شري دسم گرنتھ

صفحو - 469


ਇਹ ਭਾਤ ਕਹੈ ਰਨੁ ਮੈ ਸਿਗਰੇ ਮੁਖਿ ਕਾਲ ਕੇ ਜਾਇ ਬਚੇ ਅਬ ਹੀ ॥
eih bhaat kahai ran mai sigare mukh kaal ke jaae bache ab hee |

بادشاهه جڏهن ديوتائن جي درگاهه تي پهتو ته سڀ ويڙهاڪ خوش ٿيا ۽ چوڻ لڳا ته ”اسان سڀ موت کان بچي ويا آهيون“.

ਸਸਿ ਭਾਨੁ ਧਨਾਧਿਪ ਰੁਦ੍ਰ ਬਿਰੰਚ ਸਬੈ ਹਰਿ ਤੀਰ ਗਏ ਜਬ ਹੀ ॥
sas bhaan dhanaadhip rudr biranch sabai har teer ge jab hee |

جڏهن چندر، سوريا، ڪبير، رودر، برهما وغيره سڀ شري ڪرشن وٽ ويا.

ਹਰਖੇ ਬਰਖੇ ਨਭ ਤੇ ਸੁਰ ਫੂਲ ਸੁ ਜੀਤ ਕੀ ਬੰਬ ਬਜੀ ਤਬ ਹੀ ॥੧੭੧੭॥
harakhe barakhe nabh te sur fool su jeet kee banb bajee tab hee |1717|

جڏهن چندر، سوريا، ڪبير، رودر، برهما وغيره رب جي درگاهه تي پهتا ته ديوتائن آسمان مان گلن جي بارش ڪئي ۽ فتح جو هار وڄايو.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਜੁਧ ਪ੍ਰਬੰਧੇ ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਬਧਹਿ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤੰ ॥
eit sree bachitr naattak granthe krisanaavataare judh prabandhe kharrag singh badheh dhiaae samaapatan |

باب جي پڄاڻي ”وارفيئر ۾ کھرگ سنگهه جو قتل“ جي عنوان سان ڪرشناوتار ۾ بچيتار ناٽڪ ۾.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਤਉ ਹੀ ਲਉ ਕੋਪ ਕੀਓ ਮੁਸਲੀ ਅਰਿ ਬੀਰ ਤਬੈ ਸੰਗ ਤੀਰ ਪ੍ਰਹਾਰੇ ॥
tau hee lau kop keeo musalee ar beer tabai sang teer prahaare |

ان وقت تائين، وڏي ڪاوڙ ۾، بلرام پنهنجا تير ڇڏيا ۽ ڪيترن ئي دشمنن کي ماري ڇڏيو

ਐਚਿ ਲੀਏ ਇਕ ਬਾਰ ਹੀ ਬੈਰਨ ਪ੍ਰਾਨ ਬਿਨਾ ਕਰਿ ਭੂ ਪਰ ਡਾਰੇ ॥
aaich lee ik baar hee bairan praan binaa kar bhoo par ddaare |

هن پنهنجي ڪمان کي ڇڪي ڪيترن ئي دشمنن کي بي جان ڪري ڇڏيو ۽ انهن کي زمين تي اڇلائي ڇڏيو

ਏਕ ਬਲੀ ਗਹਿ ਹਾਥਨ ਸੋ ਛਿਤ ਪੈ ਕਰਿ ਕੋਪ ਫਿਰਾਇ ਪਛਾਰੇ ॥
ek balee geh haathan so chhit pai kar kop firaae pachhaare |

هن پنهنجي هٿن سان ڪجهه طاقتورن کي پڪڙي زمين تي اڇلائي ڇڏيو

ਜੀਵਤ ਜੋਊ ਬਚੇ ਬਲ ਤੇ ਰਨ ਤ੍ਯਾਗ ਸੋਊ ਨ੍ਰਿਪ ਤੀਰ ਸਿਧਾਰੇ ॥੧੭੧੮॥
jeevat joaoo bache bal te ran tayaag soaoo nrip teer sidhaare |1718|

انهن مان جيڪي پنهنجي طاقت سان بچي ويا، تن جنگ جو ميدان ڇڏي جراسند جي اڳيان اچي بيٺا.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

چوپي

ਜਰਾਸੰਧਿ ਪੈ ਜਾਇ ਪੁਕਾਰੇ ॥
jaraasandh pai jaae pukaare |

(اهي) جاراسند وٽ ويا ۽ سڏ ڪيائون

ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਰਨ ਭੀਤਰ ਮਾਰੇ ॥
kharrag singh ran bheetar maare |

جراسند جي اڳيان اچي چيائون ته ”خرگ سنگهه جنگ ۾ مارجي ويو آهي“.

ਇਉ ਸੁਨਿ ਕੈ ਤਿਨ ਕੇ ਮੁਖ ਬੈਨਾ ॥
eiau sun kai tin ke mukh bainaa |

سندس وات مان اهڙيون ڳالهيون ٻڌي

ਰਿਸਿ ਕੇ ਸੰਗ ਅਰੁਨ ਭਏ ਨੈਨਾ ॥੧੭੧੯॥
ris ke sang arun bhe nainaa |1719|

سندن ڳالهيون ٻڌي سندس اکيون لال ٿي ويون.

ਅਪੁਨੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਸਬੈ ਬੁਲਾਏ ॥
apune mantree sabai bulaae |

(بادشاهه) پنهنجي سڀني وزيرن کي گهرايو

ਤਿਨ ਪ੍ਰਤਿ ਭੂਪਤਿ ਬਚਨ ਸੁਨਾਏ ॥
tin prat bhoopat bachan sunaae |

هن پنهنجي سڀني وزيرن کي سڏيو ۽ چيو.

ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਜੂਝੇ ਰਨ ਮਾਹੀ ॥
kharrag singh joojhe ran maahee |

کھرگ سنگھ جنگ ۾ مارجي ويو.

ਅਉਰ ਸੁਭਟ ਕੋ ਤਿਹ ਸਮ ਨਾਹੀ ॥੧੭੨੦॥
aaur subhatt ko tih sam naahee |1720|

”خرگ سنگهه جنگ جي ميدان ۾ مارجي ويو آهي ۽ هن جهڙو ٻيو ڪو به جنگجو ناهي.

ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਸੋ ਸੂਰੋ ਨਾਹੀ ॥
kharrag singh so sooro naahee |

کھرگ سنگهه جهڙو هيرو ڪونهي

ਤਿਹ ਸਮ ਜਾਇ ਲਰੈ ਰਨ ਮਾਹੀ ॥
tih sam jaae larai ran maahee |

”خرگ سنگهه جهڙو ٻيو ڪو به ويڙهاڪ ناهي، جيڪو هن جهڙو وڙهائي سگهي

ਅਬ ਤੁਮ ਕਹੋ ਕਉਨ ਬਿਧਿ ਕੀਜੈ ॥
ab tum kaho kaun bidh keejai |

هاڻي تون ئي ٻڌاءِ ته ڪهڙي چال چلڻ گهرجي؟

ਕਉਨ ਸੁਭਟ ਕੋ ਆਇਸ ਦੀਜੈ ॥੧੭੨੧॥
kaun subhatt ko aaeis deejai |1721|

ھاڻي تون ٻڌاءِ ته ڇا ڪرڻ گھرجي ۽ ھاڻي ڪنھن کي وڃڻ جو حڪم ڏنو وڃي؟” 1721.

ਜਰਾਸੰਧਿ ਨ੍ਰਿਪ ਸੋ ਮੰਤ੍ਰੀ ਬਾਚ ॥
jaraasandh nrip so mantree baach |

جاراسند کي خطاب ڪندي وزيرن جي تقرير:

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਤਬ ਬੋਲਿਓ ਮੰਤ੍ਰੀ ਸੁਮਤਿ ਜਰਾਸੰਧਿ ਕੇ ਤੀਰ ॥
tab bolio mantree sumat jaraasandh ke teer |

هاڻي وزير، سمتي نالي، راجا جاراسند سان ڳالهايو.

ਸਾਝ ਪਰੀ ਹੈ ਅਬ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕਉਨ ਲਰੈ ਰਨਿ ਬੀਰ ॥੧੭੨੨॥
saajh paree hai ab nripat kaun larai ran beer |1722|

”هاڻي شام ٿي وئي آهي، هن وقت ڪير وڙهندو؟“ 1722.

ਉਤ ਰਾਜਾ ਚੁਪ ਹੋਇ ਰਹਿਓ ਮੰਤ੍ਰਿ ਕਹੀ ਜਬ ਗਾਥ ॥
aut raajaa chup hoe rahio mantr kahee jab gaath |

۽ جڏهن وزير (اها) ڳالهه ڪئي ته بادشاهه خاموش رهيو.

ਇਤ ਮੁਸਲੀਧਰ ਤਹ ਗਯੋ ਜਹਾ ਹੁਤੇ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ॥੧੭੨੩॥
eit musaleedhar tah gayo jahaa hute brijanaath |1723|

انهيءَ پاسي، وزير جي ڳالهه ٻڌي، راجا خاموشيءَ سان ويٺو هو ۽ ان پاسي بلرام اتي پهچي ويو، جتي ڪرشن بيٺو هو.

ਮੁਸਲੀ ਬਾਚ ਕਾਨ੍ਰਹ ਸੋ ॥
musalee baach kaanrah so |

ڪرشن کي خطاب ڪندي بلرام جو خطاب:

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਕ੍ਰਿਪਾਸਿੰਧ ਇਹ ਕਉਨ ਸੁਤ ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਜਿਹ ਨਾਮ ॥
kripaasindh ih kaun sut kharrag singh jih naam |

مهرباني ڪري نيدان! هي ڪنهن جو پٽ هو جنهن جو نالو خرگ سنگهه هو؟

ਐਸੋ ਅਪੁਨੀ ਬੈਸ ਮੈ ਨਹਿ ਦੇਖਿਓ ਬਲ ਧਾਮ ॥੧੭੨੪॥
aaiso apunee bais mai neh dekhio bal dhaam |1724|

”اي رحمت جو سمنڊ! ھي راجا کھرگ سنگھ ڪير ھو؟ مون اڄ تائين اهڙو طاقتور هيرو نه ڏٺو آهي.1724.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

چوپي

ਤਾ ਤੇ ਯਾ ਕੀ ਕਥਾ ਪ੍ਰਕਾਸੋ ॥
taa te yaa kee kathaa prakaaso |

تنهن ڪري هن جي ڪهاڻي تي روشني وڌي

ਮੇਰੇ ਮਨ ਕੋ ਭਰਮੁ ਬਿਨਾਸੋ ॥
mere man ko bharam binaaso |

”تنهنڪري مون کي هن جو قصو ٻڌاءِ، منهنجي ذهن مان وهم ڪڍي ڇڏ

ਐਸੀ ਬਿਧਿ ਸੋ ਬਲਿ ਜਬ ਕਹਿਓ ॥
aaisee bidh so bal jab kahio |

اهڙي طرح جڏهن بلرام چيو

ਸੁਨਿ ਸ੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸਨਿ ਮੋਨ ਹ੍ਵੈ ਰਹਿਓ ॥੧੭੨੫॥
sun sree krisan mon hvai rahio |1725|

”جڏهن بلرام اهو چيو، تڏهن ڪرشن اهو ٻڌي، خاموش رهيو.

ਕਾਨ੍ਰਹ ਬਾਚ ॥
kaanrah baach |

ڪرشن جو ڪلام:

ਸੋਰਠਾ ॥
soratthaa |

سورٿا

ਪੁਨਿ ਬੋਲਿਓ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਕ੍ਰਿਪਾਵੰਤ ਹ੍ਵੈ ਬੰਧੁ ਸਿਉ ॥
pun bolio brijanaath kripaavant hvai bandh siau |

پوءِ شري ڪرشن مهربانيءَ سان پنهنجي ڀاءُ کي چيو.

ਸੁਨਿ ਬਲਿ ਯਾ ਕੀ ਗਾਥ ਜਨਮ ਕਥਾ ਭੂਪਤਿ ਕਹੋ ॥੧੭੨੬॥
sun bal yaa kee gaath janam kathaa bhoopat kaho |1726|

تڏهن ڪرشن پنهنجي ڀاءُ کي خوشيءَ سان چيو، ”اي بلرام! هاڻي مان بادشاهه جي پيدائش جو قصو ٻڌايان ٿو، ٻڌو، 1726

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਖਟਮੁਖ ਰਮਾ ਗਨੇਸ ਪੁਨਿ ਸਿੰਗੀ ਰਿਖਿ ਘਨ ਸ੍ਯਾਮ ॥
khattamukh ramaa ganes pun singee rikh ghan sayaam |

کٽ مُخ (لارڊ ڪارٽيڪ) راما (لڪشمي) گنيشا، سنگي رشي ۽ گھنشام (ڪارو متبادل)

ਆਦਿ ਬਰਨ ਬਿਧਿ ਪੰਚ ਲੈ ਧਰਿਓ ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਨਾਮ ॥੧੭੨੭॥
aad baran bidh panch lai dhario kharrag singh naam |1727|

”ڪارتيڪيا (ڇهه منهن وارا)، راما، گنيش، شرنگي ۽ گھنشام، انهن نالن جا پهريان اکر کڻي هن جو نالو ”خراگ سنگهه“ رکيو ويو.

ਖੜਗ ਰਮਯ ਤਨ ਗਰਮਿਤਾ ਸਿੰਘ ਨਾਦ ਘਮਸਾਨ ॥
kharrag ramay tan garamitaa singh naad ghamasaan |

خرگ (تلوار) ’راميتن‘ (خوبصورت جسم) ’گرميتا‘ (عزت) ’سنگهه ناد‘ (شينهن جو راڳ) ۽ ’گھمسان‘ (سخت جنگ)

ਪੰਚ ਬਰਨ ਕੋ ਗੁਨ ਲੀਓ ਇਹ ਭੂਪਤਿ ਬਲਵਾਨ ॥੧੭੨੮॥
panch baran ko gun leeo ih bhoopat balavaan |1728|

انهن پنجن اکرن جي خوبين کي حاصل ڪري، هي بادشاهه مضبوط ٿيو آهي. 1728ع.

ਛਪੈ ਛੰਦ ॥
chhapai chhand |

ڇَپائي

ਖਰਗ ਸਕਤਿ ਸਵਿਤਾਤ ਦਈ ਤਿਹ ਹੇਤ ਜੀਤ ਅਤਿ ॥
kharag sakat savitaat dee tih het jeet at |

”شيو کيس جنگ ۾ فتح جي تلوار ڏني