شري دسم گرنتھ

صفحو - 725


ਦਸਲਾ ਕਰਭਿਖ ਆਦਿ ਕਹਿ ਅੰਤਿ ਸਬਦ ਅਰਿ ਭਾਖੁ ॥
dasalaa karabhikh aad keh ant sabad ar bhaakh |

ديشلا ۽ ڪربخ (ڌرت راشٽر جا پٽ) وغيره چئو ۽ آخر ۾ لفظ ’آري‘ جو اُچار ڪريو.

ਅਨੁਜ ਤਨੁਜ ਸਤ੍ਰੁ ਉਚਰਿ ਨਾਮ ਬਾਨ ਲਖਿ ਰਾਖੁ ॥੧੫੮॥
anuj tanuj satru uchar naam baan lakh raakh |158|

بنيادي طور تي لفظ دشلا ۽ ڪربخ (ڌرتراشٽر جا پٽ) چوڻ ۽ پوءِ ”اري، انوج، تنوج ۽ ستاري“ چوڻ سان بان جا نالا مشهور آهن.158.

ਪ੍ਰਿਥਮ ਭੀਖਮ ਕੇ ਨਾਮ ਲੈ ਅੰਤਿ ਸਬਦ ਅਰਿ ਦੇਹੁ ॥
pritham bheekham ke naam lai ant sabad ar dehu |

پھريائين بھھم جو نالو وٺي آخر ۾ لفظ ’آري‘ لکو.

ਸੁਤ ਆਦਿ ਅੰਤਅਰਿ ਉਚਰਿ ਨਾਮ ਬਾਨ ਲਖਿ ਲੇਹੁ ॥੧੫੯॥
sut aad antar uchar naam baan lakh lehu |159|

بنيادي طور تي ڀشم جا نالا رکڻ ۽ پوءِ ”اري ۽ شترو“ لفظ شامل ڪرڻ سان بان جا نالا سڃاتا وڃن ٿا.159.

ਤਟਤਿ ਜਾਨਵੀ ਅਗ੍ਰਜਾ ਪ੍ਰਿਥਮੈ ਸਬਦ ਬਖਾਨ ॥
tattat jaanavee agrajaa prithamai sabad bakhaan |

سڀ کان پهريان لفظ ’تت جھانوي‘ ۽ ’اگرجا‘ (درياهه گنگا) پڙهو.

ਤਨੁਜ ਸਤ੍ਰੁ ਸੁਤਅਰਿ ਉਚਰਿ ਨਾਮ ਬਾਨ ਪਹਿਚਾਨ ॥੧੬੦॥
tanuj satru sutar uchar naam baan pahichaan |160|

بنيادي طور تي ”جاهنوي ۽ اگراجا“ چوڻ سان پوءِ ”تنوج، شترو ۽ ستاري“ چوڻ سان بان جا نالا سڃاتا وڃن ٿا.160.

ਗੰਗਾ ਗਿਰਿਜਾ ਪ੍ਰਿਥਮ ਕਹਿ ਪੁਤ੍ਰ ਸਬਦ ਪੁਨਿ ਦੇਹੁ ॥
gangaa girijaa pritham keh putr sabad pun dehu |

پهرين گنگا، گريجا (لفظ) چئو ۽ پوءِ لفظ ’پوترا‘ شامل ڪريو.

ਸਤ੍ਰੁ ਉਚਰਿ ਸੁਤਅਰਿ ਉਚਰਿ ਨਾਮ ਬਾਨ ਲਖਿ ਲੇਹੁ ॥੧੬੧॥
satru uchar sutar uchar naam baan lakh lehu |161|

بنيادي طور تي ”گنگا ۽ گريجا“ چوڻ، پوءِ ”پوترا“ لفظ شامل ڪرڻ ۽ ان کان پوءِ ”شترو ۽ ستاري“ چوڻ سان بان جا نالا ڄاڻايل آهن.161.

ਨਾਕਾਲੇ ਸਰਿਤੇਸਰੀ ਪ੍ਰਿਥਮੈ ਸਬਦ ਉਚਾਰਿ ॥
naakaale saritesaree prithamai sabad uchaar |

پهرين نڪل ۽ سريتساري (گنگا جا نالا) چئو.

ਸੁਤਅਰਿ ਕਹਿ ਸੂਤਰਿ ਉਚਰਿ ਸਭ ਸਰ ਨਾਮ ਉਚਾਰਿ ॥੧੬੨॥
sutar keh sootar uchar sabh sar naam uchaar |162|

بنيادي طور لفظ ”نڪالي ۽ سرتيشوري“ چوڻ ۽ پوءِ ”شت آري ۽ ستاري“ چوڻ سان بان جا سڀئي نالا اُچارجن ٿا.162.

ਭੀਖਮ ਸਾਤਨੁ ਸੁਤ ਉਚਰਿ ਪੁਨਿ ਅਰਿ ਸਬਦ ਬਖਾਨ ॥
bheekham saatan sut uchar pun ar sabad bakhaan |

Bhikham ۽ 'Santanusut' (لفظ) چوڻ کان پوء، لفظ 'آري'.

ਸੂਤ ਉਚਰਿ ਅੰਤ ਅਰਿ ਉਚਰਿ ਨਾਮ ਬਾਨ ਪਹਿਚਾਨ ॥੧੬੩॥
soot uchar ant ar uchar naam baan pahichaan |163|

”ڀشم ۽ شانتانو“ لفظ چوڻ، پوءِ ”اري“ چوڻ ۽ ان کان پوءِ ”سطاري“ چوڻ سان بان جا نالا سڃاتا وڃن ٿا. 163.

ਗਾਗੇਯ ਨਦੀਅਜ ਉਚਰਿ ਸਰਿਤਜ ਸਤ੍ਰੁ ਬਖਾਨ ॥
gaagey nadeeaj uchar saritaj satru bakhaan |

گنگا، ناديا ۽ سريتاجا (ڀشم جا نالا) اُچارو ۽ (پوءِ) لفظ ’سترو‘ جو اضافو ڪريو.

ਸੂਤ ਉਚਰਿ ਅੰਤ ਅਰਿ ਉਚਰਿ ਨਾਮ ਬਾਨ ਪਹਿਚਾਨ ॥੧੬੪॥
soot uchar ant ar uchar naam baan pahichaan |164|

”گنگا ۽ نادياج“ چوڻ، پوءِ ”سريتاج شترو“ چوڻ، پوءِ ”سوت“ ۽ ان کان پوءِ ”انتري“ چوڻ سان بان جا نالا مشهور آهن.164.

ਤਾਲਕੇਤੁ ਸਵਿਤਾਸ ਭਨਿ ਆਦਿ ਅੰਤ ਅਰਿ ਦੇਹੁ ॥
taalaket savitaas bhan aad ant ar dehu |

چئو ٽاڪيتو ۽ ساويتاس (ڀشم جا نالا) ۽ آخر ۾ ’آري‘ شامل ڪريو.

ਸੂਤ ਉਚਰਿ ਰਿਪੁ ਪੁਨਿ ਉਚਰਿ ਨਾਮ ਬਾਨ ਲਖਿ ਲੇਹੁ ॥੧੬੫॥
soot uchar rip pun uchar naam baan lakh lehu |165|

لفظ ”ارِي“ جي پڇاڙيءَ ۾ ”ٽالڪتو ۽ ساويتا“ لفظ شامل ڪرڻ سان ”سوت“ ۽ پوءِ ”ريپو“ لفظ چوڻ سان بان جا سڀئي نالا سڃاتا وڃن ٿا.165.

ਪ੍ਰਿਥਮ ਦ੍ਰੋਣ ਕਹਿ ਸਿਖ੍ਯ ਕਹਿ ਸੂਤਰਿ ਬਹੁਰਿ ਬਖਾਨ ॥
pritham dron keh sikhay keh sootar bahur bakhaan |

پهرين ’درون‘ چئو (پوءِ) ’سکيا‘ چئو. (هن) کان پوءِ ’سوتري‘ لفظ پڙهو.

ਨਾਮ ਬਾਨ ਕੇ ਸਕਲ ਹੀ ਲੀਜੋ ਚਤੁਰ ਪਛਾਨ ॥੧੬੬॥
naam baan ke sakal hee leejo chatur pachhaan |166|

بنيادي طور تي ”درون“ ۽ پوءِ ”ششي“ چوڻ ۽ پوءِ ”سطاري“ لفظ چوڻ سان عقلمند ماڻهو بان جي سڀني نالن کي سڃاڻن ٿا.166.

ਭਾਰਦ੍ਵਾਜ ਦ੍ਰੋਣਜ ਪਿਤਾ ਉਚਰਿ ਸਿਖ੍ਯ ਪਦ ਦੇਹੁ ॥
bhaaradvaaj dronaj pitaa uchar sikhay pad dehu |

بھاردواج ’درون جو پيءُ‘ (دروناچاريا جو نالو) پھريائين (پوءِ) لفظ ’سکيا‘ چوندا آھن.

ਸੂਤਰਿ ਬਹੁਰਿ ਬਖਾਨੀਯੈ ਨਾਮ ਬਾਨ ਲਖਿ ਲੇਹੁ ॥੧੬੭॥
sootar bahur bakhaaneeyai naam baan lakh lehu |167|

”ڀاردواج (درونج جو پيءُ) لفظ چوڻ کان پوءِ ”شيشي ۽ ستاري“ لفظ شامل ڪرڻ سان بان جا نالا معلوم ٿين ٿا.167.

ਸੋਰਠਾ ॥
soratthaa |

سورٿا

ਪ੍ਰਿਥਮ ਜੁਧਿਸਟਰ ਭਾਖਿ ਬੰਧੁ ਸਬਦ ਪੁਨਿ ਭਾਖਯੈ ॥
pritham judhisattar bhaakh bandh sabad pun bhaakhayai |

پھريائين چئو ’جوڌيستار‘ (لفظ)، پوءِ چئو ’بندو‘ (ڀاءُ).

ਜਾਨ ਹ੍ਰਿਦੈ ਮੈ ਰਾਖੁ ਸਕਲ ਨਾਮ ਏ ਬਾਨ ਕੇ ॥੧੬੮॥
jaan hridai mai raakh sakal naam e baan ke |168|

”يُودِشِتر“ چوڻ ۽ پوءِ لفظ ”بندھو“ چوڻ سان بان جا سڀئي نالا سڃاتا وڃن ٿا. 168.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਦੁਉਭਯਾ ਪੰਚਾਲਿ ਪਤਿ ਕਹਿ ਪੁਨਿ ਭ੍ਰਾਤ ਉਚਾਰਿ ॥
duaubhayaa panchaal pat keh pun bhraat uchaar |

دوڀيا ۽ ’پنچالي پتي‘ وري ’ڀارت‘ (لفظ) جو اچار.

ਸੁਤ ਅਰਿ ਕਹਿ ਸਭ ਬਾਨ ਕੇ ਲੀਜੋ ਨਾਮ ਸੁ ਧਾਰਿ ॥੧੬੯॥
sut ar keh sabh baan ke leejo naam su dhaar |169|

”بندھو ۽ پنچالي-پٽي“ لفظ چوڻ ۽ پوءِ ”ڀارت ۽ ستاري“ لفظ شامل ڪرڻ سان، بان جا سڀئي نالا صحيح طرح ڄاڻايل آھن.169.

ਧਰਮਰਾਜ ਧਰਮਜ ਉਚਰਿ ਬੰਧੁ ਸਬਦ ਪੁਨਿ ਦੇਹੁ ॥
dharamaraaj dharamaj uchar bandh sabad pun dehu |

اُچار ڪندي دھرماجا، ڌرمجا (پهريون يُودِسترا جو نالو) پوءِ ’بندو‘ لفظ جو اضافو.

ਸੂਤਰਿ ਬਹੁਰਿ ਬਖਾਨੀਯੈ ਨਾਮ ਬਾਨ ਲਖਿ ਲੇਹੁ ॥੧੭੦॥
sootar bahur bakhaaneeyai naam baan lakh lehu |170|

”ڌرمج ۽ ڌرمراج“ لفظ چوڻ ۽ پوءِ ”بندو“ لفظ شامل ڪرڻ ۽ پوءِ لفظ ”سطاري“ چوڻ سان بان جا نالا مشهور آهن.170.

ਕਾਲਜ ਧਰਮਜ ਸਲਰਿਪੁ ਕਹਿ ਪਦ ਬੰਧੁ ਬਖਾਨ ॥
kaalaj dharamaj salarip keh pad bandh bakhaan |

چون ٿا ڪاليج، ڌرمجا، سالريپو (يوديشٽر جا نالا) (پوءِ) ’بندھو‘ جي لقب سان سڏين ٿا.

ਸੂਤਰਿ ਬਹੁਰਿ ਬਖਾਨੀਯੈ ਸਭ ਸਰ ਨਾਮ ਪਛਾਨ ॥੧੭੧॥
sootar bahur bakhaaneeyai sabh sar naam pachhaan |171|

”ڪالج، ڌرمج ۽ شاليه رپو“ چوڻ کان پوءِ ”بندھو“ لفظ شامل ڪرڻ ۽ ان کان پوءِ ”سطاري“ چوڻ سان سڀ بان جا نالا معلوم ٿين ٿا.

ਬਈਵਸਤ ਪਦ ਪ੍ਰਿਥਮ ਕਹਿ ਪੁਨਿ ਸੁਤ ਸਬਦ ਬਖਾਨਿ ॥
beevasat pad pritham keh pun sut sabad bakhaan |

پھريائين لفظ ’بيوست‘ (سج) پڙھو ۽ پوءِ لفظ ’سُت‘ پڙھو.

ਬੰਧੁ ਉਚਰਿ ਸੂਤਰਿ ਉਚਰਿ ਸਭ ਸਰ ਨਾਮ ਪਛਾਨ ॥੧੭੨॥
bandh uchar sootar uchar sabh sar naam pachhaan |172|

لفظ ”ويواسوت“ کي بنيادي طور چوڻ ۽ پوءِ ”ست، بندھو ۽ سُتاريءَ“ کي سِري ترتيب سان چوڻ سان، بان جا سڀئي نالا سڃاتا وڃن ٿا. 172.

ਪ੍ਰਿਥਮ ਸੂਰਜ ਕੇ ਨਾਮ ਲੈ ਬਹੁਰਿ ਪੁਤ੍ਰ ਪਦ ਭਾਖਿ ॥
pritham sooraj ke naam lai bahur putr pad bhaakh |

پھريائين سوريءَ جو نالو وٺي پوءِ ’پوتر‘ لفظ جو اضافو.

ਅਨੁਜ ਉਚਰਿ ਸੂਤਰਿ ਉਚਰਿ ਨਾਮ ਬਾਨ ਲਖਿ ਰਾਖੁ ॥੧੭੩॥
anuj uchar sootar uchar naam baan lakh raakh |173|

سوريءَ جا نالا بنيادي طور تي چوڻ ۽ پوءِ ”پوتر، انوج ۽ ستاري“ لفظن کي ترتيب وار چوڻ سان، بان جا نالا سڃاتا وڃن ٿا. 173.

ਕਾਲਿੰਦ੍ਰੀ ਕੋ ਪ੍ਰਿਥਮ ਕਹਿ ਪੁਨਿ ਪਦ ਅਨੁਜ ਬਖਾਨ ॥
kaalindree ko pritham keh pun pad anuj bakhaan |

پهرين چئو ’ڪليندري‘ (پدا) پوءِ ’انوج‘ پدا شامل ڪريو.

ਤਨੁਜ ਉਚਰਿ ਅਨੁਜ ਅਗ੍ਰ ਕਹਿ ਸਰ ਕੇ ਨਾਮ ਪਛਾਨ ॥੧੭੪॥
tanuj uchar anuj agr keh sar ke naam pachhaan |174|

لفظ ”ڪلندري“ کي بنيادي طور تي چوڻ ۽ پوءِ لفظ ”انوج، تنوج ۽ انوجاگرا“ چوڻ سان بان جا نالا سڃاتا وڃن ٿا.174.

ਜਮੁਨਾ ਕਾਲਿੰਦ੍ਰੀ ਅਨੁਜ ਕਹਿ ਸੁਤ ਬਹੁਰਿ ਬਖਾਨ ॥
jamunaa kaalindree anuj keh sut bahur bakhaan |

جمنا ۽ ڪلندري (جمنا جا نالا) چئي پوءِ ’انوج‘ ۽ ’سُت‘ (آيتون) پڙهندا.

ਅਨੁਜ ਉਚਰਿ ਸੂਤਰਿ ਉਚਰਿ ਸਰ ਕੇ ਨਾਮ ਪਛਾਨ ॥੧੭੫॥
anuj uchar sootar uchar sar ke naam pachhaan |175|

”سُت، انوج ۽ ستاري“ چوڻ کان پوءِ ”يمونا، ڪليندري ۽ انوج“ لفظ چوڻ سان بان جا نالا معلوم ٿين ٿا.175.

ਪੰਡੁ ਪੁਤ੍ਰ ਕੁਰ ਰਾਜ ਭਨਿ ਬਹੁਰਿ ਅਨੁਜ ਪਦੁ ਦੇਹੁ ॥
pandd putr kur raaj bhan bahur anuj pad dehu |

پهرين چئو ’پانڊو پتر‘ يا ’ڪُر‘ پوءِ چئو ’راج‘ ۽ ’انوج‘.

ਸੁਤ ਉਚਾਰਿ ਅੰਤਿ ਅਰਿ ਉਚਰਿ ਨਾਮ ਬਾਨ ਲਖ ਲੇਹੁ ॥੧੭੬॥
sut uchaar ant ar uchar naam baan lakh lehu |176|

”پانڊو پُتر ۽ ڪُروراج“ لفظ چوڻ کان پوءِ لفظ ”انوج“ جو اضافو ۽ پوءِ وارڊ ”سُت ۽ اَري“ چوڻ سان بان جا نالا ٻڌايا وڃن ٿا.

ਜਊਧਿਸਟਰ ਭੀਮਾਗ੍ਰ ਭਨਿ ਅਰਜੁਨਾਗ੍ਰ ਪੁਨਿ ਭਾਖੁ ॥
jaoodhisattar bheemaagr bhan arajunaagr pun bhaakh |

(پهريون) ’جوڌستر‘ جو نالو ’ڀِمگر‘ پوءِ ’ارجناگر‘ چئو.

ਸੁਤ ਆਦਿ ਅੰਤਿ ਅਰਿ ਉਚਰਿ ਨਾਮ ਬਾਨੁ ਲਖਿ ਰਾਖੁ ॥੧੭੭॥
sut aad ant ar uchar naam baan lakh raakh |177|

”يُدشتر ۽ ڀِماگرا“ لفظ چوڻ کان پوءِ ”ارجناگر“ جو اضافو ڪرڻ ۽ آخر ۾ ”سُت ۽ اَري“ چوڻ سان بان جا نالا ڄاڻايل آهن.177.

ਨੁਕਲ ਬੰਧੁ ਸਹਿਦੇਵ ਅਨੁਜ ਕਹਿ ਪਦ ਬੰਧੁ ਉਚਾਰਿ ॥
nukal bandh sahidev anuj keh pad bandh uchaar |

چئو (پهريون) ’نڪول بندو‘ ۽ ’سهديو انوج‘ ۽ پوءِ چئو ’بندو‘.

ਸੁਤ ਆਦਿ ਅੰਤ ਅਰਿ ਉਚਰਿ ਸਰ ਕੇ ਨਾਮ ਬਿਚਾਰ ॥੧੭੮॥
sut aad ant ar uchar sar ke naam bichaar |178|

”نڪول، سهديو ۽ انوج“ لفظ چوڻ کان پوءِ ”بندھو ۽ سوت-اري“ چوڻ سان بان جا نالا سڃاتا وڃن ٿا.178.

ਜਾਗਸੇਨਿ ਕੋ ਪ੍ਰਿਥਮ ਕਹਿ ਪਤਿ ਪਦ ਬਹੁਰਿ ਉਚਾਰਿ ॥
jaagasen ko pritham keh pat pad bahur uchaar |

پهرين لفظ ’جگسيني‘ (دروپدا جي ڌيءَ، دروپدي) چئو، پوءِ ’پٽي‘ لفظ شامل ڪريو.

ਅਨੁਜ ਆਦਿ ਸੂਤਾਤ ਕਰਿ ਸਭ ਸਰੁ ਨਾਮ ਅਪਾਰ ॥੧੭੯॥
anuj aad sootaat kar sabh sar naam apaar |179|

بنيادي طور تي لفظ ”يگياسن“ (داراپدي) چوڻ ۽ پوءِ ”پتي، انوج ۽ سوتن آري“ چوڻ سان بان جا ڪيترائي نالا مشهور آهن.179.

ਪ੍ਰਿਥਮ ਦ੍ਰੋਪਦੀ ਦ੍ਰੁਪਦਜਾ ਉਚਰਿ ਸੁ ਪਤਿ ਪਦ ਦੇਹੁ ॥
pritham dropadee drupadajaa uchar su pat pad dehu |

پھريون اُچار ’دراوپادي‘ ۽ ’دراوپادجا‘ (پوءِ) لفظ ’پٽي‘ جو اضافو ڪريو.

ਅਨੁਜ ਉਚਰਿ ਸੂਤਰਿ ਉਚਰਿ ਨਾਮ ਬਾਨ ਲਖਿ ਲੇਹੁ ॥੧੮੦॥
anuj uchar sootar uchar naam baan lakh lehu |180|

بنيادي طور لفظ ”دروپدي ۽ دروپدجا“ چوڻ ۽ پوءِ ”سوپتي، انوج ۽ ستاري“ چوڻ سان بان جا نالا مشهور آهن.180.