શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 319

ਕਾਨਰ ਕੀ ਬਿਨਤੀ ਕਰੋ ਕੀਨੋ ਇਹੈ ਬਿਚਾਰ ॥੨੬੪॥

kaanar kee binatee karo keeno ihai bichaar |264|

બધાએ નક્કી કર્યું, ‘ઠીક છે, ચાલો આપણે પાણીની બહાર જઈએ અને પછી કૃષ્ણને વિનંતી કરીએ.’ 264.

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સ્વય્યા

ਦੈ ਅਗੂਆ ਪਿਛੂਆ ਅਪੁਨੇ ਕਰ ਪੈ ਸਭ ਹੀ ਜਲ ਤਿਆਗਿ ਖਰੀ ਹੈ ॥

dai agooaa pichhooaa apune kar pai sabh hee jal tiaag kharee hai |

તે બધા પાણીમાંથી બહાર આવ્યા, તેમના ગુપ્ત ભાગો તેમના હાથથી છુપાવ્યા

ਕਾਨ ਕੇ ਪਾਇ ਪਰੀ ਬਹੁ ਬਾਰਨ ਅਉ ਬਿਨਤੀ ਬਹੁ ਭਾਤਿ ਕਰੀ ਹੈ ॥

kaan ke paae paree bahu baaran aau binatee bahu bhaat karee hai |

તેઓ કૃષ્ણના ચરણોમાં પડ્યા અને તેમને વિવિધ રીતે વિનંતી કરી

ਦੇਹੁ ਕਹਿਯੋ ਹਮਰੀ ਸਰ੍ਰਹੀਆ ਤੁਮ ਜੋ ਕਰਿ ਕੈ ਛਲ ਸਾਥ ਹਰੀ ਹੈ ॥

dehu kahiyo hamaree sarraheea tum jo kar kai chhal saath haree hai |

અને ચોરેલા કપડાં પરત કરવા જણાવ્યું હતું

ਜੇ ਕਹਿ ਹੋ ਮਨਿ ਹੈ ਹਮ ਸੋ ਅਤਿ ਹੀ ਸਭ ਸੀਤਹਿ ਸਾਥ ਠਰੀ ਹੈ ॥੨੬੫॥

je keh ho man hai ham so at hee sabh seeteh saath ttharee hai |265|

��અમે કહ્યું છે કે અમારા મનમાં જે હતું તે અમને જલ્દી કપડા આપો, અમે ઠંડીથી ધ્રૂજી રહ્યા છીએ.��265.

ਕਾਨ੍ਰਹ ਬਾਚ ॥

kaanrah baach |

કૃષ્ણનું ભાષણ:

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સ્વય્યા

ਕਾਨ੍ਰਹ ਕਹੀ ਹਸਿ ਬਾਤ ਤਿਨੈ ਕਹਿ ਹੈ ਹਮ ਜੋ ਤੁਮ ਸੋ ਮਨ ਹੋ ॥

kaanrah kahee has baat tinai keh hai ham jo tum so man ho |

કૃષ્ણે કહ્યું, જુઓ, હવે હું જે પણ કહું તે તમારે બધાએ સ્વીકારવું પડશે

ਸਭ ਹੀ ਮੁਖ ਚੂਮਨ ਦੇਹੁ ਕਹਿਯੋ ਚੁਮ ਹੈ ਹਮ ਹੂੰ ਤੁਮ ਹੂੰ ਗਨਿ ਹੋ ॥

sabh hee mukh chooman dehu kahiyo chum hai ham hoon tum hoon gan ho |

મને બધાના ચહેરાને ચુંબન કરવા દો હું ચુંબન કરીશ અને તમે ગણો છો, તમે બધા

ਅਰੁ ਤੋਰਨ ਦੇਹੁ ਕਹਿਯੋ ਸਭ ਹੀ ਕੁਚ ਨਾਤਰ ਹਉ ਤੁਮ ਕੋ ਹਨਿ ਹੋ ॥

ar toran dehu kahiyo sabh hee kuch naatar hau tum ko han ho |

મને તમારા સ્તનની ડીંટડીને સ્પર્શ કરવા દો, નહીં તો હું તમારી સાથે વધુ ખરાબ વર્તન કરીશ.

ਤਬ ਹੀ ਪਟ ਦੇਉ ਸਭੈ ਤੁਮਰੇ ਇਹ ਝੂਠ ਨਹੀ ਸਤਿ ਕੈ ਜਨਿ ਹੋ ॥੨੬੬॥

tab hee patt deo sabhai tumare ih jhootth nahee sat kai jan ho |266|

હું સાચું કહું છું કે આ બધું કર્યા પછી જ હું તને કપડાં આપીશ.��266.

ਫੇਰਿ ਕਹੀ ਮੁਖ ਤੇ ਹਰਿ ਜੀ ਸੁਨਿ ਰੀ ਇਕ ਬਾਤ ਕਹੋ ਸੰਗ ਤੇਰੇ ॥

fer kahee mukh te har jee sun ree ik baat kaho sang tere |

ત્યારે કૃષ્ણ હસ્યા અને મોઢે આ વાત કહી, હે પ્રિય! મારે તને એક વાત કરવી છે, સાંભળ.

ਜੋਰਿ ਪ੍ਰਨਾਮ ਕਰੋ ਕਰ ਸੋ ਤੁਮ ਕਾਮ ਕਰਾ ਉਪਜੀ ਜੀਅ ਮੇਰੇ ॥

jor pranaam karo kar so tum kaam karaa upajee jeea mere |

કૃષ્ણએ ફરી કહ્યું, મારી એક વાત સાંભળો અને હાથ જોડીને મારી સમક્ષ પ્રણામ કરો કારણ કે તમે બધા હવે પ્રેમના દેવની અલૌકિક શક્તિઓની જેમ મારા હૃદયમાં વસી રહ્યા છો.

ਤੌ ਹਮ ਬਾਤ ਕਹੀ ਤੁਮ ਸੋ ਜਬ ਘਾਤ ਬਨੀ ਸੁਭ ਠਉਰ ਅਕੇਰੇ ॥

tau ham baat kahee tum so jab ghaat banee subh tthaur akere |

��મેં તમને બધાને તે કરવા માટે, યોગ્ય પ્રસંગ અને એકાંત જોઈને કહ્યું છે

ਦਾਨ ਲਹੈ ਜੀਅ ਕੋ ਹਮ ਹੂੰ ਹਸਿ ਕਾਨ੍ਰਹ ਕਹੀ ਤੁਮਰੋ ਤਨ ਹੇਰੇ ॥੨੬੭॥

daan lahai jeea ko ham hoon has kaanrah kahee tumaro tan here |267|

તમને જોઈને અને તમારા બધા પાસેથી સુંદરતાનું દાન મેળવીને મારું હૃદય સંતુષ્ટ થઈ ગયું છે.��267.

ਕਬਿਯੋ ਬਾਚ ਦੋਹਰਾ ॥

kabiyo baach doharaa |

કવિનું વક્તવ્ય: DOHRA

ਕਾਨ੍ਰਹ ਜਬੈ ਗੋਪੀ ਸਭੈ ਦੇਖਿਯੋ ਨੈਨ ਨਚਾਤ ॥

kaanrah jabai gopee sabhai dekhiyo nain nachaat |

જ્યારે કૃષ્ણ બધી ગોપીઓને મળ્યા

ਹ੍ਵੈ ਪ੍ਰਸੰਨਿ ਕਹਨੇ ਲਗੀ ਸਭੈ ਸੁਧਾ ਸੀ ਬਾਤ ॥੨੬੮॥

hvai prasan kahane lagee sabhai sudhaa see baat |268|

જ્યારે કૃષ્ણએ ગોપીઓ તરફ જોયું, તેમની આંખોના નૃત્યને કારણે, ત્યારે તે બધા પ્રસન્ન થઈને અમૃત જેવા મધુર શબ્દો કહેવા લાગ્યા.268.

ਗੋਪੀ ਬਾਚ ਕਾਨ੍ਰਹ ਸੋ ॥

gopee baach kaanrah so |

કૃષ્ણને સંબોધિત ગોપીઓનું પ્રવચન:

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સ્વય્યા

ਕਾਨ੍ਰਹ ਬਹਿਕ੍ਰਮ ਥੋਰੀ ਤੁਮੈ ਖੇਲਹੁ ਨ ਅਪਨੋ ਘਰ ਕਾਹੋ ॥

kaanrah bahikram thoree tumai khelahu na apano ghar kaaho |

�હે કૃષ્ણ! પહેલેથી જ તમને ઓછી સમજ છે, તમે હવે તમારા પોતાના ઘરે રમી શકો છો

ਨੰਦ ਸੁਨੈ ਜਸੁਧਾ ਤਪਤੈ ਤਿਹ ਤੇ ਤੁਮ ਕਾਨ੍ਰਹ ਭਏ ਹਰਕਾ ਹੋ ॥

nand sunai jasudhaa tapatai tih te tum kaanrah bhe harakaa ho |

જ્યારે નંદ અને યશોદા સાંભળશે, ત્યારે તમે શરમથી વધુ નીચતા અનુભવશો

ਨੇਹੁੰ ਲਗੈ ਨਹ ਜੋਰ ਭਏ ਤੁਮ ਨੇਹੁ ਲਗਾਵਤ ਹੋ ਬਰ ਕਾਹੋ ॥

nehun lagai nah jor bhe tum nehu lagaavat ho bar kaaho |

પ્રેમ બળથી (ક્યારેય) પડતો નથી, (પણ તમે) બળથી નખ કેમ ચલાવો છો.

ਲੇਹੁ ਕਹਾ ਇਨ ਬਾਤਨ ਤੇ ਰਸ ਜਾਨਤ ਕਾ ਅਜਹੂੰ ਲਰਕਾ ਹੋ ॥੨੬੯॥

lehu kahaa in baatan te ras jaanat kaa ajahoon larakaa ho |269|

પ્રેમ બળથી થઈ શકતો નથી, તમે આ બધું કેમ કરો છો? તમે હવે આવી બાબતોમાં આનંદ પામી શકતા નથી, કારણ કે તમે હજી છોકરો છો. ��269.

ਕਬਿਤੁ ॥

kabit |

કબિટ

ਕਮਲ ਸੇ ਆਨਨ ਕੁਰੰਗਨ ਸੇ ਨੇਤ੍ਰਨ ਸੋ ਤਨ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾ ਮੈ ਸਾਰੇ ਭਾਵਨ ਸੋ ਭਰੀਆ ॥

kamal se aanan kurangan se netran so tan kee prabhaa mai saare bhaavan so bhareea |

(જેનું) મુખ કમળ જેવું છે, આંખો હરણ જેવી છે, શરીરનું સૌંદર્ય બધા લોકોથી ભરેલું છે.

ਰਾਜਤ ਹੈ ਗੁਪੀਆ ਪ੍ਰਸੰਨ ਭਈ ਐਸੀ ਭਾਤਿ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਚਰ੍ਰਹੈ ਤੇ ਜਿਉ ਬਿਰਾਜੈ ਸੇਤ ਹਰੀਆ ॥

raajat hai gupeea prasan bhee aaisee bhaat chandramaa charrahai te jiau biraajai set hareea |

કમળ જેવા મુખ, ડો જેવી આંખો અને ભાવનાઓથી ભરપૂર તેજસ્વી શરીરવાળી ગોપીઓ ચંદ્રના ઉદય સમયે લીલા અને સફેદ રંગની જેમ પ્રભાવશાળી દેખાતી હતી.

ਰਸ ਹੀ ਕੀ ਬਾਤੈ ਰਸ ਰੀਤਿ ਹੀ ਕੇ ਪ੍ਰੇਮ ਹੂੰ ਮੈ ਕਹੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਸਾਥ ਕਾਨ੍ਰਹ ਜੂ ਕੇ ਖਰੀਆ ॥

ras hee kee baatai ras reet hee ke prem hoon mai kahai kab sayaam saath kaanrah joo ke khareea |

તેઓ કૃષ્ણ સાથે ઉભા છે, જ્યારે નૃત્ય અને રમૂજી મનોરંજન વિશે વાત કરી રહ્યા છે

ਮਦਨ ਕੇ ਹਾਰਨ ਬਨਾਇਬੇ ਕੇ ਕਾਜ ਮਾਨੋ ਹਿਤ ਕੈ ਪਰੋਵਤ ਹੈ ਮੋਤਿਨ ਕੀ ਲਰੀਆ ॥੨੭੦॥

madan ke haaran banaaeibe ke kaaj maano hit kai parovat hai motin kee lareea |270|

તેઓ પ્રેમના દેવને અર્પણ કરવા માટે રત્નોનો હાર બાંધવા માટે ઉભા રહેલા લોકોની જેમ ઉભા છે.270.

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સ્વય્યા

ਕਾਹੇ ਕੋ ਕਾਨ੍ਰਹ ਜੂ ਕਾਮ ਕੇ ਬਾਨ ਲਗਾਵਤ ਹੋ ਤਨ ਕੇ ਧਨੁ ਭਉਹੈ ॥

kaahe ko kaanrah joo kaam ke baan lagaavat ho tan ke dhan bhauhai |

હે ભગવાન! ભવનના રૂપમાં ધનુષ્ય દોરીને ઈચ્છાના તીર કેમ ચલાવો છો?

ਕਾਹੇ ਕਉ ਨੇਹੁ ਲਗਾਵਤ ਹੋ ਮੁਸਕਾਵਤ ਹੋ ਚਲਿ ਆਵਤ ਸਉਹੈ ॥

kaahe kau nehu lagaavat ho musakaavat ho chal aavat sauhai |

�હે કૃષ્ણ! તમે તમારી ભ્રમરના ધનુષ્યમાંથી પ્રેમના દેવના તીર કેમ છોડો છો? તમે હસતાં હસતાં વધતા પ્રેમ સાથે અમારી તરફ કેમ આગળ વધી રહ્યા છો?

ਕਾਹੇ ਕਉ ਪਾਗ ਧਰੋ ਤਿਰਛੀ ਅਰੁ ਕਾਹੇ ਭਰੋ ਤਿਰਛੀ ਤੁਮ ਗਉਹੈ ॥

kaahe kau paag dharo tirachhee ar kaahe bharo tirachhee tum gauhai |

તે શા માટે ત્રાંસી પાઘડી (તેના માથા પર) પહેરે છે અને શા માટે તે ત્રાંસી પાઘડી (તેની આંખોથી) બનાવે છે?

ਕਾਹੇ ਰਿਝਾਵਤ ਹੌ ਮਨ ਭਾਵਤ ਆਹਿ ਦਿਵਵਾਤ ਹੈ ਹਮ ਸਉਹੈ ॥੨੭੧॥

kaahe rijhaavat hau man bhaavat aaeh divavaat hai ham sauhai |271|

��તમે ત્રાંસી પાઘડી કેમ પહેરો છો અને શા માટે ત્રાંસી રીતે ચાલો છો? શા માટે તમે અમને બધાને મોહિત કરો છો? ઓ મનમોહક! તમે અમને ખૂબ સારા દેખાશો, જો કે તમે તેના વિશે શપથ લીધા હતા.��271.

ਬਾਤ ਸੁਨੀ ਹਰਿ ਕੀ ਜਬ ਸ੍ਰਉਨਨ ਰੀਝ ਹਸੀ ਸਭ ਹੀ ਬ੍ਰਿਜ ਬਾਮੈ ॥

baat sunee har kee jab sraunan reejh hasee sabh hee brij baamai |

(જ્યારે) શ્રીકૃષ્ણની વાત પોતાના કાનથી સાંભળી, ત્યારે બ્રજભૂમિની બધી સ્ત્રીઓ હસવા લાગી.

ਠਾਢੀ ਭਈ ਤਰੁ ਤੀਰ ਤਬੈ ਹਰੂਏ ਹਰੂਏ ਚਲ ਕੈ ਗਜ ਗਾਮੈ ॥

tthaadtee bhee tar teer tabai harooe harooe chal kai gaj gaamai |

જ્યારે બ્રજની સ્ત્રીઓએ કૃષ્ણની વાત સાંભળી ત્યારે તેઓ મનમાં પ્રસન્ન થઈ અને ધીરે ધીરે હાથીની ચાલ લઈને તે ઝાડ નીચે આવી, જેના પર કૃષ્ણ બેઠા હતા.

ਬੇਰਿ ਬਨੇ ਤਿਨ ਨੇਤ੍ਰਨ ਕੇ ਜਨੁ ਮੈਨ ਬਨਾਇ ਧਰੇ ਇਹ ਦਾਮੈ ॥

ber bane tin netran ke jan main banaae dhare ih daamai |

તેમની આંખો સતત કૃષ્ણને જોવા લાગી તેઓ વાસનાના પ્રકાશની જેમ દેખાયા

ਸ੍ਯਾਮ ਰਸਾਤੁਰ ਪੇਖਤ ਯੌ ਜਿਮ ਟੂਟਤ ਬਾਜ ਛੁਧਾ ਜੁਤ ਤਾਮੈ ॥੨੭੨॥

sayaam rasaatur pekhat yau jim ttoottat baaj chhudhaa jut taamai |272|

કૃષ્ણ, તે સ્ત્રીઓને જોઈને ખૂબ જ ઉશ્કેરાઈને, ભૂખ્યા બાજની જેમ તેમના પર પડ્યા.272.

ਕਾਮ ਸੇ ਰੂਪ ਕਲਾਨਿਧਿ ਸੇ ਮੁਖ ਕੀਰ ਸੇ ਨਾਕ ਕੁਰੰਗ ਸੇ ਨੈਨਨ ॥

kaam se roop kalaanidh se mukh keer se naak kurang se nainan |

(કોણ શ્રી કૃષ્ણ) કામ જેવું રૂપ, ચંદ્ર જેવો ચહેરો, પોપટ જેવું નાક અને હરણ જેવી આંખો છે.

ਕੰਚਨ ਸੇ ਤਨ ਦਾਰਿਮ ਦਾਤ ਕਪੋਤ ਸੇ ਕੰਠ ਸੁ ਕੋਕਿਲ ਬੈਨਨ ॥

kanchan se tan daarim daat kapot se kantth su kokil bainan |

એ ગોપીઓમાં પ્રેમના દેવતાનું સૌંદર્ય હતું, ચંદ્ર જેવો ચહેરો, પોપટ જેવા નાક, ડો જેવાં આંખો, સોના જેવાં શરીર, દાડમ જેવાં દાંત, કબૂતર જેવી ગરદન અને નાઇટિંગલ્સ જેવી મીઠી વાણી હતી.

ਕਾਨ੍ਰਹ ਲਗਿਯੋ ਕਹਨੇ ਤਿਨ ਸੋ ਹਸਿ ਕੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਸਹਾਇਕ ਧੈਨਨ ॥

kaanrah lagiyo kahane tin so has kai kab sayaam sahaaeik dhainan |

કવિ શ્યામ કહે છે, ગાયોના પરિચારકો હસી પડ્યા અને બોલ્યા, (હે ગોપીઓ!)

ਮੋਹਿ ਲਯੋ ਸਭ ਹੀ ਮਨੁ ਮੇਰੋ ਸੁ ਭਉਹ ਨਚਾਇ ਤੁਮੈ ਸੰਗ ਸੈਨਨ ॥੨੭੩॥

mohi layo sabh hee man mero su bhauh nachaae tumai sang sainan |273|

કૃષ્ણે તેમને હસતાં હસતાં કહ્યું, ‘તમે લોકોએ તમારા ચિહ્નો દ્વારા અને તમારી ભ્રમરોના નૃત્યને કારણે મારું મન મોહી લીધું છે.273.

ਕਾਨ੍ਰਹ ਬਡੇ ਰਸ ਕੇ ਹਿਰੀਆ ਸਬ ਹੀ ਜਲ ਬੀਚ ਅਚਾਨਕ ਹੇਰੀ ॥

kaanrah badde ras ke hireea sab hee jal beech achaanak heree |

કાન્હા રસનો મહાન લૂંટારો છે. (જ્યારે) તેણે અચાનક પાણીમાં બધી (ગોપીઓ) (નગ્ન સ્નાન કરતી) જોઈ (તે તેમના માથા પર ગયો).

ਸਉਹ ਤੁਮੈ ਜਸੁਧਾ ਕਹੁ ਬਾਤ ਕਿਸਾਰਥ ਕੌ ਇਹ ਜਾ ਹਮ ਘੇਰੀ ॥

sauh tumai jasudhaa kahu baat kisaarath kau ih jaa ham gheree |

કૃષ્ણ તેમના માટે રુચિના માણસની જેમ દેખાયા અને તેઓ તેમને વળગી રહ્યા, તેઓએ કહ્યું. ��તમારે યશોદાના સોગંદ લેવા જોઈએ કે તમે કોઈને કહેશો નહીં કે તમે અમને આ રીતે ફસાવ્યા છે