شري دسم گرنتھ

صفحو - 516


ਬਿਮੁਛਿਤ ਹ੍ਵੈ ਫਿਰ ਜੁਧ ਮਚਾਯੋ ॥
bimuchhit hvai fir judh machaayo |

هوش ۾ آيو ۽ وري جنگ شروع ڪيائين.

ਕਉਤੁਕ ਸਭ ਲੋਕਨ ਦਰਸਾਯੋ ॥
kautuk sabh lokan darasaayo |

بي هوش ٿيڻ تي به ٻنهي ۾ ويڙهه جاري رهي

ਕ੍ਰੋਧਿਤ ਹੁਇ ਸੁ ਯਾ ਬਿਧਿ ਅਰੈ ॥
krodhit hue su yaa bidh arai |

ناراض ٿي وڙهندا هئا اهڙيءَ طرح،

ਕੇਹਰਿ ਦੁਇ ਜਨੁ ਬਨ ਮੈ ਲਰੈ ॥੨੧੭੪॥
kehar due jan ban mai larai |2174|

۽ سڀني ماڻھن اھو عجيب ڊرامو ڏٺو، ٻئي پنھنجي غضب ۾ ائين وڙھندا رھيا، جھڙيءَ طرح ٻن شينھن ٻيلي ۾.2174.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਜੁਧ ਬਿਖੇ ਥਕ ਗਯੋ ਰੁਕਮੀ ਤਬ ਧਾਇ ਹਲੀ ਇਕ ਘਾਇ ਚਲਾਯੋ ॥
judh bikhe thak gayo rukamee tab dhaae halee ik ghaae chalaayo |

رُڪمي جڏهن وڙهندي ٿڪجي پيو، تڏهن بلرام مٿس هڪ ڌڪ هنيو

ਤਉ ਉਨ ਹੂ ਅਰਿ ਕੋ ਪੁਨਿ ਘਾਇ ਸੁ ਆਵਤ ਮਾਰਗ ਮੈ ਲਖਿ ਪਾਯੋ ॥
tau un hoo ar ko pun ghaae su aavat maarag mai lakh paayo |

رُڪمي ڏٺم ته ايندڙ ڌڪ

ਤਉ ਹੀ ਸੰਭਾਰਿ ਗਦਾ ਅਪੁਨੀ ਅਰੁ ਚਿਤ ਬਿਖੈ ਅਤਿ ਰੋਸ ਬਢਾਯੋ ॥
tau hee sanbhaar gadaa apunee ar chit bikhai at ros badtaayo |

ساڳئي وقت هن پنهنجي ماکي کي پڪڙي ورتو ۽ چت ۾ ڏاڍي ڪاوڙ ڪئي.

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਤਿਹ ਬੀਰ ਤਬੈ ਸੁ ਗਦਾ ਕੋ ਗਦਾ ਸੰਗਿ ਘਾਇ ਬਚਾਯੋ ॥੨੧੭੫॥
sayaam bhanai tih beer tabai su gadaa ko gadaa sang ghaae bachaayo |2175|

۽ پوءِ هن پنهنجي گودڙي کي پڪڙي، ڏاڍي ڪاوڙ ۾ اچي ايندڙ گدڙ جي ڌڪ کي روڪيو ۽ پاڻ کي بچائي ورتو. 2175.

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਅਰਿ ਕੋ ਜਬ ਹੀ ਇਹ ਆਵਤ ਘਾਇ ਕੋ ਬੀਚ ਨਿਵਾਰਿਯੋ ॥
sayaam bhanai ar ko jab hee ih aavat ghaae ko beech nivaariyo |

(شاعر) شيام چوي ٿو ته، (بلرام) جڏهن دشمن کي ڏٺو، تڏهن ايندڙ وقت اچڻ کان روڪيائين.

ਤਉ ਬਲਭਦ੍ਰ ਮਹਾ ਰਿਸਿ ਠਾਨਿ ਸੁ ਅਉਰ ਗਦਾ ਹੂ ਕੋ ਘਾਉ ਪ੍ਰਹਾਰਿਯੋ ॥
tau balabhadr mahaa ris tthaan su aaur gadaa hoo ko ghaau prahaariyo |

اهڙيءَ طرح جڏهن دشمن ان ڌڪ کي روڪيو، تڏهن بلرام پنهنجي گدڙيءَ سان هڪ ٻيو ڌڪ هنيو، جيڪو ڏاڍو ناراض ٿيو.

ਸੋ ਇਹ ਕੇ ਸਿਰ ਭੀਤਰ ਲਾਗ ਗਯੋ ਇਨ ਹੂ ਨਹੀ ਨੈਕੁ ਸੰਭਾਰਿਯੋ ॥
so ih ke sir bheetar laag gayo in hoo nahee naik sanbhaariyo |

اهو ڌڪ رُڪمي جي مٿي تي پيو ۽ هو پاڻ کي ذرو به قابو نه ڪري سگهيو

ਝੂਮ ਕੈ ਦੇਹ ਪਰਿਯੋ ਧਰਨੀ ਰੁਕਮੀ ਪੁਨਿ ਅੰਤ ਕੇ ਧਾਮਿ ਸਿਧਾਰਿਯੋ ॥੨੧੭੬॥
jhoom kai deh pariyo dharanee rukamee pun ant ke dhaam sidhaariyo |2176|

2176 هن جو جسم ٻرندي زمين تي ڪري پيو ۽ اهڙي طرح رُڪمي ٻئي جهان ڏانهن هليو ويو.

ਭ੍ਰਾਤ ਜਿਤੇ ਰੁਕਮੀ ਕੇ ਹੁਤੇ ਬਧ ਭ੍ਰਾਤ ਨਿਹਾਰਿ ਕੈ ਕ੍ਰੋਧ ਭਰੇ ॥
bhraat jite rukamee ke hute badh bhraat nihaar kai krodh bhare |

رُڪمي جيترا ڀائر هئا، سي پنهنجي ڀاءُ جي موت کي ڏسي ڪاوڙ ۾ ڀرجي ويا.

ਬਰਛੀ ਅਰੁ ਬਾਨ ਕਮਾਨ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਗਦਾ ਗਹਿ ਯਾ ਪਰ ਆਇ ਪਰੇ ॥
barachhee ar baan kamaan kripaan gadaa geh yaa par aae pare |

رُڪمي جا سڀئي ڀائر، کيس ماريل ڏسي، ڪاوڙ ۾ اچي بيٺا، ۽ پنھنجن ھٿن ۾ لٺيون، ڪمان، تلوارون، گدڙ وغيره کڻي، بلرام جي مٿان اچي بيٺا.

ਕਿਲਕਾਰ ਦਸੋ ਦਿਸ ਘੇਰਤ ਭੇ ਮੁਸਲੀਧਰ ਤੇ ਨ ਰਤੀ ਕੁ ਡਰੇ ॥
kilakaar daso dis gherat bhe musaleedhar te na ratee ku ddare |

رڙيون ڪري، بلراما کي ڏهن طرفن کان گهيرو ڪيو ۽ (هن کان) ڪو به خوف نه ڪيو.

ਨਿਸ ਕੋ ਮਨੋ ਹੇਰਿ ਪਤੰਗ ਦੀਆ ਪਰ ਨੈਕੁ ਡਰੇ ਨਹੀ ਟੂਟ ਪਰੇ ॥੨੧੭੭॥
nis ko mano her patang deea par naik ddare nahee ttoott pare |2177|

انهن، کيس بي خوفيءَ سان چيلينج ڪندي، ڏهن طرفن کان ائين گهيرو ڪيو، جيئن مٽيءَ جي چراغ کي ڏسڻ کان پوءِ، بنا ڪنهن خوف جي.2177.

ਸੰਗ ਹਲਾਯੁਧ ਕੇ ਉਨ ਹੂ ਸੁ ਉਤੈ ਅਤਿ ਕ੍ਰੋਧ ਹੁਇ ਜੁਧੁ ਮਚਾਯੋ ॥
sang halaayudh ke un hoo su utai at krodh hue judh machaayo |

اهي سڀيئي سخت ڪاوڙ ۾ بلرام سان وڙهيا

ਭ੍ਰਾਤ ਕੋ ਜੁਧ ਭਯੋ ਤ੍ਰੀਅ ਭ੍ਰਾਤ ਕੇ ਸੰਗ ਇਹੈ ਪ੍ਰਭ ਜੂ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥
bhraat ko judh bhayo treea bhraat ke sang ihai prabh joo sun paayo |

ڪرشن اهو به ٻڌو ته بلرام جي پنهنجي زال جي ڀاءُ سان جنگ ٿي هئي

ਬੈਠ ਬਿਚਾਰ ਕੀਯੋ ਸਭ ਹੂੰ ਜੁ ਸਬੈ ਜਦੁਬੀਰ ਕੁਟੰਬ ਬੁਲਾਯੋ ॥
baitth bichaar keeyo sabh hoon ju sabai jadubeer kuttanb bulaayo |

شري ڪرشن سڀني ماڻهن کي سڏيو ۽ اهي سڀ ويٺا ۽ غور ڪرڻ لڳا.

ਅਉਰ ਕਥਾ ਦਈ ਛੋਰ ਹਲੀ ਕੀ ਸਹਾਇ ਕਉ ਕੋਪਿ ਕ੍ਰਿਪਾਨਿਧਿ ਧਾਯੋ ॥੨੧੭੮॥
aaur kathaa dee chhor halee kee sahaae kau kop kripaanidh dhaayo |2178|

اهو سوچي هن پنهنجي گهر جي سڀني ڀاتين کي گهرايو، پر نيٺ هن بلرام جي ٻين سڀني ڳالهين تي غور ڪرڻ کان سواءِ هن مدد لاءِ ڊوڙي.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਜਮ ਰੂਪੀ ਬਲਭਦ੍ਰ ਪਿਖਿ ਹਰਿ ਆਗਮ ਸੁਨਿ ਪਾਇ ॥
jam roopee balabhadr pikh har aagam sun paae |

يما کي بلراما جو روپ ڏسڻ ۽ شري ڪرشن جي اچڻ جو ٻڌي

ਬੁਧਵੰਤਨ ਤਿਹ ਭਾਈਅਨ ਕਹੀ ਸੁ ਕਹਉ ਸੁਨਾਇ ॥੨੧੭੯॥
budhavantan tih bhaaeean kahee su khau sunaae |2179|

جڏهن بلرام، جيڪو يما وانگر ظاهر ٿيو، ڪرشن جي اچڻ جي باري ۾ ٻڌو ته حڪمت جون ڳالهيون، هن رُڪمي جي ڀاءُ کي چيو، هاڻي مان انهن کي ٻڌايان ٿو، 2179.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਦੇਖਿ ਅਨੀ ਜਦੁਬੀਰ ਘਨੀ ਲੀਏ ਆਵਤ ਹੈ ਡਰੁ ਤੋਹਿ ਨ ਆਵੈ ॥
dekh anee jadubeer ghanee lee aavat hai ddar tohi na aavai |

ڏس، ڪرشن وڏي لشڪر سان اچي رهيو آهي، تون نه ڊڄ.

ਕਉਨ ਬਲੀ ਪ੍ਰਗਟਿਯੋ ਭੂਅ ਮੈ ਤੁਮ ਹੀ ਨ ਕਹੋ ਇਨ ਸੋ ਸਮੁਹਾਵੈ ॥
kaun balee pragattiyo bhooa mai tum hee na kaho in so samuhaavai |

”ڪرشن پنهنجي لشڪر سان اچي رهيو آهي، ڇا توکي ان ڳالهه جو ڪو خوف ناهي؟ زمين تي ايترو طاقتور ڪير آهي، جيڪو ڪرشن سان وڙهندو؟

ਜਉ ਜੜ ਕੈ ਹਠ ਹੀ ਭਿਰ ਹੈ ਤੁ ਕਹਾ ਫਿਰ ਜੀਵਤ ਧਾਮਹਿ ਆਵੈ ॥
jau jarr kai hatth hee bhir hai tu kahaa fir jeevat dhaameh aavai |

جيڪو ضد ڪري وڙهندو، سو جيئرو ئي وطن موٽي ايندو.

ਆਜ ਸੋਊ ਬਚਿ ਹੈ ਇਹ ਅਉਸਰ ਜੋ ਭਜਿ ਕੈ ਭਟ ਪ੍ਰਾਨ ਬਚਾਵੈ ॥੨੧੮੦॥
aaj soaoo bach hai ih aausar jo bhaj kai bhatt praan bachaavai |2180|

”جيڪڏهن ڪو بيوقوف مسلسل هن سان وڙهندو ته ڇا اهو ممڪن آهي ته هو پاڻ کي بچائي سگهي؟ اڄ رڳو اھو ئي پاڻ کي بچائي سگھندو، جيڪو ڀڄي ويندو ۽ اھڙيءَ طرح پنھنجي جان بچائي.“ 2180.

ਤਉ ਲਗ ਹੀ ਜੁਤ ਕੋਪ ਕ੍ਰਿਪਾਨਿਧਿ ਆਹਵ ਕੀ ਛਿਤ ਭੀਤਰ ਆਏ ॥
tau lag hee jut kop kripaanidh aahav kee chhit bheetar aae |

پوءِ ڪرشن جنگ جي ميدان تي پهتو، جيڪو رحمت جو خزانو آهي

ਸ੍ਰਉਣ ਭਰਿਯੋ ਬਲਿਭਦ੍ਰ ਪਿਖਿਯੋ ਬਿਨੁ ਪ੍ਰਾਨ ਪਰੇ ਰੁਕਮੀ ਦਰਸਾਏ ॥
sraun bhariyo balibhadr pikhiyo bin praan pare rukamee darasaae |

اتي هن بلرام کي رت سان ڀريل ۽ مئل رکمي ڏٺو

ਭੂਪਤ ਅਉਰ ਘਨੇ ਹੀ ਪਿਖੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਹਰਿ ਘਾਇਨ ਆਏ ॥
bhoopat aaur ghane hee pikhe kab sayaam bhanai har ghaaein aae |

شاعر شيام چوي ٿو، سري ڪرشن ڪيترن بادشاهن کي وڌيڪ زخمن سان زخمي ڏٺو.

ਭ੍ਰਾਤ ਕਉ ਦੇਖ ਪ੍ਰਸੰਨ ਭਏ ਬਲਿ ਨਾਰਿ ਕੋ ਦੇਖਤ ਨੈਨ ਨਿਵਾਏ ॥੨੧੮੧॥
bhraat kau dekh prasan bhe bal naar ko dekhat nain nivaae |2181|

هن اتي ٻيا به ڪيترائي زخمي راجا ڏٺا، پر هو بلرام کي ڏسي خوش ٿيو ۽ بلرام جي زال کي ڏسي، اکيون هيٺ ڪري ڇڏيائين.

ਰਥ ਤੇ ਤਬ ਆਪਹਿ ਧਾਇ ਕੈ ਸ੍ਯਾਮ ਜੂ ਜਾਇ ਹਲੀ ਕਹੁ ਅੰਕਿ ਲੀਓ ॥
rath te tab aapeh dhaae kai sayaam joo jaae halee kahu ank leeo |

پوءِ ڪرشن رٿ تان لٿو ۽ کيس ڀاڪر پاتو

ਫੁਨਿ ਅਉਰਨ ਜਾਹਿ ਗਹਿਯੋ ਰੁਕਮੀ ਤਿਹ ਕੋ ਸੁ ਭਲੀ ਬਿਧਿ ਦਾਹ ਕੀਓ ॥
fun aauran jaeh gahiyo rukamee tih ko su bhalee bidh daah keeo |

پوءِ ٻيا رُڪمي جو لاش کڻي ويا ۽ سندس جنازي جون رسمون ادا ڪيون

ਉਤਿ ਦਉਰਿ ਰੁਕਮਨ ਭਇਯਨ ਬੀਚ ਗਈ ਤਿਨ ਜਾਏ ਸਮੋਧ ਕੀਓ ॥
aut daur rukaman bheiyan beech gee tin jaae samodh keeo |

ٻئي طرف رخماني پنهنجي ڀائرن وٽ پهتي ۽ کين هدايت ڪئي ته ڪرشن سان جنگ نه ڪن

ਕਿਹ ਕਾਜ ਕਹਿਯੋ ਇਨ ਸੋ ਤੁਮ ਜੂਝ ਕੀਯੋ ਜਿਨ ਸੋ ਭਟ ਕੋ ਨ ਬੀਓ ॥੨੧੮੨॥
kih kaaj kahiyo in so tum joojh keeyo jin so bhatt ko na beeo |2182|

هن جهڙو ٻيو ڪو به هيرو ناهي.2182.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

چوپي

ਤਿਨ ਯੌ ਸ੍ਯਾਮ ਸਮੋਧ ਕਰਾਯੋ ॥
tin yau sayaam samodh karaayo |

شري ڪرشن هنن کي هن طرح سمجهايو

ਪੌਤ੍ਰ ਬਧੂ ਲੈ ਡੇਰਨ ਆਯੋ ॥
pauatr badhoo lai dderan aayo |

ڪرشن به هنن کي سمجهايو ۽ پنهنجي ڌيءَ کي ساڻ وٺي سندس جاءِ تي آيو

ਸ੍ਯਾਮ ਕਥਾ ਹ੍ਵੈ ਹੈ ਮੈ ਕੈਹਉ ॥
sayaam kathaa hvai hai mai kaihau |

سري ڪرشن جي ڪهاڻي به اهڙي قسم جي،

ਸ੍ਰੋਤਨ ਭਲੀ ਭਾਤਿ ਰਿਝਵੈ ਹਉ ॥੨੧੮੩॥
srotan bhalee bhaat rijhavai hau |2183|

مان، شاعر شيام، ڪهاڻي ٻڌايان ٿو ۽ ٻڌندڙن کي خوش ڪريان ٿو. 2183.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਪੌਤ੍ਰ ਬਿਆਹ ਰੁਕਮੀ ਬਧ ਕਰਤ ਭਏ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤਮ ॥
eit sree bachit naattak granthe krisanaavataare pauatr biaah rukamee badh karat bhe dhiaae samaapatam |

ڪرشناوتار ۾ ”پٽ جي شادي ۽ رُڪمي جو قتل“ جي عنوان سان باب جي پڄاڻي.

ਅਥ ਊਖਾ ਕੋ ਬਿਆਹ ਕਥਨੰ ॥
ath aookhaa ko biaah kathanan |

هاڻي شروع ٿئي ٿو اوشا جي شادين جو بيان

ਦਸ ਸੈ ਭੁਜਾ ਕੋ ਗਰਬੁ ਹਰਨ ਕਥਨੰ ॥
das sai bhujaa ko garab haran kathanan |

۽ صحبت جي سخاوت کي ٽوڙڻ جو بيان

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

چوپي

ਜਦੁਪਤਿ ਪੌਤ੍ਰ ਬ੍ਯਾਹ ਘਰ ਆਯੋ ॥
jadupat pauatr bayaah ghar aayo |

جڏهن سري ڪرشن پوٽي جي شادي گهر موٽي آيو

ਅਤਿ ਚਿਤਿ ਅਪਨੇ ਹਰਖ ਬਢਾਯੋ ॥
at chit apane harakh badtaayo |

ڪرشن پنهنجي پٽ جي شاديءَ کان پوءِ گهر آيو ۽ دل ۾ ڏاڍو خوش ٿيو