شري دسم گرنتھ

صفحو - 381


ਅਥ ਕੰਸ ਬਧ ਕਥਨੰ ॥
ath kans badh kathanan |

هاڻي ڪنس جي قتل جو بيان شروع ٿئي ٿو

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਮਾਰਿ ਲਏ ਰਿਪੁ ਬੀਰ ਦੋਊ ਨ੍ਰਿਪ ਤਉ ਮਨ ਭੀਤਰਿ ਕ੍ਰੋਧ ਭਰਿਯੋ ॥
maar le rip beer doaoo nrip tau man bheetar krodh bhariyo |

جڏهن ٻنهي ڀائرن دشمنن کي ماري وڌو ته بادشاهه ڪاوڙ ۾ ڀرجي ويو

ਇਨ ਕੋ ਭਟ ਮਾਰਹੁ ਖੇਤ ਅਬੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਕਹਿਯੋ ਅਰੁ ਸੋਰ ਕਰਿਯੋ ॥
ein ko bhatt maarahu khet abai ih bhaat kahiyo ar sor kariyo |

هن وڏي ڪاوڙ ۾ پنهنجي ويڙهاڪن کي چيو ته، ”هاڻي ٻنهي کي ماري ڇڏ.

ਜਦੁਰਾਇ ਭਰਥੂ ਤਬ ਪਾਨ ਲਗੋ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੈ ਨਹੀ ਨੈਕੁ ਡਰਿਯੋ ॥
jaduraae bharathoo tab paan lago apane man mai nahee naik ddariyo |

یادون جو راجا (ڪرشن) ۽ سندس ڀاءُ، هڪ ٻئي جو هٿ پڪڙي بي خوف ٿي اتي بيٺا.

ਜੋਊ ਆਇ ਪਰਿਯੋ ਹਰ ਪੈ ਕੁਪਿ ਕੈ ਹਰਿ ਥਾ ਪਰ ਸੋ ਸੋਊ ਮਾਰਿ ਡਰਿਯੋ ॥੮੫੦॥
joaoo aae pariyo har pai kup kai har thaa par so soaoo maar ddariyo |850|

جيڪو به غضب ۾ اچي مٿن ڪري پيو، ان جاءِ تي ڪرشن ۽ بلرام مارجي ويا.850.

ਹਰਿ ਕੂਦਿ ਤਬੈ ਰੰਗ ਭੂਮਹਿ ਤੇ ਨ੍ਰਿਪ ਥੋ ਸੁ ਜਹਾ ਤਹ ਹੀ ਪਗੁ ਧਾਰਿਯੋ ॥
har kood tabai rang bhoomeh te nrip tho su jahaa tah hee pag dhaariyo |

هاڻي، اسٽيج تان ٽپو ڏئي، ڪرشن پنهنجا پير ان جاءِ تي رکيا، جتي بادشاهه ڪنس ويٺو هو

ਕੰਸ ਲਈ ਕਰਿ ਢਾਲਿ ਸੰਭਾਰ ਕੈ ਕੋਪ ਭਰਿਯੋ ਅਸਿ ਖੈਚ ਨਿਕਾਰਿਯੋ ॥
kans lee kar dtaal sanbhaar kai kop bhariyo as khaich nikaariyo |

ڪنس، ڪاوڙ ۾، پنهنجي ڍال کي قابو ڪري، پنهنجي تلوار ڪڍي ڪرشن تي هڪ ڌڪ هنيو.

ਦਉਰਿ ਦਈ ਤਿਹ ਕੇ ਤਨ ਪੈ ਹਰਿ ਫਾਧਿ ਗਏ ਅਤਿ ਦਾਵ ਸੰਭਾਰਿਯੋ ॥
daur dee tih ke tan pai har faadh ge at daav sanbhaariyo |

ڪرشن ڀڄي ويو ۽ پاڻ کي هن سازش کان بچايو

ਕੇਸਨ ਤੇ ਗਹਿ ਕੈ ਰਿਪੁ ਕੋ ਧਰਨੀ ਪਰ ਕੈ ਬਲ ਤਾਹਿੰ ਪਛਾਰਿਯੋ ॥੮੫੧॥
kesan te geh kai rip ko dharanee par kai bal taahin pachhaariyo |851|

هن دشمن کي پنهنجي وارن کان پڪڙي زور سان زمين تي ڌڪ هنيو.

ਗਹਿ ਕੇਸਨ ਤੇ ਪਟਕਿਯੋ ਧਰ ਸੋ ਗਹ ਗੋਡਨ ਤੇ ਤਬ ਘੀਸ ਦਯੋ ॥
geh kesan te pattakiyo dhar so gah goddan te tab ghees dayo |

هن جا وار پڪڙي، ڪرشن ڪنس کي ارٿ تي اڇلايو ۽ هن جي ٽنگ پڪڙي، هن کي ڇڪيو.

ਨ੍ਰਿਪ ਮਾਰਿ ਹੁਲਾਸ ਬਢਿਯੋ ਜੀਯ ਮੈ ਅਤਿ ਹੀ ਪੁਰ ਭੀਤਰ ਸੋਰ ਪਯੋ ॥
nrip maar hulaas badtiyo jeey mai at hee pur bheetar sor payo |

ڪنس راجا کي مارڻ ڪري ڪرشن جو دماغ خوشيءَ سان ڀرجي ويو ته ٻئي طرف محلات ۾ ماتم جا گوڙ گونجڻ لڳا.

ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਪ੍ਰਤਾਪ ਪਿਖੋ ਹਰਿ ਕੋ ਜਿਨਿ ਸਾਧਨ ਰਾਖ ਕੈ ਸਤ੍ਰ ਛਯੋ ॥
kab sayaam prataap pikho har ko jin saadhan raakh kai satr chhayo |

شاعر چوي ٿو ته ڪرشن جي شان جو ڏيک ڏئي سگهجي ٿو، جنهن سنتن جي حفاظت ڪئي ۽ دشمنن کي تباهه ڪيو.

ਕਟਿ ਬੰਧਨ ਤਾਤ ਦਏ ਮਨ ਕੇ ਸਭ ਹੀ ਜਗ ਮੈ ਜਸ ਵਾਹਿ ਲਯੋ ॥੮੫੨॥
katt bandhan taat de man ke sabh hee jag mai jas vaeh layo |852|

هن سڀني جون غلاميون ٽوڙي ڇڏيون آهن ۽ اهڙيءَ طرح هن سڀني جا بندا ٽوڙي ڇڏيا آهن ۽ اهڙيءَ طرح هن دنيا جي ساراهه ڪئي آهي.

ਰਿਪੁ ਕੋ ਬਧ ਕੈ ਤਬ ਹੀ ਹਰਿ ਜੂ ਬਿਸਰਾਤ ਕੇ ਘਾਟ ਕੈ ਊਪਰਿ ਆਯੋ ॥
rip ko badh kai tab hee har joo bisaraat ke ghaatt kai aoopar aayo |

دشمن کي مارڻ کان پوءِ ڪرشنا جي ’بصرت‘ نالي گهاٽ تي آيو.

ਕੰਸ ਕੇ ਬੀਰ ਬਲੀ ਜੁ ਹੁਤੇ ਤਿਨ ਦੇਖਤ ਸ੍ਯਾਮ ਕੋ ਕੋਪੁ ਬਢਾਯੋ ॥
kans ke beer balee ju hute tin dekhat sayaam ko kop badtaayo |

دشمن کي مارڻ کان پوءِ ڪرشن جمنا جي ٻيڙيءَ تي پهتو ۽ ڪنس جي ٻين ويڙهاڪن کي اتي ڏسي کيس ڏاڍو ڪاوڙيو.

ਸੋ ਨ ਗਯੋ ਤਿਨ ਪਾਸ ਛਮਿਯੋ ਹਰਿ ਕੇ ਸੰਗਿ ਆਇ ਕੈ ਜੁਧ ਮਚਾਯੋ ॥
so na gayo tin paas chhamiyo har ke sang aae kai judh machaayo |

جيڪو هن وٽ نه آيو، تنهن کي معاف ڪيو ويو، پر پوءِ به ڪجهه ويڙهاڪ آيا ۽ هن سان جنگ ڪرڻ لڳا.

ਸ੍ਯਾਮ ਸੰਭਾਰਿ ਤਬੈ ਬਲ ਕੋ ਤਿਨ ਕੋ ਧਰਨੀ ਪਰ ਮਾਰਿ ਗਿਰਾਯੋ ॥੮੫੩॥
sayaam sanbhaar tabai bal ko tin ko dharanee par maar giraayo |853|

هن پنهنجي طاقت کي برقرار رکندي، انهن سڀني کي ماري ڇڏيو. 853.

ਗਜ ਸੋ ਅਤਿ ਹੀ ਕੁਪਿ ਜੁਧ ਕਰਿਯੋ ਤਿਹ ਤੇ ਡਰਿ ਕੈ ਨਹੀ ਪੈਗ ਟਰੇ ॥
gaj so at hee kup judh kariyo tih te ddar kai nahee paig ttare |

ڪرشن، انتهائي ڪاوڙيل، شروع ۾ هاٿي سان مسلسل وڙهندو رهيو

ਦੋਊ ਮਲ ਮਰੇ ਰੰਗਿ ਭੂਮਿ ਬਿਖੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਤਹਾ ਪਹਰੇ ਕੁ ਲਰੇ ॥
doaoo mal mare rang bhoom bikhai kab sayaam tahaa pahare ku lare |

پوءِ، مسلسل ڪجهه ڪلاڪن تائين وڙهندي، هن اسٽيج تي ٻنهي پہلوانن کي ماري ڇڏيو

ਨ੍ਰਿਪ ਰਾਜ ਕੋ ਮਾਰ ਗਏ ਜਮੁਨਾ ਤਟਿ ਬੀਰ ਭਿਰੇ ਸੋਊ ਆਨਿ ਮਰੇ ॥
nrip raaj ko maar ge jamunaa tatt beer bhire soaoo aan mare |

پوءِ ڪنس کي مارائي، جمنا جي ڪناري تي پهچي، هنن ويڙهاڪن سان جنگ ڪئي ۽ کين ماري ڇڏيو

ਰਖਿ ਸਾਧਨ ਸਤ੍ਰ ਸੰਘਾਰ ਦਏ ਨਭਿ ਤੇ ਤਿਹ ਊਪਰਿ ਫੂਲ ਪਰੇ ॥੮੫੪॥
rakh saadhan satr sanghaar de nabh te tih aoopar fool pare |854|

آسمان مان گلن جي بارش ٿي، ڇاڪاڻ ته ڪرشن سنتن جي حفاظت ڪئي ۽ دشمنن کي ماريو.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਦਸਮ ਸਿਕੰਧ ਪੁਰਾਣੇ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਨ੍ਰਿਪ ਕੰਸ ਬਧਹਿ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤਮ ॥
eit sree dasam sikandh puraane bachitr naattak granthe krisanaavataare nrip kans badheh dhiaae samaapatam |

باب جي آخر ۾ ڪرشناوترا ۾ راجا ڪنسا جي قتل جو عنوان آهي (دشم اسڪند پراڻ تي ٻڌل) بڪيتر ناٽڪ ۾.

ਅਥ ਕੰਸ ਬਧੂ ਕਾਨ੍ਰਹ ਜੂ ਪਹਿ ਆਵਤ ਭਈ ॥
ath kans badhoo kaanrah joo peh aavat bhee |

ھاڻي شروع ٿئي ٿو ڪنس جي زال جي ڪرشن ڏانھن اچڻ جو بيان

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਰਾਜ ਸੁਤਾ ਦੁਖੁ ਮਾਨਿ ਮਨੈ ਤਜਿ ਧਾਮਨ ਕੋ ਹਰਿ ਜੂ ਪਹਿ ਆਈ ॥
raaj sutaa dukh maan manai taj dhaaman ko har joo peh aaee |

راڻي، ڏاڍي ڏک ۾، محلات ڇڏي ڪرشن وٽ آئي

ਆਇ ਕੈ ਸੋ ਘਿਘਿਆਤ ਭਈ ਹਰਿ ਪੈ ਦੁਖ ਕੀ ਸਭ ਬਾਤ ਸੁਨਾਈ ॥
aae kai so ghighiaat bhee har pai dukh kee sabh baat sunaaee |

روئڻ مهل هوءَ پنهنجو ڏک ڪرشن کي ٻڌائڻ لڳي

ਡਾਰਿ ਦਯੋ ਸਿਰ ਊਪਰ ਕੋ ਪਟ ਪੈ ਤਿਹ ਭੀਤਰ ਛਾਰ ਮਿਲਾਈ ॥
ddaar dayo sir aoopar ko patt pai tih bheetar chhaar milaaee |

هن جي مٿي جو ڪپڙو هيٺ ڪري چڪو هو ۽ هن جي مٿي ۾ مٽي هئي

ਕੰਠਿ ਲਗਾਇ ਰਹੀ ਭਰਤਾ ਹਰਿ ਜੂ ਤਿਹ ਦੇਖਤ ਗ੍ਰੀਵ ਨਿਵਾਈ ॥੮੫੫॥
kantth lagaae rahee bharataa har joo tih dekhat greev nivaaee |855|

اچڻ مهل، هن پنهنجي (مئل) مڙس کي ڀاڪر ۾ کنيو ۽ اهو ڏسي ڪرشنا پنهنجو مٿو جهڪايو.

ਰਿਪੁ ਕਰਮ ਕਰੇ ਤਬ ਹੀ ਹਰਿ ਜੀ ਫਿਰ ਕੈ ਸੋਊ ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਪਹਿ ਆਏ ॥
rip karam kare tab hee har jee fir kai soaoo maat pitaa peh aae |

بادشاهه جي جنازي جي رسم ادا ڪرڻ کان پوء، ڪرشن پنهنجي والدين وٽ آيو

ਤਾਤ ਨ ਮਾਤ ਭਏ ਬਸਿ ਮੋਹ ਕੇ ਪੁਤ੍ਰ ਦੁਹੂਨ ਕੋ ਸੀਸ ਨਿਵਾਏ ॥
taat na maat bhe bas moh ke putr duhoon ko sees nivaae |

ٻنهي ماءُ پيءُ به وابستگي ۽ تعظيم جي ڪري پنهنجا مٿو جهڪايو

ਬ੍ਰਹਮ ਲਖਿਯੋ ਤਿਨ ਕੋ ਕਰਿ ਕੈ ਹਰਿ ਜੀ ਤਿਨ ਕੈ ਮਨ ਮੋਹ ਬਢਾਏ ॥
braham lakhiyo tin ko kar kai har jee tin kai man moh badtaae |

اهي ڪرشن کي خدا سمجهي رهيا هئا ۽ ڪرشن پڻ انهن جي ذهن ۾ وڌيڪ وابستگي داخل ڪئي

ਕੈ ਬਿਨਤੀ ਅਤਿ ਭਾਤਿ ਕੇ ਭਾਵ ਕੈ ਬੰਧਨ ਪਾਇਨ ਤੇ ਛੁਟਵਾਏ ॥੮੫੬॥
kai binatee at bhaat ke bhaav kai bandhan paaein te chhuttavaae |856|

ڪرشن، وڏي نرمي سان، انهن کي مختلف طريقن سان هدايت ڪئي ۽ انهن کي غلامن کان آزاد ڪيو. 856.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਦਸਮ ਸਿਕੰਧੇ ਪੁਰਾਣੇ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਕੰਸ ਕੇ ਕਰਮ ਕਰਿ ਤਾਤ ਮਾਤ ਕੋ ਛੁਰਾਵਤ ਭਏ ॥
eit sree dasam sikandhe puraane bachitr naattak granthe krisanaavataare kans ke karam kar taat maat ko chhuraavat bhe |

بچيتار ناٽڪ ۾ ڪرشناوتار ۾ ڪنس جي جنازي کان پوءِ ڪرشن پاران والدين جي آزاديءَ جي حوالي سان بيان جي پڄاڻي

ਕਾਨ੍ਰਹ ਜੂ ਬਾਚ ਨੰਦ ਪ੍ਰਤਿ ॥
kaanrah joo baach nand prat |

هاڻي شروع ٿئي ٿو ڪرشن جو خطاب نند کي خطاب ڪيو

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਚਲਿ ਆਇ ਕੈ ਸੋ ਫਿਰਿ ਨੰਦ ਕੇ ਧਾਮਿ ਕਿਧੌ ਤਿਨ ਸੋ ਬਿਨਤੀ ਅਤਿ ਕੀਨੀ ॥
chal aae kai so fir nand ke dhaam kidhau tin so binatee at keenee |

اتان وڃڻ بعد، اهي وري نندا جي گهر آيا ۽ کيس ڪيتريون ئي گذارشون ڪيائون.

ਹਉ ਬਸੁਦੇਵਹਿ ਕੋ ਸੁਤ ਹੋ ਇਹ ਭਾਤਿ ਕਹਿਯੋ ਤਿਨ ਮਾਨ ਕੈ ਲੀਨੀ ॥
hau basudeveh ko sut ho ih bhaat kahiyo tin maan kai leenee |

ڪرشن پوءِ نند جي جاءِ تي آيو ۽ کيس عاجزيءَ سان عرض ڪيائين ته کيس ٻڌايو ته ڇا هو واقعي واسوديو جو پٽ آهي، جنهن تي نند راضي ٿي ويو.

ਜਾਹੁ ਕਹਿਯੋ ਤੁਮ ਧਾਮਨ ਕੋ ਬਤੀਯਾ ਸੁਨਿ ਮੋਹ ਪ੍ਰਜਾ ਬ੍ਰਿਜ ਭੀਨੀ ॥
jaahu kahiyo tum dhaaman ko bateeyaa sun moh prajaa brij bheenee |

تڏهن نند اتي موجود سڀني ماڻهن کي پنهنجي گهرن ڏانهن وڃڻ لاءِ چيو

ਨੰਦ ਕਹਿਯੋ ਸੁ ਕਹਿਯੋ ਬ੍ਰਿਜ ਕੀ ਬਿਨੁ ਕਾਨ੍ਰਹ ਭਈ ਸੁ ਪੁਰੀ ਸਭ ਹੀਨੀ ॥੮੫੭॥
nand kahiyo su kahiyo brij kee bin kaanrah bhee su puree sabh heenee |857|

ائين ئي نند چيو هو، پر ڪرشن کان سواءِ برجا جي ڌرتي پنهنجو سمورو شان وڃائي ويهندي.

ਸੀਸ ਝੁਕਾਇ ਗਯੋ ਬ੍ਰਿਜ ਕੋ ਅਤਿ ਹੀ ਮਨ ਭੀਤਰ ਸੋਕ ਭਯੋ ਹੈ ॥
sees jhukaae gayo brij ko at hee man bheetar sok bhayo hai |

ڪنڌ جهڪائي، نند به پنهنجي ذهن ۾ انتهائي ڏک سان برجا ڏانهن روانو ٿيو

ਜਿਉ ਕੋਊ ਤਾਤ ਮਰੈ ਪਛੁਤਾਤ ਹੈ ਪ੍ਯਾਰੋ ਕੋਊ ਮਨੋ ਭ੍ਰਾਤ ਛਯੋ ਹੈ ॥
jiau koaoo taat marai pachhutaat hai payaaro koaoo mano bhraat chhayo hai |

اُهي سڀ ڏاڍا ڏک ۾ آهن جيئن پيءُ يا ڀاءُ جي وفات تي سوڳ ۾

ਪੈ ਜਿਮ ਰਾਜ ਬਡੇ ਰਿਪੁਰਾਜ ਕੀ ਪੈਰਨ ਮੈ ਪਤਿ ਖੋਇ ਗਯੋ ਹੈ ॥
pai jim raaj badde ripuraaj kee pairan mai pat khoe gayo hai |

يا ڪنهن دشمن جي هٿان بادشاهت ۽ عزت جي قبضي وانگر

ਯੌ ਉਪਜੀ ਉਪਮਾ ਬਸੁਦੇ ਠਗਿ ਸ੍ਯਾਮ ਮਨੋ ਧਨ ਲੂਟਿ ਲਯੋ ਹੈ ॥੮੫੮॥
yau upajee upamaa basude tthag sayaam mano dhan loott layo hai |858|

شاعر چوي ٿو ته کيس لڳي ٿو ته واسوديو جهڙو ٺڳ ڪرشن جي دولت لٽي ويو.

ਨੰਦ ਬਾਚ ਪੁਰ ਜਨ ਸੋ ॥
nand baach pur jan so |

نند جو شهر جي رهواسين کي خطاب:

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਨੰਦ ਆਇ ਬ੍ਰਿਜ ਪੁਰ ਬਿਖੈ ਕਹੀ ਕ੍ਰਿਸਨ ਕੀ ਬਾਤ ॥
nand aae brij pur bikhai kahee krisan kee baat |

نندا برج پور ۾ آئي ۽ ڪرشن بابت ڳالهايو.

ਸੁਨਤ ਸੋਕ ਕੀਨੋ ਸਬੈ ਰੋਦਨ ਕੀਨੋ ਮਾਤ ॥੮੫੯॥
sunat sok keeno sabai rodan keeno maat |859|

برجا وٽ اچي نند، ڪرشن جي سڄي ڳالهه ٻڌائي، جنهن کي ٻڌي سڀ ڪاوڙ ۾ ڀرجي ويا ۽ يشودا به روئڻ لڳي.