شري دسم گرنتھ

صفحو - 481


ਮਾਰਿ ਹਰਉਲ ਭਜਾਇ ਦਏ ਨ੍ਰਿਪ ਗੋਲ ਕੇ ਮਧਿ ਪਰਿਯੋ ਤਬ ਧਾਯੋ ॥
maar hraul bhajaae de nrip gol ke madh pariyo tab dhaayo |

هو بادشاهن جي ٽولي تي ڪري پيو ۽ پنهنجي هلت سان، سڀني کي ڀڄائي ڇڏيائين

ਏਕ ਕੀਏ ਸੁ ਰਥੀ ਬਿਰਥੀ ਅਰਿ ਏਕਨ ਕੋ ਬਹੁ ਘਾਇਨ ਘਾਯੋ ॥
ek kee su rathee birathee ar ekan ko bahu ghaaein ghaayo |

انهن کي رتوڇاڻ کان سواءِ ئي رتوڇاڻ بنايو آهي ۽ ڪيترائي زخم رسيا آهن.

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਸਬ ਸੂਰਨ ਕੋ ਇਹ ਭਾਤਿ ਹਲੀ ਪੁਰੁਖਤ ਦਿਖਾਯੋ ॥੧੮੩੫॥
sayaam bhanai sab sooran ko ih bhaat halee purukhat dikhaayo |1835|

هن ڪيترن ئي رٿ سوارن کي سندن رٿن کان محروم ڪيو ۽ ڪيترن کي زخمي ڪيو. شاعر شيام چوي ٿو ته اهڙيءَ طرح بلرام پنهنجي بهادري جو مظاهرو ويڙهاڪن کي ڪيو.

ਕ੍ਰੋਧ ਭਰਿਯੋ ਰਨ ਮੈ ਅਤਿ ਕ੍ਰੂਰ ਸੁ ਪਾਨ ਕੇ ਬੀਚ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਲੀਏ ॥
krodh bhariyo ran mai at kraoor su paan ke beech kripaan lee |

(بلرام) ڪاوڙ ۾ ڀرجي، هٿ ۾ ڪرپن جهلي، رن ۾ ڏاڍي خوفناڪ صورت اختيار ڪئي.

ਅਭਿਮਾਨ ਸੋ ਡੋਲਤ ਹੈ ਰਨ ਭੀਤਰ ਆਨ ਕੋ ਆਨਤ ਹੈ ਨ ਹੀਏ ॥
abhimaan so ddolat hai ran bheetar aan ko aanat hai na hee |

بلرام فخر سان ميدان جنگ ۾ ڊوڙي رهيو آهي، مون سان ڀريل ۽ تلوار هٿ ۾ کڻي، هن کي ڪنهن جي پرواهه ناهي.

ਅਤਿ ਹੀ ਰਸ ਰੁਦ੍ਰ ਕੇ ਬੀਚ ਛਕਿਓ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਮਦ ਪਾਨਿ ਪੀਏ ॥
at hee ras rudr ke beech chhakio kab sayaam kahai mad paan pee |

راڳ جي راڳ ۾ ايتري ته تلخي به آهي، جو شيام شاعر چون ٿا، (ڄڻ) شرابي.

ਬਲਭਦ੍ਰ ਸੰਘਾਰਤ ਸਤ੍ਰ ਫਿਰੈ ਜਮ ਕੋ ਸੁ ਭਯਾਨਕ ਰੂਪ ਕੀਏ ॥੧੮੩੬॥
balabhadr sanghaarat satr firai jam ko su bhayaanak roop kee |1836|

هو شراب جي نشي ۾ لت پت ۽ غضب سان ڀريل ڏسڻ ۾ اچي ٿو ۽ دشمنن کي ماري رهيو آهي جيڪو پاڻ کي خوفناڪ يام وانگر ظاهر ڪري ٿو. 1836.

ਸੀਸ ਕਟੇ ਅਰਿ ਬੀਰਨ ਕੇ ਅਤਿ ਹੀ ਮਨ ਭੀਤਰ ਕੋਪ ਭਰੇ ਹੈ ॥
sees katte ar beeran ke at hee man bheetar kop bhare hai |

وڏي غضب ۾، دشمنن جا مٿو ڪٽيا ويا

ਕੇਤਨ ਕੇ ਪਦ ਪਾਨ ਕਟੇ ਅਰਿ ਕੇਤਨ ਕੇ ਤਨ ਘਾਇ ਕਰੇ ਹੈ ॥
ketan ke pad paan katte ar ketan ke tan ghaae kare hai |

ڪيترن جا هٿ ۽ پير ڪٽيا ويا آهن ۽ ڪيترن ئي ويڙهاڪن جي جسم جي ٻين حصن تي زخم آهن

ਜੇ ਬਲਵੰਡ ਕਹਾਵਤ ਹੈ ਨਿਜ ਠਉਰ ਕੋ ਛਾਡਿ ਕੈ ਦਉਰਿ ਪਰੇ ਹੈ ॥
je balavandd kahaavat hai nij tthaur ko chhaadd kai daur pare hai |

جيڪي پاڻ کي مضبوط سڏين ٿا، سي (به) پنھنجي جاءِ تان ڀڄي ويا آھن.

ਤੀਰ ਸਰੀਰਨ ਬੀਚ ਲਗੇ ਭਟ ਮਾਨਹੁ ਸੇਹ ਸਰੂਪ ਧਰੇ ਹੈ ॥੧੮੩੭॥
teer sareeran beech lage bhatt maanahu seh saroop dhare hai |1837|

جيڪي پاڻ کي طاقتور سڏيندا هئا سي پنهنجون جڳهون ڇڏي ڀڄي ويا آهن ۽ تيرن سان لڳل ويڙهاڪن کي ڍڳين وانگر لڳي ٿو.1837.

ਇਤ ਐਸੇ ਹਲਾਯੁਧ ਜੁਧ ਕੀਯੋ ਉਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਭੂਖਨ ਕੋਪੁ ਬਢਾਯੋ ॥
eit aaise halaayudh judh keeyo ut sree brijabhookhan kop badtaayo |

هتي بلراما اهڙي جنگ وڙهي آهي ۽ اتي شري ڪرشن (ذهن ۾) ڪاوڙ وڌي آهي.

ਜੋ ਭਟ ਸਾਮੁਹਿ ਆਇ ਗਯੋ ਸੋਊ ਏਕ ਹੀ ਬਾਨ ਸੋ ਮਾਰਿ ਗਿਰਾਯੋ ॥
jo bhatt saamuhi aae gayo soaoo ek hee baan so maar giraayo |

انهيءَ پاسي بلرام اهڙيءَ ريت جنگ وڙهيو ۽ انهيءَ پاسي ڪرشن ناراض ٿي، هڪ ئي تير سان ڪنهن کي به ڌڪ هنيو، جنهن به ساڻس مقابلو ڪيو.

ਅਉਰ ਜਿਤੇ ਨ੍ਰਿਪ ਸੈਨ ਹੁਤੇ ਸੁ ਨਿਮੇਖ ਬਿਖੈ ਜਮ ਧਾਮਿ ਪਠਾਯੋ ॥
aaur jite nrip sain hute su nimekh bikhai jam dhaam patthaayo |

راجا جو سمورو لشڪر جيڪو اتي موجود هو، ان کي هن هڪ ئي لمحي ۾ يما جي گهر ڏانهن موڪلي ڇڏيو.

ਕਾਹੂੰ ਨ ਧੀਰ ਧਰਿਯੋ ਚਿਤ ਮੈ ਭਜਿ ਗੈ ਜਬ ਸ੍ਯਾਮ ਇਤੋ ਰਨ ਪਾਯੋ ॥੧੮੩੮॥
kaahoon na dheer dhariyo chit mai bhaj gai jab sayaam ito ran paayo |1838|

1838ع ۾ ڪرشن جي اهڙي لڙائي ڏسي، سڀ دشمن پنهنجي برداشت کي ڇڏي ڀڄي ويا.

ਜੇ ਭਟ ਲਾਜ ਭਰੇ ਅਤਿ ਹੀ ਪ੍ਰਭ ਕਾਰਜ ਜਾਨ ਕੇ ਕੋਪ ਬਢਾਏ ॥
je bhatt laaj bhare at hee prabh kaaraj jaan ke kop badtaae |

ويڙهاڪ، جيڪي وڏائيءَ سان ڀريل هئا، سي (پنهنجي) پالڻهار جي ڪم کي ڏسي ناراض ٿي ويا آهن.

ਸੰਕਹਿ ਤ੍ਯਾਗ ਅਸੰਕਤ ਹੁਇ ਸੁ ਬਜਾਇ ਨਿਸਾਨਨ ਕੋ ਸਮੁਹਾਏ ॥
sankeh tayaag asankat hue su bajaae nisaanan ko samuhaae |

اهي جنگي جن کي شرم محسوس ٿي رهي هئي، اهي به هاڻي ڪرشن کي شڪست ڏيڻ جي ارادي سان، ڪاوڙ ۾ اچي پنهنجي هٻڪ کي ڇڏي، جنگي ڍول وڄائي، هن جي سامهون اچي بيٺا.

ਸਾਰੰਗ ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਲੈ ਹਾਥਿ ਸੁ ਖੈਚ ਚਢਾਇ ਕੈ ਬਾਨ ਚਲਾਏ ॥
saarang sree brijanaath lai haath su khaich chadtaae kai baan chalaae |

شري ڪرشن پنهنجي ھٿ ۾ ڪمان سان تير ھلايو آھي.

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਬਲਬੰਡ ਬਡੇ ਸਰ ਏਕ ਹੀ ਏਕ ਸੋ ਮਾਰਿ ਗਿਰਾਏ ॥੧੮੩੯॥
sayaam bhanai balabandd badde sar ek hee ek so maar giraae |1839|

ڪرشن پنهنجي ڪمان کي هٿ ۾ جهلي پنهنجو تير ڇڏائي ڇڏيو ۽ هن هڪ ئي تير سان سئو دشمنن کي ماري ڇڏيو.1839.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

چوپي

ਜਰਾਸੰਧਿ ਕੋ ਦਲੁ ਹਰਿ ਮਾਰਿਯੋ ॥
jaraasandh ko dal har maariyo |

جراسند جي لشڪر ڪرشن هٿان مارجي ويو

ਭੂਪਤਿ ਕੋ ਸਬ ਗਰਬ ਉਤਾਰਿਯੋ ॥
bhoopat ko sab garab utaariyo |

جراسند جي لشڪر کي ڪرشن هٿان ماريو ويو ۽ اهڙي طرح راجا جي غرور کي چيڀاٽي ڇڏيو.

ਅਬਿ ਕਹੈ ਕਉਨ ਉਪਾਵਹਿ ਕਰੋ ॥
ab kahai kaun upaaveh karo |

(بادشاهه دل ۾ سوچڻ لڳو ته) هاڻي ٻڌاءِ ته مان ڇا ڪريان؟

ਰਨ ਮੈ ਆਜ ਜੂਝ ਹੀ ਮਰੋ ॥੧੮੪੦॥
ran mai aaj joojh hee maro |1840|

بادشاهه سوچيو ته پوءِ ڪهڙو قدم کڻڻ گهرجي ۽ ان ڏينهن جنگ ۾ ڪيئن مري وڃي؟

ਇਉ ਚਿਤਿ ਚਿੰਤ ਧਨੁਖ ਕਰਿ ਗਹਿਯੋ ॥
eiau chit chint dhanukh kar gahiyo |

ائين سوچيندي چت کي هٿ ۾ کنيو

ਪ੍ਰਭ ਕੈ ਸੰਗਿ ਜੂਝ ਪੁਨਿ ਚਹਿਯੋ ॥
prabh kai sang joojh pun chahiyo |

ائين سوچيندي هن پنهنجي ڪمان کي هٿ ۾ کنيو ۽ وري ڪرشن سان وڙهڻ جو سوچيو.

ਪਹਰਿਯੋ ਕਵਚ ਸਾਮੁਹੇ ਧਾਯੋ ॥
pahariyo kavach saamuhe dhaayo |

هو هٿيار ڦٽا ڪري اڳيان آيو آهي.

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਮਨਿ ਕੋਪ ਬਢਾਯੋ ॥੧੮੪੧॥
sayaam bhanai man kop badtaayo |1841|

1841ع ۾ ڪرشن جي سامهون هٿ پير هڻي آيو.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਜਰਾਸੰਧਿ ਰਨ ਭੂਮਿ ਮੈ ਬਾਨ ਕਮਾਨ ਚਢਾਇ ॥
jaraasandh ran bhoom mai baan kamaan chadtaae |

جنگ جي ميدان ۾ جراسنڊا ڪمان تي تير رکيو.

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਤਬ ਕ੍ਰਿਸਨ ਸੋ ਬੋਲਿਯੋ ਭਉਹ ਤਨਾਇ ॥੧੮੪੨॥
sayaam bhanai tab krisan so boliyo bhauh tanaae |1842|

پوءِ جراسنڌ پنهنجو ڪمان ۽ تير کڻي ۽ تاج پهري، ڪرشن کي چيو، 1842.

ਨ੍ਰਿਪ ਜਰਾਸੰਧਿ ਬਾਚ ਕਾਨ੍ਰਹ ਸੋ ॥
nrip jaraasandh baach kaanrah so |

ڪرشن کي خطاب ڪندي جراسند جي تقرير:

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਜੋ ਬਲ ਹੈ ਤੁਮ ਮੈ ਨੰਦ ਨੰਦਨ ਸੋ ਅਬ ਪਉਰਖ ਮੋਹਿ ਦਿਖਈਯੈ ॥
jo bal hai tum mai nand nandan so ab paurakh mohi dikheeyai |

”اي ڪرشن! جيڪڏهن توهان وٽ ڪا طاقت ۽ طاقت آهي ته پوءِ مون کي ڏيکار

ਠਾਢੋ ਕਹਾ ਮੁਹਿ ਓਰ ਨਿਹਾਰਤ ਮਾਰਤ ਹੋ ਸਰ ਭਾਜਿ ਨ ਜਈਯੈ ॥
tthaadto kahaa muhi or nihaarat maarat ho sar bhaaj na jeeyai |

اتي بيٺو، مون ڏانهن ڇا ٿو ڏسين؟ مان تو کي پنهنجي تير سان مارڻ وارو آهيان، ڪٿي به نه ڀڄ

ਕੈ ਅਬ ਡਾਰਿ ਹਥਿਆਰ ਗਵਾਰ ਸੰਭਾਰ ਕੈ ਮੋ ਸੰਗਿ ਜੂਝ ਮਚਈਯੈ ॥
kai ab ddaar hathiaar gavaar sanbhaar kai mo sang joojh macheeyai |

”اي بيوقوف يادو! پاڻ کي تسليم ڪيو، ٻي صورت ۾ مون سان وڏي احتياط سان وڙهندا

ਕਾਹੇ ਕਉ ਪ੍ਰਾਨ ਤਜੈ ਰਨ ਮੈ ਬਨ ਮੈ ਸੁਖ ਸੋ ਬਛ ਗਾਇ ਚਰਈਯੈ ॥੧੮੪੩॥
kaahe kau praan tajai ran mai ban mai sukh so bachh gaae chareeyai |1843|

جنگ ۾ پنهنجي زندگي ڇو ختم ڪرڻ چاهين ٿا؟ وڃو ۽ پنھنجن ڍورن ۽ ڍورن کي آرام سان جنگل ۾ چرايو.“ 1843.

ਬ੍ਰਿਜਰਾਜ ਮਨੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਉਹ ਭੂਪ ਕੇ ਬੈਨ ਸੁਨੇ ਜਬ ਐਸੇ ॥
brijaraaj manai kab sayaam bhanai uh bhoop ke bain sune jab aaise |

شاعر شيام شري ڪرشن جي ذهن جي حالت بيان ڪري ٿو جڏهن هن بادشاهه کان اهڙيون ڳالهيون ٻڌيون.

ਸ੍ਰੀ ਹਰਿ ਕੇ ਉਰ ਮੈ ਰਿਸ ਯੌ ਪ੍ਰਗਟੀ ਪਰਸੇ ਘ੍ਰਿਤ ਪਾਵਕ ਤੈਸੇ ॥
sree har ke ur mai ris yau pragattee parase ghrit paavak taise |

جڏهن ڪرشن بادشاهه جا اهي لفظ ٻڌا، تڏهن هن جي ذهن ۾ غضب ائين ڀڙڪي پيو، جيئن اُن ۾ گيهه وجهڻ سان باهه ٻرندي هجي.

ਜਿਉ ਮ੍ਰਿਗਰਾਜ ਸ੍ਰਿਗਾਵਲ ਕੀ ਕੂਕ ਸੁਨੇ ਬਨਿ ਹੂਕ ਉਠੇ ਮਨ ਵੈਸੇ ॥
jiau mrigaraaj srigaaval kee kook sune ban hook utthe man vaise |

جيئن گيدڙ جي رڙ ٻڌي پنجري ۾ شينهن گوڙ ڪري ٿو، تيئن شري ڪرشن جي دماغ جي حالت به اهڙي آهي.

ਯੌ ਅਟਕੀ ਅਰਿ ਕੀ ਬਤੀਯਾ ਖਟਕੈ ਪਗ ਮੈ ਅਟਿ ਕੰਟਕ ਜੈਸੇ ॥੧੮੪੪॥
yau attakee ar kee bateeyaa khattakai pag mai att kanttak jaise |1844|

1844. ”جيئن شينهن گيدڙن جو رڙ ٻڌي ڪاوڙ ۾ اچي ٿو، يا جيئن ڪپڙن ۾ ڪانڊيرا هڻڻ تي دل ڪاوڙجي ٿو.

ਕ੍ਰੁਧਤ ਹ੍ਵੈ ਬ੍ਰਿਜਰਾਜ ਇਤੈ ਸੁ ਘਨੇ ਲਖਿ ਕੈ ਤਿਹ ਬਾਨ ਚਲਾਏ ॥
krudhat hvai brijaraaj itai su ghane lakh kai tih baan chalaae |

انهيءَ پاسي ڪرشن ناراض ٿي، ڪيترائي تير ڇڏيا

ਕੋਪਿ ਉਤੇ ਧਨੁ ਲੇਤ ਭਯੋ ਨ੍ਰਿਪ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਦੋਊ ਨੈਨ ਤਚਾਏ ॥
kop ute dhan let bhayo nrip sayaam bhanai doaoo nain tachaae |

ان پاسي بادشاهه ڪاوڙ ۾ لال اکين سان، پنهنجي ڪمان کي هٿ ۾ کنيو

ਜੋ ਸਰ ਆਵਤ ਭਯੋ ਹਰਿ ਊਪਰਿ ਸੋ ਛਿਨ ਮੈ ਸਬ ਕਾਟਿ ਗਿਰਾਏ ॥
jo sar aavat bhayo har aoopar so chhin mai sab kaatt giraae |

تير (بادشاهه جاراسندا جا) جيڪي شري ڪرشن وٽ آيا، انهن سڀني کي ٽڪر ٽڪر ڪري اڇلائي ڇڏيو.

ਸ੍ਰੀ ਹਰਿ ਕੇ ਸਰ ਭੂਪਤਿ ਕੇ ਤਨ ਕਉ ਤਨਕੋ ਨਹਿ ਭੇਟਨ ਪਾਏ ॥੧੮੪੫॥
sree har ke sar bhoopat ke tan kau tanako neh bhettan paae |1845|

جيڪي تير ڪرشن جي طرف اچي رهيا هئا، تن کي هن روڪي ورتو ۽ ڪرشن جا تير ڪنگ کي ڇهي به نه رهيا آهن.1845.

ਇਤ ਸੋ ਨ੍ਰਿਪ ਜੂਝਿ ਕਰੈ ਹਰਿ ਸਿਉ ਉਤ ਤੇ ਮੁਸਲੀ ਇਕ ਬੈਨ ਸੁਨਾਯੋ ॥
eit so nrip joojh karai har siau ut te musalee ik bain sunaayo |

هتي راجا سري ڪرشن سان وڙهندو آهي ۽ اتان کان بلراما هڪ لفظ (هن کي) چوندا آهن،

ਮਾਰਿ ਬਿਦਾਰਿ ਦਏ ਤੁਮਰੇ ਭਟ ਤੈ ਮਨ ਮੈ ਨਹੀ ਨੈਕੁ ਲਜਾਯੋ ॥
maar bidaar de tumare bhatt tai man mai nahee naik lajaayo |

ان طرف راجا ڪرشن سان جنگ ڪري رهيو آهي ۽ ان طرف بلرام راجا کي چيو ته ”اسان تنهنجي ويڙهاڪن کي ماري ڇڏيو آهي، پر تنهن هوندي به توکي شرم نه ٿو اچي.

ਰੇ ਨ੍ਰਿਪ ਕਾਹੇ ਕਉ ਜੂਝ ਮਰੈ ਫਿਰਿ ਜਾਹੋ ਘਰੈ ਲਰਿ ਕਾ ਫਲੁ ਪਾਯੋ ॥
re nrip kaahe kau joojh marai fir jaaho gharai lar kaa fal paayo |

”اي بادشاهه! پنهنجي گهر موٽي وڃ، وڙهندي ڇا حاصل ڪندين؟ اي بادشاهه! تون هرڻ وانگر آهين ۽