شري دسم گرنتھ

صفحو - 622


ਚਚਕਤ ਚੰਦ ॥
chachakat chand |

(بادشاهه کي ڏسي) چنڊ انڌو ٿيندو هو،

ਧਧਕਤ ਇੰਦ ॥
dhadhakat ind |

اندرا جي دل ڌڙڪندي هئي،

ਫਨਿਮਨ ਫਟੰਤ ॥
faniman fattant |

شيشناگ جانورن کي (زمين تي) ماريندو هو.

ਭੂਅਧਰ ਭਜੰਤ ॥੧੦੧॥
bhooadhar bhajant |101|

هن جي حضور ۾ چنڊ حيران ٿي بيٺو، اندرا جي دل زور سان ڌڙڪڻ لڳي، گانا ناس ٿي ويا ۽ جبل به ڀڄي ويا.

ਸੰਜੁਤਾ ਛੰਦ ॥
sanjutaa chhand |

SANYUKTA STANZA

ਜਸ ਠੌਰ ਠੌਰ ਸਬੋ ਸੁਨ੍ਯੋ ॥
jas tthauar tthauar sabo sunayo |

هر ڪنهن (بادشاهه جي) ڪاميابيءَ کي جڳه کان ٻڌو.

ਅਰਿ ਬ੍ਰਿੰਦ ਸੀਸ ਸਬੋ ਧੁਨ੍ਰਯੋ ॥
ar brind sees sabo dhunrayo |

سڀ دشمن ٽولا جھڪي ويا.

ਜਗ ਜਗ ਸਾਜ ਭਲੇ ਕਰੇ ॥
jag jag saaj bhale kare |

(هن) دنيا ۾ چڱا يگنس جو بندوبست ڪيو

ਦੁਖ ਪੁੰਜ ਦੀਨਨ ਕੇ ਹਰੇ ॥੧੦੨॥
dukh punj deenan ke hare |102|

هر ڪو سندس تعريف ٻڌي ڪيترن ئي هنڌن تي ۽ دشمن به سندس تعريف ٻڌي خوفزده ٿي ويندو هو ۽ ذهني اذيت ۾ مبتلا ٿي ويندو هو، هن سهڻي انداز ۾ يجن ڪري غريبن جا ڏک دور ڪري ڇڏيا هئا.102.

ਇਤਿ ਜੁਜਾਤਿ ਰਾਜਾ ਮ੍ਰਿਤ ਬਸਿ ਹੋਤ ਭਏ ॥੫॥੫॥
eit jujaat raajaa mrit bas hot bhe |5|5|

بادشاهه ياتيءَ ۽ سندس موت بابت بيان جي پڄاڻي.

ਅਥ ਬੇਨ ਰਾਜੇ ਕੋ ਰਾਜ ਕਥਨੰ ॥
ath ben raaje ko raaj kathanan |

هاڻي شروع ٿئي ٿو بادشاهه بن جي حڪمراني بابت بيان

ਸੰਜੁਤਾ ਛੰਦ ॥
sanjutaa chhand |

SANYUKTA STANZA

ਪੁਨਿ ਬੇਣੁ ਰਾਜ ਮਹੇਸ ਭਯੋ ॥
pun ben raaj mahes bhayo |

پوءِ بنو زمين جو بادشاهه ٿيو

ਨਿਜਿ ਡੰਡ ਕਾਹੂੰ ਤੇ ਨ ਲਯੋ ॥
nij ddandd kaahoon te na layo |

جنهن پاڻ ڪنهن کان عذاب نه ورتو هو.

ਜੀਅ ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਸੁਖੀ ਨਰਾ ॥
jeea bhaat bhaat sukhee naraa |

سڀ مخلوق ۽ انسان خوش هئا

ਅਤਿ ਗਰਬ ਸ੍ਰਬ ਛੁਟਿਓ ਧਰਾ ॥੧੦੩॥
at garab srab chhuttio dharaa |103|

پوءِ بن زمين جو بادشاهه ٿيو، هن ڪڏهن به ڪنهن کان محصول نه ورتو، جاندار مختلف طريقن سان خوش هئا ۽ ڪنهن کي به مٿس فخر نه هو.

ਜੀਅ ਜੰਤ ਸਬ ਦਿਖਿਯਤ ਸੁਖੀ ॥
jeea jant sab dikhiyat sukhee |

سڀ جاندار خوش نظر آيا.

ਤਰਿ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਆਵਤ ਨ ਦੁਖੀ ॥
tar drisatt aavat na dukhee |

ڪنهن کي به ڏک نه ٿي لڳو.

ਸਬ ਠੌਰ ਠੌਰ ਪ੍ਰਿਥੀ ਬਸੀ ॥
sab tthauar tthauar prithee basee |

سڄي زمين هر هنڌ چڱي طرح آباد هئي.

ਜਨੁ ਭੂਮਿ ਰਾਜ ਸਿਰੀ ਲਸੀ ॥੧੦੪॥
jan bhoom raaj siree lasee |104|

جانور مختلف طريقن سان خوش ٿيا ۽ وڻن کي به ڪا تڪليف نه پئي لڳي، زمين تي هر طرف بادشاهه جي ساراهه هئي.

ਇਹ ਭਾਤਿ ਰਾਜ ਕਮਾਇ ਕੈ ॥
eih bhaat raaj kamaae kai |

اهڙيءَ طرح بادشاهي ڪمائي

ਸੁਖ ਦੇਸ ਸਰਬ ਬਸਾਇ ਕੈ ॥
sukh des sarab basaae kai |

۽ سڄي ملڪ کي خوشيءَ سان آباد ڪري

ਬਹੁ ਦੋਖ ਦੀਨਨ ਕੇ ਦਹੇ ॥
bahu dokh deenan ke dahe |

دين (عزيز) ماڻهن جا ڪيترائي ڏک ناس ڪيا.

ਸੁਨਿ ਥਕਤ ਦੇਵ ਸਮਸਤ ਭਏ ॥੧੦੫॥
sun thakat dev samasat bhe |105|

اهڙيءَ طرح بادشاهه پنهنجي سموري ملڪ کي خوش رکي، غريبن جون ڪيتريون ئي تڪليفون دور ڪري ڇڏيون ۽ سندس شان ۽ شوڪت ڏسي سڀني ديوتائن به سندس ساراهه ڪئي.

ਬਹੁ ਰਾਜ ਸਾਜ ਕਮਾਇ ਕੈ ॥
bahu raaj saaj kamaae kai |

رياستي سماج کي گهڻي وقت تائين ڪمائڻ سان

ਸਿਰਿ ਅਤ੍ਰਪਤ੍ਰ ਫਿਰਾਇ ਕੈ ॥
sir atrapatr firaae kai |

۽ هن جي مٿي تي هڪ ڇت سان

ਪੁਨਿ ਜੋਤਿ ਜੋਤਿ ਬਿਖੈ ਮਿਲੀ ॥
pun jot jot bikhai milee |

سندس شعلا (الله تعاليٰ جي) شعلن ۾ ضم ٿي ويو.

ਅਰਿ ਛੈਨੁ ਬੇਨੁ ਮਹਾਬਲੀ ॥੧੦੬॥
ar chhain ben mahaabalee |106|

ڪافي عرصو راڄ ڪرڻ ۽ سندس مٿي تي ڇت جھلي، ان عظيم بادشاهه بن جي روح جو نور رب جي نور ۾ ضم ٿي ويو.106.

ਅਬਿਕਾਰ ਭੂਪ ਜਿਤੇ ਭਏ ॥
abikaar bhoop jite bhe |

جيترا بادشاھ عيب کان آزاد ٿيا آھن،

ਕਰਿ ਰਾਜ ਅੰਤ ਸਮੈ ਗਏ ॥
kar raaj ant samai ge |

(انهن) حڪومت ڪئي ۽ آخرڪار (خدا ۾) ضم ٿي ويا.

ਕਬਿ ਕੌਨ ਨਾਮ ਤਿਨੈ ਗਨੈ ॥
kab kauan naam tinai ganai |

ڪھڙا شاعر انھن جا نالا ڳڻائي سگھندا،

ਸੰਕੇਤ ਕਰਿ ਇਤੇ ਭਨੈ ॥੧੦੭॥
sanket kar ite bhanai |107|

سڀ بي داغ بادشاھ آخرڪار رب ۾ ضم ٿي ويا، انھن جا نالا ڪھڙو شاعر ٻڌائي سگھي ٿو؟ تنهن ڪري، مون صرف انهن بابت اشارو ڪيو آهي.

ਇਤਿ ਬੇਨੁ ਰਾਜਾ ਮ੍ਰਿਤ ਬਸ ਹੋਤ ਭਏ ॥੬॥੫॥
eit ben raajaa mrit bas hot bhe |6|5|

بادشاهه بين ۽ سندس موت جي باري ۾ بيان جي آخر ۾.

ਅਥ ਮਾਨਧਾਤਾ ਕੋ ਰਾਜੁ ਕਥਨੰ
ath maanadhaataa ko raaj kathanan

هاڻي مانڌاتا جي راڄ جي باري ۾ بيان ڪيو پيو وڃي

ਦੋਧਕ ਛੰਦ ॥
dodhak chhand |

دودو اسٽينزا

ਜੇਤਕ ਭੂਪ ਭਏ ਅਵਨੀ ਪਰ ॥
jetak bhoop bhe avanee par |

ڌرتيءَ تي جيترا بادشاه ٿيا آهن،

ਨਾਮ ਸਕੈ ਤਿਨ ਕੇ ਕਵਿ ਕੋ ਧਰਿ ॥
naam sakai tin ke kav ko dhar |

جن شاعرن جا نالا ڳڻائي سگهجن ٿا.

ਨਾਮ ਜਥਾਮਤਿ ਭਾਖਿ ਸੁਨਾਊ ॥
naam jathaamat bhaakh sunaaoo |

منهنجي عقل جي زور تي (انهن جا نالا) پڙهان ٿو.

ਚਿਤ ਤਊ ਅਪਨੇ ਡਰ ਪਾਊ ॥੧੦੮॥
chit taoo apane ddar paaoo |108|

جن سڀني بادشاهن ڌرتيءَ تي حڪومت ڪئي، انهن جا نالا ڪهڙي شاعر بيان ڪري سگهن ٿا؟ انهن جا نالا بيان ڪرڻ سان مون کي هن جلد جي وڌڻ جو ڊپ آهي.108.

ਬੇਨੁ ਗਏ ਜਗ ਤੇ ਨ੍ਰਿਪਤਾ ਕਰਿ ॥
ben ge jag te nripataa kar |

(جڏهن) بين هليو ويو دنيا جي حڪمراني،

ਮਾਨਧਾਤ ਭਏ ਬਸੁਧਾ ਧਰਿ ॥
maanadhaat bhe basudhaa dhar |

بن جي حڪومت کان پوءِ منڌاتا بادشاهه ٿيو

ਬਾਸਵ ਲੋਗ ਗਏ ਜਬ ਹੀ ਵਹ ॥
baasav log ge jab hee vah |

جڏهن هو اندرا (’بساوا‘) ماڻهن سان ملاقات ڪئي،

ਉਠਿ ਦਯੋ ਅਰਧਾਸਨ ਬਾਸਵ ਤਿਹ ॥੧੦੯॥
autth dayo aradhaasan baasav tih |109|

جڏهن هو اندرا جي ملڪ ۾ ويو ته اندرا کيس اڌ سيٽ ڏئي ڇڏي.

ਰੋਸ ਭਰ੍ਯੋ ਤਬ ਮਾਨ ਮਹੀਧਰ ॥
ros bharayo tab maan maheedhar |

پوءِ منڌاتا (بادشاهه جي ذهن ۾) ناراض ٿي ويو.

ਹਾਕਿ ਗਹ੍ਰਯੋ ਕਰਿ ਖਗ ਭਯੰਕਰ ॥
haak gahrayo kar khag bhayankar |

بادشاهه منڌاتا ڪاوڙ ۾ ڀرجي ويو ۽ هن کي چيلينج ڪندي، پنهنجي خنجر پنهنجي هٿ ۾ رکيو

ਮਾਰਨ ਲਾਗ ਜਬੈ ਰਿਸ ਇੰਦ੍ਰਹਿ ॥
maaran laag jabai ris indreh |

جڏهن اندرا کي ڪاوڙ ۾ مارڻ لڳو.

ਬਾਹ ਗਹੀ ਤਤਕਾਲ ਦਿਜਿੰਦ੍ਰਹਿ ॥੧੧੦॥
baah gahee tatakaal dijindreh |110|

جڏهن، هن جي ڪاوڙ ۾، هو اندرا کي مارڻ وارو هو، تڏهن برهسپتي هڪدم هن جو هٿ پڪڙيو.

ਨਾਸ ਕਰੋ ਜਿਨਿ ਬਾਸਵ ਕੋ ਨ੍ਰਿਪ ॥
naas karo jin baasav ko nrip |

(۽ چيو) اي بادشاهه! اندرا کي ناس نه ڪر.