શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1397


ਕਜ਼ੋ ਦੀਦਹ ਸ਼ੁਦ ਦੀਦਹੇ ਦੋਸਤ ਸਰਦ ॥੫੧॥
kazo deedah shud deedahe dosat sarad |51|

તેને સિંહાસન માટે લાયક બનાવ્યો.(51)

ਕਿ ਯਕ ਮੁੰਗ ਯਕ ਸ਼ਹਿਰ ਜ਼ੋ ਕਾਮ ਸ਼ੁਦ ॥
ki yak mung yak shahir zo kaam shud |

આવો માણસ સોનેરી છત્ર, શાહી સ્ટેમ્પ અને સિક્કાને લાયક હતો,

ਕਿ ਮੂੰਗੀ ਪਟਨ ਸ਼ਹਿਰ ਓ ਨਾਮ ਸ਼ੁਦ ॥੫੨॥
ki moongee pattan shahir o naam shud |52|

અને તેના પર હજારો સન્માનો અર્પણ કરવામાં આવ્યા હતા.(52)

ਕਿ ਨੀਮਿ ਨੁਖ਼ਦ ਰਾ ਦਿਗ਼ਰ ਸ਼ਹਿਰ ਬਸਤ ॥
ki neem nukhad raa digar shahir basat |

(અન્ય) ત્રણ મૂર્ખ હતા અને કલંકિત મન ધરાવતા હતા.

ਕਿ ਨਾਮੇ ਅਜ਼ੋ ਸ਼ਹਿਰ ਦਿਹਲੀ ਸ਼ੁਦ ਅਸਤ ॥੫੩॥
ki naame azo shahir dihalee shud asat |53|

તેમની ભાષા ગામઠી હતી અને તેમની ચાલ ઘૃણાજનક હતી.(53)

ਖ਼ੁਸ਼ ਆਮਦ ਬ ਤਦਬੀਰ ਮਾਨੋ ਮਹੀਪ ॥
khush aamad b tadabeer maano maheep |

તેણે (રાજા) તેની ઈચ્છા દર્શાવી, કારણ કે તેને (પુત્ર) રાજ્ય આપવાનું હતું,

ਖ਼ਿਤਾਬਸ਼ ਬਦੋ ਦਾਦ ਰਾਜਹ ਦਲੀਪ ॥੫੪॥
khitaabash bado daad raajah daleep |54|

તે તેની બધી સંપત્તિ તેને (પુત્ર) ને જાહેર કરશે, (54)

ਕਿ ਪੈਦਾ ਅਜ਼ੋ ਮਰਦ ਸ਼ਾਹਨ ਸ਼ਹੀ ॥
ki paidaa azo marad shaahan shahee |

અને તે સિંહાસન પર બેસવા માટે યોગ્ય વ્યક્તિ હશે,

ਸਜ਼ਾਵਾਰ ਤਖ਼ਤ ਅਸਤੁ ਤਾਜੋ ਮਹੀ ॥੫੫॥
sazaavaar takhat asat taajo mahee |55|

તેની ઉચ્ચ બુદ્ધિના કારણે.(55)

ਬਜ਼ੇਬਦ ਅਜ਼ੋ ਮਰਦ ਤਾਜੋ ਨਗ਼ੀਂ ॥
bazebad azo marad taajo nageen |

પછી, તેણે (ચોથા રાજકુમાર) રાજા દલીપનું બિરુદ મેળવ્યું,

ਬਰ ਆਂ ਅਕਲੁ ਤਦਬੀਰ ਹਜ਼ਾਰ ਆਫ਼ਰੀਂ ॥੫੬॥
bar aan akal tadabeer hazaar aafareen |56|

જેમ રાજાએ તેને રાજ્ય આપ્યું હતું.(56)

ਸਿ ਓ ਅਸਤ ਬੇਅਕਲ ਆਲੂਦਹ ਮਗ਼ਜ਼ ॥
si o asat beakal aaloodah magaz |

અન્ય ત્રણને પ્રદેશમાંથી હાંકી કાઢવામાં આવ્યા હતા,

ਨ ਰਫ਼ਤਾਰ ਖ਼ੁਸ਼ਤਰ ਨ ਗ਼ੁਫ਼ਤਾਰ ਨਗ਼ਜ਼ ॥੫੭॥
n rafataar khushatar na gufataar nagaz |57|

કારણ કે તેઓ ન તો બુદ્ધિશાળી હતા અને ન તો ખરાબ લક્ષણોથી મુક્ત હતા.(57)

ਹਮੀ ਖ਼ਾਸਤ ਕਿ ਓਰਾ ਬਸ਼ਾਹੀ ਦਿਹਮ ॥
hamee khaasat ki oraa bashaahee diham |

તે (દલીપ) શાહી આસન પર બિરાજમાન હતા,

ਜ਼ਿ ਦੌਲਤ ਖ਼ੁਦਸ਼ਰਾ ਅਗਾਹੀ ਦਿਹਮ ॥੫੮॥
zi daualat khudasharaa agaahee diham |58|

અને ચાવી વડે તેના માટે ખજાનાનો દરવાજો ખોલવામાં આવ્યો.(58)

ਬਜ਼ੇਬਦ ਕਜ਼ੋ ਰੰਗ ਸ਼ਾਹਨਸ਼ਹੀ ॥
bazebad kazo rang shaahanashahee |

(રાજા) તેને સામ્રાજ્ય આપ્યું, અને, પોતે સ્વતંત્ર બની ગયો,

ਕਿ ਸਾਹਿਬ ਸ਼ਊਰ ਅਸਤ ਵ ਮਾਲਕ ਮਹੀ ॥੫੯॥
ki saahib shaoor asat v maalak mahee |59|

સંન્યાસીના વેશને વંદન કરીને, તેણે જંગલ (એકાંત) તરફ જવાનો માર્ગ લીધો.(59)

ਖ਼ਿਤਾਬਸ਼ ਕਜ਼ੋ ਗਸ਼ਤ ਰਾਜਹ ਦਲੀਪ ॥
khitaabash kazo gashat raajah daleep |

(કવિ કહે છે)

ਖ਼ਿਲਾਫ਼ਤ ਬਬਖ਼ਸ਼ੀਦ ਮਾਨੋ ਮਹੀਪ ॥੬੦॥
khilaafat babakhasheed maano maheep |60|

'ઓહ સાકી, બારટેન્ડર, મને લીલો (પ્રવાહી) ભરેલો કપ આપો,

ਸਿ ਪਿਸਰਾ ਦਿਗ਼ਰ ਸ਼ਾਹਿ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਦ ॥
si pisaraa digar shaeh aazaad karad |

'જેની મને સંઘર્ષના સમયે જરૂર પડી શકે છે, (60)

ਨ ਦਾਨਸ਼ ਪਰਸਤੋ ਨ ਆਜ਼ਾਦ ਮਰਦ ॥੬੧॥
n daanash parasato na aazaad marad |61|

'અને મને આ આપો જેથી આકારણી સમયે,

ਕਿ ਓਰਾ ਬਰੋ ਜ਼ਰ ਸਿੰਘਾਸਨ ਨਿਸ਼ਾਦ ॥
ki oraa baro zar singhaasan nishaad |

'હું મારી તલવારનો ઉપયોગ શરૂ કરી શકું છું.(61)(2)

ਕਲੀਦੇ ਕੁਹਨ ਗੰਜ ਰਾ ਬਰ ਕੁਸ਼ਾਦ ॥੬੨॥
kaleede kuhan ganj raa bar kushaad |62|

અને ચાવી વડે જુનો ખજાનો ખોલ્યો. 62.

ਬਦੋ ਦਾਦ ਸ਼ਾਹੀ ਖ਼ੁਦ ਆਜ਼ਾਦ ਗਸ਼ਤ ॥
bado daad shaahee khud aazaad gashat |

(રાજા માંધાતા) ત્યાગ કર્યો અને બંધનમાંથી મુક્ત થયો.

ਬਪੋਸ਼ੀਦ ਦਲਕਸ਼ ਰਵਾ ਸ਼ੁਦ ਬਦਸ਼ਤ ॥੬੩॥
baposheed dalakash ravaa shud badashat |63|

તે (સાધુઓનો) ખોળો લઈને જંગલમાં ગયો. 63.

ਬਿਦਿਹ ਸਾਕੀਯਾ ਸਾਗ਼ਰੇ ਸਬਜ਼ ਰੰਗ ॥
bidih saakeeyaa saagare sabaz rang |

હે સાકી (ભગવાન!) મને લીલા (ભાવ-હરિનમ) (દારૂ)નો પ્યાલો આપો

ਕਿ ਮਾਰਾ ਬਕਾਰ ਅਸਤ ਦਰ ਵਕਤ ਜੰਗ ॥੬੪॥
ki maaraa bakaar asat dar vakat jang |64|

જે મને યુદ્ધ દરમિયાન ઉપયોગી થશે. 64.

ਬ ਮਨ ਦਿਹ ਕਿ ਬਖ਼ਤ ਆਜ਼ਮਾਈ ਕੁਨਮ ॥
b man dih ki bakhat aazamaaee kunam |

મને (આ) ભેટ આપો કે હું મારા ભાગોનું પરીક્ષણ કરી શકું

ਜ਼ਿ ਤੇਗ਼ੇ ਖ਼ੁਦਸ਼ ਕਾਰਵਾਈ ਕੁਨਮ ॥੬੫॥੨॥
zi tege khudash kaaravaaee kunam |65|2|

અને હું મારી તલવારનો ઉપયોગ કરી શકું છું. 65.2.

ੴ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕੀ ਫ਼ਤਹ ॥
ik oankaar vaahiguroo jee kee fatah |

પ્રભુ એક છે અને વિજય સાચા ગુરુનો છે.

ਖ਼ੁਦਾਵੰਦ ਦਾਨਸ਼ ਦਿਹੋ ਦਾਦਗਰ ॥
khudaavand daanash diho daadagar |

ભગવાન સર્વ શાણપણ અને ન્યાયનો અધિપતિ છે.

ਰਜ਼ਾ ਬਖ਼ਸ਼ ਰੋਜ਼ੀ ਦਿਹੋ ਹਰ ਹੁਨਰ ॥੧॥
razaa bakhash rozee diho har hunar |1|

(તે) આનંદ, જીવન અને ચાતુર્ય આપે છે.(1)

ਅਮਾ ਬਖ਼ਸ਼ ਬਖ਼ਸ਼ਿੰਦ ਓ ਦਸਤਗੀਰ ॥
amaa bakhash bakhashind o dasatageer |

(તે) પરોપકારી અને મદદગાર છે,

ਕੁਸ਼ਾਯਸ਼ ਕੁਨੋ ਰਹਿ ਨੁਮਾਯਸ਼ ਪਜ਼ੀਰ ॥੨॥
kushaayash kuno reh numaayash pazeer |2|

(તે) બંધનનું વિઘટન કરે છે, અને આપણા વિચારને માર્ગદર્શન આપે છે.(2)

ਹਿਕਾਯਤ ਸ਼ੁਨੀਦਮ ਯਕੇ ਨੇਕ ਮਰਦ ॥
hikaayat shuneedam yake nek marad |

હવે સાંભળો, એક દયાળુ માણસની વાર્તા,

ਕਿ ਅਜ਼ ਦਉਰ ਦੁਸ਼ਮਨ ਬਰਾਵੁਰਦ ਗਰਦ ॥੩॥
ki az daur dushaman baraavurad garad |3|

જેણે દુશ્મનોને ધૂળમાં કચડી નાખ્યા.(3)

ਖ਼ਸਮ ਅਫ਼ਕਨੋ ਸ਼ਾਹਿ ਚੀਂ ਦਿਲ ਫ਼ਰਾਜ਼ ॥
khasam afakano shaeh cheen dil faraaz |

તે, ચીનનો રાજા, ખૂબ જ ચાલાક અને ખુલ્લા દિલનો હતો.

ਗ਼ਰੀਬੁਲ ਨਿਵਾਜ਼ੋ ਗ਼ਨੀਮੁਲ ਗੁਦਾਜ਼ ॥੪॥
gareebul nivaazo ganeemul gudaaz |4|

તેણે ગરીબોને ઉંચા કર્યા પણ અહંકારીઓને નીચું જોયા.(4)

ਜਿ ਰਜ਼ਮੋ ਬ ਬਜ਼ਮੋ ਹਮਹ ਬੰਦੁਬਸਤ ॥
ji razamo b bazamo hamah bandubasat |

તે યુદ્ધમાં અને તમામ (કોર્ટ) સંચાલનમાં પારંગત હતો.

ਕਿ ਬਿਸਯਾਰ ਤੇਗ਼ ਅਸਤ ਹੁਸ਼ਯਾਰ ਦਸਤ ॥੫॥
ki bisayaar teg asat hushayaar dasat |5|

તલવારબાજીમાં, તે હાથની હિલચાલમાં ખૂબ જ ઝડપી હતો.(5)

ਨਿਵਾਲਹ ਪਿਯਾਲਹ ਜਿ ਰਜ਼ਮੋ ਬ ਬਜ਼ਮ ॥
nivaalah piyaalah ji razamo b bazam |

તેની કુશળ તલવાર અને બંદૂકની ક્રિયાઓ ઘણી નિપુણ હતી.

ਤੁ ਗੁਫ਼ਤੀ ਕਿ ਦੀਗਰ ਯਲੇ ਸ਼ੁਦ ਬ ਬਜ਼ਮ ॥੬॥
tu gufatee ki deegar yale shud b bazam |6|

તે ખાવા-પીવામાં કોઈથી પાછળ ન હતો અને, બંને, તેના લડાઈના પરાક્રમો અને અદાલતી રીતભાતમાં, તમે વિચારશો, 'શું તેના જેવો કોઈ હોઈ શકે?'(6)

ਜ਼ਿ ਤੀਰੋ ਤੁਫ਼ੰਗ ਹਮ ਚੁ ਆਮੁਖ਼ਤਹ ਸ਼ੁਦ ॥
zi teero tufang ham chu aamukhatah shud |

તે તીર ફેંકવામાં અને બંદૂક ચલાવવામાં ખૂબ જ નિપુણ હતો,

ਤੁ ਗੋਈ ਕਿ ਦਰ ਸ਼ਿਕਮ ਅੰਦੋਖ਼ਤਹ ਸ਼ੁਦ ॥੭॥
tu goee ki dar shikam andokhatah shud |7|

કે તમે પ્રતિબિંબિત કરશો, તેને તેની માતાના ઉદરમાં તાલીમ આપવામાં આવી હતી.(7)

ਚੁ ਮਾਲਸ਼ ਗਿਰਾਨਸ਼ ਮਤਾਯਸ਼ ਅਜ਼ੀਮ ॥
chu maalash giraanash mataayash azeem |

તેની પાસે પુષ્કળ સંપત્તિ હતી.

ਕਿ ਮੁਲਕਸ਼ ਬਸੇ ਅਸਤ ਬਖ਼ਸ਼ਸ਼ ਕਰੀਮ ॥੮॥
ki mulakash base asat bakhashash kareem |8|

તેણે કરીમ, ધ બાઉન્ટિફુલ દ્વારા ઘણી કાઉન્ટીઓ પર શાસન કર્યું.(8)

ਅਜ਼ੋ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ ਬ ਆਖ਼ਰ ਸ਼ੁਦਸਤ ॥
azo baadashaahee b aakhar shudasat |

(અચાનક) તેનું સામ્રાજ્ય ખતમ થઈ ગયું.

ਨਿਸ਼ਸਤੰਦ ਵਜ਼ੀਰਾਨ ਓ ਪੇਸ਼ ਪਸਤ ॥੯॥
nishasatand vazeeraan o pesh pasat |9|

અને તેના બધા મંત્રીઓ આવ્યા અને તેમની આસપાસ પોતાની જાતને ગોઠવી દીધી.(9)