શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 567

ਕਹੂੰ ਨ ਚਰਚਾ ॥੧੬੦॥

kahoon na charachaa |160|

દરેક ઘરમાં શોધખોળ કર્યા પછી પણ કોઈ પૂજા-પ્રાર્થના અને વેદ પર કોઈ ચર્ચા જોવા કે સાંભળવા મળશે નહિ.160.

ਮਧੁਭਾਰ ਛੰਦ ॥

madhubhaar chhand |

મધુભાર સ્ટેન્ઝા

ਸਬ ਦੇਸ ਢਾਲ ॥

sab des dtaal |

તમામ દેશોની આ રીત હશે.

ਜਹ ਤਹ ਕੁਚਾਲ ॥

jah tah kuchaal |

જ્યાં કુરીતાઓ હશે.

ਜਹ ਤਹ ਅਨਰਥ ॥

jah tah anarath |

જ્યાં અનર્થ (હશે)

ਨਹੀ ਹੋਤ ਅਰਥ ॥੧੬੧॥

nahee hot arath |161|

દુષ્ટ આચરણ બધા દેશોમાં દેખાશે અને સર્વત્ર અર્થપૂર્ણતાને બદલે અર્થહીનતા હશે.161.

ਸਬ ਦੇਸ ਰਾਜ ॥

sab des raaj |

બધા દેશોના રાજાઓ

ਨਿਤਪ੍ਰਤਿ ਕੁਕਾਜ ॥

nitaprat kukaaj |

તેઓ દરરોજ ખરાબ કાર્યો કરશે.

ਨਹੀ ਹੋਤ ਨਿਆਇ ॥

nahee hot niaae |

ન્યાય નહીં મળે.

ਜਹ ਤਹ ਅਨ੍ਯਾਇ ॥੧੬੨॥

jah tah anayaae |162|

આખા દેશમાં દુષ્કર્મ આચરવામાં આવ્યું અને સર્વત્ર ન્યાયને બદલે અન્યાય થયો.162.

ਛਿਤ ਭਈ ਸੁਦ੍ਰ ॥

chhit bhee sudr |

પૃથ્વી શુદ્ર (રસ) બની જશે.

ਕ੍ਰਿਤ ਕਰਤ ਛੁਦ੍ਰ ॥

krit karat chhudr |

નિમ્ન કાર્યો કરવા લાગશે.

ਤਹ ਬਿਪ੍ਰ ਏਕ ॥

tah bipr ek |

પછી બ્રાહ્મણ (હશે)

ਜਿਹ ਗੁਨ ਅਨੇਕ ॥੧੬੩॥

jih gun anek |163|

પૃથ્વી પરના બધા લોકો શુદ્ર બની ગયા અને બધા પાયાના કાર્યોમાં લીન થઈ ગયા, ત્યાં ફક્ત એક જ બ્રાહ્મણ હતો જે સદ્ગુણોથી ભરેલો હતો.163.

ਪਾਧਰੀ ਛੰਦ ॥

paadharee chhand |

પાધારી સ્તવ

ਨਿਤ ਜਪਤ ਬਿਪ੍ਰ ਦੇਬੀ ਪ੍ਰਚੰਡ ॥

nit japat bipr debee prachandd |

(તે) બ્રાહ્મણ દરરોજ પ્રચંડ દેવીનો જપ કરશે.

ਜਿਹ ਕੀਨ ਧੂਮ੍ਰ ਲੋਚਨ ਦੁਖੰਡ ॥

jih keen dhoomr lochan dukhandd |

કોણે (દેવીએ) ધૂમ્રલોચના બે ગ્રંથો બનાવ્યા,

ਜਿਹ ਕੀਨ ਦੇਵ ਦੇਵਿਸ ਸਹਾਇ ॥

jih keen dev devis sahaae |

જેણે દેવતાઓ અને દેવ રાજા (ઇન્દ્ર) ને મદદ કરી હતી,

ਜਿਹ ਲੀਨ ਰੁਦ੍ਰ ਕਰਿ ਬਚਾਇ ॥੧੬੪॥

jih leen rudr kar bachaae |164|

એક બ્રાહ્મણ હંમેશા તે દેવીની પૂજા કરતો હતો, જેણે ધૂમ્રલોચન નામના રાક્ષસને બે ભાગમાં કાપી નાખ્યો હતો, જેણે દેવતાઓને મદદ કરી હતી અને રુદ્રને પણ બચાવ્યો હતો.164.

ਜਿਹ ਹਤੇ ਸੁੰਭ ਨੈਸੁੰਭ ਬੀਰ ॥

jih hate sunbh naisunbh beer |

જેણે શુમ્ભા અને નિશુમ્ભના નાયકોને મારી નાખ્યા,

ਜਿਨ ਜੀਤ ਇੰਦ੍ਰ ਕੀਨੋ ਫਕੀਰ ॥

jin jeet indr keeno fakeer |

તે (રાક્ષસો) જેમણે ઈન્દ્રને હરાવીને સંન્યાસી બનાવી દીધા.

ਤਿਨਿ ਗਹੀ ਸਰਨ ਜਗ ਮਾਤ ਜਾਇ ॥

tin gahee saran jag maat jaae |

તેણે (ઇન્દ્ર) જગ માત (દેવી)નો આશ્રય લીધો હતો.

ਤਿਹਿ ਕੀਅਸ ਚੰਡਿਕਾ ਦੇਵਰਾਇ ॥੧੬੫॥

tihi keeas chanddikaa devaraae |165|

તે દેવીએ શુંભ અને નિશુમ્ભનો નાશ કર્યો હતો, જેણે ઇન્દ્ર પર પણ વિજય મેળવ્યો હતો અને તેને ગરીબ બનાવી દીધો હતો, ઇન્દ્રે વિશ્વની માતાનો આશ્રય લીધો હતો, જેણે તેને ફરીથી દેવોનો રાજા બનાવ્યો હતો.165.

ਤਿਹਿ ਜਪਤ ਰੈਣ ਦਿਨ ਦਿਜ ਉਦਾਰ ॥

tihi japat rain din dij udaar |

(તે) ઉદાર બ્રાહ્મણ દિવસ-રાત તેના (દેવી)નો જપ કરતો હતો.

ਜਿਹਿ ਹਣਿਓ ਰੋਸਿ ਰਣਿ ਬਾਸਵਾਰ ॥

jihi hanio ros ran baasavaar |

જેણે ગુસ્સામાં ઈન્દ્રના શત્રુ ('બસવર' મહખાસુર) ને યુદ્ધમાં માર્યો હતો.

ਗ੍ਰਿਹ ਹੁਤੀ ਤਾਸੁ ਇਸਤ੍ਰੀ ਕੁਚਾਰ ॥

grih hutee taas isatree kuchaar |

તેના (બ્રાહ્મણના) ઘરમાં ખરાબ આચરણવાળી સ્ત્રી હતી.

ਤਿਹ ਗਹਿਓ ਨਾਹ ਦਿਨ ਇਕ ਨਿਹਾਰਿ ॥੧੬੬॥

tih gahio naah din ik nihaar |166|

તે બ્રાહ્મણ રાત-દિવસ તે દેવીની પૂજા કરતો હતો, જેણે તેના ક્રોધમાં નેત્ર-જગતના રાક્ષસોને મારી નાખ્યા હતા, તે બ્રાહ્મણને તેના ઘરમાં ચારિત્રહીન (વેશ્યા) પત્ની હતી, એક દિવસ તેણે તેના પતિને પૂજા અને અર્પણ કરતા જોયા હતા.166.

ਤ੍ਰੀਯੋ ਬਾਚ ਪਤਿ ਸੋ ॥

treeyo baach pat so |

પતિને સંબોધિત પત્નીનું ભાષણ:

ਕਿਹ ਕਾਜ ਮੂੜ ਸੇਵੰਤ ਦੇਵਿ ॥

kih kaaj moorr sevant dev |

ઓ મૂર્ખ! તમે કયા હેતુથી દેવીની પૂજા કરો છો?

ਕਿਹ ਹੇਤ ਤਾਸੁ ਬੁਲਤ ਅਭੇਵਿ ॥

kih het taas bulat abhev |

તેને 'અભેવી' (અદ્રશ્ય) કેમ કહેવામાં આવે છે?

ਕਿਹ ਕਾਰਣ ਵਾਹਿ ਪਗਿਆਨ ਪਰੰਤ ॥

kih kaaran vaeh pagiaan parant |

તમે તેના પગ પર કેવી રીતે પડો છો?

ਕਿਮ ਜਾਨ ਬੂਝ ਦੋਜਖਿ ਗਿਰੰਤ ॥੧੬੭॥

kim jaan boojh dojakh girant |167|

“ઓ મૂર્ખ! તમે શા માટે દેવીની પૂજા કરો છો અને તમે આ રહસ્યમય મંત્રો કયા હેતુથી બોલો છો? શા માટે તમે તેના પગે પડી રહ્યા છો અને જાણીજોઈને નરકમાં જવાનો પ્રયાસ કરો છો?167.

ਕਿਹ ਕਾਜ ਮੂਰਖ ਤਿਹ ਜਪਤ ਜਾਪ ॥

kih kaaj moorakh tih japat jaap |

ઓ મૂર્ખ! તમે કોના માટે જપ કરો છો?

ਨਹੀ ਡਰਤ ਤਉਨ ਕੋ ਥਪਤ ਥਾਪ ॥

nahee ddarat taun ko thapat thaap |

(તમે) તેને સ્થાપિત કરવામાં ડરતા નથી.

ਕੈਹੋ ਪੁਕਾਰ ਰਾਜਾ ਸਮੀਪ ॥

kaiho pukaar raajaa sameep |

(હું કરીશ) રાજા પાસે જઈને રડીશ.

ਦੈ ਹੈ ਨਿਕਾਰ ਤੁਹਿ ਬਾਧਿ ਦੀਪ ॥੧੬੮॥

dai hai nikaar tuhi baadh deep |168|

“ઓ મૂર્ખ! તમે કયા હેતુથી તેના નામનું પુનરાવર્તન કરો છો, અને તેના નામનું પુનરાવર્તન કરતી વખતે તમને કોઈ ડર નથી લાગતો? હું તમારી પૂજા વિશે રાજાને કહીશ અને તે તમને ધરપકડ કરીને દેશનિકાલ કરશે.” 168.

ਨਹੀ ਲਖਾ ਤਾਹਿ ਬ੍ਰਹਮਾ ਕੁਨਾਰਿ ॥

nahee lakhaa taeh brahamaa kunaar |

તે ગરીબ સ્ત્રી બ્રહ્મની (શક્તિ) સમજી શકી નહીં.

ਧਰਮਾਰਥ ਆਨਿ ਲਿਨੋ ਵਤਾਰ ॥

dharamaarath aan lino vataar |

(કાલપુરુખ) ધર્મના પ્રચાર માટે આવીને અવતર્યા છે.

ਸੂਦ੍ਰੰ ਸਮਸਤ ਨਾਸਾਰਥ ਹੇਤੁ ॥

soodran samasat naasaarath het |

બધા શુદ્રોના વિનાશ માટે

ਕਲਕੀ ਵਤਾਰ ਕਰਬੇ ਸਚੇਤ ॥੧੬੯॥

kalakee vataar karabe sachet |169|

તે અધમ સ્ત્રીને ખબર ન હતી કે ભગવાને શુદ્રોની બુદ્ધિથી લોકોના રક્ષણ માટે અને લોકોને સાવધ કરવા માટે સ્વયંને કલ્કિ તરીકે અવતાર લીધો હતો.169.

ਹਿਤ ਜਾਨਿ ਤਾਸੁ ਹਟਕਿਓ ਕੁਨਾਰਿ ॥

hit jaan taas hattakio kunaar |

તેની રુચિ જાણીને (બ્રાહ્મણે) દુષ્ટ સ્ત્રીને રોકી.

ਨਹੀ ਲੋਕ ਤ੍ਰਾਸ ਬੁਲੇ ਭਤਾਰ ॥

nahee lok traas bule bhataar |

પરંતુ પતિ લોકોના ડરથી બોલ્યો નહીં.

ਤਬ ਕੁੜ੍ਰਹੀ ਨਾਰਿ ਚਿਤ ਰੋਸ ਠਾਨਿ ॥

tab kurrrahee naar chit ros tthaan |

ત્યારપછી તેણી ગુસ્સામાં આવી ગઈ અને ચિતમાં માર મારવા લાગી

ਸੰਭਲ ਨਰੇਸ ਤਨ ਕਹੀ ਆਨਿ ॥੧੭੦॥

sanbhal nares tan kahee aan |170|

તેણે તેની પત્નીને તેનું કલ્યાણ સમજીને ઠપકો આપ્યો અને જાહેર ચર્ચાના ડરથી પતિએ મૌન ધારણ કર્યું, આનાથી તે સ્ત્રી ગુસ્સે થઈ ગઈ અને સંભલ નગરના રાજા સમક્ષ જઈને તેણે આખો પ્રકરણ સંભળાવ્યો.170.

ਪੂਜੰਤ ਦੇਵ ਦੀਨੋ ਦਿਖਾਇ ॥

poojant dev deeno dikhaae |

(રાજાને) દેવીની પૂજા કરતા (પતિ દ્વારા) દેખાયા.

ਤਿਹ ਗਹਾ ਕੋਪ ਕਰਿ ਸੂਦ੍ਰ ਰਾਇ ॥

tih gahaa kop kar soodr raae |

(પછી) શુદ્ર રાજાએ ગુસ્સે થઈને તેને પકડી લીધો.

ਗਹਿ ਤਾਹਿ ਅਧਿਕ ਦੀਨੀ ਸਜਾਇ ॥

geh taeh adhik deenee sajaae |

તેને પકડ્યો અને તેને ખૂબ સજા કરી (અને કહ્યું)

ਕੈ ਹਨਤ ਤੋਹਿ ਕੈ ਜਪ ਨ ਮਾਇ ॥੧੭੧॥

kai hanat tohi kai jap na maae |171|

તેણીએ પૂજા કરતા બ્રાહ્મણને રાજાને બતાવ્યો અને શુદ્ર રાજા ગુસ્સે થઈ ગયો, તેની ધરપકડ કરી અને તેને સખત સજા આપી, રાજાએ કહ્યું, "હું તને મારી નાખીશ, અથવા તું દેવીની પૂજા છોડી દઈશ."171.