શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 676


ਸੁਨੋ ਭੂਪ ਇਕ ਕਹੋਂ ਕਹਾਨੀ ॥
suno bhoop ik kahon kahaanee |

ઓ રાજન! સાંભળો, ચાલો વાતચીત કરીએ.

ਏਕ ਪੁਰਖ ਉਪਜ੍ਯੋ ਅਭਿਮਾਨੀ ॥
ek purakh upajayo abhimaanee |

“હે રાજા! સાંભળો, અમે તમને એક એપિસોડ કહીએ છીએ

ਜਿਹ ਸਮ ਰੂਪ ਜਗਤ ਨਹੀ ਕੋਈ ॥
jih sam roop jagat nahee koee |

દુનિયામાં તેમના જેવું કોઈ નથી.

ਏਕੈ ਘੜਾ ਬਿਧਾਤਾ ਸੋਈ ॥੫॥
ekai gharraa bidhaataa soee |5|

એક ખૂબ જ અભિમાની વ્યક્તિનો જન્મ થયો છે અને તેના જેવું સુંદર કોઈ નથી એવું લાગે છે કે ભગવાન (પ્રોવિડન્સ) એ પોતે જ તેને બનાવ્યો છે.5.

ਕੈ ਗੰਧ੍ਰਬ ਜਛ ਕੋਈ ਅਹਾ ॥
kai gandhrab jachh koee ahaa |

(તે) કાં તો ગાંધર્વ છે કે યક્ષ.

ਜਾਨੁਕ ਦੂਸਰ ਭਾਨੁ ਚੜ ਰਹਾ ॥
jaanuk doosar bhaan charr rahaa |

“કાં તો તે યક્ષ છે અથવા ગાંધર્વ છે એવું લાગે છે કે બીજો સૂર્ય ઉગ્યો છે

ਅਤਿ ਜੋਬਨ ਝਮਕਤ ਤਿਹ ਅੰਗਾ ॥
at joban jhamakat tih angaa |

તેના શરીરમાંથી ઘણો આનંદ ઝળકે છે,

ਨਿਰਖਤ ਜਾ ਕੇ ਲਜਤ ਅਨੰਗਾ ॥੬॥
nirakhat jaa ke lajat anangaa |6|

તેનું શરીર યૌવનથી ઝળહળતું હોય છે અને તેને જોઈને પ્રેમના દેવતા પણ સંકોચ અનુભવે છે.”6.

ਭੂਪਤਿ ਦੇਖਨ ਕਾਜ ਬੁਲਾਵਾ ॥
bhoopat dekhan kaaj bulaavaa |

રાજાએ તેને (તેમને) જોવા બોલાવ્યો.

ਪਹਿਲੇ ਦ੍ਯੋਸ ਸਾਥ ਚਲ ਆਵਾ ॥
pahile dayos saath chal aavaa |

રાજાએ તેને મળવા બોલાવ્યો અને તે (પારસનાથ) પહેલા જ દિવસે દૂતો સાથે આવ્યો.

ਹਰਖ ਹ੍ਰਿਦੈ ਧਰ ਕੇ ਜਟਧਾਰੀ ॥
harakh hridai dhar ke jattadhaaree |

(તેને જોઈને) જટાધારીઓ ખુશ થઈ ગયા (પરંતુ આંતરિક ભયથી તેમના) હૃદય ધડકવા લાગ્યા.

ਜਾਨੁਕ ਦੁਤੀ ਦਤ ਅਵਤਾਰੀ ॥੭॥
jaanuk dutee dat avataaree |7|

રાજા તેમને મેટ તાળા પહેરેલા જોઈને તેમના હૃદયમાં ખુશ થયા અને તેમને એવું લાગ્યું કે તે દત્તનો બીજો અવતાર છે.7.

ਨਿਰਖ ਰੂਪ ਕਾਪੇ ਜਟਧਾਰੀ ॥
nirakh roop kaape jattadhaaree |

તેનું સ્વરૂપ જોઈને જટાધારી ધ્રૂજવા લાગ્યા

ਯਹ ਕੋਊ ਭਯੋ ਪੁਰਖੁ ਅਵਤਾਰੀ ॥
yah koaoo bhayo purakh avataaree |

તેની આકૃતિ જોઈને મેટ તાળાઓ પહેરેલા ઋષિઓ ધ્રૂજ્યા અને વિચાર્યું કે તે કોઈ અવતાર છે,

ਯਹ ਮਤ ਦੂਰ ਹਮਾਰਾ ਕੈ ਹੈ ॥
yah mat door hamaaraa kai hai |

તે આપણો અભિપ્રાય છીનવી લેશે

ਜਟਾਧਾਰ ਕੋਈ ਰਹੈ ਨ ਪੈ ਹੈ ॥੮॥
jattaadhaar koee rahai na pai hai |8|

જેઓ તેમના ધર્મને સમાપ્ત કરશે અને મેટ તાળાઓવાળી કોઈ વ્યક્તિ બચશે નહીં.8.

ਤੇਜ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਿਰਖਿ ਤਬ ਰਾਜਾ ॥
tej prabhaav nirakh tab raajaa |

પછી રાજાએ (તેમની) તેજની અસર જોઈ

ਅਤਿ ਪ੍ਰਸੰਨਿ ਪੁਲਕਤ ਚਿਤ ਗਾਜਾ ॥
at prasan pulakat chit gaajaa |

રાજાએ તેની કીર્તિનો પ્રભાવ જોઈને અત્યંત પ્રસન્ન થયા

ਜਿਹ ਜਿਹਾ ਲਖਾ ਰਹੇ ਬਿਸਮਾਈ ॥
jih jihaa lakhaa rahe bisamaaee |

જેણે પણ જોયું તે સ્તબ્ધ થઈ ગયો.

ਜਾਨੁਕ ਰੰਕ ਨਵੋ ਨਿਧ ਪਾਈ ॥੯॥
jaanuk rank navo nidh paaee |9|

જેણે પણ તેને જોયો, તે એક ગરીબ માણસની જેમ નવ ખજાના મેળવતા ખુશ થયો.9.

ਮੋਹਨ ਜਾਲ ਸਭਨ ਸਿਰ ਡਾਰਾ ॥
mohan jaal sabhan sir ddaaraa |

(તે માણસ) દરેકના માથા પર જાદુઈ જાળી નાખે છે,

ਚੇਟਕ ਬਾਨ ਚਕ੍ਰਿਤ ਹ੍ਵੈ ਮਾਰਾ ॥
chettak baan chakrit hvai maaraa |

તેણે પોતાના આકર્ષણનું જાળ બધા પર નાખ્યું અને બધા આશ્ચર્યમાં ડૂબી ગયા

ਜਹ ਤਹ ਮੋਹਿ ਸਕਲ ਨਰ ਗਿਰੇ ॥
jah tah mohi sakal nar gire |

જ્યાં તમામ પુરુષો પ્રેમમાં પડ્યા હતા.

ਜਾਨ ਸੁਭਟ ਸਾਮੁਹਿ ਰਣ ਭਿਰੇ ॥੧੦॥
jaan subhatt saamuhi ran bhire |10|

મોહિત થતા બધા લોકો યુદ્ધમાં પડતા યોદ્ધાઓની જેમ અહીં અને ત્યાં નીચે પડ્યા.10.

ਨਰ ਨਾਰੀ ਜਿਹ ਜਿਹ ਤਿਹ ਪੇਖਾ ॥
nar naaree jih jih tih pekhaa |

દરેક પુરુષ અને સ્ત્રી જેણે તેને જોયો,

ਤਿਹ ਤਿਹ ਮਦਨ ਰੂਪ ਅਵਿਰੇਖਾ ॥
tih tih madan roop avirekhaa |

તેને જોનાર સ્ત્રી કે પુરુષ તેને પ્રેમનો દેવ માનતો હતો

ਸਾਧਨ ਸਰਬ ਸਿਧਿ ਕਰ ਜਾਨਾ ॥
saadhan sarab sidh kar jaanaa |

સાધુઓ તમામ સિદ્ધિઓને આ રીતે જાણતા હતા

ਜੋਗਨ ਜੋਗ ਰੂਪ ਅਨੁਮਾਨਾ ॥੧੧॥
jogan jog roop anumaanaa |11|

સંન્યાસીઓ તેમને પારંગત અને યોગીઓ મહાન યોગી માનતા હતા.11.

ਨਿਰਖਿ ਰੂਪ ਰਨਵਾਸ ਲੁਭਾਨਾ ॥
nirakh roop ranavaas lubhaanaa |

(તેમનું) સ્વરૂપ જોઈને આખો રણવાસ મોહિત થઈ ગયો.

ਦੇ ਤਿਹ ਸੁਤਾ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਮਨਿ ਮਾਨਾ ॥
de tih sutaa nripat man maanaa |

તેને જોઈને રાણીઓનો સમૂહ આકર્ષિત થઈ ગયો અને રાજાએ પણ તેની પુત્રીના લગ્ન તેની સાથે કરવાનું નક્કી કર્યું

ਨ੍ਰਿਪ ਕੋ ਭਯੋ ਜਬੈ ਜਾਮਾਤਾ ॥
nrip ko bhayo jabai jaamaataa |

જ્યારે તે રાજાનો જમાઈ બન્યો

ਮਹਾ ਧਨੁਖਧਰ ਬੀਰ ਬਿਖ੍ਯਾਤਾ ॥੧੨॥
mahaa dhanukhadhar beer bikhayaataa |12|

જ્યારે તે રાજાનો જમાઈ બન્યો, ત્યારે તે મહાન તીરંદાજ તરીકે પ્રખ્યાત થયો.12.

ਮਹਾ ਰੂਪ ਅਰੁ ਅਮਿਤ ਪ੍ਰਤਾਪੂ ॥
mahaa roop ar amit prataapoo |

(તે) મહાન સ્વરૂપ અને સૌહાર્દપૂર્ણ વૈભવના હતા.

ਜਾਨੁ ਜਪੈ ਹੈ ਆਪਨ ਜਾਪੂ ॥
jaan japai hai aapan jaapoo |

તે અત્યંત સુંદર અને અનંત મહિમાવાન વ્યક્તિઓ પોતાની અંદર સમાઈ ગઈ હતી

ਸਸਤ੍ਰ ਸਾਸਤ੍ਰ ਬੇਤਾ ਸੁਰਿ ਗ੍ਯਾਨਾ ॥
sasatr saasatr betaa sur gayaanaa |

તે શસ્ત્રો અને બખ્તરોમાં સારી રીતે વાકેફ હતો

ਜਾ ਸਮ ਪੰਡਿਤ ਜਗਤਿ ਨ ਆਨਾ ॥੧੩॥
jaa sam panddit jagat na aanaa |13|

તેઓ શાસ્ત્રો અને શસ્ત્રોના જ્ઞાનમાં નિપુણ હતા અને તેમના જેવો કોઈ પંડિત વિશ્વમાં નહોતો.13.

ਥੋਰਿ ਬਹਿਕ੍ਰਮ ਬੁਧਿ ਬਿਸੇਖਾ ॥
thor bahikram budh bisekhaa |

આયુ ભલે ટૂંકું હોય પણ બુદ્ધિ વિશેષ છે.

ਜਾਨੁਕ ਧਰਾ ਬਿਤਨ ਯਹਿ ਭੇਖਾ ॥
jaanuk dharaa bitan yeh bhekhaa |

તે મનુષ્યના વેશમાં યક્ષ જેવો હતો, બાહ્ય કષ્ટોથી પરેશાન ન હતો

ਜਿਹ ਜਿਹ ਰੂਪ ਤਵਨ ਕਾ ਲਹਾ ॥
jih jih roop tavan kaa lahaa |

જેણે તેનું સ્વરૂપ જોયું,

ਸੋ ਸੋ ਚਮਕ ਚਕ੍ਰਿ ਹੁਐ ਰਹਾ ॥੧੪॥
so so chamak chakr huaai rahaa |14|

જેણે પણ તેની સુંદરતા જોઈ, તે આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયો અને છેતરાઈ ગયો.14.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

સ્વય્યા

ਮਾਨ ਭਰੇ ਸਰ ਸਾਨ ਧਰੇ ਮਠ ਸਾਨ ਚੜੇ ਅਸਿ ਸ੍ਰੋਣਤਿ ਸਾਏ ॥
maan bhare sar saan dhare matth saan charre as sronat saae |

મજ્જાથી સંતૃપ્ત તલવાર જેવો તે ભવ્ય હતો

ਲੇਤ ਹਰੇ ਜਿਹ ਡੀਠ ਪਰੇ ਨਹੀ ਫੇਰਿ ਫਿਰੇ ਗ੍ਰਿਹ ਜਾਨ ਨ ਪਾਏ ॥
let hare jih ddeetth pare nahee fer fire grih jaan na paae |

તેણે જેને પણ જોયું, તે તેના ઘરે પાછો જઈ શક્યો નહીં

ਝੀਮ ਝਰੇ ਜਨ ਸੇਲ ਹਰੇ ਇਹ ਭਾਤਿ ਗਿਰੇ ਜਨੁ ਦੇਖਨ ਆਏ ॥
jheem jhare jan sel hare ih bhaat gire jan dekhan aae |

જે તેને જોવા આવ્યો તે ધરતી પર ઝૂલતો પડ્યો, જેને તેણે જોયો, તેને પ્રેમના દેવતાના તીરોથી મારવામાં આવ્યો,

ਜਾਸੁ ਹਿਰੇ ਸੋਊ ਮੈਨ ਘਿਰੇ ਗਿਰ ਭੂਮਿ ਪਰੇ ਨ ਉਠੰਤ ਉਠਾਏ ॥੧੫॥
jaas hire soaoo main ghire gir bhoom pare na utthant utthaae |15|

તે ત્યાં પડી ગયો અને રડ્યો અને જવા માટે ઊઠી શક્યો નહીં.1.15.

ਸੋਭਤ ਜਾਨੁ ਸੁਧਾਸਰ ਸੁੰਦਰ ਕਾਮ ਕੇ ਮਾਨਹੁ ਕੂਪ ਸੁ ਧਾਰੇ ॥
sobhat jaan sudhaasar sundar kaam ke maanahu koop su dhaare |

એવું લાગતું હતું કે વાસનાનો ભંડાર ખૂલી ગયો છે અને પારસનાથ ચંદ્ર જેવો ભવ્ય દેખાતો હતો

ਲਾਜਿ ਕੇ ਜਾਨ ਜਹਾਜ ਬਿਰਾਜਤ ਹੇਰਤ ਹੀ ਹਰ ਲੇਤ ਹਕਾਰੇ ॥
laaj ke jaan jahaaj biraajat herat hee har let hakaare |

ભલે ત્યાં શરમાતા વહાણો સંગ્રહિત હોય અને તે જોઈને જ બધાને આકર્ષિત કરે

ਹਉ ਚਹੁ ਕੁੰਟ ਭ੍ਰਮ੍ਯੋ ਖਗ ਜ੍ਯੋਂ ਇਨ ਕੇ ਸਮ ਰੂਪ ਨ ਨੈਕੁ ਨਿਹਾਰੇ ॥
hau chahu kuntt bhramayo khag jayon in ke sam roop na naik nihaare |

ચારેય દિશામાં ભટકતા પંખીઓ જેવા માણસો એમ કહી રહ્યા હતા કે તેમના જેવો સુંદર કોઈ તેમણે જોયો નથી.