શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 915


ਅਬ ਹੀ ਮੋਕਹ ਪਕਰਿ ਨਿਕਰਿ ਹੈ ॥
ab hee mokah pakar nikar hai |

કે હું ફક્ત પકડીને ખેંચી લઈશ

ਬਹੁਰੋ ਬਾਧਿ ਮਾਰਹੀ ਡਰਿ ਹੈ ॥੧੫॥
bahuro baadh maarahee ddar hai |15|

'હવે તેઓ મને બહાર લઈ જશે, મને બાંધીને મારી નાખશે, (15)

ਹੌ ਇਹ ਠੌਰ ਆਨ ਤ੍ਰਿਯ ਮਾਰਿਯੋ ॥
hau ih tthauar aan triy maariyo |

આ જગ્યાએ (આ) મહિલા દ્વારા મારા પર હુમલો કરવામાં આવ્યો છે.

ਅਬ ਉਪਾਇ ਕ੍ਯਾ ਕਰੋ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥
ab upaae kayaa karo bichaariyo |

'મહિલાએ મને ખતરનાક મૂંઝવણમાં મૂક્યો છે, હું તેનો ઉપાય કેવી રીતે કરી શકું?

ਕਾ ਸੌ ਕਹੌ ਸੰਗ ਕੋਊ ਨਾਹੀ ॥
kaa sau kahau sang koaoo naahee |

કોને કહું, મારી સાથે કોઈ નથી.

ਇਹ ਚਿੰਤਾ ਤਾ ਕੇ ਮਨ ਮਾਹੀ ॥੧੬॥
eih chintaa taa ke man maahee |16|

'મને મદદ કરવા માટે મારી પાસે કોઈ નથી,' તે આશંકા તેના મનમાં છવાઈ ગઈ.(16)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਸਸਤ੍ਰ ਅਸਤ੍ਰ ਘੋਰਾ ਨਹੀ ਸਾਥੀ ਸੰਗ ਨ ਕੋਇ ॥
sasatr asatr ghoraa nahee saathee sang na koe |

'મારી પાસે ન તો હાથ છે, ન તો મારી પાસે કોઈ ઘોડા છે. મારો કોઈ સાથી નથી.

ਅਤਿ ਮੁਸਕਿਲ ਮੋ ਕੌ ਬਨੀ ਕਰਤਾ ਕਰੈ ਸੁ ਹੋਇ ॥੧੭॥
at musakil mo kau banee karataa karai su hoe |17|

'હું એક મોટી મુશ્કેલીમાં ડૂબી ગયો છું. હવે, માત્ર ભગવાન જ મને મદદ કરી શકે છે.(17)

ਸਾਥੀ ਕੋਊ ਸੰਗ ਨਹੀ ਕਾ ਸੋ ਕਰੋ ਪੁਕਾਰ ॥
saathee koaoo sang nahee kaa so karo pukaar |

'મારો કોઈ મિત્ર નથી, મદદ માટે કોણ રડે?

ਮਨਸਾ ਬਾਚਾ ਕਰਮਨਾ ਮੋਹਿ ਹਨਿ ਹੈ ਨਿਰਧਾਰ ॥੧੮॥
manasaa baachaa karamanaa mohi han hai niradhaar |18|

'તેના શબ્દોને સાબિત કરવા માટે, તેણીએ મને સમાપ્ત કરવાની ખાતરી કરી હશે.'(18)

ਖਾਇ ਮਿਠਾਈ ਰਾਵ ਤਬ ਦੀਯੋ ਪਿਟਾਰੋ ਦਾਨ ॥
khaae mitthaaee raav tab deeyo pittaaro daan |

રાજાએ થોડી મીઠાઈનો સ્વાદ ચાખ્યો અને પછી બાકીની ટોપલી આશીર્વાદ સાથે આપી.

ਵਹ ਬਿਵਾਹਿ ਤਿਹ ਲੈ ਗਯੋ ਅਧਿਕ ਹ੍ਰਿਦੈ ਸੁਖੁ ਮਾਨਿ ॥੧੯॥
vah bivaeh tih lai gayo adhik hridai sukh maan |19|

ત્યાર બાદ, તેણે તેની સાથે લગ્ન કર્યા અને ખૂબ જ સંતોષ સાથે તેણીને પોતાની સાથે લઈ ગયો.(l9)

ਦੁਹਿਤ ਜਾਮਾਤਾ ਸਹਿਤ ਜੀਯਤ ਦਯੋ ਪਠਾਇ ॥
duhit jaamaataa sahit jeeyat dayo patthaae |

મહિલાએ જમાઈ સાથે તેની પુત્રીને વિદાય આપી,

ਸਭ ਦੇਖਤ ਦਿਨ ਕਾਢਿਯੋ ਨ੍ਰਿਪਹਿ ਮਠਾਈ ਖ੍ਵਾਇ ॥੨੦॥
sabh dekhat din kaadtiyo nripeh matthaaee khvaae |20|

અને તેણે રાજાને થોડી મીઠાઈઓ ખાવા માટે બનાવીને આ પરિપૂર્ણ કર્યું.(20)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਬਨਿਤਾ ਚਰਿਤ ਹਾਥ ਨਹਿ ਆਯੋ ॥
banitaa charit haath neh aayo |

સ્ત્રીનું ચરિત્ર કોઈના હાથમાં ન આવ્યું,

ਦੈਵ ਦੈਤ ਕਿਨਹੂੰ ਨਹਿ ਪਾਯੋ ॥
daiv dait kinahoon neh paayo |

કોઈ શરીર, દેવતાઓ અને દાનવો પણ, ચિતરોને પકડી શકતા નથી.

ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰ ਨ ਕਿਸਹੂ ਕਹਿਯੈ ॥
triyaa charitr na kisahoo kahiyai |

સ્ત્રીઓનું ચારિત્ર્ય કોઈને ન કહી શકાય.

ਚਿਤ ਮੈ ਸਮਝਿ ਮੋਨਿ ਹ੍ਵੈ ਰਹਿਯੋ ॥੨੧॥
chit mai samajh mon hvai rahiyo |21|

આપણે શું નિયુક્ત કરવું જોઈએ અને ચિતાર? મૌન રહેવું વધુ સમજદારીભર્યું છે. (21)(1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਚੌਰਾਸੀਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੮੪॥੧੫੧੦॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade chauaraaseevo charitr samaapatam sat subham sat |84|1510|afajoon|

રાજા અને મંત્રીના શુભ ચરિત્ર સંવાદનું ચોર્યાસીમું દૃષ્ટાંત, આશીર્વાદ સાથે પૂર્ણ થયું. (84)(1508)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਉਰੀਚੰਗ ਉਚਿਸ੍ਰਵ ਰਾਜਾ ॥
aureechang uchisrav raajaa |

ઉરિચંગામાં ઉચિસ્રાવ (નામમાંથી એક) નામનો રાજા હતો.

ਜਾ ਕੀ ਤੁਲਿ ਕਹੂੰ ਨਹਿ ਸਾਜਾ ॥
jaa kee tul kahoon neh saajaa |

યુરિક હેંગ શહેરમાં, ઉચ્ચસ્રાવ નામનો રાજા રહેતો હતો; તેના જેવું બીજું કોઈ નહોતું.

ਰੂਪ ਕਲਾ ਤਾ ਕੀ ਵਰ ਨਾਰੀ ॥
roop kalaa taa kee var naaree |

રૂપ કલા તેમની શ્રેષ્ઠ મહિલા હતી,

ਮਾਨਹੁ ਕਾਮ ਕੰਦਲਾ ਪ੍ਯਾਰੀ ॥੧॥
maanahu kaam kandalaa payaaree |1|

રૂપ કલા તેની સ્ત્રી હતી; અને તે કામદેવનું મૂર્ત સ્વરૂપ હતું.(1)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਇੰਦ੍ਰ ਨਾਥ ਜੋਗੀ ਹੁਤੋ ਸੋ ਤਹਿ ਨਿਕਸਿਯੋ ਆਇ ॥
eindr naath jogee huto so teh nikasiyo aae |

ઇન્દરનાથ નામના એક યોગી હતા. જ્યારે તે તે માર્ગેથી પસાર થયો,

ਝਰਨਨ ਤੇ ਝਾਈ ਪਰੀ ਰਾਨੀ ਲਯੋ ਬੁਲਾਇ ॥੨॥
jharanan te jhaaee paree raanee layo bulaae |2|

રાનીએ વેન્ટિલેટરમાંથી તેની તરફ જોયું અને તેને અંદર બોલાવ્યો.(2)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਜੋਗੀ ਦੈ ਅੰਜਨੁ ਤਹ ਆਵੈ ॥
jogee dai anjan tah aavai |

જોગી તેની પાસે સુરમા આવે છે

ਗੁਟਕੈ ਬਲੁ ਕੈ ਬਹੁ ਉਡਿ ਜਾਵੈ ॥
guttakai bal kai bahu udd jaavai |

યોગીએ તેને આંખના ફટકા માટે પાવડર આપ્યો હતો, તેની શક્તિથી તે ઉડી શકતી હતી.

ਜਿਸੀ ਠੌਰ ਚਾਹੈ ਤਿਸੁ ਜਾਵੈ ॥
jisee tthauar chaahai tis jaavai |

તેણી જ્યાં ઇચ્છે ત્યાં જતી

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਕੈ ਭੋਗ ਕਮਾਵੈ ॥੩॥
bhaat bhaat kai bhog kamaavai |3|

તેણીને ગમતી કોઈપણ જગ્યાએ તે ઉડી જતી અને વિવિધ પ્રકારના સેક્સપ્લેમાં વ્યસ્ત રહેતી.(3)

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਕੇ ਦੇਸ ਨਿਹਾਰੈ ॥
bhaat bhaat ke des nihaarai |

(તેઓ) જુદા જુદા દેશો જોતા હતા,

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾ ਬਿਚਾਰੈ ॥
bhaat bhaat kee prabhaa bichaarai |

તેણી વિવિધ દેશોમાં ગઈ, અને વિવિધ સુંદરીઓનો આનંદ માણ્યો.

ਅੰਜਨ ਬਲ ਤਿਹ ਕੋਊ ਨ ਪਾਵੈ ॥
anjan bal tih koaoo na paavai |

સુરમાને કારણે કોઈ તેમને જોઈ શકતું ન હતું.

ਤਿਸੀ ਠੌਰ ਰਨਿਯਹਿ ਲੈ ਜਾਵੈ ॥੪॥
tisee tthauar raniyeh lai jaavai |4|

પાવડરની ફેકલ્ટી સાથે, તેણી કોઈને દેખાતી ન હતી

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਕੇ ਦੇਸ ਮੈ ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਕਰਿ ਗੌਨ ॥
bhaat bhaat ke des mai bhaat bhaat kar gauan |

તેણી વિવિધ દેશોમાં ગઈ, અને વિવિધ સુંદરીઓનો આનંદ માણ્યો.

ਐਸੇ ਸੁਖਨ ਬਿਲੋਕਿ ਕੈ ਨ੍ਰਿਪ ਪਰ ਰੀਝਤ ਕੌਨ ॥੫॥
aaise sukhan bilok kai nrip par reejhat kauan |5|

અને, દર વખતે તેણી પોતાનું મૂળ સ્થાન પાછી આપશે.(5)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਜਬ ਯਹ ਭੇਦ ਰਾਵ ਲਖਿ ਪਾਵਾ ॥
jab yah bhed raav lakh paavaa |

જ્યારે રાજાએ આ રહસ્ય શોધી કાઢ્યું,

ਅਧਿਕ ਕੋਪ ਮਨ ਮਾਝ ਬਸਾਵਾ ॥
adhik kop man maajh basaavaa |

જ્યારે રાજાને આ ગુપ્ત લક્ષણ વિશે જાણ થઈ, ત્યારે તે ગુસ્સે થઈ ગયો. તેમણે

ਚਿਤ ਮਹਿ ਕਹਿਯੋ ਕੌਨ ਬਿਧਿ ਕੀਜੈ ॥
chit meh kahiyo kauan bidh keejai |

ચિત્તમાં વિચાર્યું કે શું પ્રયત્ન કરવો

ਜਾ ਤੇ ਨਾਸ ਤ੍ਰਿਯਾ ਕਰਿ ਦੀਜੈ ॥੬॥
jaa te naas triyaa kar deejai |6|

તે સ્ત્રીને ખતમ કરવાની કેટલીક યોજનાઓથી છૂટકારો મેળવ્યો.(6)

ਰਾਜਾ ਤਹਾ ਆਪਿ ਚਲਿ ਆਯੋ ॥
raajaa tahaa aap chal aayo |

રાજા પોતે ત્યાં આવ્યા

ਪਾਇਨ ਕੋ ਖਰਕੋ ਨ ਜਤਾਯੋ ॥
paaein ko kharako na jataayo |

રાજા સ્થળ પર ચાલ્યા; અવાજ ન કરવા માટે, તેણે ટીપટો કર્યો.

ਸੇਜ ਸੋਤ ਜੋਗਿਯਹਿ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥
sej sot jogiyeh nihaariyo |

જોગીને ઋષિ પર સૂતા જોયા.

ਕਾਢਿ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਮਾਰ ਹੀ ਡਾਰਿਯੋ ॥੭॥
kaadt kripaan maar hee ddaariyo |7|

તેણે યોગીને પથારીમાં સૂતેલા જોયા; તેણે તેની તલવાર કાઢી અને તેને મારી નાખ્યો.(7)

ਗੁਟਕਾ ਹੁਤੋ ਹਾਥ ਮਹਿ ਲਯੋ ॥
guttakaa huto haath meh layo |

મંત્રાલય હાથમાં લીધું

ਜੁਗਿਯਹਿ ਡਾਰਿ ਕੁਠਰਿਯਹਿ ਦਯੋ ॥
jugiyeh ddaar kutthariyeh dayo |

તેણે પુસ્તિકા (જાદુઈ સામગ્રી) લઈ લીધી અને યોગીને અંધારકોટડીમાં ધકેલી દીધો

ਸ੍ਰੋਨ ਪੋਛ ਬਸਤ੍ਰਨ ਸੋ ਡਾਰਿਯੋ ॥
sron pochh basatran so ddaariyo |

ચીંથરાથી લોહી લૂછી નાખ્યું.

ਸੇਵਤ ਰਾਨੀ ਕਛੁ ਨ ਬਿਛਾਰਿਯੋ ॥੮॥
sevat raanee kachh na bichhaariyo |8|

તેણે કપડા વડે લોહીના ડાઘ સાફ કર્યા પણ રાનીને ખબર ન પડી.(8)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਜੁਗਿਯਾ ਹੂ ਕੇ ਬਕਤ੍ਰ ਤੇ ਪਤਿਯਾ ਲਿਖੀ ਬਨਾਇ ॥
jugiyaa hoo ke bakatr te patiyaa likhee banaae |

રાજાએ યોગી વતી એક પત્ર લખ્યો,

ਰਾਨੀ ਮੈ ਬੇਖਰਚਿ ਹੌਂ ਕਛੁ ਮੁਹਿ ਦੇਹੁ ਪਠਾਇ ॥੯॥
raanee mai bekharach hauan kachh muhi dehu patthaae |9|

મારી પાસે ખર્ચ કરવા માટે પૈસા નથી, કૃપા કરીને મને થોડા મોકલો.(9)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਇਸੀ ਭਾਤਿ ਲਿਖਿ ਨਿਤਿ ਪਠਾਵੈ ॥
eisee bhaat likh nit patthaavai |

એ જ રીતે, તે દરરોજ (પત્રો) લખતો અને મોકલતો

ਸਭ ਰਾਨੀ ਕੋ ਦਰਬ ਚੁਰਾਵੈ ॥
sabh raanee ko darab churaavai |

આ રીતે તેણે રોજેરોજ એક પત્ર લખ્યો અને રાણીની તમામ સંપત્તિ છીનવી લીધી.

ਧਨੀ ਹੁਤੀ ਨਿਰਧਨ ਹ੍ਵੈ ਗਈ ॥
dhanee hutee niradhan hvai gee |

તે શ્રીમંત હતી, (હવે) ગરીબ બની ગઈ હતી.

ਨ੍ਰਿਪਹੂੰ ਡਾਰਿ ਚਿਤ ਤੇ ਦਈ ॥੧੦॥
nripahoon ddaar chit te dee |10|

તે શ્રીમંતમાંથી ગરીબ સ્ત્રીમાં ફેરવાઈ ગઈ, અને રાજાએ તેણીને તેના હૃદયમાંથી કાઢી નાખી.(10)

ਜੋ ਨ੍ਰਿਪ ਧਨੁ ਇਸਤ੍ਰੀ ਤੇ ਪਾਵੈ ॥
jo nrip dhan isatree te paavai |

રાજાને સ્ત્રી (રાણી) પાસેથી (આ રીતે) મળતા પૈસા.

ਟਕਾ ਟਕਾ ਕਰਿ ਦਿਜਨ ਲੁਟਾਵੈ ॥
ttakaa ttakaa kar dijan luttaavai |

રાજાએ તે સ્ત્રીમાંથી જે પણ સંપત્તિ કાઢી હતી તે તેણે બ્રાહ્મણોમાં, પૂજારીઓમાં વહેંચી દીધી.

ਤਿਹ ਸੌਤਿਨ ਸੌ ਕੇਲ ਕਮਾਵੈ ॥
tih sauatin sau kel kamaavai |

પોતાના જુસ્સા સાથે રમ્યા

ਤਾ ਕੇ ਨਿਕਟ ਨ ਕਬਹੂੰ ਆਵੈ ॥੧੧॥
taa ke nikatt na kabahoon aavai |11|

સહ-પત્નીઓ સાથે પ્રેમ કરશે પણ તેની નજીક ક્યારેય ગયો નહીં.(11)

ਸਭ ਤਾ ਕੋ ਧਨੁ ਲਯੋ ਚੁਰਾਈ ॥
sabh taa ko dhan layo churaaee |

રાજાએ તેની (રાણીની) બધી સંપત્તિ ચોરી લીધી

ਸੌਤਿਨ ਕੇ ਗ੍ਰਿਹ ਭੀਖ ਮੰਗਾਈ ॥
sauatin ke grih bheekh mangaaee |

અને (તેને) શરાબીઓના ઘરે ભિક્ષા માંગવા માટે બનાવ્યો.

ਲਏ ਠੀਕਰੌ ਹਾਥ ਬਿਹਾਰੈ ॥
le ttheekarau haath bihaarai |

(તે) હાથમાં થુટા લઈને ફરતી હતી

ਭੀਖਿ ਸੋਤਿ ਤਾ ਕੋ ਨਹਿ ਡਾਰੈ ॥੧੨॥
bheekh sot taa ko neh ddaarai |12|

તેણીની બધી સંપત્તિ છેતરીને તેણીને સહ-પત્નીઓના દરવાજે જઈને ભીખ માંગવા માટે પ્રેરિત કરો.(12)

ਦ੍ਵਾਰ ਦ੍ਵਾਰ ਤੇ ਭੀਖ ਮੰਗਾਈ ॥
dvaar dvaar te bheekh mangaaee |

તેને ઘરે-ઘરે ભીખ માંગી.

ਦਰਬੁ ਹੁਤੋ ਸੋ ਰਹਿਯੋ ਨ ਕਾਈ ॥
darab huto so rahiyo na kaaee |

તેણીને ઘરે-ઘરે ભીખ માંગવા માટે દબાણ કરો કારણ કે તેણી પાસે બિલકુલ પૈસા ન હતા.

ਭੂਖਨ ਮਰਤ ਦੁਖਿਤ ਅਤਿ ਭਈ ॥
bhookhan marat dukhit at bhee |

તેણી ભૂખ અને પીડાથી મૃત્યુ પામી