شري دسم گرنتھ

صفحو - 472


ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਜਰਾਸੰਧਿ ਕੀ ਅਤਿ ਚਮੂੰ ਉਮਡੀ ਕ੍ਰੋਧ ਬਢਾਇ ॥
jaraasandh kee at chamoon umaddee krodh badtaae |

جراسنڌ جي وڏي لشڪر کي ڪاوڙ لڳي.

ਧਨੁਖ ਬਾਨ ਹਰਿ ਪਾਨਿ ਲੈ ਛਿਨ ਮੈ ਦੀਨੀ ਘਾਇ ॥੧੭੪੭॥
dhanukh baan har paan lai chhin mai deenee ghaae |1747|

جراسند جي چوڏهين فوج اڳتي وڌيو، پر ڪرشن پنهنجي ڪمان ۽ تير کي هٿ ۾ کڻي هڪدم سڀ ڪجهه تباهه ڪري ڇڏيو.1747.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਜਦੁਬੀਰ ਕਮਾਨ ਤੇ ਬਾਨ ਛੁਟੇ ਅਵਸਾਨ ਗਏ ਲਖਿ ਸਤ੍ਰਨ ਕੇ ॥
jadubeer kamaan te baan chhutte avasaan ge lakh satran ke |

ڪرشن جي ڪمان مان نڪتل تير جي ڪري دشمن تمام همت وڃائي ويٺا

ਗਜਰਾਜ ਮਰੇ ਗਿਰ ਭੂਮਿ ਪਰੇ ਮਨੋ ਰੂਖ ਕਟੇ ਕਰਵਤ੍ਰਨ ਕੇ ॥
gajaraaj mare gir bhoom pare mano rookh katte karavatran ke |

مئل هاٿي زمين تي ائين ڪري پيا، جيئن وڻ ڪرا ۽ ڪٽڻ کان پوءِ ڪرندا آهن

ਰਿਪੁ ਕਉਨ ਗਨੇ ਜੁ ਹਨੇ ਤਿਹ ਠਾ ਮੁਰਝਾਇ ਗਿਰੇ ਸਿਰ ਛਤ੍ਰਨ ਕੇ ॥
rip kaun gane ju hane tih tthaa murajhaae gire sir chhatran ke |

مرڻ وارا دشمن بيشمار هئا ۽ ان جاءِ تي ڪشترين جي بي جان سرن جا ڍير هئا.

ਰਨ ਮਾਨੋ ਸਰੋਵਰਿ ਆਂਧੀ ਬਹੈ ਟੁਟਿ ਫੂਲ ਪਰੇ ਸਤ ਪਤ੍ਰਨ ਕੇ ॥੧੭੪੮॥
ran maano sarovar aandhee bahai ttutt fool pare sat patran ke |1748|

جنگ جو ميدان هڪ ٽانڪي بڻجي چڪو هو، جنهن ۾ مٿو پنن ۽ گلن وانگر تري رهيا هئا.1748.

ਘਾਇ ਲਗੇ ਇਕ ਘੂਮਤ ਘਾਇਲ ਸ੍ਰਉਨ ਸੋ ਏਕ ਫਿਰੈ ਚੁਚਵਾਤੇ ॥
ghaae lage ik ghoomat ghaaeil sraun so ek firai chuchavaate |

ڪو زخمي ۽ ٻرندڙ آهي ۽ ڪنهن جي جسم مان رت وهي رهيو آهي

ਏਕ ਨਿਹਾਰ ਕੈ ਡਾਰਿ ਹਥੀਆਰ ਭਜੈ ਬਿਸੰਭਾਰ ਗਈ ਸੁਧਿ ਸਾਤੇ ॥
ek nihaar kai ddaar hatheeaar bhajai bisanbhaar gee sudh saate |

ڪو ڀڄي پيو آهي ۽ جنگ جي خوف کان ڊڄي، شيشنگا پنهنجي دماغ جي موجودگي کي وڃائي ڇڏيو آهي.

ਦੈ ਰਨ ਪੀਠ ਮਰੈ ਲਰ ਕੈ ਤਿਹ ਮਾਸ ਕੋ ਜੰਬੁਕ ਗੀਧ ਨ ਖਾਤੇ ॥
dai ran peetth marai lar kai tih maas ko janbuk geedh na khaate |

جيڪي ماڻهو ڀڄڻ ۽ جنگ جي ميدان مان پنهنجا قدم پوئتي هٽڻ ۾ ماريا پيا وڃن، انهن جو گوشت گدڙ به کائي نه ٿو سگهي.

ਬੋਲਤ ਬੀਰ ਸੁ ਏਕ ਫਿਰੈ ਮਨੋ ਡੋਲਤ ਕਾਨਨ ਮੈ ਗਜ ਮਾਤੇ ॥੧੭੪੯॥
bolat beer su ek firai mano ddolat kaanan mai gaj maate |1749|

1749.

ਪਾਨਿ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਗਹੀ ਘਨਿ ਸ੍ਯਾਮ ਬਡੇ ਰਿਪੁ ਤੇ ਬਿਨੁ ਪ੍ਰਾਨ ਕੀਏ ॥
paan kripaan gahee ghan sayaam badde rip te bin praan kee |

ڪرشن پنهنجي تلوار هٿ ۾ کڻي ڪيترن ئي جنگين کي بي جان ڪري ڇڏيو

ਗਜ ਬਾਜਨ ਕੇ ਅਸਵਾਰ ਹਜਾਰ ਮੁਰਾਰਿ ਸੰਘਾਰਿ ਬਿਦਾਰਿ ਦੀਏ ॥
gaj baajan ke asavaar hajaar muraar sanghaar bidaar dee |

هن هزارين گهوڙن ۽ هاٿين جي سوارن کي ماري وڌو

ਅਰਿ ਏਕਨ ਕੇ ਸਿਰ ਕਾਟਿ ਦਏ ਇਕ ਬੀਰਨ ਕੇ ਦਏ ਫਾਰਿ ਹੀਏ ॥
ar ekan ke sir kaatt de ik beeran ke de faar hee |

ڪيترن جا مٿو ڪٽيا ويا ۽ ڪيترن جي سيني کي چيري وئي

ਮਨੋ ਕਾਲ ਸਰੂਪ ਕਰਾਲ ਲਖਿਓ ਹਰਿ ਸਤ੍ਰ ਭਜੇ ਇਕ ਮਾਰ ਲੀਏ ॥੧੭੫੦॥
mano kaal saroop karaal lakhio har satr bhaje ik maar lee |1750|

هو موت جي مظهر وانگر هلي رهيو هو ۽ دشمنن کي ماري رهيو هو.1750.

ਕਬਿਤੁ ॥
kabit |

ڪيبٽ

ਰੋਸ ਭਰੇ ਬਹੁਰੋ ਧਨੁਖ ਬਾਨ ਪਾਨਿ ਲੀਨੋ ਰਿਪਨ ਸੰਘਾਰਤ ਇਉ ਕਮਲਾ ਕੋ ਕੰਤੁ ਹੈ ॥
ros bhare bahuro dhanukh baan paan leeno ripan sanghaarat iau kamalaa ko kant hai |

ڪاوڙ سان ڀريل، ڪرشن هڪ ڀيرو ٻيهر پنهنجي هٿ ۾ ڪمان ۽ تير ورتو آهي ۽ اهڙيء طرح دشمنن کي ماريندو آهي.

ਕੇਤੇ ਗਜ ਮਾਰੇ ਰਥੀ ਬਿਰਥੀ ਕਰਿ ਡਾਰੇ ਕੇਤੇ ਐਸੇ ਭਯੋ ਜੁਧੁ ਮਾਨੋ ਕੀਨੋ ਰੁਦ੍ਰ ਅੰਤੁ ਹੈ ॥
kete gaj maare rathee birathee kar ddaare kete aaise bhayo judh maano keeno rudr ant hai |

وري ڪاوڙجي پيو ۽ پنهنجا تير ۽ تير هٿن ۾ کڻي ڪرشن کي ماري رهيو آهي، هن ڪيترن کي ماري ڇڏيو، رٿ سوارن کي سندن رٿن کان محروم ڪري ڇڏيو ۽ اهڙي خوفناڪ جنگ وڙهڻي پئي جو قيامت اچي وئي.

ਸੈਥੀ ਚਮਕਾਵਤ ਚਲਾਵਤ ਸੁਦਰਸਨ ਕੋ ਕਹੈ ਕਬਿ ਰਾਮ ਸ੍ਯਾਮ ਐਸੋ ਤੇਜਵੰਤੁ ਹੈ ॥
saithee chamakaavat chalaavat sudarasan ko kahai kab raam sayaam aaiso tejavant hai |

ڪڏهن هو تلوار ڏيکاريندو آهي ۽ ڪڏهن هڪ عاليشان بڻجي، پنهنجي ڊسڪ کي حرڪت ۾ آڻيندو آهي

ਸ੍ਰਉਨਤ ਰੰਗੀਨ ਪਟ ਸੁਭਟ ਪ੍ਰਬੀਨ ਰਨ ਫਾਗੁ ਖੇਲ ਪੌਢ ਰਹੇ ਮਾਨੋ ਬਡੇ ਸੰਤ ਹੈ ॥੧੭੫੧॥
sraunat rangeen patt subhatt prabeen ran faag khel pauadt rahe maano badde sant hai |1751|

جيڪي ڪپڙا پاتل، رت سان ڳاڙها ٿي ويا، سي ظاهر ٿيندا آهن ڄڻ ته هولي کيڏندا هجن.1751.

ਕਾਨ੍ਰਹ ਤੇ ਨ ਡਰੇ ਅਰਿ ਅਰਰਾਇ ਪਰੇ ਸਬ ਕਹੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਲਰਬੇ ਕਉ ਉਮਗਤਿ ਹੈ ॥
kaanrah te na ddare ar araraae pare sab kahai kab sayaam larabe kau umagat hai |

دشمن ڪرشن کان نه ڊڄندا آهن ۽ اڳتي وڌي رهيا آهن، هن کي وڙهڻ لاء چيلينج ڪري رهيا آهن

ਰਨ ਮੈ ਅਡੋਲ ਸ੍ਵਾਮ ਕਾਰ ਜੀ ਅਮੋਲ ਬੀਰ ਗੋਲ ਤੇ ਨਿਕਸ ਲਰੈ ਕੋਪ ਮੈ ਪਗਤ ਹੈ ॥
ran mai addol svaam kaar jee amol beer gol te nikas larai kop mai pagat hai |

ويڙهاڪ جنگ ۾ ثابت قدم رهيا ۽ پنهنجي مالڪ لاءِ فرض نڀائي رهيا آهن، پنهنجي ٽولن ۾ بيزار ٿي رهيا آهن.

ਡੋਲਤ ਹੈ ਆਸ ਪਾਸ ਜੀਤਬੇ ਕੀ ਕਰੈ ਆਸ ਤ੍ਰਾਸ ਮਨਿ ਨੈਕੁ ਨਹੀ ਨ੍ਰਿਪ ਕੇ ਭਗਤ ਹੈ ॥
ddolat hai aas paas jeetabe kee karai aas traas man naik nahee nrip ke bhagat hai |

اهي هتي ۽ اتي هلن ٿا، فتح جي اميد. (انهن جي) دلين ۾ ڪو به خوف نه آهي، اهي بادشاهه جا پختا عقيدتمند آهن.

ਕੰਚਨ ਅਚਲ ਜਿਉ ਅਟਲ ਰਹਿਓ ਜਦੁਬੀਰ ਤੀਰ ਤੀਰ ਸੂਰਮਾ ਨਛਤ੍ਰ ਸੇ ਡਿਗਤ ਹੈ ॥੧੭੫੨॥
kanchan achal jiau attal rahio jadubeer teer teer sooramaa nachhatr se ddigat hai |1752|

اهي پنهنجي راجا جاراسند جا تمام مخلص خادم آهن ۽ ڪرشن جي ويجهو بي خوفيءَ سان گهمي رهيا آهن، ڪرشن سميرو جبل وانگر بيٺو آهي ۽ پنهنجي تيرن جي زور سان ويڙهاڪ آسمان جي تارن وانگر هيٺ ڪري رهيا آهن.1752.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਇਹ ਭਾਤਿ ਇਤੈ ਜਦੁਬੀਰ ਘਿਰਿਓ ਉਤ ਕੋਪ ਹਲਾਯੁਧ ਬੀਰ ਸੰਘਾਰੇ ॥
eih bhaat itai jadubeer ghirio ut kop halaayudh beer sanghaare |

اهڙيءَ طرح هن پاسي ڪرشن کي گهيرو ڪيو ويو ۽ ٻئي طرف ناراض ٿي، بلرام ڪيترن ئي جنگين کي ماري وڌو.

ਬਾਨ ਕਮਾਨ ਕ੍ਰਿਪਾਨਨ ਪਾਨਿ ਧਰੇ ਬਿਨੁ ਪ੍ਰਾਨ ਪਰੇ ਛਿਤਿ ਮਾਰੇ ॥
baan kamaan kripaanan paan dhare bin praan pare chhit maare |

بلرام پنهنجي ڪمان، تير ۽ تلوار کي هٿ ۾ کڻي ويڙهاڪن کي بي جان ڪري زمين تي رکي ڇڏيو.

ਟੂਕ ਅਨੇਕ ਕੀਏ ਹਲਿ ਸੋ ਬਲਿ ਕਾਤੁਰ ਦੇਖਿ ਭਜੇ ਬਿਸੰਭਾਰੇ ॥
ttook anek kee hal so bal kaatur dekh bhaje bisanbhaare |

ويڙهاڪن کي ڪيترن ئي ٽڪرن ۾ ورهايو ويو ۽ عظيم جنگي بيوس ٿي ڀڄي ويا

ਜੀਤਤ ਭਯੋ ਮੁਸਲੀ ਰਨ ਮੈ ਅਰਿ ਭਾਜਿ ਚਲੇ ਤਬ ਭੂਪ ਨਿਹਾਰੇ ॥੧੭੫੩॥
jeetat bhayo musalee ran mai ar bhaaj chale tab bhoop nihaare |1753|

بلرام جنگ جي ميدان ۾ فتح حاصل ڪري رهيو هو، دشمن ڀڄي رهيا هئا ۽ بادشاهه اهو سڀ تماشو ڏٺو.

ਚਕ੍ਰਤ ਹੁਇ ਚਿਤ ਬੀਚ ਚਮੂ ਪਤਿ ਆਪੁਨੀ ਸੈਨ ਕਉ ਬੈਨ ਸੁਨਾਯੋ ॥
chakrat hue chit beech chamoo pat aapunee sain kau bain sunaayo |

بادشاهه حيران ٿي پنهنجي لشڪر کي چيو ته ”اي جنگجو! جنگ جو وقت هاڻي اچي چڪو آهي

ਭਾਜਤ ਜਾਤ ਕਹਾ ਰਨ ਤੇ ਭਟ ਜੁਧੁ ਨਿਦਾਨ ਸਮੋ ਅਬ ਆਯੋ ॥
bhaajat jaat kahaa ran te bhatt judh nidaan samo ab aayo |

ڪيڏانهن ڀڄي رهيا آهيو؟”

ਇਉ ਲਲਕਾਰ ਕਹਿਓ ਦਲ ਕੋ ਤਬ ਸ੍ਰਉਨਨ ਮੈ ਸਬਹੂੰ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥
eiau lalakaar kahio dal ko tab sraunan mai sabahoon sun paayo |

بادشاهه جي اها چيلينج سڄي فوج ٻڌي ڇڏي

ਸਸਤ੍ਰ ਸੰਭਾਰਿ ਫਿਰੇ ਤਬ ਹੀ ਅਤਿ ਕੋਪ ਭਰੇ ਹਠਿ ਜੁਧੁ ਮਚਾਯੋ ॥੧੭੫੪॥
sasatr sanbhaar fire tab hee at kop bhare hatth judh machaayo |1754|

۽ سڀني ويڙهاڪن پنهنجا هٿيار هٿ ۾ کنيا، سخت غصي ۾، هڪ خوفناڪ جنگ شروع ڪئي. 1754.

ਬੀਰ ਬਡੇ ਰਨਧੀਰ ਸੋਊ ਜਬ ਆਵਤ ਸ੍ਰੀ ਜਦੁਬੀਰ ਨਿਹਾਰੇ ॥
beer badde ranadheer soaoo jab aavat sree jadubeer nihaare |

جيڪي عظيم جنگجو ۽ رنڌير جنگجو هئا، (انهن) جڏهن سري ڪرشن کي ايندي ڏٺو.

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਕਰਿ ਕੋਪ ਤਿਹੀ ਛਿਨ ਸਾਮੁਹੇ ਹੋਇ ਹਰਿ ਸਸਤ੍ਰ ਪ੍ਰਹਾਰੇ ॥
sayaam bhanai kar kop tihee chhin saamuhe hoe har sasatr prahaare |

ڪرشن جڏهن ڏاڍا ويڙهاڪن کي ايندي ڏٺو، تڏهن هن انهن سان مقابلو ڪيو، سخت غصي ۾، هن پنهنجن هٿيارن سان انهن تي گوليون هنيون.

ਏਕਨ ਕੇ ਕਰ ਕਾਟਿ ਦਏ ਇਕ ਮੁੰਡ ਬਿਨਾ ਕਰਿ ਭੂ ਪਰਿ ਡਾਰੇ ॥
ekan ke kar kaatt de ik mundd binaa kar bhoo par ddaare |

ڪيترن جا مٿو ڪٽيا ويا ۽ ڪيترن جا ٽنگ زمين تي اڇلايا ويا

ਜੀਤ ਕੀ ਆਸ ਤਜੀ ਅਰਿ ਏਕ ਨਿਹਾਰ ਕੈ ਡਾਰਿ ਹਥਿਯਾਰ ਪਧਾਰੇ ॥੧੭੫੫॥
jeet kee aas tajee ar ek nihaar kai ddaar hathiyaar padhaare |1755|

انهن مان ڪيترن ئي فتح جي اميد ڇڏي ڏني ۽ هٿيار ڦٽا ڪري ڀڄي ويا.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਜਬ ਹੀ ਅਤਿ ਦਲ ਭਜਿ ਗਯੋ ਤਬ ਨ੍ਰਿਪ ਕੀਓ ਉਪਾਇ ॥
jab hee at dal bhaj gayo tab nrip keeo upaae |

جڏهن پارٽيءَ جا اڪثر ماڻهو ڀڄي ويا، تڏهن راجا (جراسند) ڪارروائي ڪئي.

ਆਪਨ ਮੰਤ੍ਰੀ ਸੁਮਤਿ ਕਉ ਲੀਨੋ ਨਿਕਟਿ ਬੁਲਾਇ ॥੧੭੫੬॥
aapan mantree sumat kau leeno nikatt bulaae |1756|

جڏهن لشڪر ڀڄي ويو ته بادشاهه هڪ رٿ سوچي پنهنجي وزير سمتي کي پنهنجي اڳيان سڏايو.

ਦ੍ਵਾਦਸ ਛੂਹਨਿ ਸੈਨ ਅਬ ਲੈ ਧਾਵਹੁ ਤੁਮ ਸੰਗ ॥
dvaadas chhoohan sain ab lai dhaavahu tum sang |

(ان کي چيو ته) هاڻي تون ٻارهن اڇوتن سان گڏ (جنگ جي ميدان ڏانهن) روانو ٿيو.

ਸਸਤ੍ਰ ਅਸਤ੍ਰ ਭੂਪਤਿ ਦਯੋ ਅਪੁਨੋ ਕਵਚ ਨਿਖੰਗ ॥੧੭੫੭॥
sasatr asatr bhoopat dayo apuno kavach nikhang |1757|

”تون هاڻي لشڪر جي ٻارهن وڏين فوجن سان وڙهڻ لاءِ وڃ“ ۽ ائين چئي، راجا جراسند هن کي هٿيار، اسلحو، ڪهاڙي، ڪهاڙي وغيره ڏنائين.

ਸੁਮਤਿ ਚਲਤ ਰਨ ਇਉ ਕਹਿਯੋ ਸੁਨੀਏ ਬਚਨ ਨ੍ਰਿਪਾਲ ॥
sumat chalat ran iau kahiyo sunee bachan nripaal |

جنگ ۾ وڃڻ وقت سمتي (نالي وزير) چيو ته اي بادشاهه! ٻڌو (منهنجو) لفظ.

ਹਰਿ ਹਲਧਰ ਕੇਤਕ ਬਲੀ ਕਰੋ ਕਾਲ ਕੋ ਕਾਲ ॥੧੭੫੮॥
har haladhar ketak balee karo kaal ko kaal |1758|

لنگهندي وزير سمتي بادشاهه کي چيو ته ”اي بادشاهه! ڪرشن ۽ بلرام ڪيترا عظيم سورما آهن؟ مان ڪل (موت) کي به ماري ڇڏيندس.“ 1758.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

چوپي

ਇਉ ਕਹਿ ਜਰਾਸੰਧਿ ਸਿਉ ਮੰਤ੍ਰੀ ॥
eiau keh jaraasandh siau mantree |

اهڙي طرح وزير جراسند کي چيو

ਸੰਗ ਲੀਏ ਤਿਹ ਅਧਿਕ ਬਜੰਤ੍ਰੀ ॥
sang lee tih adhik bajantree |

پاڻ سان گڏ ڪيتريون وجنتريون به کڻي ويا.