شري دسم گرنتھ

صفحو - 583


ਗਜ ਬਾਜ ਰਥੀ ਰਥ ਕੂਟਹਿਗੇ ॥
gaj baaj rathee rath koottahige |

اهي هاٿي، گهوڙا، رڙي ۽ سوارن کي ماريندا.

ਗਹਿ ਕੇਸਨ ਏਕਿਨ ਝੂਟਹਿਗੇ ॥
geh kesan ekin jhoottahige |

Ikans (وارن) ڪيسن جي ذريعي پڪڙيو ويندو ۽ ڌمڪيون ڏنيون وينديون.

ਲਖ ਲਾਤਨ ਮੁਸਟ ਪ੍ਰਹਾਰਹਿਗੇ ॥
lakh laatan musatt prahaarahige |

لکن (وارن) کي لٺن ۽ مٺين سان ماريو ويندو.

ਰਣਿ ਦਾਤਨ ਕੇਸਨੁ ਪਾਰਹਿਗੇ ॥੩੧੮॥
ran daatan kesan paarahige |318|

هاٿي، گهوڙا، رٿ ۽ رٿ سوار کٽي ويندا ۽ ويڙهاڪ هڪ ٻئي کي پنهنجن وارن کان پڪڙي بيزاري ڪندا، پيرن ۽ مُٺن جا ڌڪ لڳندا ۽ مٿو ڏندن سان ٽڪرائجي ويندا.318.

ਅਵਣੇਸ ਅਣੀਣਿ ਸੁਧਾਰਹਿਗੇ ॥
avanes aneen sudhaarahige |

بادشاهن ۽ لشڪر هيروز کي سڌاريندا.

ਕਰਿ ਬਾਣ ਕ੍ਰਿਪਾਣ ਸੰਭਾਰਹਿਗੇ ॥
kar baan kripaan sanbhaarahige |

ھٿ ۾ تير ۽ ڪرپان ھوندو.

ਕਰਿ ਰੋਸ ਦੁਹੂੰ ਦਿਸਿ ਧਾਵਹਿਗੇ ॥
kar ros duhoon dis dhaavahige |

احتجاج ۾، اهي ٻئي طرف ڊوڙندا.

ਰਣਿ ਸੀਝਿ ਦਿਵਾਲਯ ਪਾਵਹਿਗੇ ॥੩੧੯॥
ran seejh divaalay paavahige |319|

زمين جا بادشاھ پنھنجا لشڪر وري ترتيب ڏيندا ۽ پنھنجا ڪمان ۽ تير سنڀاليندا، ٻنهي طرفن کان غضب جي خوفناڪ جنگ وڙھي ويندي ۽ ويڙھين کي خوفناڪ جنگ ۾ جنت ۾ جاءِ ملندي. 319.

ਛਣਣੰਕਿ ਕ੍ਰਿਪਾਣ ਛਣਕਹਿਗੀ ॥
chhananank kripaan chhanakahigee |

ڇڻڻ وقت، ڪرپن کي ڇهندو.

ਝਣਣਕਿ ਸੰਜੋਅ ਝਣਕਹਿਗੀ ॥
jhananak sanjoa jhanakahigee |

جهنگل هٿيار ڦٽي ويندا.

ਕਣਣੰਛਿ ਕੰਧਾਰਿ ਕਣਛਹਿਗੇ ॥
kanananchh kandhaar kanachhahige |

قنڌاري گهوڙا تڪليف ۾ هوندا.

ਰਣਰੰਗਿ ਸੁ ਚਾਚਰ ਮਚਹਿਗੇ ॥੩੨੦॥
ranarang su chaachar machahige |320|

تلوارون کلنديون ۽ فولادي هٿيارن جو آواز ٻڌڻ ۾ ايندو، تيز دھار هٿيارن سان ٺهڪندڙ آواز پيدا ٿيندا ۽ جنگ جي هولي کيڏي ويندي.320

ਦੁਹੂੰ ਓਰ ਤੇ ਸਾਗ ਅਨਚਹਿਗੀ ॥
duhoon or te saag anachahigee |

ٻنهي طرفن کان ڀڄڻ لڳا.

ਜਟਿ ਧੂਰਿ ਧਰਾਰੰਗਿ ਰਚਹਿਗੀ ॥
jatt dhoor dharaarang rachahigee |

شيو مٽي ٿي ويندو.

ਕਰਵਾਰਿ ਕਟਾਰੀਆ ਬਜਹਿਗੀ ॥
karavaar kattaareea bajahigee |

تلوارن ۽ خنجر جا آواز ٿيندا،

ਘਟ ਸਾਵਣਿ ਜਾਣੁ ਸੁ ਗਜਹਿਗੀ ॥੩੨੧॥
ghatt saavan jaan su gajahigee |321|

ٻنهي طرفن کان لڪيون ٽُٽي وينديون ۽ ويڙهاڪن جا ميٽل تالا مٽيءَ ۾ لڙهي ويندا، ڀورا ڀورا ڀورا ڀورا ڀورا ٿيندا، جيئن ساون جي ڪڪرن جي گجگوڙ.321.

ਭਟ ਦਾਤਨ ਪੀਸ ਰਿਸਾਵਹਿਗੇ ॥
bhatt daatan pees risaavahige |

ويڙهاڪ ڪاوڙ ۾ ڏند ڪرٽيندا.

ਦੁਹੂੰ ਓਰਿ ਤੁਰੰਗ ਨਚਾਵਹਿਗੇ ॥
duhoon or turang nachaavahige |

(وارن) ٻنهي پاسن تي گھوڙا نچندا.

ਰਣਿ ਬਾਣ ਕਮਾਣਣਿ ਛੋਰਹਿਗੇ ॥
ran baan kamaanan chhorahige |

جنگ جي ميدان ۾ ڪمان مان تير لڳندا

ਹਯ ਤ੍ਰਾਣ ਸਨਾਹਿਨ ਫੋਰਹਿਗੇ ॥੩੨੨॥
hay traan sanaahin forahige |322|

ويڙهاڪ غصي ۾ ڏند پيسندا، پنهنجن گھوڙن کي ٻنهي طرفن کان رقص ڪندا، جنگ جي ميدان ۾ پنهنجن ڪمانن مان تير ڪڍي ڇڏيندا ۽ گھوڙن جي زين ۽ هٿيارن کي ڪٽيندا. 322.

ਘਟਿ ਜਿਉ ਘਣਿ ਕੀ ਘੁਰਿ ਢੂਕਹਿਗੇ ॥
ghatt jiau ghan kee ghur dtookahige |

(لشڪر) ويجھو اچي ويجھو گوڙ ڪندو جيئن بدلي.

ਮੁਖ ਮਾਰ ਦਸੋ ਦਿਸ ਕੂਕਹਿਗੇ ॥
mukh maar daso dis kookahige |

سڀني طرفن کان (وارن) ’مارڻ‘ ’مارڻ‘ جو نعرو لڳندو.

ਮੁਖ ਮਾਰ ਮਹਾ ਸੁਰ ਬੋਲਹਿਗੇ ॥
mukh maar mahaa sur bolahige |

وڏي آواز ۾ ’مارو‘ ’مارو‘ چوندا.

ਗਿਰਿ ਕੰਚਨ ਜੇਮਿ ਨ ਡੋਲਹਿਗੇ ॥੩੨੩॥
gir kanchan jem na ddolahige |323|

ويڙهاڪ ڪڪر وانگر ڊوڙندا ۽ ڏهن طرفن ۾ گهمندا، ”ماريو، ماريو“، ”ماريو، ماريو“ جي آواز سان، سميرو جبل جي دل لڏي ويندي.

ਹਯ ਕੋਟਿ ਗਜੀ ਗਜ ਜੁਝਹਿਗੇ ॥
hay kott gajee gaj jujhahige |

لکين گهوڙا، هاٿي ۽ هاٿي سوار وڙهندا.

ਕਵਿ ਕੋਟਿ ਕਹਾ ਲਗ ਬੁਝਹਿਗੇ ॥
kav kott kahaa lag bujhahige |

ڪيترا شاعر ڪروڙين ڳڻندا؟

ਗਣ ਦੇਵ ਅਦੇਵ ਨਿਹਾਰਹਿਗੇ ॥
gan dev adev nihaarahige |

گانن، ديوتا ۽ ديوتا ڏسندا.

ਜੈ ਸਦ ਨਿਨਦ ਪੁਕਾਰਹਿਗੇ ॥੩੨੪॥
jai sad ninad pukaarahige |324|

ڪروڙين هاٿي ۽ گهوڙا ۽ هاٿي جا سوار به وڙهندي مري ويندا. شاعر انهن کي ڪهڙي حد تائين بيان ڪندو؟ گانا، ديوتا ۽ شيطان سڀ ڏسندا ۽ هلندا.324.

ਲਖ ਬੈਰਖ ਬਾਨ ਸੁਹਾਵਹਿਗੇ ॥
lakh bairakh baan suhaavahige |

لکين تير ۽ جھنڊا ڏيکاريا ويندا.

ਰਣ ਰੰਗ ਸਮੈ ਫਹਰਾਵਹਿਗੇ ॥
ran rang samai faharaavahige |

جنگ-زمين (جنگ) ۾ وقت وڄائي ويندو.

ਬਰ ਢਾਲ ਢਲਾ ਢਲ ਢੂਕਹਿਗੇ ॥
bar dtaal dtalaa dtal dtookahige |

چڱا ڍڳا ٽڪرا ٽڪرا ٿيندا.

ਮੁਖ ਮਾਰ ਦਸੋ ਦਿਸਿ ਕੂਕਹਿਗੇ ॥੩੨੫॥
mukh maar daso dis kookahige |325|

لکين ڌاڙا ۽ تير ڇڏيا ويندا ۽ ھر رنگ جا جھنڊا ميدان جنگ ۾ لھرندا، شاندار جنگي ڍالون کڻي دشمنن تي ڪِرندا ۽ ڏھن طرفن کان ”مارو، مارو“ جو آواز گونجندو. ٻڌو وڃي. 325.

ਤਨ ਤ੍ਰਾਣ ਪੁਰਜਨ ਉਡਹਿਗੇ ॥
tan traan purajan uddahige |

هٿيار جا ٽڪرا ('تنو ٽران') ڀڄي ويندا.

ਗਡਵਾਰ ਗਾਡਾਗਡ ਗੁਡਹਿਗੇ ॥
gaddavaar gaaddaagadd guddahige |

جيڪي (ويڙها) quids (تير کي) ڏيندا آھن سي (تير کي) quids ڏيندا.

ਰਣਿ ਬੈਰਖ ਬਾਨ ਝਮਕਹਿਗੇ ॥
ran bairakh baan jhamakahige |

جنگ جي ميدان ۾ تير ۽ جھنڊا چمڪندا.

ਭਟ ਭੂਤ ਪਰੇਤ ਭਭਕਹਿਗੇ ॥੩੨੬॥
bhatt bhoot paret bhabhakahige |326|

هٿيار وغيره جنگ ۾ اڏامندا نظر ايندا ۽ ويڙهاڪ پنهنجي ساراهه جا ڪالم وڄائيندا، ميدان جنگ ۾ لن ۽ تير چمڪندا نظر ايندا، جنگي ميدان ۾ ويڙهاڪن کان سواءِ ڀوت ۽ ڀوت به وڏي آواز ۾ رڙيون ڪندا نظر ايندا. جنگ. 326.

ਬਰ ਬੈਰਖ ਬਾਨ ਕ੍ਰਿਪਾਣ ਕਹੂੰ ॥
bar bairakh baan kripaan kahoon |

(رن ۾) ڪٿي ڪٿي خوبصورت تير، ڪرپان ۽ جھنڊا (ٿيندا).

ਰਣਿ ਬੋਲਤ ਆਜ ਲਗੇ ਅਜਹੂੰ ॥
ran bolat aaj lage ajahoon |

(وارن) جنگ ۾ چوندا ته اهڙي (جنگ) اڄ تائين نه ٿي آهي.

ਗਹਿ ਕੇਸਨ ਤੇ ਭ੍ਰਮਾਵਹਿਗੇ ॥
geh kesan te bhramaavahige |

ڪيسن مان ڪيترا کسيا ويندا ۽ ڦري ويندا

ਦਸਹੂੰ ਦਿਸਿ ਤਾਕਿ ਚਲਾਵਹਿਗੇ ॥੩੨੭॥
dasahoon dis taak chalaavahige |327|

ڪٿي ڪٿي لن ۽ تير نشانن کي نشانو بڻائيندي نظر ايندا، ڪيترن کي انهن جي وارن مان پڪڙي سڀني ڏهن طرفن ۾ اڇلايو ويندو.327.

ਅਰੁਣੰ ਬਰਣੰ ਭਟ ਪੇਖੀਅਹਿਗੇ ॥
arunan baranan bhatt pekheeahige |

(سڀ) ويڙهاڪ ڳاڙهي رنگ ۾ ظاهر ٿيندا.

ਤਰਣੰ ਕਿਰਣੰ ਸਰ ਲੇਖੀਅਹਿਗੇ ॥
taranan kiranan sar lekheeahige |

سج جي شعاعن وانگر تير نظر ايندا.

ਬਹੁ ਭਾਤਿ ਪ੍ਰਭਾ ਭਟ ਪਾਵਹਿਗੇ ॥
bahu bhaat prabhaa bhatt paavahige |

جنگين کي تمام گهڻو شان ملندو.

ਰੰਗ ਕਿੰਸੁਕ ਦੇਖਿ ਲਜਾਵਹਿਗੇ ॥੩੨੮॥
rang kinsuk dekh lajaavahige |328|

ڳاڙهي رنگ جا ويڙهاڪ ڏسبا ۽ تير سج جي شعاعن وانگر ٽڙي پکڙي ويندا، ويڙهاڪن جو شان به مختلف قسم جا هوندا، انهن کي ڏسي ڪنسڪ گلن کي به شرم ايندو.328.

ਗਜ ਬਾਜ ਰਥੀ ਰਥ ਜੁਝਹਿਗੇ ॥
gaj baaj rathee rath jujhahige |

(جنگ ۾) هاٿي، گھوڙا، سوار، رٿ وڙهندا.

ਕਵਿ ਲੋਗ ਕਹਾ ਲਗਿ ਬੁਝਹਿਗੇ ॥
kav log kahaa lag bujhahige |

جيتري قدر شاعر سمجھندا آھن (اھي)

ਜਸੁ ਜੀਤ ਕੈ ਗੀਤ ਬਨਾਵਹਿਗੇ ॥
jas jeet kai geet banaavahige |

جيوت يش جا گيت ٺاهيندو.

ਜੁਗ ਚਾਰ ਲਗੈ ਜਸੁ ਗਾਵਹਿਗੇ ॥੩੨੯॥
jug chaar lagai jas gaavahige |329|

هاٿي، گهوڙا ۽ رٿ سوار ايتري تعداد ۾ وڙهندا جو شاعر انهن کي بيان ڪرڻ کان قاصر هوندا، انهن جي ساراهه جا گيت ڳايا ويندا ۽ انهن کي چئن سالن جي پڇاڙيءَ تائين ڳايو ويندو.