શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 843


ਸੇਰ ਸਿੰਘ ਤਾ ਕੌ ਧਰਿਯੋ ਸਭਹਿਨ ਨਾਮ ਸੁਧਾਰ ॥੯॥
ser singh taa kau dhariyo sabhahin naam sudhaar |9|

(અને બાળકના જન્મ પર) તેણીએ તેનું નામ શેરસિંહ રાખ્યું.(9)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਕਿਤਕ ਦਿਨਨ ਰਾਜਾ ਮਰਿ ਗਯੋ ॥
kitak dinan raajaa mar gayo |

થોડા સમય પછી રાજાનું અવસાન થયું

ਰਾਵ ਸੁ ਸੇਰ ਸਿੰਘ ਤਹ ਭਯੋ ॥
raav su ser singh tah bhayo |

થોડી વાર પછી રાજાએ અંતિમ શ્વાસ લીધા.

ਰਾਵ ਰਾਵ ਸਭ ਲੋਗ ਬਖਾਨੈ ॥
raav raav sabh log bakhaanai |

બધા તેને રાજા રાજા કહેવા લાગ્યા.

ਤਾ ਕੋ ਭੇਦ ਨ ਕੋਊ ਜਾਨੈ ॥੧੦॥
taa ko bhed na koaoo jaanai |10|

અધમ હાવભાવ હોવા છતાં, તેણીએ તે હલકી ગુણવત્તાવાળા પાત્રને રાજા તરીકે જાહેર કર્યું અને કોઈ નવું રહસ્ય નથી.(10)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਕਰਮ ਰੇਖ ਕੀ ਗਤਿ ਹੁਤੇ ਭਏ ਰੰਕ ਤੇ ਰਾਇ ॥
karam rekh kee gat hute bhe rank te raae |

આ રીતે ભાગ્યનો વિજય થયો, એક નિરાધાર બેકમ રાજા, તેણીએ તેની રચનાઓ પૂર્ણ કરી,

ਰਾਵਤ ਤੇ ਰਾਜਾ ਕਰੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰ ਬਨਾਇ ॥੧੧॥
raavat te raajaa kare triyaa charitr banaae |11|

અને કોઈને તેના ભ્રામક ક્રિતારનો ખ્યાલ આવ્યો નહીં.(11)(1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੋ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਪਚੀਸਮੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੫॥੫੨੦॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitro mantree bhoop sanbaade pacheesamo charitr samaapatam sat subham sat |25|520|afajoon|

રાજા અને મંત્રીના શુભ ચરિત્રના સંવાદની પચીસમી ઉપમા, આશીર્વાદ સાથે પૂર્ણ. (25)(520)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਕਥਾ ਸੁਨਾਊ ਬਨਿਕ ਕੀ ਸੁਨ ਨ੍ਰਿਪ ਬਰ ਤੁਹਿ ਸੰਗ ॥
kathaa sunaaoo banik kee sun nrip bar tuhi sang |

હવે સાંભળો મારા રાજા, હું તમને એક શાહુકારની વાર્તા કહું છું.

ਇਕ ਤ੍ਰਿਯਾ ਤਾ ਕੀ ਬਨ ਬਿਖੈ ਬੁਰਿ ਪਰ ਖੁਦ੍ਰਯੋ ਬਿਹੰਗ ॥੧॥
eik triyaa taa kee ban bikhai bur par khudrayo bihang |1|

કેવી રીતે જંગલમાં રહેતી એક મહિલાએ તેના ગુદામાર્ગ પર પક્ષીનું ટેટૂ બનાવ્યું.(1)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਜਬ ਹੀ ਬਨਿਕ ਬਨਿਜ ਤੇ ਆਵੈ ॥
jab hee banik banij te aavai |

જ્યારે પણ બાનિયા વેપારમાંથી પરત આવે છે

ਬੀਸ ਚੋਰ ਅਬ ਹਨੇ ਸੁਨਾਵੈ ॥
bees chor ab hane sunaavai |

જ્યારે પણ, શાહુકાર (વેપારથી) પાછો આવ્યો, ત્યારે તેણે બડાઈ મારવી,

ਪ੍ਰਾਤ ਆਨਿ ਇਮਿ ਬਚਨ ਉਚਾਰੇ ॥
praat aan im bachan uchaare |

'1 વીસ ચોરો માર્યા છે'.

ਤੀਸ ਚੋਰ ਮੈ ਆਜੁ ਸੰਘਾਰੇ ॥੨॥
tees chor mai aaj sanghaare |2|

કેટલીક વાર તે આવીને કહેશે, 'મેં ત્રીસ ચોરોને મારી નાખ્યા છે.'(2)

ਐਸੀ ਭਾਤਿ ਨਿਤ ਵਹੁ ਕਹੈ ॥
aaisee bhaat nit vahu kahai |

આમ તે રોજ કહેતો

ਸੁਨਿ ਤ੍ਰਿਯ ਬੈਨ ਮੋਨ ਹ੍ਵੈ ਰਹੈ ॥
sun triy bain mon hvai rahai |

જ્યારે પણ તે આવું બડાઈ મારતો ત્યારે પત્ની માત્ર ચૂપ રહેતી.

ਤਾ ਕੇ ਮੁਖ ਪਰ ਕਛੂ ਨ ਭਾਖੈ ॥
taa ke mukh par kachhoo na bhaakhai |

(તેણી) તેના ચહેરા પર કશું બોલતી નથી

ਏ ਸਭ ਬਾਤ ਚਿਤ ਮੈ ਰਾਖੈ ॥੩॥
e sabh baat chit mai raakhai |3|

તેણી તેના ચહેરા પર તેનો વિરોધ કરશે નહીં, અને તેણીની પ્રતિક્રિયાને નિયંત્રિત કરશે.(3)

ਨਿਰਤ ਮਤੀ ਇਹ ਬਿਧਿ ਤਬ ਕਿਯੋ ॥
nirat matee ih bidh tab kiyo |

પછી નિરત મતિએ તેમ કર્યું

ਬਾਜਸਾਲ ਤੇ ਹੈ ਇਕ ਲਿਯੋ ॥
baajasaal te hai ik liyo |

નીરત માતિ (તે મહિલા)એ એક યોજના ઘડી અને તબેલામાંથી ઘોડો મંગાવ્યો.

ਬਾਧਿ ਪਾਗ ਸਿਰ ਖੜਗ ਨਚਾਯੋ ॥
baadh paag sir kharrag nachaayo |

તેણે માથા પર પાઘડી બાંધી અને તલવાર (હાથમાં) લીધી.

ਸਕਲ ਪੁਰਖ ਕੋ ਭੇਸ ਬਨਾਯੋ ॥੪॥
sakal purakh ko bhes banaayo |4|

તેણીના હાથમાં તલવાર અને તેના માથા પર પાઘડી સાથે, તેણીએ પોતાને એક માણસ તરીકે વેશમાં લીધો હતો.(4)

ਦਹਿਨੇ ਹਾਥ ਸੈਹਥੀ ਸੋਹੈ ॥
dahine haath saihathee sohai |

(તેના) જમણા હાથમાં સાહી છે.

ਜਾ ਕੇ ਤੀਰ ਸਿਪਾਹੀ ਕੋਹੈ ॥
jaa ke teer sipaahee kohai |

તેના જમણા હાથમાં તલવાર શણગારેલી, તે એક સૈનિક જણાશે,

ਸਭ ਹੀ ਸਾਜ ਪੁਰਖ ਕੇ ਬਨੀ ॥
sabh hee saaj purakh ke banee |

(તેણે) તમામ પુરૂષોના ઘરેણાં બનાવ્યા,

ਜਾਨੁਕ ਮਹਾਰਾਜ ਪਤਿ ਅਨੀ ॥੫॥
jaanuk mahaaraaj pat anee |5|

પોતાની જાતને એક માણસ તરીકે પહેરીને, તે સેનાના વડા જેવી દેખાતી હતી.(5)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા.

ਸਿਪਰ ਸਰੋਹੀ ਸੈਹਥੀ ਧੁਜਾ ਰਹੀ ਫਹਰਾਇ ॥
sipar sarohee saihathee dhujaa rahee faharaae |

ફર્નેલને બદલે તલવાર, ઢાલ, ભાલા અને ધ્વજથી સજ્જ.

ਮਹਾਬੀਰ ਸੀ ਜਾਨਿਯੈ ਤ੍ਰਿਯਾ ਨ ਸਮਝੀ ਜਾਇ ॥੬॥
mahaabeer see jaaniyai triyaa na samajhee jaae |6|

તેણીએ પોતાને એક મહાન યોદ્ધા તરીકે પ્રતિબિંબિત કર્યા.(6)

ਬਨਿਜ ਹੇਤ ਬਨਿਯਾ ਚਲਿਯੋ ਅਤਿ ਹਰਖਤ ਸਭ ਅੰਗ ॥
banij het baniyaa chaliyo at harakhat sabh ang |

શાહુકાર બધી રીતે સંતુષ્ટ હતો,

ਗਾਵਤ ਗਾਵਤ ਗੀਤ ਸੁਭ ਬਨ ਮੈ ਧਸਿਯੋ ਨਿਸੰਗ ॥੭॥
gaavat gaavat geet subh ban mai dhasiyo nisang |7|

અને આનંદપૂર્વક જંગલ તરફ આગળ વધ્યા, બધી રીતે ગાતા.(7)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਬਨਿਕ ਜਾਤ ਏਕਲੌ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥
banik jaat ekalau nihaariyo |

એક માત્ર સ્થાપક જતો જોઈ

ਛਲੋ ਯਾਹਿ ਯੌ ਬਾਲ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥
chhalo yaeh yau baal bichaariyo |

તેને એકલો જતો જોઈને તેણે તેને છેતરવાનું મન બનાવી લીધું

ਮਾਰਿ ਮਾਰਿ ਕਰਿ ਸਾਮੁਹਿ ਧਾਈ ॥
maar maar kar saamuhi dhaaee |

મારો તેની સામે આવ્યો

ਕਾਢਿ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਪਹੂੰਚੀ ਆਈ ॥੮॥
kaadt kripaan pahoonchee aaee |8|

લડાઈના પરાક્રમો કરતાં તેણી આવી અને તલવાર ઉતારી.(8)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਕਹਾ ਜਾਤ ਰੇ ਮੂੜ ਮਤਿ ਜੁਧ ਕਰਹੁ ਡਰ ਡਾਰਿ ॥
kahaa jaat re moorr mat judh karahu ddar ddaar |

'મૂર્ખ, તું ક્યાં જાય છે? આવો અને મારી સાથે લડો,

ਮਾਰਤ ਹੋ ਨਹਿ ਆਜੁ ਤੁਹਿ ਪਗਿਯਾ ਬਸਤ੍ਰ ਉਤਾਰਿ ॥੯॥
maarat ho neh aaj tuhi pagiyaa basatr utaar |9|

'નહીંતર, તારી પાઘડી અને કપડાં લઈ જઈશ, હું તને મારી નાખીશ.'(9)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਬਨਿਕ ਬਚਨ ਸੁਨਿ ਬਸਤ੍ਰ ਉਤਾਰੇ ॥
banik bachan sun basatr utaare |

આ શબ્દો સાંભળીને બનીયે પોતાનું બખ્તર ઉતાર્યું

ਘਾਸ ਦਾਤ ਗਹਿ ਰਾਮ ਉਚਾਰੇ ॥
ghaas daat geh raam uchaare |

આ સાંભળીને તેણે તેના કપડા ઉતાર્યા, અને ઘાસને હરવા ફરવા લાગ્યો (અને કહ્યું),

ਸੁਨ ਤਸਕਰ ਮੈ ਦਾਸ ਤਿਹਾਰੋ ॥
sun tasakar mai daas tihaaro |

હે ચોર! હું તમારો ગુલામ છું

ਜਾਨਿ ਆਪਨੋ ਆਜੁ ਉਬਾਰੋ ॥੧੦॥
jaan aapano aaj ubaaro |10|

'સાંભળો, છેતરપિંડી કરનાર, હું તમારો સેવક છું, આજે કૃપા કરીને માફ કરો અને મારા જીવનને બચાવો.(10)