શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 503

ਕਾਨ੍ਰਹ ਗੁਫਾ ਕੇ ਬਿਖੈ ਧਸਿ ਕੈ ਤਿਹ ਤੇ ਬਹੁਰੇ ਨਹੀ ਬਾਹਰਿ ਆਯੋ ॥੨੦੫੪॥

kaanrah gufaa ke bikhai dhas kai tih te bahure nahee baahar aayo |2054|

તે તેની સલાહ લેવા બલરામ તરફ દોડ્યો, પણ તેણે પણ એ જ વાત કહી કે કૃષ્ણ ગુફામાં ગયા, કળી પાછી વળી નહિ.2054.

ਹਲੀ ਬਾਚ ॥

halee baach |

બલરામની વાણી:

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સ્વય્યા

ਕੈ ਲਰਿ ਕੈ ਅਰਿ ਕਾਹੂ ਕੇ ਸੰਗਿ ਤਨ ਆਪਨ ਕੋ ਜਮਲੋਕਿ ਪਠਾਯੋ ॥

kai lar kai ar kaahoo ke sang tan aapan ko jamalok patthaayo |

કાં તો શત્રુ સાથે યુદ્ધ કરીને (શ્રી કૃષ્ણ)એ પોતાનું શરીર યમલોકમાં મોકલી દીધું.

ਖੋਜਤ ਕੈ ਮਨਿ ਯਾ ਜੜ ਕੀ ਬਲਿ ਲੋਕਿ ਗਯੋ ਕੋਊ ਮਾਰਗ ਪਾਯੋ ॥

khojat kai man yaa jarr kee bal lok gayo koaoo maarag paayo |

“કાં તો કૃષ્ણ શત્રુના હાથે માર્યા ગયા છે અથવા તો આ મૂર્ખ સત્રાજિતના રત્નની શોધમાં અધવચ્ચે ગયા છે.

ਕੈ ਮਨਿ ਲੈ ਇਹ ਭ੍ਰਾਤ ਕੇ ਪ੍ਰਾਨ ਗਯੋ ਜਮ ਲੈ ਤਿਨ ਲੈਨ ਕਉ ਧਾਯੋ ॥

kai man lai ih bhraat ke praan gayo jam lai tin lain kau dhaayo |

અથવા તેના ભાઈના પ્રાણ અને મણિને યમ લઈ ગયા છે, તેમને લાવવા (ત્યાં) ગયા છે.

ਕੈ ਇਹ ਮੂਰਖ ਕੋ ਸੁ ਕੁਬੋਲ ਲਗਿਯੋ ਹੁਇ ਲਜਾਤੁਰ ਧਾਮਿ ਨ ਆਯੋ ॥੨੦੫੫॥

kai ih moorakh ko su kubol lagiyo hue lajaatur dhaam na aayo |2055|

"અથવા તે તેના ભાઈની પ્રાણશક્તિ (આત્મા)ને યમમાંથી પરત લાવવા ગયો છે અથવા તે આ મૂર્ખ માણસના શબ્દોથી સંકોચ અનુભવીને પાછો ફર્યો નથી."2055.

ਰੋਇ ਜਬੈ ਸੰਗ ਭੂਪਤਿ ਕੋ ਮੁਖ ਤੇ ਮੁਸਲੀ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥

roe jabai sang bhoopat ko mukh te musalee ih bhaat uchaariyo |

જ્યારે રાજા (ઉગ્રસૈન) બલરામ પાસેથી પસાર થયા, ત્યારે રડતા રડતા બોલ્યા,

ਤਉ ਸਤ੍ਰਾਜਿਤ ਕਉ ਮਿਲਿ ਕੈ ਸਭ ਜਾਦਵ ਲਾਤਨ ਮੂਕਨ ਮਾਰਿਯੋ ॥

tau satraajit kau mil kai sabh jaadav laatan mookan maariyo |

જ્યારે બલરામે રડતા રડતા રાજાને આ બધું કહ્યું, ત્યારે બધા યાદવોએ મળીને સત્રાજીતને પગ અને મુઠ્ઠીઓ વડે માર માર્યો.

ਪਾਗ ਉਤਾਰ ਦਈ ਮੁਸਕੈ ਗਹਿ ਗੋਡਨ ਤੇ ਮਧਿ ਕੂਪ ਕੇ ਡਾਰਿਯੋ ॥

paag utaar dee musakai geh goddan te madh koop ke ddaariyo |

તેની પાઘડી કાઢી નાખી અને હાથ-પગ બાંધીને તેને કૂવામાં ફેંકી દીધો

ਛੋਡਬੋ ਤਾ ਕੇ ਕਹਿਯੋ ਨ ਕਿਹੂ ਸਭ ਹੂ ਤਿਹ ਕੋ ਬਧਬੋ ਚਿਤਿ ਧਾਰਿਯੋ ॥੨੦੫੬॥

chhoddabo taa ke kahiyo na kihoo sabh hoo tih ko badhabo chit dhaariyo |2056|

કોઈએ તેની મુક્તિ માટે સલાહ આપી ન હતી અને તેને મારી નાખવાનો વિચાર કર્યો હતો.2056.

ਕਾਨਰ ਕੀ ਜਬ ਏ ਬਤੀਯਾ ਪ੍ਰਭ ਕੀ ਸਭ ਨਾਰਿਨ ਜਉ ਸੁਨਿ ਪਾਈ ॥

kaanar kee jab e bateeyaa prabh kee sabh naarin jau sun paaee |

જ્યારે શ્રી કૃષ્ણની બધી પત્નીઓએ કૃષ્ણના આ શબ્દો સાંભળ્યા,

ਰੋਵਤ ਭੀ ਕੋਊ ਭੂਮਿ ਪਰੀ ਗਿਰ ਪੀਟਤ ਭੀ ਕਰਿ ਕੈ ਦੁਚਿਤਾਈ ॥

rovat bhee koaoo bhoom paree gir peettat bhee kar kai duchitaaee |

જ્યારે સ્ત્રીઓએ કૃષ્ણ સંબંધી આ વાતો સાંભળી, ત્યારે તેઓ રડતી રડતી પૃથ્વી પર પડી ગઈ અને તેમાંથી કેટલીક વિલાપ કરતી.

ਏਕ ਕਹੈ ਪਤਿ ਪ੍ਰਾਨ ਤਜੇ ਅਬ ਹੁਇ ਹੈ ਕਹਾ ਹਮਰੀ ਗਤਿ ਮਾਈ ॥

ek kahai pat praan taje ab hue hai kahaa hamaree gat maaee |

ઘણા કહે છે, પતિએ પ્રાણ ત્યાગ કર્યો છે, હે મા! હવે આપણું શું થશે?

ਅਉਰ ਰੁਕਮਨਿ ਦੇਤ ਦਿਜੋਤਮ ਦਾਨ ਸਤੀ ਫੁਨਿ ਹੋਬੇ ਕਉ ਆਈ ॥੨੦੫੭॥

aaur rukaman det dijotam daan satee fun hobe kau aaee |2057|

કોઈએ કહ્યું કે તેના પતિએ અંતિમ શ્વાસ લીધા છે, ત્યારે તેની સ્થિતિ શું હશે, રૂકમણીએ બ્રાહ્મણોને ભેટ આપી અને સતી બનવાનું વિચાર્યું (પતિની ચિતા પર મૃત્યુ પામવું).2057.

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહરા

ਬਸੁਦੇਵ ਅਰੁ ਦੇਵਕੀ ਦੁਬਿਧਾ ਚਿਤਹਿ ਬਢਾਇ ॥

basudev ar devakee dubidhaa chiteh badtaae |

બાસુદેવ અને દેવકીના મનમાં શંકા વધી.

ਪ੍ਰਭ ਗਤਿ ਦ੍ਵੈ ਬਿਧਿ ਹੇਰਿ ਕੈ ਬਰਜਿਓ ਰੁਕਮਨਿ ਆਇ ॥੨੦੫੮॥

prabh gat dvai bidh her kai barajio rukaman aae |2058|

વાસુદેવ અને દેવકી, અત્યંત બેચેન બનીને, અને ભગવાનની અગમ્ય ઇચ્છા વિશે વિચારીને, રુકમણીને સતી થવાથી રોક્યા.2058.

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સ્વય્યા

ਪੁਤ੍ਰ ਬਧੂ ਹੂ ਕੋ ਦੇਵਕੀ ਆਇ ਸੁ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਬਿਧਿ ਯਾ ਸਮਝਾਯੋ ॥

putr badhoo hoo ko devakee aae su sayaam bhanai bidh yaa samajhaayo |

દેવકીએ પોતાની પુત્રવધૂને આ રીતે સૂચના આપી

ਜੋ ਹਰਿ ਜੂਝ ਮਰੇ ਰਨ ਮੋ ਜਰਿਬੋ ਤੁਹਿ ਕੋ ਨਿਸਚੈ ਬਨਿ ਆਯੋ ॥

jo har joojh mare ran mo jaribo tuhi ko nisachai ban aayo |

કે જો કૃષ્ણ યુદ્ધમાં મૃત્યુ પામ્યા હોત તો તેના માટે સતી બનવું યોગ્ય હતું, પરંતુ જો તે રત્ન (સત્રાજિતના) ની શોધમાં ઘણા આગળ નીકળી ગયા હોત તો સતી બનવું યોગ્ય નથી.