شري دسم گرنتھ

صفحو - 239


ਵੇ ਜੁਧ ਜੀਤ ਤੇ ਜਾਹਿਗੇ ਕਹਾ ਦੋਇ ਤੇ ਦੀਨ ਨਰ ॥੩੭੭॥
ve judh jeet te jaahige kahaa doe te deen nar |377|

جنهن ماڻهوءَ جي باري ۾ تون ڳالهائي رهيو آهين، اهي ٻئي ڏاڍا گهٽ ۽ لاچار ماڻهو آهن، پوءِ جنگ ڪيئن کٽندا؟

ਕਹਿ ਹਾਰਯੋ ਕਪਿ ਕੋਟਿ ਦਈਤ ਪਤਿ ਏਕ ਨ ਮਾਨੀ ॥
keh haarayo kap kott deet pat ek na maanee |

انگد، بندر جي سردار، راون کي ڪيترائي ڀيرا صلاح ڏني، پر هن سندس صلاح قبول نه ڪئي.

ਉਠਤ ਪਾਵ ਰੁਪਿਯੋ ਸਭਾ ਮਧਿ ਸੋ ਅਭਿਮਾਨੀ ॥
autthat paav rupiyo sabhaa madh so abhimaanee |

جڏهن هو اٿيو ته پنهنجو پير مضبوطيءَ سان اسيمبليءَ ۾ رکيو ۽ کين چيلنج ڪيو ته پنهنجو پير (فرش تان) هٽايو.

ਥਕੇ ਸਕਲ ਅਸੁਰਾਰ ਪਾਵ ਕਿਨਹੂੰ ਨ ਉਚਕਯੋ ॥
thake sakal asuraar paav kinahoon na uchakayo |

ڪو به شيطان ائين نه ڪري سگهيو ۽ شڪست قبول ڪيائين

ਗਿਰੇ ਧਰਨ ਮੁਰਛਾਇ ਬਿਮਨ ਦਾਨਵ ਦਲ ਥਕਯੋ ॥
gire dharan murachhaae biman daanav dal thakayo |

انهن مان ڪيترائي پنهنجي خرچ ڪيل طاقت جي ڪري بيهوش ٿي ويا.

ਲੈ ਚਲਯੋ ਬਭੀਛਨ ਭ੍ਰਾਤ ਤਿਹ ਬਾਲ ਪੁਤ੍ਰ ਧੂਸਰ ਬਰਨ ॥
lai chalayo babheechhan bhraat tih baal putr dhoosar baran |

اهو مٽيءَ جو رنگ انگد وبڀيشن سان گڏ راون جي درٻار مان نڪري ويو.

ਭਟ ਹਟਕ ਬਿਕਟ ਤਿਹ ਨਾ ਸਕੇ ਚਲਿ ਆਯੋ ਜਿਤ ਰਾਮ ਰਨ ॥੩੭੮॥
bhatt hattak bikatt tih naa sake chal aayo jit raam ran |378|

جڏهن ڀوتن هن کي روڪڻ جي ڪوشش ڪئي ته هن انهن کي روڪيو ۽ تباهه ڪيو ۽ رام جي حق ۾ جنگ کٽي هن وٽ آيو.

ਕਹਿ ਬੁਲਯੋ ਲੰਕੇਸ ਤਾਹਿ ਪ੍ਰਭ ਰਾਜੀਵ ਲੋਚਨ ॥
keh bulayo lankes taeh prabh raajeev lochan |

پھچڻ تي انگد چيو، ”اي ڪنول جي اکين وارا رام! لنڪا جي بادشاهه توکي جنگ لاءِ سڏيو آهي

ਕੁਟਲ ਅਲਕ ਮੁਖ ਛਕੇ ਸਕਲ ਸੰਤਨ ਦੁਖ ਮੋਚਨ ॥
kuttal alak mukh chhake sakal santan dukh mochan |

اُن وقت وارن جا ڪي گھڙيل تالو ڊوڙي رهيا هئا ۽ هن جي ڏکايل چهري جي حسن کي ڏسي رهيا هئا

ਕੁਪੈ ਸਰਬ ਕਪਿਰਾਜ ਬਿਜੈ ਪਹਲੀ ਰਣ ਚਖੀ ॥
kupai sarab kapiraaj bijai pahalee ran chakhee |

اهي بندر جيڪي اڳ ۾ راڻيءَ تي فتح حاصل ڪري چڪا هئا، سي راڻيءَ جي باري ۾ انگد جي ڳالهه ٻڌي سخت ڪاوڙيا.

ਫਿਰੈ ਲੰਕ ਗੜਿ ਘੇਰਿ ਦਿਸਾ ਦਛਣੀ ਪਰਖੀ ॥
firai lank garr gher disaa dachhanee parakhee |

اهي ڏکڻ طرف اڳتي وڌڻ لاءِ لنڪا ڏانهن روانا ٿيا.

ਪ੍ਰਭ ਕਰੈ ਬਭੀਛਨ ਲੰਕਪਤਿ ਸੁਣੀ ਬਾਤਿ ਰਾਵਣ ਘਰਣਿ ॥
prabh karai babheechhan lankapat sunee baat raavan gharan |

جڏهن هن پاسي راڻيءَ جي زال منڊودري کي رام جي وبڀيشن کي لنڪا جو راجا بڻائڻ واري رٿ جي خبر پئي.

ਸੁਧਿ ਸਤ ਤਬਿ ਬਿਸਰਤ ਭਈ ਗਿਰੀ ਧਰਣ ਪਰ ਹੁਐ ਬਿਮਣ ॥੩੭੯॥
sudh sat tab bisarat bhee giree dharan par huaai biman |379|

هوءَ بيهوش ٿي زمين تي ڪري پئي.379.

ਮਦੋਦਰੀ ਬਾਚ ॥
madodaree baach |

مندودري جو ڪلام:

ਉਟੰਙਣ ਛੰਦ ॥
auttangan chhand |

UTANGAN STANZA

ਸੂਰਬੀਰਾ ਸਜੇ ਘੋਰ ਬਾਜੇ ਬਜੇ ਭਾਜ ਕੰਤਾ ਸੁਣੇ ਰਾਮ ਆਏ ॥
soorabeeraa saje ghor baaje baje bhaaj kantaa sune raam aae |

ويڙهاڪ پاڻ کي سينگاري رهيا آهن ۽ خوفناڪ جنگي ڊرم گونجي رهيا آهن، اي منهنجا مڙس! توھان پنھنجي حفاظت لاءِ ڀڄي وڃو ڇو جو رام اچي ويو آھي

ਬਾਲ ਮਾਰਯੋ ਬਲੀ ਸਿੰਧ ਪਾਟਯੋ ਜਿਨੈ ਤਾਹਿ ਸੌ ਬੈਰਿ ਕੈਸੇ ਰਚਾਏ ॥
baal maarayo balee sindh paattayo jinai taeh sau bair kaise rachaae |

جنهن بالي کي ماريو آهي، جنهن سمنڊ کي ڦاٿل ۽ لنگهه پيدا ڪيو آهي، تنهن سان تو دشمني ڇو پيدا ڪئي آهي؟

ਬਯਾਧ ਜੀਤਯੋ ਜਿਨੈ ਜੰਭ ਮਾਰਯੋ ਉਨੈ ਰਾਮ ਅਉਤਾਰ ਸੋਈ ਸੁਹਾਏ ॥
bayaadh jeetayo jinai janbh maarayo unai raam aautaar soee suhaae |

جنهن بياد ۽ جمباسور کي ماريو آهي، اها ئي طاقت آهي، جنهن پاڻ کي رام ڪري ظاهر ڪيو آهي.

ਦੇ ਮਿਲੋ ਜਾਨਕੀ ਬਾਤ ਹੈ ਸਿਆਨ ਕੀ ਚਾਮ ਕੇ ਦਾਮ ਕਾਹੇ ਚਲਾਏ ॥੩੮੦॥
de milo jaanakee baat hai siaan kee chaam ke daam kaahe chalaae |380|

سيتا کي واپس ڏي ۽ کيس ڏس، اهو ئي حڪمت وارو ڪم آهي، چمڙي جي سکن کي متعارف ڪرائڻ جي ڪوشش نه ڪريو. 380.

ਰਾਵਣ ਬਾਚ ॥
raavan baach |

راڻا جو ڪلام:

ਬਯੂਹ ਸੈਨਾ ਸਜੋ ਘੋਰ ਬਾਜੇ ਬਜੋ ਕੋਟਿ ਜੋਧਾ ਗਜੋ ਆਨ ਨੇਰੇ ॥
bayooh sainaa sajo ghor baaje bajo kott jodhaa gajo aan nere |

توڙي جو چئن طرفن کان فوج جو گهيرو هجي ۽ جنگي ڊرم جا خوفناڪ آواز گونججن ۽ لکين ويڙهاڪ منهنجي ڀرسان گوڙ ڪن.

ਸਾਜ ਸੰਜੋਅ ਸੰਬੂਹ ਸੈਨਾ ਸਭੈ ਆਜ ਮਾਰੋ ਤਰੈ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਤੇਰੇ ॥
saaj sanjoa sanbooh sainaa sabhai aaj maaro tarai drisatt tere |

تنهن هوندي به، مان، پنهنجا هٿيار پائڻ تي، انهن کي توهان جي نظر ۾ تباهه ڪري ڇڏيندس

ਇੰਦ੍ਰ ਜੀਤੋ ਕਰੋ ਜਛ ਰੀਤੋ ਧਨੰ ਨਾਰਿ ਸੀਤਾ ਬਰੰ ਜੀਤ ਜੁਧੈ ॥
eindr jeeto karo jachh reeto dhanan naar seetaa baran jeet judhai |

مان اندرا کي فتح ڪندس ۽ يڪشا جو سمورو خزانو لٽيندس ۽ جنگ کٽڻ کان پوءِ سيتا سان شادي ڪندس.

ਸੁਰਗ ਪਾਤਾਲ ਆਕਾਸ ਜੁਆਲਾ ਜਰੈ ਬਾਚਿ ਹੈ ਰਾਮ ਕਾ ਮੋਰ ਕ੍ਰੂਧੈ ॥੩੮੧॥
surag paataal aakaas juaalaa jarai baach hai raam kaa mor kraoodhai |381|

جيڪڏهن منهنجي غضب جي باهه سان، جڏهن آسمان، دنيا ۽ آسمان سڙي ويندا ته پوءِ رام منهنجي اڳيان ڪيئن محفوظ رهندو؟

ਮਦੋਦਰੀ ਬਾਚ ॥
madodaree baach |

مندودري جي تقرير:

ਤਾਰਕਾ ਜਾਤ ਹੀ ਘਾਤ ਕੀਨੀ ਜਿਨੈ ਅਉਰ ਸੁਬਾਹ ਮਾਰੀਚ ਮਾਰੇ ॥
taarakaa jaat hee ghaat keenee jinai aaur subaah maareech maare |

جنهن تارڪا، سباهو ۽ ماريچ کي قتل ڪيو،

ਬਯਾਧ ਬਧਯੋ ਖਰੰਦੂਖਣੰ ਖੇਤ ਥੈ ਏਕ ਹੀ ਬਾਣ ਸੋਂ ਬਾਲ ਮਾਰੇ ॥
bayaadh badhayo kharandookhanan khet thai ek hee baan son baal maare |

۽ ويراڌ ۽ خار-دشن کي پڻ ماريو، ۽ بالي کي هڪ تير سان ماريو

ਧੁਮ੍ਰ ਅਛਾਦ ਅਉ ਜਾਬੁਮਾਲੀ ਬਲੀ ਪ੍ਰਾਣ ਹੀਣੰ ਕਰਯੋ ਜੁਧ ਜੈ ਕੈ ॥
dhumr achhaad aau jaabumaalee balee praan heenan karayo judh jai kai |

جنهن جنگ ۾ ڌمرڪشا ۽ جمبوملي کي تباهه ڪيو.

ਮਾਰਿਹੈਂ ਤੋਹਿ ਯੌ ਸਯਾਰ ਕੇ ਸਿੰਘ ਜਯੋ ਲੇਹਿਗੇ ਲੰਕ ਕੋ ਡੰਕ ਦੈ ਕੈ ॥੩੮੨॥
maarihain tohi yau sayaar ke singh jayo lehige lank ko ddank dai kai |382|

هي تو کي چيلينج ڪري فتح ڪندو ۽ توکي ائين ماريندو جيئن شينهن گيدڙ کي ماريندو.382

ਰਾਵਣ ਬਾਚ ॥
raavan baach |

راڻا جو ڪلام:

ਚਉਰ ਚੰਦ੍ਰੰ ਕਰੰ ਛਤ੍ਰ ਸੂਰੰ ਧਰੰ ਬੇਦ ਬ੍ਰਹਮਾ ਰਰੰ ਦੁਆਰ ਮੇਰੇ ॥
chaur chandran karan chhatr sooran dharan bed brahamaa raran duaar mere |

چنڊ منهنجي مٿي تي مکڻ جي لڙڪ وهائي ٿو، سج منهنجي ڇت کي پڪڙي ٿو ۽ برهما منهنجي دروازي تي ويد پڙهي ٿو.

ਪਾਕ ਪਾਵਕ ਕਰੰ ਨੀਰ ਬਰਣੰ ਭਰੰ ਜਛ ਬਿਦਿਆਧਰੰ ਕੀਨ ਚੇਰੇ ॥
paak paavak karan neer baranan bharan jachh bidiaadharan keen chere |

باهه جو ديوتا منهنجو کاڌو تيار ڪري ٿو، ورون ديوتا مون لاءِ پاڻي آڻي ٿو ۽ يڪشا مختلف علوم سيکاري ٿو.

ਅਰਬ ਖਰਬੰ ਪੁਰੰ ਚਰਬ ਸਰਬੰ ਕਰੇ ਦੇਖੁ ਕੈਸੇ ਕਰੌ ਬੀਰ ਖੇਤੰ ॥
arab kharaban puran charab saraban kare dekh kaise karau beer khetan |

مون لکين آسمانن جون آسائشون حاصل ڪيون آهن، تون ڏس ته ڪيئن جنگين کي ماريان ٿو

ਚਿੰਕ ਹੈ ਚਾਵਡਾ ਫਿੰਕ ਹੈ ਫਿਕਰੀ ਨਾਚ ਹੈ ਬੀਰ ਬੈਤਾਲ ਪ੍ਰੇਤੰ ॥੩੮੩॥
chink hai chaavaddaa fink hai fikaree naach hai beer baitaal pretan |383|

مان اهڙي خوفناڪ جنگ وڙهيندس ته گِدھ خوش ٿي ويندا، ويمپائر گهمي ويندا ۽ ڀوت ۽ ڀوت رقص ڪندا.

ਮਦੋਦਰੀ ਬਾਚ ॥
madodaree baach |

مندودري جي تقرير:

ਤਾਸ ਨੇਜੇ ਢੁਲੈ ਘੋਰ ਬਾਜੇ ਬਜੈ ਰਾਮ ਲੀਨੇ ਦਲੈ ਆਨ ਢੂਕੇ ॥
taas neje dtulai ghor baaje bajai raam leene dalai aan dtooke |

اُتي ڏس، ٻرندڙ لانڪا نظر اچي رهيا آهن، خوفناڪ اوزار گونجي رهيا آهن ۽ رام پنهنجي زبردست لشڪر سان اچي رهيو آهي.

ਬਾਨਰੀ ਪੂਤ ਚਿੰਕਾਰ ਅਪਾਰੰ ਕਰੰ ਮਾਰ ਮਾਰੰ ਚਹੂੰ ਓਰ ਕੂਕੇ ॥
baanaree poot chinkaar apaaran karan maar maaran chahoon or kooke |

”مار، مار“ جو آواز چئني پاسن کان بندرن جي لشڪر جي صورت ۾ گونجي پيو.

ਭੀਮ ਭੇਰੀ ਬਜੈ ਜੰਗ ਜੋਧਾ ਗਜੈ ਬਾਨ ਚਾਪੈ ਚਲੈ ਨਾਹਿ ਜਉ ਲੌ ॥
bheem bheree bajai jang jodhaa gajai baan chaapai chalai naeh jau lau |

اي راڻا! تيستائين جنگ جا ڊرم گونجندا آهن ۽ گجگوڙ ڪندڙ ويڙهاڪ پنهنجا تير ڇڏي ڏيندا آهن

ਬਾਤ ਕੋ ਮਾਨੀਐ ਘਾਤੁ ਪਹਿਚਾਨੀਐ ਰਾਵਰੀ ਦੇਹ ਕੀ ਸਾਤ ਤਉ ਲੌ ॥੩੮੪॥
baat ko maaneeai ghaat pahichaaneeai raavaree deh kee saat tau lau |384|

ان کان اڳ موقعي کي سڃاڻي، پنهنجي جسم جي حفاظت لاءِ منهنجي اها ڳالهه قبول ڪر (۽ جنگ جو خيال ڇڏي ڏي).

ਘਾਟ ਘਾਟੈ ਰੁਕੌ ਬਾਟ ਬਾਟੈ ਤੁਪੋ ਐਂਠ ਬੈਠੇ ਕਹਾ ਰਾਮ ਆਏ ॥
ghaatt ghaattai rukau baatt baattai tupo aaintth baitthe kahaa raam aae |

سمنڊ جي ڪناري ۽ ٻين رستن تي لشڪر جي آمد و رفت کي روڪيو، ڇاڪاڻ ته هاڻي رام اچي ويو آهي،

ਖੋਰ ਹਰਾਮ ਹਰੀਫ ਕੀ ਆਂਖ ਤੈ ਚਾਮ ਕੇ ਜਾਤ ਕੈਸੇ ਚਲਾਏ ॥
khor haraam hareef kee aankh tai chaam ke jaat kaise chalaae |

اکيون ٻوٽي بدڪاريءَ جو پردو هٽائي سڀ ڪم ڪر ۽ خود غرض نه ٿيو.

ਹੋਇਗੋ ਖੁਆਰ ਬਿਸੀਆਰ ਖਾਨਾ ਤੁਰਾ ਬਾਨਰੀ ਪੂਤ ਜਉ ਲੌ ਨ ਗਜਿ ਹੈ ॥
hoeigo khuaar biseeaar khaanaa turaa baanaree poot jau lau na gaj hai |

جيڪڏهن توهان مصيبت ۾ رهو ته توهان جو خاندان تباهه ٿي ويندو، توهان پنهنجو پاڻ کي محفوظ محسوس ڪري سگهو ٿا جيستائين بندر جي فوج پنهنجي پرتشدد گجگوڙ شروع نه ڪري.

ਲੰਕ ਕੋ ਛਾਡਿ ਕੈ ਕੋਟਿ ਕੇ ਫਾਧ ਕੈ ਆਸੁਰੀ ਪੂਤ ਲੈ ਘਾਸਿ ਭਜਿ ਹੈ ॥੩੮੫॥
lank ko chhaadd kai kott ke faadh kai aasuree poot lai ghaas bhaj hai |385|

ان کان پوءِ سڀئي پٽ ڊيمو ڀڄي ويندا، قلعي جي ڀتين تي ٽپو ڏيڻ کان پوء ۽ انهن جي وات ۾ گھاس جي بلڊ کي دٻايو. 385.

ਰਾਵਣ ਬਾਚ ॥
raavan baach |

راڻا جو ڪلام:

ਬਾਵਰੀ ਰਾਡ ਕਿਆ ਭਾਡਿ ਬਾਤੈ ਬਕੈ ਰੰਕ ਸੇ ਰਾਮ ਕਾ ਛੋਡ ਰਾਸਾ ॥
baavaree raadd kiaa bhaadd baatai bakai rank se raam kaa chhodd raasaa |

اي بيوقوف طوائف! رام جي ساراهه بند ڇو ٿا ڪريو

ਕਾਢਹੋ ਬਾਸਿ ਦੈ ਬਾਨ ਬਾਜੀਗਰੀ ਦੇਖਿਹੋ ਆਜ ਤਾ ਕੋ ਤਮਾਸਾ ॥
kaadtaho baas dai baan baajeegaree dekhiho aaj taa ko tamaasaa |

هو فقط ننڍڙا ننڍڙا تير مون ڏانهن ڇڪيندا، مان اڄ هن راند کي ڏسندس.

ਬੀਸ ਬਾਹੇ ਧਰੰ ਸੀਸ ਦਸਯੰ ਸਿਰੰ ਸੈਣ ਸੰਬੂਹ ਹੈ ਸੰਗਿ ਮੇਰੇ ॥
bees baahe dharan sees dasayan siran sain sanbooh hai sang mere |

مون وٽ ويهه هٿ ۽ ڏهه مٿا آهن ۽ سڀئي قوتون مون سان گڏ آهن

ਭਾਜ ਜੈ ਹੈ ਕਹਾ ਬਾਟਿ ਪੈਹੈਂ ਊਹਾ ਮਾਰਿਹੌ ਬਾਜ ਜੈਸੇ ਬਟੇਰੇ ॥੩੮੬॥
bhaaj jai hai kahaa baatt paihain aoohaa maarihau baaj jaise battere |386|

رام کي ڀڄڻ لاءِ به رستو نه ملندو، جتي به کيس ڏسندس، اتي کيس ماري ڇڏيندس، جيئن ڪو ٻوٽو ڪوئل کي ماريندو آهي.