ਪੰਜਾਬੀ 
English 
پنجابی 
Español 
Français 
Deutsch 
Português 
Bahasa Indonesia 
Türkçe 
Tiếng Việt 
Filipino 
Svenska हिंदी संस्कृत 
Nederlands 
Română 
Magyar 
Polski 
Čeština 
Afrikaans 
Italiano Català 
Shqip 
Gaeilge Cymraeg 
Slovenčina 
Slovenščina 
Dansk 
Eesti 
Latviešu 
Lietuvių 
Norsk 
Malti 
Íslenska Galego 
Kreyòl Ayisyen 
Latin 
Bahasa Melayu 
Kiswahili 
Hrvatski 
Suomi 
Русский मराठी ગુજરાતી తెలుగు ಕನ್ನಡ தமிழ் മലയാളം 
বাংলা 
Ελληνικά 
日本語 
中文 اردو سنڌي 
فارسی 
العربية 
עברית 
한국어 શ્રી દસમ ગ્રંથ
પાન - 688
ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਸੌ ਰਾਜ ਕਰਤ ਯੌ ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਧਨ ਜੋਰ੍ਯੋ ॥
bhaat bhaat sau raaj karat yau bhaat bhaat dhan jorayo |જુદી જુદી રીતે શાસન કર્યું અને જુદી જુદી રીતે સંપત્તિ એકઠી કરી.
ਜਹਾ ਜਹਾ ਮਾਨਸ ਸ੍ਰਉਨਨ ਸੁਨ ਤਹਾ ਤਹਾ ਤੇ ਤੋਰ੍ਯੋ ॥
jahaa jahaa maanas sraunan sun tahaa tahaa te torayo |વિવિધ રીતે શાસન કરીને, રાજાએ વિવિધ રીતે સંપત્તિ એકઠી કરી અને જ્યાં તેની જાણ થઈ ત્યાં તેણે લૂંટ કરી.
ਇਹ ਬਿਧਿ ਜੀਤ ਦੇਸ ਪੁਰ ਦੇਸਨ ਜੀਤ ਨਿਸਾਨ ਬਜਾਯੋ ॥
eih bidh jeet des pur desan jeet nisaan bajaayo |આ રીતે દેશ, નગરો અને ગામડાઓ પર વિજય મેળવીને તેણે વિજયની ઘંટડી વગાડી.
ਆਪਨ ਕਰਣ ਕਾਰਣ ਕਰਿ ਮਾਨ੍ਯੋ ਕਾਲ ਪੁਰਖ ਬਿਸਰਾਯੋ ॥੧੧੯॥
aapan karan kaaran kar maanayo kaal purakh bisaraayo |119|આ રીતે દૂર અને નજીકના અનેક દેશોને જીતીને રાજાએ પોતાની કીર્તિ વધારી અને પોતે પ્રભુને ભૂલીને પોતાને સર્જક માનવા લાગ્યા.119.
ਰੂਆਮਲ ਛੰਦ ॥
rooaamal chhand |રૂઆમલ સ્ટેન્ઝા
ਦਸ ਸਹੰਸ੍ਰ ਪ੍ਰਮਾਣ ਬਰਖਨ ਕੀਨ ਰਾਜ ਸੁਧਾਰਿ ॥
das sahansr pramaan barakhan keen raaj sudhaar |તેણે દસ હજાર વર્ષ સારું શાસન કર્યું.
ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਧਰਾਨ ਲੈ ਅਰੁ ਸਤ੍ਰੁ ਸਰਬ ਸੰਘਾਰਿ ॥
bhaat bhaat dharaan lai ar satru sarab sanghaar |આ રીતે આગળ વધીને, બધા શત્રુઓને મારીને, વિવિધ રીતે પૃથ્વી પર વિજય મેળવીને, રાજાએ દસ હજાર વર્ષ સુધી શાસન કર્યું.
ਜੀਤਿ ਜੀਤਿ ਅਨੂਪ ਭੂਪ ਅਨੂਪ ਰੂਪ ਅਪਾਰ ॥
jeet jeet anoop bhoop anoop roop apaar |અનુપમ રાજાઓ (જેઓ હતા) અનુપમ અને અનુપમ સ્વરૂપ પર વિજય મેળવતા.
ਭੂਪ ਮੇਧ ਠਟ੍ਰਯੋ ਨ੍ਰਿਪੋਤਮ ਏਕ ਜਗ ਸੁਧਾਰਿ ॥੧੨੦॥
bhoop medh tthattrayo nripotam ek jag sudhaar |120|ઘણા રાજાઓને જીતીને રાજાએ રાજમેધ યજ્ઞ કરવાનું વિચાર્યું.120.
ਦੇਸ ਦੇਸਨ ਕੇ ਨਰੇਸਨ ਬਾਧਿ ਕੈ ਇਕ ਬਾਰਿ ॥
des desan ke naresan baadh kai ik baar |એકવાર દેશોના રાજાઓને બાંધીને
ਰੋਹ ਦੇਸ ਬਿਖੈ ਗਯੋ ਲੈ ਪੁਤ੍ਰ ਮਿਤ੍ਰ ਕੁਮਾਰ ॥
roh des bikhai gayo lai putr mitr kumaar |રાજા તેના પુત્રો અને મિત્રો સાથે વિવિધ દેશોના રાજાઓને બેડીઓ બાંધીને પોતાના દેશમાં લાવ્યા.
ਨਾਰਿ ਸੰਜੁਤ ਬੈਠਿ ਬਿਧਵਤ ਕੀਨ ਜਗ ਅਰੰਭ ॥
naar sanjut baitth bidhavat keen jag aranbh |સ્ત્રી સાથે બેસીને તેમણે યોગ્ય શિષ્ટાચાર સાથે યજ્ઞની શરૂઆત કરી.
ਬੋਲਿ ਬੋਲਿ ਕਰੋਰ ਰਿਤਜ ਔਰ ਬਿਪ ਅਸੰਭ ॥੧੨੧॥
bol bol karor ritaj aauar bip asanbh |121|અને તેની પત્ની સાથે યજ્ઞ કરવા લાગ્યો તેણે કરોડો બ્રાહ્મણોને પણ આમંત્રણ આપ્યું.121.
ਰਾਜਮੇਧ ਕਰ੍ਯੋ ਲਗੈ ਆਰੰਭ ਭੂਪ ਅਪਾਰ ॥
raajamedh karayo lagai aaranbh bhoop apaar |રાજા અપાર ભૂપ-મેધા (યાગ) શરૂ કર્યો.
ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਸਮ੍ਰਿਧ ਜੋਰਿ ਸੁਮਿਤ੍ਰ ਪੁਤ੍ਰ ਕੁਮਾਰ ॥
bhaat bhaat samridh jor sumitr putr kumaar |પોતાના વિવિધ મિત્રોને ભેગા કરીને રાજાએ રાજમેધ યજ્ઞ શરૂ કર્યો
ਭਾਤਿ ਅਨੇਕਨ ਕੇ ਜੁਰੇ ਜਨ ਆਨਿ ਕੈ ਤਿਹ ਦੇਸ ॥
bhaat anekan ke jure jan aan kai tih des |ઘણા જુદા જુદા લોકો તે દેશમાં આવ્યા.
ਛੀਨਿ ਛੀਨਿ ਲਏ ਨ੍ਰਿਪਾਬਰ ਦੇਸ ਦਿਰਬ ਅਵਿਨੇਸ ॥੧੨੨॥
chheen chheen le nripaabar des dirab avines |122|વિવિધ પ્રકારના લોકો ત્યાં એકઠા થયા અને રાજાએ તેના શાનદાર રાજાઓની સંપત્તિ અને સંપત્તિ પણ જપ્ત કરી.122.
ਦੇਖ ਕੇ ਇਹ ਭਾਤਿ ਸਰਬ ਸੁ ਭੂਪ ਸੰਪਤਿ ਨੈਣ ॥
dekh ke ih bhaat sarab su bhoop sanpat nain |બધાએ પોતાની આંખોથી તે રાજાની તમામ મિલકત જોઈ.
ਗਰਬ ਸੋ ਭੁਜ ਦੰਡ ਕੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਬੋਲਾ ਬੈਣ ॥
garab so bhuj dandd kai ih bhaat bolaa bain |તેની અસીમ સંપત્તિ જોઈને, તેના હાથના બળ પર ગર્વ અનુભવતા, આ રીતે બોલ્યા:
ਭੂਪ ਮੇਧ ਕਰੋ ਸਬੈ ਤੁਮ ਆਜ ਜਗ ਅਰੰਭ ॥
bhoop medh karo sabai tum aaj jag aranbh |તમારે આજે જ તમામ ભૂમપેધા યાગ શરૂ કરવા જોઈએ.
ਸਤਜੁਗ ਮਾਹਿ ਭਯੋ ਜਿਹੀ ਬਿਧਿ ਕੀਨ ਰਾਜੈ ਜੰਭ ॥੧੨੩॥
satajug maeh bhayo jihee bidh keen raajai janbh |123|“હે બ્રાહ્મણો! હવે આવો ભોપમેધ યજ્ઞ કરો, જે સતયુગમાં જંભાસુરે કર્યો હતો.”123.
ਮੰਤ੍ਰੀਯ ਬਾਚ ॥
mantreey baach |મંત્રીનું ભાષણ:
ਲਛ ਜਉ ਨ੍ਰਿਪ ਮਾਰੀਯੈ ਤਬ ਹੋਤ ਹੈ ਨ੍ਰਿਪ ਮੇਧ ॥
lachh jau nrip maareeyai tab hot hai nrip medh |જો એક લાખ રાજાઓનો વધ થાય તો 'નૃપ-મેધ' (ભૂપ-મેધ) યજ્ઞ થાય છે.
ਏਕ ਏਕ ਅਨੇਕ ਸੰਪਤਿ ਦੀਜੀਯੈ ਭਵਿਖੇਧ ॥
ek ek anek sanpat deejeeyai bhavikhedh |"જો એક લાખ માર્યા જાય, તો રાજમેધ યજ્ઞ કરી શકાય અને દરેક બ્રાહ્મણને અસંખ્ય સંપત્તિ,
ਲਛ ਲਛ ਤੁਰੰਗ ਏਕਹਿ ਦੀਜੀਐ ਅਬਿਚਾਰ ॥
lachh lachh turang ekeh deejeeai abichaar |અને એક લાખ ઘોડા તાત્કાલિક આપવાના છે
ਜਗ ਪੂਰਣ ਹੋਤੁ ਹੈ ਸੁਨ ਰਾਜ ਰਾਜ ਵਤਾਰ ॥੧੨੪॥
jag pooran hot hai sun raaj raaj vataar |124|આ રીતે હે રાજા! યજ્ઞ પૂર્ણ થઈ શકે છે.124.
ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਸੁਮ੍ਰਿਧ ਸੰਪਤਿ ਦੀਜੀਯੈ ਇਕ ਬਾਰ ॥
bhaat bhaat sumridh sanpat deejeeyai ik baar |તમામ પ્રકારની સંપત્તિ અને સંપત્તિ માત્ર એક જ વાર આપવી જોઈએ.
ਲਛ ਹਸਤ ਤੁਰੰਗ ਦ੍ਵੈ ਲਛ ਸੁਵਰਨ ਭਾਰ ਅਪਾਰ ॥
lachh hasat turang dvai lachh suvaran bhaar apaar |“પ્રત્યેક બ્રાહ્મણને અનેક પ્રકારની સંપત્તિ અને સંપત્તિ અને એક લાખ હાથી અને બે લાખ ઘોડા અને એક લાખ સોનાના સિક્કા આપવાના છે.
ਕੋਟਿ ਕੋਟਿ ਦਿਜੇਕ ਏਕਹਿ ਦੀਜੀਯੈ ਅਬਿਲੰਬ ॥
kott kott dijek ekeh deejeeyai abilanb |દરેક બ્રાહ્મણે વિલંબ કર્યા વિના કરોડો (એક રકમ) આપવા જોઈએ.
ਜਗ ਪੂਰਣ ਹੋਇ ਤਉ ਸੁਨ ਰਾਜ ਰਾਜ ਅਸੰਭ ॥੧੨੫॥
jag pooran hoe tau sun raaj raaj asanbh |125|“હે રાજા! કરોડો બ્રાહ્મણોને આનું દાન કરવાથી આ અશક્ય યજ્ઞ પૂર્ણ થઈ શકે છે.125.
ਪਾਰਸਨਾਥ ਬਾਚ ॥
paarasanaath baach |પારસનાથનું ભાષણ:
ਰੂਆਲ ਛੰਦ ॥
rooaal chhand |રૂઆલ સ્ટેન્ઝા
ਸੁਵਰਨ ਕੀ ਨ ਇਤੀ ਕਮੀ ਜਉ ਟੁਟ ਹੈ ਬਹੁ ਬਰਖ ॥
suvaran kee na itee kamee jau ttutt hai bahu barakh |"સોનાની કોઈ અછત નથી અને ઘણા વર્ષોથી તેને દાન કરવા છતાં, તે સ્ટોકમાંથી બહાર નહીં આવે.
ਹਸਤ ਕੀ ਨ ਕਮੀ ਮੁਝੈ ਹਯ ਸਾਰ ਲੀਜੈ ਪਰਖ ॥
hasat kee na kamee mujhai hay saar leejai parakh |હાથીઓના ઘરે અને ઘોડાઓના તબેલા પર લઈ ગયા, તેમાં કોઈ કમી નથી
ਅਉਰ ਜਉ ਧਨ ਚਾਹੀਯੈ ਸੋ ਲੀਜੀਯੈ ਅਬਿਚਾਰ ॥
aaur jau dhan chaaheeyai so leejeeyai abichaar |તમને જે પણ પૈસાની જરૂર હોય તે વિચાર્યા વિના લઈ લો.
ਚਿਤ ਮੈ ਨ ਕਛੂ ਕਰੋ ਸੁਨ ਮੰਤ੍ਰ ਮਿਤ੍ਰ ਅਵਤਾਰ ॥੧੨੬॥
chit mai na kachhoo karo sun mantr mitr avataar |126|“ઓ મંત્રી-મિત્ર! તમારા મનમાં કોઈ શંકા ન રાખો અને જે પણ સંપત્તિ જોઈતી હોય તે તરત જ લઈ લો.” 126.
ਯਉ ਜਬੈ ਨ੍ਰਿਪ ਉਚਰ੍ਯੋ ਤਬ ਮੰਤ੍ਰਿ ਬਰ ਸੁਨਿ ਬੈਨ ॥
yau jabai nrip ucharayo tab mantr bar sun bain |જ્યારે રાજા આ રીતે બોલ્યા, ત્યારે મહાન મંત્રીએ આ શબ્દો સાંભળ્યા,
ਹਾਥ ਜੋਰਿ ਸਲਾਮ ਕੈ ਨ੍ਰਿਪ ਨੀਚ ਕੈ ਜੁਗ ਨੈਨ ॥
haath jor salaam kai nrip neech kai jug nain |રાજાએ આવું કહ્યું ત્યારે મંત્રીએ આંખો બંધ કરી અને હાથ જોડીને રાજા સમક્ષ પ્રણામ કર્યા
ਅਉਰ ਏਕ ਸੁਨੋ ਨ੍ਰਿਪੋਤਮ ਉਚਰੌਂ ਇਕ ਗਾਥ ॥
aaur ek suno nripotam ucharauan ik gaath |હે મહાન રાજા! હું બીજી વાત કહું છું ('ગથ'), સાંભળો (ધ્યાનથી),
ਜੌਨ ਮਧਿ ਸੁਨੀ ਪੁਰਾਨਨ ਅਉਰ ਸਿੰਮ੍ਰਿਤ ਸਾਥ ॥੧੨੭॥
jauan madh sunee puraanan aaur sinmrit saath |127|“હે રાજા! બીજી એક વાત સાંભળો, જે મેં પુરાણ અને સ્મૃતિઓના આધારે પ્રવચન સ્વરૂપે સાંભળી છે.”127.
ਮੰਤ੍ਰੀ ਬਾਚ ॥
mantree baach |મંત્રીનું વક્તવ્ય
ਰੂਆਲ ਛੰਦ ॥
rooaal chhand |રૂલ સ્ટેન્ઝા
ਅਉਰ ਜੋ ਸਭ ਦੇਸ ਕੇ ਨ੍ਰਿਪ ਜੀਤੀਯੈ ਸੁਨਿ ਭੂਪ ॥
aaur jo sabh des ke nrip jeeteeyai sun bhoop |ઓ રાજન! સાંભળો, બીજાઓ જેમણે સર્વ દેશોના રાજાઓને જીતી લીધા છે,
ਪਰਮ ਰੂਪ ਪਵਿਤ੍ਰ ਗਾਤ ਅਪਵਿਤ੍ਰ ਹਰਣ ਸਰੂਪ ॥
param roop pavitr gaat apavitr haran saroop |“હે રાજા! સાંભળો, તમે પરમ નિષ્કલંક અને દોષરહિત છો, તમે બધા દેશોના રાજાઓને જીતી શકો છો.
ਐਸ ਜਉ ਸੁਨਿ ਭੂਪ ਭੂਪਤਿ ਸਭ ਪੂਛੀਆ ਤਿਹ ਗਾਥ ॥
aais jau sun bhoop bhoopat sabh poochheea tih gaath |આમ, હે રાજાઓના ભગવાન! સાંભળો, તેમને આ બધું પૂછો.
ਪੂਛ ਆਉ ਸਬੈ ਨ੍ਰਿਪਾਲਨ ਹਉ ਕਹੋ ਤੁਹ ਸਾਥ ॥੧੨੮॥
poochh aau sabai nripaalan hau kaho tuh saath |128|“જે રહસ્ય તમે લઈ રહ્યા છો, હે મંત્રી! તમે પોતે જ બધા રાજાઓ પાસેથી આ પૂછી શકો છો.”128.
ਯੌ ਕਹੇ ਜਬ ਬੈਨ ਭੂਪਤਿ ਮੰਤ੍ਰਿ ਬਰ ਸੁਨਿ ਧਾਇ ॥
yau kahe jab bain bhoopat mantr bar sun dhaae |રાજાએ આ રીતે વાત કરી ત્યારે મહાન મંત્રી ભાગી ગયા.
ਪੰਚ ਲਛ ਬੁਲਾਇ ਭੂਪਤਿ ਪੂਛ ਸਰਬ ਬੁਲਾਇ ॥
panch lachh bulaae bhoopat poochh sarab bulaae |જ્યારે રાજાએ આ કહ્યું, ત્યારે મુખ્ય પ્રધાને તે હેતુ માટે શરૂ કર્યું કે તેઓએ પાંચ લાખ રાજાઓને આમંત્રણ આપ્યું