શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 895


ਤੁਰਹੁ ਤਹਾ ਤੇ ਕਾਢ ਮੰਗੈਯੈ ॥
turahu tahaa te kaadt mangaiyai |

તરત જ ઓર્ડર મેળવો

ਆਨਿ ਤ੍ਰਿਯਾ ਕੇ ਬਕ੍ਰ ਲਗੈਯੈ ॥੧੧॥
aan triyaa ke bakr lagaiyai |11|

"જાઓ, તરત જ બહાર કાઢો અને તેને સ્ત્રીના ચહેરા પર મૂકો." (11)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਤਬ ਰਾਜੈ ਸੋਈ ਕਿਯੋ ਸਿਵ ਕੋ ਬਚਨ ਪਛਾਨਿ ॥
tab raajai soee kiyo siv ko bachan pachhaan |

પછી રાજાએ, શિવના પ્રદર્શનને સ્વીકારીને, તે જ રીતે કાર્ય કર્યું.

ਤਾ ਕੇ ਮੁਖ ਸੋ ਕਾਢ ਹੈ ਨਾਕ ਲਗਾਯੋ ਆਨਿ ॥੧੨॥
taa ke mukh so kaadt hai naak lagaayo aan |12|

તેણે તેના મોંમાંથી નાક કાઢ્યું અને તેને તેના ચહેરા પર પાછું મૂક્યું.(12)(1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਪੁਰਖ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਉਨਹਤਰੌ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੬੯॥੧੨੩੪॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane purakh charitre mantree bhoop sanbaade unahatarau charitr samaapatam sat subham sat |69|1234|afajoon|

રાજા અને મંત્રીની શુભ ચરિત્રની વાતચીતની 69મી ઉપમા, આશીર્વાદ સાથે પૂર્ણ. (69) (1232)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਏਕ ਲਹੌਰ ਸੁਨਾਰੋ ਰਹੈ ॥
ek lahauar sunaaro rahai |

લાહોર શહેરમાં એક સુવર્ણકાર રહેતો હતો.

ਅਤਿ ਤਸਕਰ ਤਾ ਕੋ ਜਗ ਕਹੈ ॥
at tasakar taa ko jag kahai |

જેને લોકો મોટા ઠગ તરીકે ઓળખતા હતા.

ਸਾਹੁ ਤ੍ਰਿਯਾ ਤਾ ਕੋ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥
saahu triyaa taa ko sun paayo |

જ્યારે શાહની પત્નીએ તેમના વિશે સાંભળ્યું,

ਘਾਟ ਗੜਨ ਹਿਤ ਤਾਹਿ ਬੁਲਾਯੋ ॥੧॥
ghaatt garran hit taeh bulaayo |1|

તેણીએ તેને ઘરેણાં બનાવવા માટે બોલાવ્યો.(1)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਚਿਤ੍ਰ ਪ੍ਰਭਾ ਤ੍ਰਿਯ ਸਾਹੁ ਕੀ ਜੈਮਲ ਨਾਮ ਸੁਨਾਰ ॥
chitr prabhaa triy saahu kee jaimal naam sunaar |

શાહની પત્નીનું નામ છત્તર પ્રભા અને સુવર્ણકારનું નામ જયમલ હતું.

ਘਾਟ ਘੜਤ ਭਯੋ ਸ੍ਵਰਨ ਕੋ ਤਵਨ ਤ੍ਰਿਯਾ ਕੇ ਦ੍ਵਾਰ ॥੨॥
ghaatt gharrat bhayo svaran ko tavan triyaa ke dvaar |2|

ઘરેણાં બનાવવા તે તેના ઘરે આવ્યો હતો.(2)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਜੌਨ ਸੁਨਾਰੋ ਘਾਤ ਲਗਾਵੈ ॥
jauan sunaaro ghaat lagaavai |

જ્યારે પણ સુવર્ણ દાવ લે છે (ચોરી કરવા માટે),

ਤਵਨੈ ਘਾਤ ਤ੍ਰਿਯਾ ਲਖਿ ਜਾਵੈ ॥
tavanai ghaat triyaa lakh jaavai |

સુવર્ણકારે ચોરી કરવાનો પ્રયાસ કરતાં જ મહિલાને તેની જાણ થઈ ગઈ હતી.

ਏਕ ਉਪਾਇ ਚਲਨ ਨਹਿ ਦੇਈ ॥
ek upaae chalan neh deee |

તેણે એક દાવ પણ જવા દીધો નહિ,

ਗ੍ਰਿਹ ਕੋ ਧਨ ਮਮ ਹਰ ਨਹਿ ਲੇਈ ॥੩॥
grih ko dhan mam har neh leee |3|

તેણી તેને યુક્તિ રમવા દેશે નહીં અને તે તેની સંપત્તિ લૂંટી શકશે નહીં.(3)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਕੋਰਿ ਜਤਨ ਸਠ ਕਰ ਰਹਿਯੋ ਕਛੂ ਨ ਚਲਿਯੋ ਉਪਾਇ ॥
kor jatan satth kar rahiyo kachhoo na chaliyo upaae |

જ્યારે તેણે હજારો વખત પ્રયાસ કર્યો હતો પરંતુ તે સફળ થયો ન હતો.

ਆਪਨ ਸੁਤ ਕੋ ਨਾਮ ਲੈ ਰੋਦਨੁ ਕਿਯੋ ਬਨਾਇ ॥੪॥
aapan sut ko naam lai rodan kiyo banaae |4|

પછી પુત્રનું નામ યાદ કરીને તેણે રડવાનો ડોળ કર્યો. (4)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਬੰਦਨ ਨਾਮ ਪੁਤ੍ਰ ਹੌਂ ਮਰਿਯੋ ॥
bandan naam putr hauan mariyo |

(મારો) બંદન નામનો પુત્ર મૃત્યુ પામ્યો છે.

ਮੇਰੇ ਸਕਲੋ ਸੁਖ ਬਿਧਿ ਹਰਿਯੋ ॥
mere sakalo sukh bidh hariyo |

'મારો બેન્ડોન નામનો પુત્ર મૃત્યુ પામ્યો છે અને ભગવાને તેના તમામ આનંદને રદ કરી દીધા છે.'

ਜੋ ਕਹਿ ਮੂੰਡ ਧਰਨਿ ਪਰ ਮਾਰਿਯੋ ॥
jo keh moondd dharan par maariyo |

એમ કહીને તેણે માથું જમીન પર પછાડ્યું

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਹਿਯ ਦੁਖਤ ਪੁਕਾਰਿਯੋ ॥੫॥
bhaat bhaat hiy dukhat pukaariyo |5|

આટલું કહીને તેણે પોતાનું માથું જમીન પર પછાડ્યું અને વ્યથામાં આવીને મોટેથી રડ્યો.(5)

ਏਕ ਪੁਤ੍ਰ ਤਾਹੂ ਕੋ ਮਾਰਿਯੋ ॥
ek putr taahoo ko maariyo |

(ઈશ્વરે) તેના એકમાત્ર પુત્રને પણ મારી નાખ્યો.

ਸੋ ਚਿਤਾਰਿ ਤਿਨ ਰੋਦਨ ਕਰਿਯੋ ॥
so chitaar tin rodan kariyo |

'તેને એક જ દીકરો હતો અને તે પણ મરી ગયો' આ વિચારીને છત્તર પણ રડવા લાગ્યો.

ਤਬ ਹੀ ਘਾਤ ਸੁਨਾਰੇ ਪਾਯੋ ॥
tab hee ghaat sunaare paayo |

ત્યારે જ સુવર્ણકારને તક મળી.

ਨਾਲ ਬੀਚ ਕਰ ਸ੍ਵਰਨ ਚੁਰਾਯੋ ॥੬॥
naal beech kar svaran churaayo |6|

તરત જ, તેણે ફાયદો ઉઠાવ્યો અને, બ્લો પાઇપમાં, તેણે સોનું ચોર્યું.(6)

ਤਪਤ ਸਲਾਕ ਡਾਰਿ ਛਿਤ ਦਈ ॥
tapat salaak ddaar chhit dee |

તેણે ગરમ લાકડી (સોનાની) જમીન પર ફેંકી દીધી

ਸੋਨਹਿ ਮਾਟੀ ਸੋ ਮਿਲਿ ਗਈ ॥
soneh maattee so mil gee |

તેણે જમીન પર ગરમ પાઈપ ફેંકી અને ધૂળ સાથે સોનું ભેળવ્યું,

ਕਹਿਯੋ ਨ ਸੁਤ ਗ੍ਰਿਹ ਭਯੋ ਹਮਾਰੈ ॥
kahiyo na sut grih bhayo hamaarai |

તેઓએ કહ્યું કે મારા ઘરમાં કોઈ (કોઈ) પુત્ર નથી

ਪਾਛੇ ਮੂੰਠੀ ਛਾਰ ਕੀ ਡਾਰੈ ॥੭॥
paachhe moontthee chhaar kee ddaarai |7|

અને કહ્યું, 'મારા ઘરમાં કોઈ શરીર બચ્યું નથી, જે મારી રાખની સંભાળ રાખી શકે.'(7)

ਜਬ ਸੁਨਾਰ ਤ੍ਰਿਯ ਸੋ ਸੁਨਿ ਪਾਈ ॥
jab sunaar triy so sun paaee |

જ્યારે મહિલાએ સુવર્ણકારની (વાત) સાંભળી

ਬਹੁ ਮੂੰਠੀ ਭਰਿ ਰਾਖਿ ਉਡਾਈ ॥
bahu moontthee bhar raakh uddaaee |

જ્યારે મહિલાએ સુવર્ણકારનું રહસ્ય જાણી લીધું, ત્યારે તેણે મુઠ્ઠીભર ધૂળ ઉપાડીને તેના માથા પર ઉડાડી કહ્યું,

ਸੁਨ ਸੁਨਾਰ ਤੇਰੇ ਸਿਰ ਮਾਹੀ ॥
sun sunaar tere sir maahee |

ઓ સુવર્ણકાર! સાંભળો, આ રાખ તમારા માથામાં છે

ਜਾ ਕੇ ਏਕ ਪੁਤ੍ਰ ਗ੍ਰਿਹ ਨਾਹੀ ॥੮॥
jaa ke ek putr grih naahee |8|

'સાંભળો, સુવર્ણ, આ ધૂળ તમારા માથા પર છે, કારણ કે તમારા ઘરમાં કોઈ પુત્ર નથી.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਪੂਤਨ ਸੋ ਪਤ ਪਾਈਯੈ ਪੂਤ ਭਿਰਤ ਰਨ ਜਾਇ ॥
pootan so pat paaeeyai poot bhirat ran jaae |

'અમે અમારા પુત્રો દ્વારા સન્માન પ્રાપ્ત કરીએ છીએ, જેઓ અમારી પ્રામાણિકતા માટે લડે છે.'

ਇਹ ਮਿਸ ਰਾਖਿ ਉਡਾਇ ਕੈ ਲਈ ਸਲਾਕ ਛਪਾਇ ॥੯॥
eih mis raakh uddaae kai lee salaak chhapaae |9|

અને તેણીએ તેની આંખોમાં ધૂળ ઉડાવી અને, પછી, તેની બ્લો પાઇપ છુપાવી દીધી.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਤਬ ਐਸੋ ਤ੍ਰਿਯ ਬਚਨ ਉਚਾਰੇ ॥
tab aaiso triy bachan uchaare |

ત્યારે મહિલાએ આમ કહ્યું

ਮੋਰੇ ਪਤਿ ਪਰਦੇਸ ਪਧਾਰੇ ॥
more pat parades padhaare |

તેણે તેને કહ્યું, 'મારા પતિ વિદેશ ગયા છે.

ਤਾ ਤੇ ਮੈ ਔਸੀ ਕੋ ਡਾਰੋ ॥
taa te mai aauasee ko ddaaro |

તેથી જ હું ઓસિન (રેખાઓ) દોરું છું.

ਐਹੈ ਨ ਐਹੈ ਨਾਥ ਬਿਚਾਰੋ ॥੧੦॥
aaihai na aaihai naath bichaaro |10|

'માટીમાં રેખાઓ દોરીને હું અનુમાન કરતો હતો કે મારી પત્ની ક્યારે આવશે.'(10)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા