੈ ਸਰ ਘੂਮਿ ਗਿਰਿਓ ਧਰਿ ਇਉ ਅਰਿ ਘਾਯੋ ॥੧੬੬੮॥
laag gayo tih ke ur mai sar ghoom girio dhar iau ar ghaayo |1668|

زبردست جنگجو خرگ سنگهه، ڪاوڙ ۾ پنهنجي ڪمان کي ڇڪيو ۽ پنهنجو تير اهڙيءَ ريت ڪڍيو جو هن جي دل تي پيو ۽ سندس مٿو ڦاٽي پيو ۽ هيٺ ڪري پيو.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

چوپي

ਤਬ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਆਪ ਹੀ ਧਾਯੋ ॥
tab ajeet singh aap hee dhaayo |

پوءِ اجيت سنگهه پاڻ تي حملو ڪيو

ਧਨੁਖ ਬਾਨ ਲੈ ਰਨ ਮਧਿ ਆਯੋ ॥
dhanukh baan lai ran madh aayo |

پوءِ اجيت سنگهه پاڻ پنهنجو ڪمان ۽ تير کڻي جنگ جي ميدان ۾ پهتو

ਭੂਪਤਿ ਕੋ ਤਿਨ ਬਚਨ ਸੁਨਾਯੋ ॥
bhoopat ko tin bachan sunaayo |

هن اهي ڳالهيون بادشاهه کي ٻڌايون

ਤੋ ਬਧ ਹਿਤ ਸਿਵ ਮੁਹਿ ਉਪਜਾਯੋ ॥੧੬੬੯॥
to badh hit siv muhi upajaayo |1669|

هن بادشاهه کي چيو ته، ”شيو مون کي رڳو توکي مارڻ لاءِ پيدا ڪيو آهي“.

ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਯੌ ਬਚਨ ਉਚਾਰਿਓ ॥
ajeet singh yau bachan uchaario |

اجيت سنگهه اهڙيون ڳالهيون ڪيون

ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਰਨ ਮਾਹਿ ਹਕਾਰਿਓ ॥
kharrag singh ran maeh hakaario |

اجيت سنگهه اهڙيءَ طرح چيو، ”خرگ سنگهه کي وڙهڻ لاءِ چيلنج ڪيو

ਨ੍ਰਿਪ ਏ ਬੈਨ ਸੁਨਤ ਨਹੀ ਡਰਿਓ ॥
nrip e bain sunat nahee ddario |

راجا (خرگ سنگهه) اهي ڳالهيون ٻڌي نه ڊڄي،

ਮਹਾਬੀਰ ਪਗੁ ਆਗੈ ਧਰਿਓ ॥੧੬੭੦॥
mahaabeer pag aagai dhario |1670|

اھو ٻڌي بادشاھه نه ڊڄي، ۽ اھو زورآور آيو.

ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਰਛਾ ਹਿਤ ਧਾਏ ॥
ajeet singh rachhaa hit dhaae |

(اهي) اجيت سنگهه جي حفاظت لاءِ ڊوڙيا آهن.

ਗ੍ਯਾਰਹ ਰੁਦ੍ਰ ਭਾਨ ਸਭ ਆਏ ॥
gayaarah rudr bhaan sabh aae |

اجيت سنگهه جي حفاظت لاءِ يارنهن رودر ۽ سوريا اتي پهچي ويا

ਇੰਦ੍ਰ ਕ੍ਰਿਸਨ ਜਮ ਬਸੁ ਰਿਸ ਭਰੇ ॥
eindr krisan jam bas ris bhare |

اندرا، ڪرشن، ياما ۽ اٺن بَسُ،

ਬਰੁਨ ਕੁਬੇਰ ਘੇਰਿ ਸਭ ਖਰੇ ॥੧੬੭੧॥
barun kuber gher sabh khare |1671|

اندرا، ڪرشن، يما، ورون، ڪبير وغيره سڀ سندس چوڌاري گهيريل هئا.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਸਿੰਘ ਅਜੀਤ ਜਬੈ ਖੜਗੇਸ ਸੋ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਅਤਿ ਜੁਧੁ ਮਚਾਯੋ ॥
singh ajeet jabai kharrages so sayaam kahai at judh machaayo |

(شاعر) شيام چوي ٿو ته، جڏهن اجيت سنگهه، خرگ سنگهه سان خوفناڪ جنگ وڙهي.

ਸੰਗਿ ਸਿਵਾਦਿਕ ਸੂਰਜਿ ਤੇ ਅਰਿ ਮਾਰਨ ਕੋ ਤਿਹ ਹਾਥ ਉਚਾਯੋ ॥
sang sivaadik sooraj te ar maaran ko tih haath uchaayo |

جڏهن اجيت سنگهه، خرگ سنگهه سان خوفناڪ جنگ ڪئي، تڏهن سندس ساڻ آيل سڀني طاقتور ويڙهاڪن جهڙوڪ شيو وغيره، دشمن کي مارڻ لاءِ پنهنجا هٿيار هٿ ڪيا.

ਬਾਨ ਚਲੇ ਅਤਿ ਹੀ ਰਨ ਮੈ ਨ੍ਰਿਪ ਕਾਟਿ ਸਬੈ ਮਨਿ ਰੋਸਿ ਤਚਾਯੋ ॥
baan chale at hee ran mai nrip kaatt sabai man ros tachaayo |

جنگ جي ميدان ۾ تيرن جي بارش ڪئي وئي، پر بادشاهه، ڪاوڙ ۾، سڀني تيرن کي روڪي ڇڏيو.

ਲੈ ਧਨੁ ਬਾਨ ਮਹਾ ਬਲਵਾਨ ਹਨ੍ਯੋ ਭਟ ਕੋ ਕਿਨਹੂੰ ਨ ਬਚਾਯੋ ॥੧੬੭੨॥
lai dhan baan mahaa balavaan hanayo bhatt ko kinahoon na bachaayo |1672|

انهيءَ زبردست ويڙهاڪ پنهنجي ڪمان ۽ تير کڻي ڪنهن کي به نه ڇڏيو ۽ سڀني ويڙهاڪن کي ماري ڇڏيو.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

چوپي

ਜਬ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਮਾਰਿ ਗਿਰਾਯੋ ॥
jab ajeet singh maar giraayo |

جڏهن اجيت سنگهه کي قتل ڪيو ويو.

ਸੁ ਭਟਨ ਮਨ ਭਟਕਿਓ ਡਰ ਪਾਯੋ ॥
su bhattan man bhattakio ddar paayo |

(پوءِ) سڀيئي ويڙهاڪ ۽ (سڀئي) ڊڄي ويا.

ਬਹੁਰੋ ਭੂਪਤਿ ਖੜਗ ਸੰਭਾਰਿਓ ॥
bahuro bhoopat kharrag sanbhaario |

پوءِ بادشاهه تخت تي ويٺو.

ਚਕ੍ਰਤ ਤੇ ਸਬਹੂੰ ਬਲੁ ਹਾਰਿਓ ॥੧੬੭੩॥
chakrat te sabahoon bal haario |1673|

جڏهن اجيت سنگهه ويڙهاڪن کي ماري وڌو، تڏهن ٻين ويڙهاڪن جي ذهنن ۾ خوف طاري ٿي ويو، بادشاهه وري پنهنجي تلوار ڪڍي، سڀ ماڻهو هن جي جنگ ۾ حيران ٿي ويا ۽ پنهنجي همت وڃائي ويٺا.

ਤਬ ਹਰਿ ਹਰਿ ਬਿਧਿ ਮੰਤ੍ਰ ਬਿਚਾਰਿਓ ॥
tab har har bidh mantr bichaario |

پوءِ وشنو، شيو ۽ برهما صلاح ڪئي

ਮਰੈ ਨ ਜਰੈ ਅਗਨ ਤੇ ਜਾਰਿਓ ॥
marai na jarai agan te jaario |

اهو (اُهو) نه مرندو آهي ۽ نه باهه ۾ سڙي ويندو آهي.

ਤਾ ਤੇ ਜਤਨ ਕਛੂ ਅਬ ਕੀਜੈ ॥
taa te jatan kachhoo ab keejai |

تنهنڪري ٻي ڪوشش ڪرڻ گهرجي،

ਯਾ ਤੇ ਮਾਰਿ ਭੂਪ ਇਹ ਲੀਜੈ ॥੧੬੭੪॥
yaa te maar bhoop ih leejai |1674|

پوءِ ڪرشن ۽ برهما پاڻ ۾ صلاح ڪئي ۽ چيو ته، ”هي راجا به ٻرندڙ باهه ۾ نه ماريندو، تنهنڪري ڪوشش ڪري هن کي قتل ڪيو وڃي.

ਬ੍ਰਹਮੇ ਕਹਿਓ ਸੁ ਇਹ ਬਿਧਿ ਕੀਜੈ ॥
brahame kahio su ih bidh keejai |

برهما چيو هي طريقو ڪر

ਮੋਹਿਤ ਹ੍ਵੈ ਮਨ ਤਬ ਬਲੁ ਛੀਜੈ ॥
mohit hvai man tab bal chheejai |

جيڪڏهن هن جي ذهن تي قبضو ڪيو ويندو ته پوء (سندس) طاقت کسي ويندي.

ਜਬ ਇਹ ਭੂਪ ਗਿਰਿਓ ਲਖਿ ਲਈਯੈ ॥
jab ih bhoop girio lakh leeyai |

جڏهن اسان ڏسون ٿا ته هن بادشاهه کي گر ٿي ويو،

ਤਬ ਇਹ ਜਮ ਕੋ ਧਾਮ ਪਠਈਯੈ ॥੧੬੭੫॥
tab ih jam ko dhaam pattheeyai |1675|

برهما چيو ته، ”جڏهن هو آسماني ڇوڪرين جي لالچ ۾ اچي پنهنجي طاقت وڃائي ويهندو ۽ اهڙيءَ طرح جڏهن اسان کيس زوال پذير ٿيندي ڏسنداسين، تڏهن کيس يما جي گهر ڏانهن موڪليو ويندو.