શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 630

ਆਗਮ ਬਸੰਤ ਜਨੁ ਭਇਓ ਆਜ ॥

aagam basant jan bheio aaj |

(જગ્યાની સુંદરતા જોઈને એવું લાગે છે) જાણે વસંત આવી ગઈ હોય.

ਇਹ ਭਾਤਿ ਸਰਬ ਦੇਖੈ ਸਮਾਜ ॥

eih bhaat sarab dekhai samaaj |

એવું લાગતું હતું કે આ વસંતનો પહેલો દિવસ હતો

ਰਾਜਾਧਿਰਾਜ ਬਨਿ ਬੈਠ ਐਸ ॥

raajaadhiraaj ban baitth aais |

રાજા મહારાજા આમ જ બેઠા હતા

ਤਿਨ ਕੇ ਸਮਾਨ ਨਹੀ ਇੰਦ੍ਰ ਹੈਸ ॥੩੮॥

tin ke samaan nahee indr hais |38|

આ રીતે, આખી સભાને જોઈને, બધા રાજાઓ તેમના પ્રતાપે ત્યાં બેસી ગયા, જાણે કે તેઓ ઇન્દ્રથી પણ ઉત્કૃષ્ટ હોય.38.

ਇਕ ਮਾਸ ਲਾਗ ਤਹ ਭਇਓ ਨਾਚ ॥

eik maas laag tah bheio naach |

ત્યાં એક મહિના સુધી ડાન્સ કર્યો.

ਬਿਨ ਪੀਐ ਕੈਫ ਕੋਊ ਨ ਬਾਚ ॥

bin peeai kaif koaoo na baach |

આ રીતે, ત્યાં એક મહિના સુધી નૃત્ય ચાલતું રહ્યું અને તે નૃત્યનો દારૂ પીવાથી કોઈ પોતાને બચાવી શક્યું નહીં.

ਜਹ ਜਹ ਬਿਲੋਕਿ ਆਭਾ ਅਪਾਰ ॥

jah jah bilok aabhaa apaar |

જ્યાં જ્યાં અપાર સૌંદર્ય દેખાતું હતું,

ਤਹ ਤਹ ਸੁ ਰਾਜ ਰਾਜਨ ਕੁਮਾਰ ॥੩੯॥

tah tah su raaj raajan kumaar |39|

અહીં, ત્યાં અને દરેક જગ્યાએ રાજાઓ અને રાજકુમારોની સુંદરતા જોવા મળતી હતી.39.

ਲੈ ਸੰਗ ਤਾਸ ਸਾਰਸ੍ਵਤਿ ਆਪ ॥

lai sang taas saarasvat aap |

જેમને આખું વિશ્વ સરસ્વતી પૂજે છે,

ਜਿਹ ਕੋ ਜਪੰਤ ਸਭ ਜਗਤ ਜਾਪ ॥

jih ko japant sabh jagat jaap |

વિશ્વ દ્વારા પૂજવામાં આવતી દેવી સરસ્વતીએ રાજકુમારીને કહ્યું,

ਨਿਰਖੋ ਕੁਮਾਰ ਇਹ ਸਿੰਧ ਰਾਜ ॥

nirakho kumaar ih sindh raaj |

(ઓ રાજ કુમારી!) જુઓ, આ સિંધ રાજ્યનો કુમાર છે

ਜਾ ਕੀ ਸਮਾਨ ਨਹੀ ਇੰਦ੍ਰ ਸਾਜ ॥੪੦॥

jaa kee samaan nahee indr saaj |40|

“ઓ રાજકુમારી! આ રાજકુમારોને જુઓ, જેઓ ઇન્દ્રને પણ શ્રેષ્ઠ બનાવે છે.”40.

ਅਵਿਲੋਕ ਸਿੰਧ ਰਾਜਾ ਕੁਮਾਰ ॥

avilok sindh raajaa kumaar |

સિંધના રાજ કુમારને જોવું (રાજ કુમારી)

ਨਹੀ ਤਾਸ ਚਿਤ ਕਿਨੋ ਸੁਮਾਰ ॥

nahee taas chit kino sumaar |

રાજકુમારીએ રાજકુમારોના જૂથ તરફ જોયું અને સિંધુ-રાજ્યના રાજકુમારને પણ ગમ્યું નહીં.

ਤਿਹ ਛਾਡਿ ਪਾਛ ਆਗੈ ਚਲੀਸੁ ॥

tih chhaadd paachh aagai chalees |

તેણી તેને પાછળ છોડીને આગળ વધી

ਜਨੁ ਸਰਬ ਸੋਭ ਕਹੁ ਲੀਲ ਲੀਸੁ ॥੪੧॥

jan sarab sobh kahu leel lees |41|

તેને છોડીને, તમામ કીર્તિને પોતાની અંદર ગ્રહણ કરીને, તેણી આગળ વધી.41.

ਪੁਨਿ ਕਹੈ ਤਾਸ ਸਾਰਸ੍ਵਤੀ ਬੈਨ ॥

pun kahai taas saarasvatee bain |

પછી સરસ્વતીએ તેની સાથે વાત કરી

ਇਹ ਪਸਚਮੇਸ ਅਬ ਦੇਖ ਨੈਨਿ ॥

eih pasachames ab dekh nain |

સરસ્વતીએ તેને ફરીથી કહ્યું, “અહીં પશ્ચિમના રાજા છે, તમે તેને જોઈ શકો છો

ਅਵਿਲੋਕਿ ਰੂਪ ਤਾ ਕੋ ਅਪਾਰ ॥

avilok roop taa ko apaar |

તેમનું વિશાળ સ્વરૂપ જોઈને (રાજ કુમારી)

ਨਹੀ ਮਧਿ ਚਿਤਿ ਆਨਿਓ ਕੁਮਾਰ ॥੪੨॥

nahee madh chit aanio kumaar |42|

રાજકુમારીએ તેના કુદરતી લક્ષણો જોયા, પરંતુ તેણી તેને પણ પસંદ ન કરી.42.

ਮਧੁਭਾਰ ਛੰਦ ॥

madhubhaar chhand |

મધુભાર સ્ટેન્ઝા

ਦੇਖੋ ਕੁਮਾਰ ॥

dekho kumaar |

(જુઓ) રાજ કુમાર.

ਰਾਜਾ ਜੁਝਾਰ ॥

raajaa jujhaar |

આ બહુ બહાદુરી છે.

ਸੁਭ ਵਾਰ ਦੇਸ ॥

subh vaar des |

શબ દેશની છે.

ਸੁੰਦਰ ਸੁਬੇਸ ॥੪੩॥

sundar subes |43|

“ઓ રાજકુમારી! કાઉન્ટરીના આ સુંદર પોશાક પહેરેલા યોદ્ધા-રાજાઓ તરફ જુઓ.”43.

ਦੇਖਿਓ ਬਿਚਾਰ ॥

dekhio bichaar |

(રાજ કુમારી)એ વિચારપૂર્વક જોયું.

ਰਾਜਾ ਅਪਾਰ ॥

raajaa apaar |

તે એક મહાન રાજા હતો.

ਆਨਾ ਨ ਚਿਤ ॥

aanaa na chit |

(પરંતુ રાજ કુમારી) તેને ચિતમાં ન લાવી.

ਪਰਮੰ ਪਵਿਤ ॥੪੪॥

paraman pavit |44|

રાજકુમારીએ ઘણા રાજાઓના પ્રાકૃતિક લક્ષણોને વિચારપૂર્વક જોયા અને તે પરમ નિર્દોષ છોકરી પશ્ચિમના રાજાને પણ ગમતી ન હતી.44.

ਤਬ ਆਗਿ ਚਾਲ ॥

tab aag chaal |

પછી તે સુંદર રાજ કુમારી

ਸੁੰਦਰ ਸੁ ਬਾਲ ॥

sundar su baal |

આગળ વધ્યો.

ਮੁਸਕਿਆਤ ਐਸ ॥

musakiaat aais |

(તે) આ રીતે હસતી હોય છે,

ਘਨਿ ਬੀਜ ਜੈਸ ॥੪੫॥

ghan beej jais |45|

પછી તે છોકરી આગળ વધી અને વાદળોની વચ્ચે વીજળીના ચમકારાની જેમ સ્મિત કરવા લાગી.45.

ਨ੍ਰਿਪ ਪੇਖਿ ਰੀਝ ॥

nrip pekh reejh |

રાજાઓ (તેમને) જોઈને આનંદિત થયા.

ਸੁਰ ਨਾਰ ਖੀਝ ॥

sur naar kheejh |

તેને જોઈને રાજાઓ આકર્ષિત થઈ રહ્યા હતા અને સ્વર્ગીય કન્યાઓ ગુસ્સે થઈ રહી હતી

ਬਢਿ ਤਾਸ ਜਾਨ ॥

badt taas jaan |

(પરંતુ) તેને શ્રેષ્ઠ ગણીને

ਘਟ ਆਪ ਮਾਨ ॥੪੬॥

ghatt aap maan |46|

તેઓ ગુસ્સે થયા કારણ કે તેઓને રાજકુમારી પોતાના કરતાં વધુ સુંદર લાગી.46.

ਸੁੰਦਰ ਸਰੂਪ ॥

sundar saroop |

સુંદર

ਸੌਂਦਰਜੁ ਭੂਪ ॥

sauandaraj bhoop |

અને સૌંદર્ય યુક્ત રાજા છે.

ਸੋਭਾ ਅਪਾਰ ॥

sobhaa apaar |

જે અત્યંત સુંદર છે

ਸੋਭੈ ਸੁ ਧਾਰ ॥੪੭॥

sobhai su dhaar |47|

મોહક સ્વરૂપો અને દેખીતી રીતે સુંદરતા-અવતારી અને સર્વોચ્ચ કીર્તિના રાજાઓ ત્યાં હતા.47.

ਦੇਖੋ ਨਰੇਾਂਦ੍ਰ ॥

dekho nareaandr |

(હે રાજા કુમારી! આ જુઓ) રાજા.

ਡਾਢੇ ਮਹੇਾਂਦ੍ਰ ॥

ddaadte maheaandr |

આ એક વિશાળ રાજા સ્ટેન્ડ છે.

ਮੁਲਤਾਨ ਰਾਜ ॥

mulataan raaj |

આ મુલતાનનો રાજા છે

ਰਾਜਾਨ ਰਾਜ ॥੪੮॥

raajaan raaj |48|

રાજકુમારીએ રાજાઓને ત્યાં ઊભેલા જોયા અને તેમની વચ્ચે મુલતાનના સાર્વભૌમને પણ જોયા.48.

ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥

bhujang prayaat chhand |

ભુજંગ પ્રયાત શ્લોક

ਚਲੀ ਛੋਡਿ ਤਾ ਕੌ ਤ੍ਰੀਆ ਰਾਜ ਐਸੇ ॥

chalee chhodd taa kau treea raaj aaise |

(તેણી) રાજ કુમારીએ તેને આમ છોડી દીધો,

ਮਨੋ ਪਾਡੁ ਪੁਤ੍ਰੰ ਸਿਰੀ ਰਾਜ ਜੈਸੇ ॥

mano paadd putran siree raaj jaise |

તે બધાને છોડીને, રાજકુમારી પાંડવોની જેમ આગળ વધી, પાંડુના પુત્રો, પોતાનું રાજ્ય છોડીને જતા રહ્યા વગેરે.

ਖਰੀ ਮਧਿ ਰਾਜਿਸਥਲੀ ਐਸ ਸੋਹੈ ॥

kharee madh raajisathalee aais sohai |

રાજાઓની સભામાં મુદ્રા આવી હતી,

ਮਨੋ ਜ੍ਵਾਲ ਮਾਲਾ ਮਹਾ ਮੋਨਿ ਮੋਹੈ ॥੪੯॥

mano jvaal maalaa mahaa mon mohai |49|

શાહી દરબારમાં ઊભા રહીને, તે આકર્ષક અગ્નિની જ્વાળાની જેમ દેખાયા.49.

ਸੁਭੇ ਰਾਜਿਸਥਲੀ ਠਾਢਿ ਐਸੇ ॥

subhe raajisathalee tthaadt aaise |

રાજાઓની સભામાં મડાગાંઠ આ રીતે દેખાતી હતી,

ਮਨੋ ਚਿਤ੍ਰਕਾਰੀ ਲਿਖੀ ਚਿਤ੍ਰ ਜੈਸੇ ॥

mano chitrakaaree likhee chitr jaise |

શાહી દરબારમાં ઊભા રહીને તે ચિત્રકારના પોટ્રેટની જેમ દેખાઈ

ਬਧੇ ਸ੍ਵਰਣ ਕੀ ਕਿੰਕਣੀ ਲਾਲ ਮਾਲੰ ॥

badhe svaran kee kinkanee laal maalan |

સોનાની માળા સાથે બાંધેલા લાલ કર્લ્સ

ਸਿਖਾ ਜਾਨ ਸੋਭੇ ਨ੍ਰਿਪੰ ਜਗਿ ਜ੍ਵਾਲੰ ॥੫੦॥

sikhaa jaan sobhe nripan jag jvaalan |50|

તેણીએ રત્નોની માળાથી સજ્જ સુવર્ણ આભૂષણ (કિંકિની) પહેર્યું હતું, તેના વાળની પિગટેલ દેખીતી રીતે રાજાઓ માટે અગ્નિ જેવી હતી.50.

ਕਹੇ ਬੈਨ ਸਾਰਸ੍ਵਤੀ ਪੇਖਿ ਬਾਲਾ ॥

kahe bain saarasvatee pekh baalaa |

સરસ્વતી બોલી, હે રાજ કુમારી!

ਲਖੋ ਨੈਨਿ ਠਾਢੇ ਸਭੈ ਭੂਪ ਆਲਾ ॥

lakho nain tthaadte sabhai bhoop aalaa |

સરસ્વતીએ કન્યાને જોઈને ફરીથી કહ્યું, “હે રાજકુમારી! આ શાનદાર રાજાઓ જુઓ

ਰੁਚੈ ਚਿਤ ਜਉਨੈ ਸੁਈ ਨਾਥ ਕੀਜੈ ॥

ruchai chit jaunai suee naath keejai |

(તેમાંથી) જે તમારા મનને પ્રસન્ન કરે તેને (તમારો) ગુરુ બનાવી લે.

ਸੁਨੋ ਪ੍ਰਾਨ ਪਿਆਰੀ ਇਹੈ ਮਾਨਿ ਲੀਜੈ ॥੫੧॥

suno praan piaaree ihai maan leejai |51|

ઓ મારા પ્રિયતમ! મારા કહેવાનું પાલન કરો તેની સાથે લગ્ન કરો, જેને તમે તમારા મનમાં લાયક માનો છો.51.

ਬਡੀ ਬਾਹਨੀ ਸੰਗਿ ਜਾ ਕੇ ਬਿਰਾਜੈ ॥

baddee baahanee sang jaa ke biraajai |

જેની સાથે ખૂબ મોટી સેના કબજો કરી રહી છે

ਘੁਰੈ ਸੰਗ ਭੇਰੀ ਮਹਾ ਨਾਦ ਬਾਜੈ ॥

ghurai sang bheree mahaa naad baajai |

“જેની સાથે મોટી સેના છે અને શંખ, યુદ્ધના ડ્રમ અને યુદ્ધના શિંગડા વગાડવામાં આવે છે, તે આ મહાન રાજાને જુઓ.

ਲਖੋ ਰੂਪ ਬੇਸੰ ਨਰੇਸੰ ਮਹਾਨੰ ॥

lakho roop besan naresan mahaanan |

(આ) મહાન અને મહાન રાજાનું સ્વરૂપ જુઓ.

ਦਿਨੰ ਰੈਣ ਜਾਪੈ ਸਹੰਸ੍ਰ ਭੁਜਾਨੰ ॥੫੨॥

dinan rain jaapai sahansr bhujaanan |52|

જેની હજાર ભુજાઓ દિવસને રાતના રૂપમાં દેખાય છે.52.

ਧੁਜਾ ਮਧਿ ਜਾ ਕੇ ਬਡੋ ਸਿੰਘ ਰਾਜੈ ॥

dhujaa madh jaa ke baddo singh raajai |

જેના ધ્વજ પર મોટા સિંહનું પ્રતીક બેઠું છે.

ਸੁਨੇ ਨਾਦ ਤਾ ਕੋ ਮਹਾ ਪਾਪ ਭਾਜੈ ॥

sune naad taa ko mahaa paap bhaajai |

“જેના ઝંડામાં વિશાળ સિંહ બેઠો છે અને જેનો અવાજ સાંભળવાથી મહાપાપ દૂર થાય છે

ਲਖੋ ਪੂਰਬੀਸੰ ਛਿਤੀਸੰ ਮਹਾਨੰ ॥

lakho poorabeesan chhiteesan mahaanan |

પૂર્વના મહાન રાજાને (આ) જાણો.

ਸੁਨੋ ਬੈਨ ਬਾਲਾ ਸੁਰੂਪੰ ਸੁ ਭਾਨੰ ॥੫੩॥

suno bain baalaa suroopan su bhaanan |53|

ઓ રાજકુમારી! પૂર્વના તે સૂર્યમુખી મહાન રાજાને જુઓ.53.

ਘੁਰੈ ਦੁੰਦਭੀ ਸੰਖ ਭੇਰੀ ਅਪਾਰੰ ॥

ghurai dundabhee sankh bheree apaaran |

અપાર ભેરીયા, સાંખ અને નાગરે ગુંજી ઉઠે છે.

ਬਜੈ ਦਛਨੀ ਸਰਬ ਬਾਜੰਤ੍ਰ ਸਾਰੰ ॥

bajai dachhanee sarab baajantr saaran |

“અહીં કેટલડ્રમ, શંખ અને ડ્રમ વગાડવામાં આવે છે

ਤੁਰੀ ਕਾਨਰੇ ਤੂਰ ਤਾਨੰ ਤਰੰਗੰ ॥

turee kaanare toor taanan tarangan |

તુરી, કાનરા, તુર, તરંગ,

ਮੁਚੰ ਝਾਝਰੰ ਨਾਇ ਨਾਦੰ ਮ੍ਰਿਦੰਗੰ ॥੫੪॥

muchan jhaajharan naae naadan mridangan |54|

અન્ય અનેક વાદ્યોના સ્વર અને ધૂન પણ ડ્રમ, એંકલેટ વગેરે વગાડવામાં આવે છે.54.

ਬਧੇ ਹੀਰ ਚੀਰੰ ਸੁ ਬੀਰੰ ਸੁਬਾਹੰ ॥

badhe heer cheeran su beeran subaahan |

જે પોતાના બખ્તર પર હીરા પહેરે છે, તે પરાક્રમી યોદ્ધા છે.

ਬਡੋ ਛਤ੍ਰਧਾਰੀ ਸੋ ਸੋਭਿਓ ਸਿਪਾਹੰ ॥

baddo chhatradhaaree so sobhio sipaahan |

યોદ્ધાઓ સુંદર વસ્ત્રો ધારણ કરે છે

સૂચિ (1 - 1428)

જાપ પાન: 1 - 10

અਕਾਲ ઉસ્તਤ પાન: 11 - 38

બચિત્તર નાટક પાન: 39 - 73

ચાંદી ચરિત્તર ઉકાત બિલાસ પાન: 74 - 99

ચાંદી ચરિત્તર પાન: 100 - 118

વાર શ્રી ભૌગૌતિ જી કી પાન: 119 - 126

જ્ઞાન પ્રબોધ પાન: 127 - 154

ચૌબીસ અવતાર પાન: 155 - 610

બ્રહ્મ અવતાર પાન: 611 - 634

રુદ્ર અવતાર પાન: 635 - 708

શબ્દ હજારે પાન: 709 - 712

૩૩ સ્વૈયાય પાન: 712 - 716

ખાલસા મહિમા પાન: 716 - 716

શસ્ત્ર નામ માળા પાન: 717 - 808

ચરિત્રોપાખ્યાણ પાન: 809 - 1388

જફરનામા પાન: 1389 - 1394

હિકાયત પાન: 1394 - 1428