شري دسم گرنتھ

صفحو - 1286


ਕਹ ਲਗਿ ਪ੍ਰਭਾ ਕਰੈ ਕਵਨੈ ਕਬਿ ॥
kah lag prabhaa karai kavanai kab |

ڪيترو وقت تائين ڪو شاعر سندس حسن بيان ڪري سگهي ٿو؟

ਨਿਰਖਿ ਸੂਰ ਸਸਿ ਰਹਤ ਇੰਦ੍ਰ ਦਬਿ ॥੩॥
nirakh soor sas rahat indr dab |3|

ان کي ڏسندي ئي سج، چنڊ ۽ اندرا وسري ويا. 3.

ਛੈਲ ਛਬੀਲੋ ਕੁਅਰ ਅਪਾਰਾ ॥
chhail chhabeelo kuar apaaraa |

اهو انتهائي خوبصورت ۽ نوجوان ڪمار ڏانهن

ਆਪੁ ਘੜਾ ਜਾਨੁਕ ਕਰਤਾਰਾ ॥
aap gharraa jaanuk karataaraa |

ڄڻ ته خدا پاڻ پيدا ڪيو هو.

ਕਨਕ ਅਵਟਿ ਸਾਚੇ ਜਨ ਢਾਰਿਯੋ ॥
kanak avatt saache jan dtaariyo |

ڄڻ ته سون کي صاف ڪري ڍڳ ۾ ڍرو ڪيو ويو هجي.

ਰੀਝਿ ਰਹਤ ਜਿਨ ਬ੍ਰਹਮ ਸਵਾਰਿਯੋ ॥੪॥
reejh rahat jin braham savaariyo |4|

برهما جنهن (هن کي پيدا ڪيو) پڻ (ڏسڻ سان) راضي ٿيو. 4.

ਨੈਨ ਫਬਤ ਮ੍ਰਿਗ ਸੇ ਕਜਰਾਰੇ ॥
nain fabat mrig se kajaraare |

هن جون زمرد جون اکيون چمڪيون (هڪ هرڻ جي اکين وانگر).

ਕੇਸ ਜਾਲ ਜਨੁ ਫਾਸ ਸਵਾਰੇ ॥
kes jaal jan faas savaare |

ڪيسن کي ورهائڻ (’جال‘) ڄڻ ته ڦاسي (نوز) مقرر ڪئي وئي آهي.

ਜਾ ਕੇ ਪਰੇ ਗਰੈ ਸੋਈ ਜਾਨੈ ॥
jaa ke pare garai soee jaanai |

(وار جا ڦڙا) جنهن جي ڳچيءَ تي لڳن ٿا، اهو ئي (انهن جو اثر) ڄاڻي سگهي ٿو.

ਬਿਨੁ ਬੂਝੈ ਕੋਈ ਕਹਾ ਪਛਾਨੈ ॥੫॥
bin boojhai koee kahaa pachhaanai |5|

چڱيءَ طرح ڄاڻڻ کان سواءِ ڪير سڃاڻي سگهي ٿو؟ 5.

ਜੇਤਿਕ ਦੇਤ ਪ੍ਰਭਾ ਸਭ ਹੀ ਕਬਿ ॥
jetik det prabhaa sabh hee kab |

هن جي حسن جي (مثال) سڀ شاعر ڏين ٿا،

ਤੇਤਿਕ ਹੁਤੀ ਤਵਨ ਭੀਤਰਿ ਛਬਿ ॥
tetik hutee tavan bheetar chhab |

اُهي هن جي خوبصورتيءَ سان جڙيل آهن (يعني اهي تشبيهون هن جي حسن جي صحيح تصوير نٿي ڏئي سگهن).

ਪੁਰਖ ਨਾਰਿ ਚਿਤਵਹ ਜੋ ਤਾਹਿ ॥
purakh naar chitavah jo taeh |

جيڪو ڏسي ٿو مرد ۽ عورت،

ਕਛੁ ਨ ਸੰਭਾਰ ਰਹਤ ਤਬ ਵਾਹਿ ॥੬॥
kachh na sanbhaar rahat tab vaeh |6|

پوءِ کيس (پاڻ کي) ڪا پرواهه ناهي. 6.

ਚੰਚਰੀਟ ਦੁਤਿ ਦੇਖਿ ਬਿਕਾਨੇ ॥
chanchareett dut dekh bikaane |

ممول (پکي) هن جي حسن کي ڏسي وڪامجي وڃن ٿا

ਭਵਰ ਆਜੁ ਲਗਿ ਫਿਰਤਿ ਦਿਵਾਨੇ ॥
bhavar aaj lag firat divaane |

۽ brownies اڃا به چريو وڃي رهيا آهن.

ਮਹਾਦੇਵ ਤੇ ਨੈਕ ਨਿਹਾਰੇ ॥
mahaadev te naik nihaare |

مهاديو کيس ٿورو ڏٺو

ਅਬ ਲਗਿ ਬਨ ਮੈ ਬਸਤ ਉਘਾਰੇ ॥੭॥
ab lag ban mai basat ughaare |7|

هن وقت تائين، هو بنهه ۾ ننگا زندگي گذاري رهيو آهي.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

ثابت قدم:

ਚਤੁਰਾਨਨ ਮੁਖ ਚਤੁਰ ਲਖਿ ਯਾਹੀ ਤੇ ਕਰੈ ॥
chaturaanan mukh chatur lakh yaahee te karai |

برهما کيس ڏسڻ لاءِ چار منهن ٺاهيا هئا.

ਸਿਖਿ ਬਾਹਨ ਖਟ ਬਦਨ ਸੁ ਯਾਹੀ ਤੇ ਧਰੈ ॥
sikh baahan khatt badan su yaahee te dharai |

ڪارتيڪيا ('سک بهن' مور جو سوار) هن سبب ڇهه منهن هئا.

ਪੰਚਾਨਨ ਯਾ ਤੇ ਸਿਵ ਭਏ ਬਚਾਰਿ ਕਰਿ ॥
panchaanan yaa te siv bhe bachaar kar |

شيو به ساڳئي سوچ سان پنج مُنهن بڻجي ويو.

ਹੋ ਸਹਸਾਨਨ ਨਹੁ ਸਕਾ ਪ੍ਰਭਾ ਕੋ ਸਿੰਧੁ ਤਰਿ ॥੮॥
ho sahasaanan nahu sakaa prabhaa ko sindh tar |8|

هزار واهن سان به شيشنگا (سندس) حسن جو سمنڊ تري نه سگهي.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

چوويهه:

ਜੇ ਅਬਲਾ ਤਿਹ ਰੂਪ ਨਿਹਾਰਤ ॥
je abalaa tih roop nihaarat |

عورت جو سندس روپ ڏسي،

ਲਾਜ ਸਾਜ ਧਨ ਧਾਮ ਬਿਸਾਰਤ ॥
laaj saaj dhan dhaam bisaarat |

هوءَ لاج، فرنيچر، دولت، گهر وغيره (سڀ ڪجهه) وساري ڇڏيندي هئي.

ਮਨ ਮੈ ਰਹਤ ਮਗਨ ਹ੍ਵੈ ਨਾਰੀ ॥
man mai rahat magan hvai naaree |

عورتون پنهنجي ذهن ۾ سمايل آهن

ਜਾਨੁ ਬਿਸਿਖ ਤਨ ਮ੍ਰਿਗੀ ਪ੍ਰਹਾਰੀ ॥੯॥
jaan bisikh tan mrigee prahaaree |9|

ڄڻ ته هرڻ جي بدن ۾ تير ڦاسي پيو آهي (هوءَ بيهوش ٿي وڃي ٿي) 9.

ਸਾਹ ਜੈਨ ਅਲਾਵਦੀਨ ਜਹ ॥
saah jain alaavadeen jah |

جتي شهنشاهه جين علاؤ الدين (علاؤ الدين خلجي) هو،

ਆਯੋ ਕੁਅਰ ਰਹਨ ਚਾਕਰ ਤਹ ॥
aayo kuar rahan chaakar tah |

هي ڪمار وٽس آيو هو ته نوڪري ڪرڻ.

ਫੂਲਮਤੀ ਹਜਰਤਿ ਕੀ ਨਾਰੀ ॥
foolamatee hajarat kee naaree |

ڦولمتي بادشاهه جي زال هئي.

ਤਾ ਕੇ ਗ੍ਰਿਹ ਇਕ ਭਈ ਕੁਮਾਰੀ ॥੧੦॥
taa ke grih ik bhee kumaaree |10|

سندس گهر ۾ هڪ شهزادي پيدا ٿي. 10.

ਸ੍ਰੀ ਦਿਮਾਗ ਰੋਸਨ ਵਹ ਬਾਰੀ ॥
sree dimaag rosan vah baaree |

ان ڇوڪريءَ جو نالو روشن ڊيمران هو.

ਜਨੁ ਰਤਿ ਪਤਿ ਤੇ ਭਈ ਕੁਮਾਰੀ ॥
jan rat pat te bhee kumaaree |

(هوءَ ڏاڍي سهڻي هئي) ڄڻ ته ڪاما ديو جي ڌيءَ هجي.

ਜਨੁਕ ਚੀਰਿ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਬਨਾਈ ॥
januk cheer chandramaa banaaee |

ڄڻ ته چنڊ (هن لاءِ) ڦاٽي پيو.

ਤਾਹੀ ਤੇ ਤਾ ਮੈ ਅਤਿਤਾਈ ॥੧੧॥
taahee te taa mai atitaaee |11|

انهيءَ ڪري کيس مٿس تمام گهڻو غرور هوندو هو (مطلب- هن ۾ تمام گهڻي خوبي هئي). 11.

ਬੀਰਮ ਦੇ ਮੁਜਰਾ ਕਹ ਆਯੋ ॥
beeram de mujaraa kah aayo |

(هڪ ڏينهن) بيرم ديو مجري لاءِ آيو،

ਸਾਹੁ ਸੁਤਾ ਕੋ ਹ੍ਰਿਦੈ ਚੁਰਾਯੋ ॥
saahu sutaa ko hridai churaayo |

سو (هن) بادشاهه جي ڌيءَ جي دل چوري ڪئي.

ਅਨਿਕ ਜਤਨ ਅਬਲਾ ਕਰਿ ਹਾਰੀ ॥
anik jatan abalaa kar haaree |

ان ڇوڪري ڏاڍي ڪوشش ڪئي،

ਕੈ ਸਿਹੁ ਮਿਲਾ ਨ ਪ੍ਰੀਤਮ ਪ੍ਯਾਰੀ ॥੧੨॥
kai sihu milaa na preetam payaaree |12|

پر ان پياري کي ڪنهن به طرح عاشق نه مليو. 12.

ਕਾਮਾਤੁਰ ਭੀ ਅਧਿਕ ਬਿਗਮ ਜਬ ॥
kaamaatur bhee adhik bigam jab |

جڏهن (هوءَ) بيگم ڏاڍي بيتاب ٿي،

ਪਿਤਾ ਪਾਸ ਤਜਿ ਲਾਜ ਕਹੀ ਤਬ ॥
pitaa paas taj laaj kahee tab |

پوءِ هُو لانڍيءَ مان نڪري پنهنجي پيءُ کي چيائين،

ਕੈ ਬਾਬੁਲ ਗ੍ਰਿਹ ਗੋਰਿ ਖੁਦਾਓ ॥
kai baabul grih gor khudaao |

اي بابا! يا منهنجي گهر ۾ قبر کوٽي

ਕੈ ਬੀਰਮ ਦੇ ਮੁਹਿ ਬਰ ਦ੍ਰਯਾਓ ॥੧੩॥
kai beeram de muhi bar drayaao |13|

يا بيرم ديو سان منهنجي شادي ڪر. 13.

ਭਲੀ ਭਲੀ ਤਬ ਸਾਹ ਉਚਾਰੀ ॥
bhalee bhalee tab saah uchaaree |

تڏهن بادشاهه چيو ته (تنهنجي ڳالهه) سٺي آهي.

ਮੁਸਲਮਾਨ ਬੀਰਮ ਕਰ ਪ੍ਯਾਰੀ ॥
musalamaan beeram kar payaaree |

پر اي پياري ڌيءَ! پهرين تون بيرم ديو کي مسلمان ڪر.

ਬਹੁਰਿ ਤਾਹਿ ਤੁਮ ਕਰੌ ਨਿਕਾਹਾ ॥
bahur taeh tum karau nikaahaa |

پوءِ هن سان شادي ڪيائين.

ਜਿਹ ਸੌ ਤੁਮਰੀ ਲਗੀ ਨਿਗਾਹਾ ॥੧੪॥
jih sau tumaree lagee nigaahaa |14|

جنهن سان اوهان جون اکيون اٽڪيل آهن. 14.