ڪڏهن لاش ٻڌو ته شينهن جو قاتل هو.
سڄي (دشمن) لشڪر ۾ خوف ڇانيل هو.
پاڻ ۾ وڙهڻ لڳا،
۽ انهن مان ڪو به نه بچيو (25)
دوهيرا
(ميڙ ۾) پيءُ پٽ کي به ماريو ۽ پٽ پيءُ کي ماريو.
۽ اهڙيءَ طرح اهي سڀئي هڪ ٻئي کي ڪٽيندا هئا ۽ ڪوبه ويڙهاڪ پوئتي نه رهيو هو (26)
چوپائي
هوءَ کيس ڇڏي جولاهي نگر آئي.
پوءِ ڍور عورت آئي ۽ راجا کي ٻڌايو ته ڇا ٿيو آهي.
بادشاهه کي جڏهن اهو راز معلوم ٿيو
جڏهن راجا کي اهو راز معلوم ٿيو، تڏهن هن پالڪي موڪلي ۽ ان وڍيندڙ کي عزت ڏني. (27) (1)
راجا ۽ وزير جي ڳالهه ٻولهه جو ٽيون ٽيون مثال مبارڪ چترڪاري سان پورو ٿيو. (93) (جي 669)
دوهيرا
چندن جي ملڪ ۾ چندن پور نالي هڪ شهر هو.
اتي هڪ برهمڻ پادري رهندو هو، جنهن جو نالو دين ديال هو.
چوپائي
سڄي ملڪ مان عورتون (ان برهمڻ وٽ) اينديون هيون
مختلف ملڪن مان عورتون اتي آيون ۽ برهمڻ کي سجدو ڪيائين.
هو سڀني سان سٺا لفظ به ڳالهائيندو هو.
اهي سڀئي آسماني گيت پڙهندا هئا جيئن هو انهن کي ڪمپڊ جي علامت وانگر لڳي (2)
دوهيرا
اتي هڪ عورت رهندي هئي، جيڪا ڪمپڊ جي زال جي مجسم هئي.
هن کي ڪمپڊ سمجهي، هن پاڻ کي پنهنجي چوڌاري ويڙهي ڇڏيو (3)
چوپائي
ڪڏهن ڪڏهن اها عورت سندس گهر ايندي هئي
هاڻي عورت يا ته وٽس اچڻ لڳي يا کيس سڏڻ لڳي.
هڪ ڏينهن هو روشنيءَ ۾ آيو،
هڪ دفعي، ڏينهن جو هو آيو ۽ عورت اها چال ڏيکاري.
ساوا
هوءَ پنهنجي ساٿين سان گڏ ويٺي هئي ۽ چوندي هئي ته هن کي دين ديال سان پيار آهي.
جيتوڻيڪ هوءَ اتي ويٺي ڳالهائي رهي هئي، پر هن جو ذهن هن جي پيار جي خيال ۾ هو.
هن سواليه نظرن سان پنهنجي سهڻي (دوستن) ڏانهن اشارو ڪيو،
هوءَ جمائي ٿي ۽ آڱرين جي ڇنڊڇاڻ سان هن کي وڃڻ جو اشارو ڪيو.(5)(1)
راجا ۽ وزير جي ڳالهه ٻولهه جو چوويهه هين مثال خيرات سان پورو ٿيو. (94) (1676)
چوپائي
هڪ جت جي ڌيءُ پيدا ٿي.
هڪ جت، هارين جي ڌيءَ هئي، هوءَ اسان وٽ بهار گهرڻ آئي.
هن پنهنجو نالو بندو رکيو هو.
هوءَ پاڻ کي بندو سڏيندي هئي. هوءَ چورن جي ساٿي هئي (1)
هن مٽيءَ جو هڪ برتن ورتو.
هن هڪ مٽيءَ جو گهيرو ورتو ۽ اُن ۾ سَسَ وجھي ڇڏيو.
(ان ۾) چار لوهي قلعا وجهي
ان ۾ چار ميخون وجهي ان کي (مقام جي پوئين پاسي) دفن ڪيو.
هن اچي بادشاهه کي ٻڌايو
هوءَ آئي ۽ راجا کي ٻڌايائين ته ”ڪنهن نوڪريءَ جو تعويذ ڪيو آهي.
جيڪڏھن توھان چئو، مان آڻيندس ۽ ڏيکاريندس،
'جيڪڏهن تون چاهين ۽ پاڻ کي حڪم ڪر، ۽ مان توهان کي ڏيکاريندس.' (3)
بادشاهه چيو ته آڻي ڏيکار، (هو کڻي آيو) ۽ ڏيکاريائين.
هوءَ راجا کي وٺي آئي ۽ کيس ڏيکاريائين ۽ سڀني ماڻهن کي وڪوڙي وئي.
سڀ سچ چيو
هن ثابت ڪيو ته اهو سچ آهي ۽ ڪو به هن جي چال کي قبول نه ڪري سگهيو (4)
جنهن تي (نوڪري) گپ شپ ڪئي،
جڏهن گستاخيءَ جو رد عمل ظاهر ٿيو ته راجا ان نوڪر کي گهرايو.
هن کي ڏاڍا ڌڪ هنيا ويا،
هن کي ڪٽ سان ماريو ويو، پر هن نه گوڙ ڪيو (5)
تڏهن به جڏهن هوءَ قتل ٿي وئي، تڏهن به هن نه مڃيو (پوءِ) بادشاهه سمجهي ويو
مارڻ جي باوجود به هن اقرار نه ڪيو ۽ راجا سمجهيو ته هوءَ ضد آهي.
جڏهن (رات جو) ڏينهن جون ڳالهيون شروع ٿيون (يعني جڏهن پنهنجي پيشاني تي هٿ رکڻ جي ڳالهه شروع ٿي)
رات جو جڏهن اهي بحث ڪري رهيا هئا ته هوء ڀڄي وئي (6)
بادشاھھ ھڪڙو ماڻھو موڪليو ۽ کيس پڪڙي کيس سڏيائين
راجا هن کي پڪڙڻ لاءِ نگهبان موڪليا ۽ کيس ڪوٺيءَ ۾ بند ڪيو.
هن زهر پيئي کاڌو ۽ کاڌو
هن کيس زهر ڏيڻ لاءِ مجبور ڪيو ۽ کيس موت جي ڪناري ڏانهن موڪليو. (7) (1)
راجا ۽ وزير جي ڳالهه ٻولهه جو پنجونهون مثال مبارڪ چترڪاري سان پورو ٿيو. (95) (1681)
دوهيرا
مارگ جهنڊا شهر ۾ هڪ مهذب عورت رهندي هئي.
بيرم خان سندس مڙس هو، جيڪو هميشه نيڪ ڪمن ۾ مشغول هو.(1)
پٺاڻ عورت جو نالو گوهراڻي راءِ هو.
۽ هوء هئي، ڄڻ ته، برهما جي تخليق، خدا، پاڻ (2)
دشمن وڏي طاقت ۽ طاقت سان حملو ڪيو،
ملڪ تي قبضو ڪرڻ ۽ کيس کڻي ويا (3)