શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 516

ਬਿਮੁਛਿਤ ਹ੍ਵੈ ਫਿਰ ਜੁਧ ਮਚਾਯੋ ॥

bimuchhit hvai fir judh machaayo |

તે ભાનમાં આવ્યો અને ફરીથી યુદ્ધ શરૂ કર્યું.

ਕਉਤੁਕ ਸਭ ਲੋਕਨ ਦਰਸਾਯੋ ॥

kautuk sabh lokan darasaayo |

બેભાન થવા પર પણ બંનેએ ઝઘડો ચાલુ રાખ્યો હતો

ਕ੍ਰੋਧਿਤ ਹੁਇ ਸੁ ਯਾ ਬਿਧਿ ਅਰੈ ॥

krodhit hue su yaa bidh arai |

ગુસ્સે થઈને તેઓ આમ લડ્યા,

ਕੇਹਰਿ ਦੁਇ ਜਨੁ ਬਨ ਮੈ ਲਰੈ ॥੨੧੭੪॥

kehar due jan ban mai larai |2174|

અને બધા લોકોએ આ અદ્ભુત નાટક જોયું, બંને જંગલમાં બે સિંહોની જેમ તેમના ક્રોધમાં લડ્યા.2174.

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સ્વય્યા

ਜੁਧ ਬਿਖੇ ਥਕ ਗਯੋ ਰੁਕਮੀ ਤਬ ਧਾਇ ਹਲੀ ਇਕ ਘਾਇ ਚਲਾਯੋ ॥

judh bikhe thak gayo rukamee tab dhaae halee ik ghaae chalaayo |

લડતાં લડતાં રુક્મી થાકી ગયો ત્યારે બલરામે તેના પર એક પ્રહાર કર્યો

ਤਉ ਉਨ ਹੂ ਅਰਿ ਕੋ ਪੁਨਿ ਘਾਇ ਸੁ ਆਵਤ ਮਾਰਗ ਮੈ ਲਖਿ ਪਾਯੋ ॥

tau un hoo ar ko pun ghaae su aavat maarag mai lakh paayo |

રુક્મીએ આવતા ધક્કાને જોયો

ਤਉ ਹੀ ਸੰਭਾਰਿ ਗਦਾ ਅਪੁਨੀ ਅਰੁ ਚਿਤ ਬਿਖੈ ਅਤਿ ਰੋਸ ਬਢਾਯੋ ॥

tau hee sanbhaar gadaa apunee ar chit bikhai at ros badtaayo |

તે જ સમયે તેણે તેની ગદા પકડી લીધી અને ચિત્તમાં ઘણો ગુસ્સો કર્યો.

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਤਿਹ ਬੀਰ ਤਬੈ ਸੁ ਗਦਾ ਕੋ ਗਦਾ ਸੰਗਿ ਘਾਇ ਬਚਾਯੋ ॥੨੧੭੫॥

sayaam bhanai tih beer tabai su gadaa ko gadaa sang ghaae bachaayo |2175|

અને પછી તેની ગદા પકડીને, ભારે ગુસ્સામાં તેણે આવનારી ગદાનો ફટકો અટકાવ્યો અને પોતાને બચાવ્યો.2175.

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਅਰਿ ਕੋ ਜਬ ਹੀ ਇਹ ਆਵਤ ਘਾਇ ਕੋ ਬੀਚ ਨਿਵਾਰਿਯੋ ॥

sayaam bhanai ar ko jab hee ih aavat ghaae ko beech nivaariyo |

(કવિ) શ્યામ કહે છે, (બલરામ) જ્યારે તેણે દુશ્મનને (જોયો) ત્યારે તેણે આગલી વખતે આવવાનું રોક્યું.

ਤਉ ਬਲਭਦ੍ਰ ਮਹਾ ਰਿਸਿ ਠਾਨਿ ਸੁ ਅਉਰ ਗਦਾ ਹੂ ਕੋ ਘਾਉ ਪ੍ਰਹਾਰਿਯੋ ॥

tau balabhadr mahaa ris tthaan su aaur gadaa hoo ko ghaau prahaariyo |

જ્યારે શત્રુએ આ રીતે પ્રહારને અટકાવ્યો, ત્યારે બલરામે ખૂબ ગુસ્સે થઈને પોતાની ગદા વડે બીજો પ્રહાર કર્યો.

ਸੋ ਇਹ ਕੇ ਸਿਰ ਭੀਤਰ ਲਾਗ ਗਯੋ ਇਨ ਹੂ ਨਹੀ ਨੈਕੁ ਸੰਭਾਰਿਯੋ ॥

so ih ke sir bheetar laag gayo in hoo nahee naik sanbhaariyo |

તે ફટકો રુક્મીના માથા પર પડ્યો અને તે સહેજ પણ પોતાની જાતને કાબૂમાં રાખી શક્યો નહીં

ਝੂਮ ਕੈ ਦੇਹ ਪਰਿਯੋ ਧਰਨੀ ਰੁਕਮੀ ਪੁਨਿ ਅੰਤ ਕੇ ਧਾਮਿ ਸਿਧਾਰਿਯੋ ॥੨੧੭੬॥

jhoom kai deh pariyo dharanee rukamee pun ant ke dhaam sidhaariyo |2176|

ઝૂલતી વખતે તેનું શરીર પૃથ્વી પર પડ્યું અને આ રીતે રુકમી બીજી દુનિયામાં ગઈ.2176.

ਭ੍ਰਾਤ ਜਿਤੇ ਰੁਕਮੀ ਕੇ ਹੁਤੇ ਬਧ ਭ੍ਰਾਤ ਨਿਹਾਰਿ ਕੈ ਕ੍ਰੋਧ ਭਰੇ ॥

bhraat jite rukamee ke hute badh bhraat nihaar kai krodh bhare |

રુક્મી જેટલા ભાઈઓ હતા, તેઓ તેમના ભાઈનું મૃત્યુ જોઈને ગુસ્સાથી ભરાઈ ગયા.

ਬਰਛੀ ਅਰੁ ਬਾਨ ਕਮਾਨ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਗਦਾ ਗਹਿ ਯਾ ਪਰ ਆਇ ਪਰੇ ॥

barachhee ar baan kamaan kripaan gadaa geh yaa par aae pare |

રુક્મીના બધા ભાઈઓ તેને માર્યા ગયેલા જોઈને ગુસ્સે થઈ ગયા અને પોતાના ભાલા, ધનુષ્ય, તલવાર, ગદા વગેરે હાથમાં લઈને બલરામ પર પડ્યા.

ਕਿਲਕਾਰ ਦਸੋ ਦਿਸ ਘੇਰਤ ਭੇ ਮੁਸਲੀਧਰ ਤੇ ਨ ਰਤੀ ਕੁ ਡਰੇ ॥

kilakaar daso dis gherat bhe musaleedhar te na ratee ku ddare |

ચીસો પાડીને, બલરામને દસ દિશાઓથી ઘેરી લીધા અને (તેનો) જરાય ડર ન લાગ્યો.

ਨਿਸ ਕੋ ਮਨੋ ਹੇਰਿ ਪਤੰਗ ਦੀਆ ਪਰ ਨੈਕੁ ਡਰੇ ਨਹੀ ਟੂਟ ਪਰੇ ॥੨੧੭੭॥

nis ko mano her patang deea par naik ddare nahee ttoott pare |2177|

તેઓ, તેને નિર્ભયતાથી પડકારતા, તેને તમામ દસ દિશાઓથી ઘેરી વળ્યા, જેમ કે જીવાત જોયા પછી માટીના દીવા પર પડે છે.2177.

ਸੰਗ ਹਲਾਯੁਧ ਕੇ ਉਨ ਹੂ ਸੁ ਉਤੈ ਅਤਿ ਕ੍ਰੋਧ ਹੁਇ ਜੁਧੁ ਮਚਾਯੋ ॥

sang halaayudh ke un hoo su utai at krodh hue judh machaayo |

તેઓ બધાએ ભારે ગુસ્સામાં બલરામ સાથે યુદ્ધ કર્યું

ਭ੍ਰਾਤ ਕੋ ਜੁਧ ਭਯੋ ਤ੍ਰੀਅ ਭ੍ਰਾਤ ਕੇ ਸੰਗ ਇਹੈ ਪ੍ਰਭ ਜੂ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥

bhraat ko judh bhayo treea bhraat ke sang ihai prabh joo sun paayo |

કૃષ્ણએ એ પણ સાંભળ્યું કે બલરામ દ્વારા તેની પત્નીના ભાઈ સાથે યુદ્ધ થયું હતું

ਬੈਠ ਬਿਚਾਰ ਕੀਯੋ ਸਭ ਹੂੰ ਜੁ ਸਬੈ ਜਦੁਬੀਰ ਕੁਟੰਬ ਬੁਲਾਯੋ ॥

baitth bichaar keeyo sabh hoon ju sabai jadubeer kuttanb bulaayo |

શ્રી કૃષ્ણે બધા લોકોને બોલાવ્યા અને બધાએ બેસીને ધ્યાન કર્યું.

ਅਉਰ ਕਥਾ ਦਈ ਛੋਰ ਹਲੀ ਕੀ ਸਹਾਇ ਕਉ ਕੋਪਿ ਕ੍ਰਿਪਾਨਿਧਿ ਧਾਯੋ ॥੨੧੭੮॥

aaur kathaa dee chhor halee kee sahaae kau kop kripaanidh dhaayo |2178|

તેણે તેના વિશે વિચાર્યું અને તેના પરિવારના તમામ સભ્યોને બોલાવ્યા, પરંતુ આખરે, તે બલરામની બીજી બધી બાબતોનો વિચાર કર્યા વિના, આ મદદ માટે દોડી ગયો.2178.

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહરા

ਜਮ ਰੂਪੀ ਬਲਭਦ੍ਰ ਪਿਖਿ ਹਰਿ ਆਗਮ ਸੁਨਿ ਪਾਇ ॥

jam roopee balabhadr pikh har aagam sun paae |

બલરામ સ્વરૂપ યમને જોવું અને શ્રી કૃષ્ણનું આગમન સાંભળવું

ਬੁਧਵੰਤਨ ਤਿਹ ਭਾਈਅਨ ਕਹੀ ਸੁ ਕਹਉ ਸੁਨਾਇ ॥੨੧੭੯॥

budhavantan tih bhaaeean kahee su khau sunaae |2179|

જ્યારે બલરામ, જે યમ જેવા દેખાયા, તેમણે કૃષ્ણના આવવા વિશે રુક્મીના ભાઈને જે જ્ઞાનના શબ્દો કહ્યા તે સાંભળ્યા, હવે હું તેમને કહું છું, 2179

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સ્વય્યા

ਦੇਖਿ ਅਨੀ ਜਦੁਬੀਰ ਘਨੀ ਲੀਏ ਆਵਤ ਹੈ ਡਰੁ ਤੋਹਿ ਨ ਆਵੈ ॥

dekh anee jadubeer ghanee lee aavat hai ddar tohi na aavai |

જુઓ, કૃષ્ણ પુષ્કળ સેના લઈને આવી રહ્યા છે, તમે ડરશો નહિ.

ਕਉਨ ਬਲੀ ਪ੍ਰਗਟਿਯੋ ਭੂਅ ਮੈ ਤੁਮ ਹੀ ਨ ਕਹੋ ਇਨ ਸੋ ਸਮੁਹਾਵੈ ॥

kaun balee pragattiyo bhooa mai tum hee na kaho in so samuhaavai |

“કૃષ્ણ તેની સેના સાથે આવી રહ્યા છે, શું તમને તેનો ડર નથી? પૃથ્વી પર એટલો શક્તિશાળી કોણ છે, જે કૃષ્ણ સાથે યુદ્ધ કરી શકે?

ਜਉ ਜੜ ਕੈ ਹਠ ਹੀ ਭਿਰ ਹੈ ਤੁ ਕਹਾ ਫਿਰ ਜੀਵਤ ਧਾਮਹਿ ਆਵੈ ॥

jau jarr kai hatth hee bhir hai tu kahaa fir jeevat dhaameh aavai |

જે જિદ્દથી લડશે તે જીવતો ઘરે પાછો આવશે.

ਆਜ ਸੋਊ ਬਚਿ ਹੈ ਇਹ ਅਉਸਰ ਜੋ ਭਜਿ ਕੈ ਭਟ ਪ੍ਰਾਨ ਬਚਾਵੈ ॥੨੧੮੦॥

aaj soaoo bach hai ih aausar jo bhaj kai bhatt praan bachaavai |2180|

“જો કોઈ મૂર્ખ તેની સાથે સતત લડે છે, તો શું તે શક્ય છે કે તે પોતાને બચાવી શકશે? ફક્ત તે જ આજે પોતાને બચાવી શકશે, જે ભાગી જશે અને આ રીતે તેનો જીવ બચાવશે.”2180.