شري دسم گرنتھ

صفحو - 719


ਸਿਸਟਿ ਨਾਮ ਪਹਲੇ ਕਹੋ ਬਹੁਰਿ ਉਚਾਰੋ ਨਾਥ ॥
sisatt naam pahale kaho bahur uchaaro naath |

شروع ۾ لفظ ”سرشتي“ ۽ پوءِ لفظ ”نٿ“ چوڻ.

ਸਕਲ ਨਾਮੁ ਮਮ ਈਸ ਕੇ ਸਦਾ ਬਸੋ ਜੀਅ ਸਾਥ ॥੩੧॥
sakal naam mam ees ke sadaa baso jeea saath |31|

رب جا سڀ اسم دل ۾ اختيار ڪيا وڃن.

ਸਿੰਘ ਸਬਦ ਭਾਖੋ ਪ੍ਰਥਮ ਬਾਹਨ ਬਹੁਰਿ ਉਚਾਰਿ ॥
singh sabad bhaakho pratham baahan bahur uchaar |

شروع ۾ لفظ ”سرشتي“ ۽ پوءِ لفظ ”وھان“ چوڻ،

ਸਭੈ ਨਾਮ ਜਗ ਮਾਤ ਕੇ ਲੀਜਹੁ ਸੁਕਬਿ ਸੁਧਾਰਿ ॥੩੨॥
sabhai naam jag maat ke leejahu sukab sudhaar |32|

شاعر هن طرح سان دنيا جي ماءُ درگا جا سڀ نالا ٻڌائي سگهن ٿا.

ਰਿਪੁ ਖੰਡਨ ਮੰਡਨ ਜਗਤ ਖਲ ਖੰਡਨ ਜਗ ਮਾਹਿ ॥
rip khanddan manddan jagat khal khanddan jag maeh |

اهو رب دشمنن کي تباهه ڪندڙ، دنيا جو خالق ۽ هن دنيا ۾ بيوقوف ماڻهن جو فاتح پڻ آهي.

ਤਾ ਕੇ ਨਾਮ ਉਚਾਰੀਐ ਜਿਹੇ ਸੁਨਿ ਦੁਖ ਟਰਿ ਜਾਹਿ ॥੩੩॥
taa ke naam uchaareeai jihe sun dukh ttar jaeh |33|

ان جو نالو ياد ڪيو وڃي، جنهن جي ٻڌڻ سان سڀ ڏک ختم ٿي وڃن.

ਸਭ ਸਸਤ੍ਰਨ ਕੇ ਨਾਮ ਕਹਿ ਪ੍ਰਿਥਮ ਅੰਤ ਪਤਿ ਭਾਖੁ ॥
sabh sasatran ke naam keh pritham ant pat bhaakh |

سڀني هٿيارن جا نالا ٻڌائڻ ۽ شروع ۽ آخر ۾ لفظ ”پتي“ چوڻ.

ਸਭ ਹੀ ਨਾਮ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਕੇ ਜਾਣ ਹ੍ਰਿਦੈ ਮਹਿ ਰਾਖੁ ॥੩੪॥
sabh hee naam kripaan ke jaan hridai meh raakh |34|

ڪرپاڻ جا سڀ نالا دل ۾ اختيار ڪيا وڃن.34.

ਖਤ੍ਰਿਯਾਕੈ ਖੇਲਕ ਖੜਗ ਖਗ ਖੰਡੋ ਖਤ੍ਰਿਆਰਿ ॥
khatriyaakai khelak kharrag khag khanddo khatriaar |

اهو ڪشترين جي عضون ۾ کيڏندو آهي، ان کي ڪشترين جو دشمن، خندق يا ڪشتري سڏيو ويندو آهي.

ਖੇਲਾਤਕ ਖਲਕੇਮਰੀ ਅਸਿ ਕੇ ਨਾਮ ਬਿਚਾਰ ॥੩੫॥
khelaatak khalakemaree as ke naam bichaar |35|

اهو جنگ جو خاتمو آڻيندو آهي، اهو لڪڙن کي تباهه ڪندڙ آهي، اهي تلوار جا نالا سمجهيا وڃن ٿا. 35.

ਭੂਤਾਤਕਿ ਸ੍ਰੀ ਭਗਵਤੀ ਭਵਹਾ ਨਾਮ ਬਖਾਨ ॥
bhootaatak sree bhagavatee bhavahaa naam bakhaan |

اهو بيان ڪيو ويو آهي ته ديوي سڀني عناصر جو خاتمو آڻيندي ۽ سڀني مصيبتن کي تباهه ڪري ٿي

ਸਿਰੀ ਭਵਾਨੀ ਭੈ ਹਰਨ ਸਭ ਕੋ ਕਰੌ ਕਲ੍ਯਾਨ ॥੩੬॥
siree bhavaanee bhai haran sabh ko karau kalayaan |36|

اي تلوار ڀواني (ديوي)! تون خوف کي تباهه ڪندڙ آهين سڀني لاءِ خوشيون آڻين.36.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

ARIL

ਭੂਤ ਸਬਦ ਕੌ ਭਾਖਿ ਬਹੁਰਿ ਅਰਿ ਭਾਖੀਐ ॥
bhoot sabad kau bhaakh bahur ar bhaakheeai |

جيڪڏهن تلوار کي ”ڀوت“ چوڻ کان پوءِ لفظ ”الف“ چئجي.

ਸਭ ਅਸਿ ਜੂ ਕੇ ਨਾਮ ਜਾਨ ਜੀਅ ਰਾਖੀਐ ॥
sabh as joo ke naam jaan jeea raakheeai |

پوءِ تلوار جا سڀ نالا ورتا ويندا آهن

ਨਾਮ ਮ੍ਰਿਗਨ ਸਭ ਕਹਿ ਧਨੁਸਰ ਉਚਾਰੀਐ ॥
naam mrigan sabh keh dhanusar uchaareeai |

جيڪڏهن لفظ ”ڌانو“ لفظ ”مرگ“ (هرڻ) جي سڀني نالن کي ڳالهائڻ کان پوءِ ڳالهايو وڃي.

ਹੋ ਸਭ ਖੰਡੇ ਕੇ ਨਾਮ ਸਤਿ ਜੀਅ ਧਾਰੀਐ ॥੩੭॥
ho sabh khandde ke naam sat jeea dhaareeai |37|

پوءِ اھي سڀيئي خندا جا نالا آھن، جيڪي سچا آھن.37.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਪ੍ਰਿਥਮ ਨਾਮ ਜਮ ਕੋ ਉਚਰਿ ਬਹੁਰੋ ਰਦਨ ਉਚਾਰਿ ॥
pritham naam jam ko uchar bahuro radan uchaar |

شروع ۾ ”يما“ جا نالا ڳالهائڻ کان پوءِ جيڪڏهن لفظ ”ردن“ (دانت) چئبو.

ਸਕਲ ਨਾਮ ਜਮਦਾੜ ਕੇ ਲੀਜਹੁ ਸੁਕਬਿ ਸੁਧਾਰਿ ॥੩੮॥
sakal naam jamadaarr ke leejahu sukab sudhaar |38|

پوءِ اي شاعرو! پوءِ جمادات جا نالا صحيح سمجهي سگهجن ٿا.38.

ਉਦਰ ਸਬਦ ਪ੍ਰਿਥਮੈ ਕਹੋ ਪੁਨਿ ਅਰਿ ਸਬਦ ਉਚਾਰ ॥
audar sabad prithamai kaho pun ar sabad uchaar |

شروع ۾ لفظ ”اُدر“ چوڻ ۽ پوءِ لفظ ”ار“ چوڻ.

ਨਾਮ ਸਭੈ ਜਮਦਾੜ ਕੇ ਲੀਜਹੁ ਸੁਕਬਿ ਬਿਚਾਰ ॥੩੯॥
naam sabhai jamadaarr ke leejahu sukab bichaar |39|

جماد جي سڀني نالن جو خيال صحيح نموني سان ظاهر ٿي سگھي ٿو.

ਮ੍ਰਿਗ ਗ੍ਰੀਵਾ ਸਿਰ ਅਰਿ ਉਚਰਿ ਪੁਨਿ ਅਸਿ ਸਬਦ ਉਚਾਰ ॥
mrig greevaa sir ar uchar pun as sabad uchaar |

”مرگ-گريوا“ ۽ ”سر-آر“ چوڻ ۽ پوءِ لفظ ”آس“ چوڻ کان پوءِ.

ਸਭੈ ਨਾਮ ਸ੍ਰੀ ਖੜਗ ਕੇ ਲੀਜੋ ਹ੍ਰਿਦੈ ਬਿਚਾਰਿ ॥੪੦॥
sabhai naam sree kharrag ke leejo hridai bichaar |40|

خارگ جا سڀ نالا ڳالهائي سگهجن ٿا.40.

ਕਰੀ ਕਰਾਤਕ ਕਸਟ ਰਿਪੁ ਕਾਲਾਯੁਧ ਕਰਵਾਰਿ ॥
karee karaatak kasatt rip kaalaayudh karavaar |

”ڪر، ڪرانتڪ، ڪشتريپو، ڪليود، ڪروار، ڪراچول“ وغيره لفظ صحيح طور تي،

ਕਰਾਚੋਲ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਕੇ ਲੀਜਹੁ ਨਾਮ ਸੁਧਾਰ ॥੪੧॥
karaachol kripaan ke leejahu naam sudhaar |41|

ڪرپن جا نالا ڳالهائي سگهجن ٿا.41.

ਹਸਤਿ ਕਰੀ ਕਰ ਪ੍ਰਿਥਮ ਕਹਿ ਪੁਨਿ ਅਰਿ ਸਬਦ ਸੁਨਾਇ ॥
hasat karee kar pritham keh pun ar sabad sunaae |

شروع ۾ ”هست، ڪري، ڪر“ چوڻ کان پوءِ ”ار“ لفظ ٻڌڻ ۾ اچي ٿو.

ਸਸਤ੍ਰ ਰਾਜ ਕੇ ਨਾਮ ਸਬ ਮੋਰੀ ਕਰਹੁ ਸਹਾਇ ॥੪੨॥
sasatr raaj ke naam sab moree karahu sahaae |42|

پوءِ ڪرپن جا نالا، هٿيارن جو بادشاهه ٺهيو، اي ڪرپن! منهنجي مدد ڪريو.42.

ਸਿਰੀ ਸਰੋਹੀ ਸੇਰਸਮ ਜਾ ਸਮ ਅਉਰ ਨ ਕੋਇ ॥
siree sarohee serasam jaa sam aaur na koe |

اي فتح جي علامت سروهي! تون شينهن جهڙو آهين، تو جهڙو ٻيو ڪو به ناهي

ਤੇਗ ਜਾਪੁ ਤੁਮਹੂੰ ਜਪੋ ਭਲੋ ਤੁਹਾਰੋ ਹੋਇ ॥੪੩॥
teg jaap tumahoon japo bhalo tuhaaro hoe |43|

اي مخلوق! جيڪڏهن توهان سڀ ٽيگ کي ياد ڪندا، ته توهان سڀني کي نجات ڏني ويندي.

ਖਗ ਮ੍ਰਿਗ ਜਛ ਭੁਜੰਗ ਗਨ ਏ ਪਦ ਪ੍ਰਿਥਮ ਉਚਾਰਿ ॥
khag mrig jachh bhujang gan e pad pritham uchaar |

شروع ۾ لفظ ”خگ، مرگ، يڪشا، ڀُجنگ، گانا وغيره“ چوڻ.

ਫੁਨਿ ਅਰਿ ਸਬਦ ਉਚਾਰੀਐ ਜਾਨ ਤਿਸੈ ਤਰਵਾਰਿ ॥੪੪॥
fun ar sabad uchaareeai jaan tisai taravaar |44|

پوءِ ”ار“ ڳالهائجي، نتيجي ۾ نڪرندڙ لفظ جي معنيٰ آهي تلوار.44.

ਹਲਬਿ ਜੁਨਬੀ ਮਗਰਬੀ ਮਿਸਰੀ ਊਨਾ ਨਾਮ ॥
halab junabee magarabee misaree aoonaa naam |

ٻين ملڪن ۾ ان جا نالا حلبي، جنبي، مغربي، مصري، عيان، سيف، سروهي وغيره آهن.

ਸੈਫ ਸਰੋਹੀ ਸਸਤ੍ਰਪਤਿ ਜਿਤ੍ਯੋ ਰੂਮ ਅਰੁ ਸਾਮ ॥੪੫॥
saif sarohee sasatrapat jitayo room ar saam |45|

ڪرپان، هٿيارن جي پالڻهار جا نالا جن ۾ رم، شام وغيره ملڪن کي فتح ڪيو.

ਕਤੀ ਯਾਮਾਨੀ ਹਿੰਦਵੀ ਸਭ ਸਸਤ੍ਰ ਕੇ ਨਾਥ ॥
katee yaamaanee hindavee sabh sasatr ke naath |

يمن ۾ ”ڪانٽي“ جي نالي سان سڃاتي وڃي ٿي ۽ ڀگوتي جي نالي سان مشهور آهي، هندستان ۾ سڀني هٿيارن جي سردار،

ਲਏ ਭਗਉਤੀ ਨਿਕਸ ਹੈ ਆਪ ਕਲੰਕੀ ਹਾਥਿ ॥੪੬॥
le bhgautee nikas hai aap kalankee haath |46|

اهو ڪلڪي اوتار پاڻ ئي فرض ڪيو هو.46.

ਪ੍ਰਿਥਮ ਸਕਤਿ ਪਦ ਉਚਰਿ ਕੈ ਪੁਨਿ ਕਹੁ ਸਕਤਿ ਬਿਸੇਖ ॥
pritham sakat pad uchar kai pun kahu sakat bisekh |

شروع ۾ لفظ ”شڪل“ چوڻ ۽ پوءِ لفظ ”شڪت“ چوڻ.

ਨਾਮ ਸੈਹਥੀ ਕੇ ਸਕਲ ਨਿਕਸਤ ਜਾਹਿ ਅਨੇਕ ॥੪੭॥
naam saihathee ke sakal nikasat jaeh anek |47|

ساهتيءَ جا سڀ نالا ورتا ويا آهن.47.

ਪ੍ਰਿਥਮ ਸੁਭਟ ਪਦ ਉਚਰਿ ਕੈ ਬਹੁਰਿ ਸਬਦ ਅਰਿ ਦੇਹੁ ॥
pritham subhatt pad uchar kai bahur sabad ar dehu |

پهرين لفظ ”سبط“ چوڻ ۽ پوءِ ”ارده“ چوڻ.

ਨਾਮ ਸੈਹਥੀ ਕੇ ਸਭੈ ਸਮਝਿ ਚਤੁਰ ਚਿਤ ਲੇਹੁ ॥੪੮॥
naam saihathee ke sabhai samajh chatur chit lehu |48|

عقلمند ماڻهو ساهتي جا نالا پنهنجي ذهن ۾ سمجهندا آهن.

ਪ੍ਰਿਥਮ ਭਾਖ ਸੰਨਾਹ ਪਦੁ ਪੁਨਿ ਰਿਪੁ ਸਬਦ ਉਚਾਰਿ ॥
pritham bhaakh sanaah pad pun rip sabad uchaar |

شروع ۾ لفظ ”سنه“ چوڻ ۽ پوءِ لفظ ”ريپو“ چوڻ.

ਨਾਮ ਸੈਹਥੀ ਕੇ ਸਕਲ ਚਤੁਰ ਚਿਤ ਨਿਜ ਧਾਰਿ ॥੪੯॥
naam saihathee ke sakal chatur chit nij dhaar |49|

ساهتيءَ جا سڀ نالا چالاڪيءَ سان ڳالهائين ٿا.49.

ਉਚਰਿ ਕੁੰਭ ਪ੍ਰਿਥਮੈ ਸਬਦ ਪੁਨਿ ਅਰਿ ਸਬਦ ਕਹੋ ॥
auchar kunbh prithamai sabad pun ar sabad kaho |

شروع ۾ لفظ ”ڪمڀ“ چوڻ، پوءِ لفظ ”ار“ چوڻ.

ਨਾਮ ਸੈਹਥੀ ਕੇ ਸਭੈ ਚਿਤ ਮਹਿ ਚਤੁਰ ਲਹੋ ॥੫੦॥
naam saihathee ke sabhai chit meh chatur laho |50|

اي عقلمند ماڻهو! 50. توهان پنهنجي ذهن ۾ سمجهو ته سيهتي جا سڀ نالا.

ਤਨੁ ਤ੍ਰਾਨ ਪਦ ਪ੍ਰਿਥਮ ਕਹਿ ਪੁਨਿ ਅਰਿ ਸਬਦ ਬਖਾਨ ॥
tan traan pad pritham keh pun ar sabad bakhaan |

لفظ ”تنتران“ چوڻ ۽ پوءِ لفظ ”ار“ چوڻ کان پوءِ.

ਨਾਮ ਸੈਹਥੀ ਕੇ ਸਭੈ ਰੁਚਿਰ ਚਤੁਰ ਚਿਤ ਜਾਨ ॥੫੧॥
naam saihathee ke sabhai ruchir chatur chit jaan |51|

اي عقلمند ماڻهو! ساهتيءَ جا سڀ نالا دلچسپيءَ سان ٻڌايا ويا آهن.

ਯਸਟੀਸਰ ਕੋ ਪ੍ਰਿਥਮ ਕਹਿ ਪੁਨਿ ਬਚ ਕਹੁ ਅਰਧੰਗ ॥
yasatteesar ko pritham keh pun bach kahu aradhang |

شروع ۾ ”يشتيشور“ چوڻ ۽ پوءِ ”ارڌنگ“ چوڻ،

ਨਾਮ ਸੈਹਥੀ ਕੇ ਸਭੈ ਉਚਰਤ ਜਾਹੁ ਨਿਸੰਗ ॥੫੨॥
naam saihathee ke sabhai ucharat jaahu nisang |52|

ساهتيءَ جا سڀ نالا بيان ڪري سگهجن ٿا. 52.