شري دسم گرنتھ

صفحو - 939


ਰਾਝਨ ਹੀਰ ਪ੍ਰੇਮ ਮੈ ਰਹੈ ਏਕ ਹੀ ਹੋਇ ॥
raajhan heer prem mai rahai ek hee hoe |

رانجها ۽ هير جي محبت هڪجهڙائي جي مترادف ٿي وئي.

ਕਹਿਬੇ ਕੌ ਤਨ ਏਕ ਹੀ ਲਹਿਬੇ ਕੋ ਤਨ ਦੋਇ ॥੨੬॥
kahibe kau tan ek hee lahibe ko tan doe |26|

جيتوڻيڪ اهي ٻه جسم هئا، پر اهي هڪ (روح ۾) هئا (26).

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

چوپائي

ਐਸੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਪ੍ਰਿਯਾ ਕੀ ਭਈ ॥
aaisee preet priyaa kee bhee |

پريا (هير) جي محبت اهڙي ٿي وئي

ਸਿਗਰੀ ਬਿਸਰਿ ਤਾਹਿ ਸੁਧਿ ਗਈ ॥
sigaree bisar taeh sudh gee |

پيار ۾ جڪڙيل، هوءَ پنهنجي پياري جي جذبي ۾ پوري طرح مگن هئي.

ਰਾਝਾ ਜੂ ਕੇ ਰੂਪ ਉਰਝਾਨੀ ॥
raajhaa joo ke roop urajhaanee |

هوءَ رانجهي وانگر پريشان ٿي وئي

ਲੋਕ ਲਾਜ ਤਜਿ ਭਈ ਦਿਵਾਨੀ ॥੨੭॥
lok laaj taj bhee divaanee |27|

رانجها جي بدمعاشيءَ ۾ ڦاسجي، هوءَ عام سماجي آداب کي نظرانداز ڪرڻ لڳي.(27)

ਤਬ ਚੂਚਕ ਇਹ ਭਾਤਿ ਬਿਚਾਰੀ ॥
tab choochak ih bhaat bichaaree |

پوءِ چچڪ ائين سوچيو

ਯਹ ਕੰਨ੍ਯਾ ਨਹਿ ਜਿਯਤ ਹਮਾਰੀ ॥
yah kanayaa neh jiyat hamaaree |

(پوءِ) چوچڪ (پيءُ) سوچيو ته سندس ڌيءَ بچي نه سگهندي.

ਅਬ ਹੀ ਯਹ ਖੇਰਾ ਕੋ ਦੀਜੈ ॥
ab hee yah kheraa ko deejai |

هاڻي اچو ته ان کي رانديگرن کي ڏيو.

ਯਾ ਮੈ ਤਨਿਕ ਢੀਲ ਨਹਿ ਕੀਜੈ ॥੨੮॥
yaa mai tanik dteel neh keejai |28|

هوءَ بغير ڪنهن تاخير جي فوري طور تي کير (سسرال) جي حوالي ڪئي وڃي (28)

ਖੇਰਹਿ ਬੋਲ ਤੁਰਤੁ ਤਿਹ ਦਯੋ ॥
khereh bol turat tih dayo |

هنن فوري طور تي کدڙن کي گهرايو (۽ هير سان شادي ڪئي).

ਰਾਝਾ ਅਤਿਥ ਹੋਇ ਸੰਗ ਗਯੋ ॥
raajhaa atith hoe sang gayo |

فوري طور تي هڪ قاصد موڪليو ويو ۽ رانجها به ان سان گڏ پرديسي جي روپ ۾ آيو.

ਮਾਗਤ ਭੀਖ ਘਾਤ ਜਬ ਪਾਯੋ ॥
maagat bheekh ghaat jab paayo |

جڏهن فقير جو داغ بلند ڪيو ويو

ਲੈ ਤਾ ਕੋ ਸੁਰ ਲੋਕ ਸਿਧਾਯੋ ॥੨੯॥
lai taa ko sur lok sidhaayo |29|

التجا ڪرڻ دوران، جڏهن کيس موقعو مليو، ته هير کي وٺي، موت جي راڄ ڏانهن روانو ٿيو.

ਰਾਝਾ ਹੀਰ ਮਿਲਤ ਜਬ ਭਏ ॥
raajhaa heer milat jab bhe |

جڏهن هير ۽ رانجها مليا

ਚਿਤ ਕੇ ਸਕਲ ਸੋਕ ਮਿਟਿ ਗਏ ॥
chit ke sakal sok mitt ge |

جڏهن رانجها ۽ هير مليا هئا، تڏهن کين خوشي ملي هئي.

ਹਿਯਾ ਕੀ ਅਵਧਿ ਬੀਤਿ ਜਬ ਗਈ ॥
hiyaa kee avadh beet jab gee |

جڏهن هتي جو عرصو پورو ٿيو

ਬਾਟਿ ਦੁਹੂੰ ਸੁਰ ਪੁਰ ਕੀ ਲਈ ॥੩੦॥
baatt duhoon sur pur kee lee |30|

انهن جون سڀ تڪليفون دور ٿي ويون ۽ اهي آسمان ڏانهن روانا ٿيا (30)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

دوهيرا

ਰਾਝਾ ਭਯੋ ਸੁਰੇਸ ਤਹ ਭਈ ਮੈਨਕਾ ਹੀਰ ॥
raajhaa bhayo sures tah bhee mainakaa heer |

رانجها، اندرا ديوي ۽ هير مانيڪا بڻجي ويو.

ਯਾ ਜਗ ਮੈ ਗਾਵਤ ਸਦਾ ਸਭ ਕਬਿ ਕੁਲ ਜਸ ਧੀਰ ॥੩੧॥
yaa jag mai gaavat sadaa sabh kab kul jas dheer |31|

۽ سڀني معزز شاعرن انهن جي ساراهه ۾ گيت ڳايا (31) (1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਅਠਾਨਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੯੮॥੧੮੨੮॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade atthaanavo charitr samaapatam sat subham sat |98|1828|afajoon|

راجا ۽ وزير جي ڳالهه ٻولهه جو 88 هين مثال مبارڪ چترڪاري سان پورو ٿيو. (98) (1828)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

چوپائي

ਪੋਠੋਹਾਰਿ ਨਾਰਿ ਇਕ ਰਹੈ ॥
potthohaar naar ik rahai |

پوٺوهار ۾ هڪ عورت رهندي هئي.

ਰੁਦ੍ਰ ਕਲਾ ਤਾ ਕੋ ਜਗ ਕਹੈ ॥
rudr kalaa taa ko jag kahai |

پٺاڻ ملڪ ۾ هڪ عورت رهندي هئي، جيڪا رودر ڪالا جي نالي سان مشهور هئي.

ਤਿਹ ਗ੍ਰਿਹ ਰੋਜ ਖੁਦਾਈ ਆਵੈ ॥
tih grih roj khudaaee aavai |

ملان (خودائي) روز سندس گهر ايندو هو

ਧਨ ਡਰ ਪਾਇ ਤਾਹਿ ਲੈ ਜਾਵੈ ॥੧॥
dhan ddar paae taeh lai jaavai |1|

روزانو ڪي (مسلمان) پادري وٽس ايندا هئا ۽ کيس ڌمڪيون ڏئي مال کڻي ويندا هئا.(1)

ਇਕ ਦਿਨ ਇਨ ਕਛੁ ਧਨੁ ਨਹਿ ਦਯੋ ॥
eik din in kachh dhan neh dayo |

(هن) کين هڪ ڏينهن به پئسا نه ڏنا.

ਕੋਪ ਖਦਾਇਨ ਕੇ ਮਨ ਭਯੋ ॥
kop khadaaein ke man bhayo |

هڪ دفعي جڏهن هن وٽ پئسا نه هئا ته مولانا پادري ڪاوڙ ۾ اچي ويا.

ਸਭ ਹੀ ਹਾਥ ਕੁਰਾਨ ਉਠਾਏ ॥
sabh hee haath kuraan utthaae |

سڀني هٿن ۾ قرآن پاڪ کنيو

ਮਿਲਿ ਗਿਲਿ ਭਵਨ ਤਵਨ ਕੇ ਆਏ ॥੨॥
mil gil bhavan tavan ke aae |2|

اھي گڏ ٿيا ۽ سندس گھر آيا (2)

ਹਾਨਤ ਕਹਿਯੋ ਨਬੀ ਕੀ ਕਰੀ ॥
haanat kahiyo nabee kee karee |

۽ فرمايائون ته تو نبي ڪريم ﷺ جي بي عزتي ڪئي آهي.

ਯਹ ਸੁਨਿ ਬਚਨ ਨਾਰਿ ਅਤਿ ਡਰੀ ॥
yah sun bachan naar at ddaree |

(چيائون ته) تو حضرت محمد ﷺ جي بي عزتي ڪئي آهي، اهو ٻڌي هوءَ ڊڄي وئي.

ਤਿਨ ਕੋ ਸਦਨ ਬੀਚ ਬੈਠਾਯੋ ॥
tin ko sadan beech baitthaayo |

انھن (ٻارن) کي گھر ويھاريو

ਖਾਨ ਮੁਹਬਤ ਸਾਥ ਜਤਾਯੋ ॥੩॥
khaan muhabat saath jataayo |3|

هن کين دعوت ڏني ۽ کين ويهڻ لاءِ عرض ڪيو ۽ پوءِ موهبت خان (مقام جي حاڪم) ڏانهن پيغام موڪليو.(3)

ਤਾ ਕੇ ਤੁਰਤ ਪਯਾਦੇ ਆਏ ॥
taa ke turat payaade aae |

هن جا پير فوراً آيا

ਇਕ ਗ੍ਰਿਹ ਮੈ ਬੈਠਾਇ ਛਿਪਾਏ ॥
eik grih mai baitthaae chhipaae |

پوءِ ترڪ (مسلمان) جا جاسوس آيا ۽ انهن کي اتي جي هڪ ڪمري ۾ ڳجهي طرح رکيو.

ਖਾਨਾ ਭਲੋ ਤਿਨਾਗੇ ਰਾਖ੍ਯੋ ॥
khaanaa bhalo tinaage raakhayo |

انهن (ٻارن) جي اڳيان کاڌو (تيار) چڱيءَ طرح ڏنو ويو.

ਆਪੁ ਖਦਾਇਨ ਸੋ ਯੋ ਭਾਖ੍ਯੋ ॥੪॥
aap khadaaein so yo bhaakhayo |4|

اهي (حمله ڪندڙ) اڳ ۾ ئي موجود هئا. هوءَ انهن کي لذيذ طعام ڏني هئي. هن جيڪي چيو، سو هن ريت آهي: (4)

ਹਾਨਤ ਮੈ ਨ ਨਬੀ ਕੀ ਕਰੀ ॥
haanat mai na nabee kee karee |

مون نبيءَ جي مذمت نه ڪئي.

ਮੋ ਤੌ ਕਹੋ ਚੂਕ ਕਾ ਪਰੀ ॥
mo tau kaho chook kaa paree |

”مون نبيءَ جي توهين نه ڪئي آهي. مون کان ٻيو ڪٿي غلط ٿي سگهي ٿو؟

ਤਾ ਕੀ ਜੋ ਨਿੰਦਾ ਮੈ ਕਰੋ ॥
taa kee jo nindaa mai karo |

جيڪڏھن مان انھن جي مذمت ڪريان

ਅਪਨੇ ਮਾਰਿ ਕਟਾਰੀ ਮਰੋ ॥੫॥
apane maar kattaaree maro |5|

”جيڪڏهن مون کيس بي عزتي ڪئي ته مان پاڻ کي خنجر سان ماري ڇڏيندس.

ਜੋ ਕਛੁ ਲੈਨੋ ਹੋਇ ਸੁ ਲੀਜੈ ॥
jo kachh laino hoe su leejai |

جيڪو وٺڻو آهي سو وٺ،

ਹਾਨਤ ਕੋ ਮੁਹਿ ਦੋਸੁ ਨ ਦੀਜੈ ॥
haanat ko muhi dos na deejai |

”توهان جيڪو چاهيو سو مون کان کسي وٺو پر مون تي توهين رسالت جو الزام نه لڳايو.

ਬਿਹਸਿ ਖੁਦਾਇਨ ਬਚਨ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥
bihas khudaaein bachan uchaariyo |

ڇوڪرن کلندي چيو

ਧਨ ਲਾਲਚ ਹਮ ਚਰਿਤ ਸੁ ਧਾਰਿਯੋ ॥੬॥
dhan laalach ham charit su dhaariyo |6|

پوءِ خوشيءَ سان چوڻ لڳا ته، ”اسان توکان پئسا لٽڻ لاءِ هي ٺهرايو هو.(۶)