શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 809


ਹੋ ਕਬਿਤ ਕਾਬਿ ਕੇ ਮਾਝਿ ਨਿਸੰਕ ਪ੍ਰਮਾਨੀਐ ॥੧੩੧੮॥
ho kabit kaab ke maajh nisank pramaaneeai |1318|

“અગ્નજીમ” શબ્દ બોલીને, પછી “અરી અરી” બોલીને, “નૃપ” શબ્દને ચાર વાર ઉમેરો, પછી “રિપુ” શબ્દ બોલો તો તુપકના નામો ઓળખો અને કવિતાના પંક્તિઓમાં નિઃસંકોચપણે તેનો ઉપયોગ કરો.1318.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਨਾਮ ਮਾਲਾ ਪੁਰਾਣ ਸ੍ਰੀ ਤੁਪਕ ਨਾਮ ਪਾਚਵੋਂ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੪॥
eit sree naam maalaa puraan sree tupak naam paachavon dhiaae samaapatam sat subham sat |4|

અહીં શ્રી તુપાક નામના શ્રી નામ માલા પુરાણના પાંચમા અધ્યાયનો અંત તમામ શુભ છે. 4.

ੴ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕੀ ਫਤਹ ॥
ik oankaar vaahiguroo jee kee fatah |

પ્રભુ એક છે અને વિજય સાચા ગુરુનો છે.

ਸ੍ਰੀ ਭਗੌਤੀ ਏ ਨਮਹ ॥
sree bhagauatee e namah |

(ભગૌતીની સ્તુતિમાં)

ਅਥ ਪਖ੍ਯਾਨ ਚਰਿਤ੍ਰ ਲਿਖ੍ਯਤੇ ॥
ath pakhayaan charitr likhayate |

હવે ચાલો પાઠ્ય ચરિત્ર લખીએ:

ਪਾਤਿਸਾਹੀ ੧੦ ॥
paatisaahee 10 |

(દ્વારા) દસમા માસ્ટર, (માં) ડેવિઅન્ટ મીટર,

ਭੁਜੰਗ ਛੰਦ ॥ ਤ੍ਵਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
bhujang chhand | tvaprasaad |

(દ્વારા) ભગવાનની કૃપાથી

ਤੁਹੀ ਖੜਗਧਾਰਾ ਤੁਹੀ ਬਾਢਵਾਰੀ ॥
tuhee kharragadhaaraa tuhee baadtavaaree |

તમે શિરચ્છેદ ધાર સાથે વ્યાપક તલવાર છો.

ਤੁਹੀ ਤੀਰ ਤਰਵਾਰ ਕਾਤੀ ਕਟਾਰੀ ॥
tuhee teer taravaar kaatee kattaaree |

તમે તીર છો, કટારી છો,

ਹਲਬੀ ਜੁਨਬੀ ਮਗਰਬੀ ਤੁਹੀ ਹੈ ॥
halabee junabee magarabee tuhee hai |

(અને પ્રદેશોમાંથી તલવાર) હલબ, દક્ષિણ અને પશ્ચિમ.

ਨਿਹਾਰੌ ਜਹਾ ਆਪੁ ਠਾਢੀ ਵਹੀ ਹੈ ॥੧॥
nihaarau jahaa aap tthaadtee vahee hai |1|

હું મારી ધારણાની મર્યાદા સુધી તમારી કલ્પના કરી શકું છું.(1)

ਤੁਹੀ ਜੋਗ ਮਾਯਾ ਤੁਸੀ ਬਾਕਬਾਨੀ ॥
tuhee jog maayaa tusee baakabaanee |

તમે સમર્થ દેવતા છો -

ਤੁਹੀ ਆਪੁ ਰੂਪਾ ਤੁਹੀ ਸ੍ਰੀ ਭਵਾਨੀ ॥
tuhee aap roopaa tuhee sree bhavaanee |

સરસ્વતી, રૂપા અને ભવાની.

ਤੁਹੀ ਬਿਸਨ ਤੂ ਬ੍ਰਹਮ ਤੂ ਰੁਦ੍ਰ ਰਾਜੈ ॥
tuhee bisan too braham too rudr raajai |

તમે દેવતા છો - વિષ્ણુ, બ્રહ્મા અને શિવ, અને, ભવ્ય રીતે,

ਤੁਹੀ ਬਿਸ੍ਵ ਮਾਤਾ ਸਦਾ ਜੈ ਬਿਰਾਜੈ ॥੨॥
tuhee bisv maataa sadaa jai biraajai |2|

તમે માતૃ સ્વરૂપમાં સ્થાપિત છો.(2)

ਤੁਹੀ ਦੇਵ ਤੂ ਦੈਤ ਤੈ ਜਛੁ ਉਪਾਏ ॥
tuhee dev too dait tai jachh upaae |

તમે દેવતાઓ, દાનવો બનાવ્યા છે

ਤੁਹੀ ਤੁਰਕ ਹਿੰਦੂ ਜਗਤ ਮੈ ਬਨਾਏ ॥
tuhee turak hindoo jagat mai banaae |

પ્રાર્થના લાયક, તુર્ક અને હિંદુઓ.

ਤੁਹੀ ਪੰਥ ਹ੍ਵੈ ਅਵਤਰੀ ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਮਾਹੀ ॥
tuhee panth hvai avataree srisatt maahee |

વિવિધ સ્વરૂપોમાં ઉતરતા,

ਤੁਹੀ ਬਕ੍ਰਤ ਤੇ ਬ੍ਰਹਮ ਬਾਦੋ ਬਕਾਹੀ ॥੩॥
tuhee bakrat te braham baado bakaahee |3|

તમે વિવાદાસ્પદ લોકો પેદા કર્યા છે.(3)

ਤੁਹੀ ਬਿਕ੍ਰਤ ਰੂਪਾ ਤੁਹੀ ਚਾਰੁ ਨੈਨਾ ॥
tuhee bikrat roopaa tuhee chaar nainaa |

તમે ઉદાસી દેખાવ ધરાવો છો તેમ જ તમને સુંદર આંખો પણ ગમે છે.

ਤੁਹੀ ਰੂਪ ਬਾਲਾ ਤੁਹੀ ਬਕ੍ਰ ਬੈਨਾ ॥
tuhee roop baalaa tuhee bakr bainaa |

તમે સુંદર છો, અને, તમારી પાસે વિરોધાભાસી લક્ષણો પણ છે.

ਤੁਹੀ ਬਕ੍ਰ ਤੇ ਬੇਦ ਚਾਰੋ ਉਚਾਰੇ ॥
tuhee bakr te bed chaaro uchaare |

તમે ચાર વેદોનું વર્ણન કરો છો,

ਤੁਮੀ ਸੁੰਭ ਨੈਸੁੰਭ ਦਾਨੌ ਸੰਘਾਰੇ ॥੪॥
tumee sunbh naisunbh daanau sanghaare |4|

પરંતુ રાક્ષસોનો નાશ કરવામાં અચકાશો નહીં. (4)

ਜਗੈ ਜੰਗ ਤੋ ਸੌ ਭਜੈ ਭੂਪ ਭਾਰੀ ॥
jagai jang to sau bhajai bhoop bhaaree |

તમારી સાથે યુદ્ધનો ભય વધે છે.

ਬਧੇ ਛਾਡਿ ਬਾਨਾ ਕਢੀ ਬਾਢਵਾਰੀ ॥
badhe chhaadd baanaa kadtee baadtavaaree |

મહાન શાસકો તમને પ્રાર્થના કરે છે અને, તલવારો અને તીરોથી, સૈન્યનો નાશ કરો.

ਤੂ ਨਰਸਿੰਘ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਹਿਰਾਨਾਛ ਮਾਰ੍ਯੋ ॥
too narasingh hvai kai hiraanaachh maarayo |

નર્સિંગ, સ્ફિન્ક્સ તરીકે ઓળખીને, તમે હરનાકશને તોડી નાખ્યો.

ਤੁਮੀ ਦਾੜ ਪੈ ਭੂਮਿ ਕੋ ਭਾਰ ਧਾਰ੍ਯੋ ॥੫॥
tumee daarr pai bhoom ko bhaar dhaarayo |5|

અને ભૂંડના રૂપમાં વરાહ તરીકે અવતરીને, તમે પૃથ્વીનું વજન ઉઠાવ્યું છે.(5)

ਤੁਮੀ ਰਾਮ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਹਠੀ ਦੈਤ ਘਾਯੋ ॥
tumee raam hvai kai hatthee dait ghaayo |

રામના રૂપમાં પ્રગટ થઈને તમે હઠીલા શેતાન (રાવણ)નો નાશ કર્યો.

ਤੁਮੀ ਕ੍ਰਿਸਨ ਹ੍ਵੈ ਕੰਸ ਕੇਸੀ ਖਪਾਯੋ ॥
tumee krisan hvai kans kesee khapaayo |

અને કૃષ્ણમાં ફેરવાઈને અર્ધ-પશુક કંસનો અંત આવ્યો.

ਤੁਹੀ ਜਾਲਪਾ ਕਾਲਕਾ ਕੈ ਬਖਾਨੀ ॥
tuhee jaalapaa kaalakaa kai bakhaanee |

તમે જલ્પા, કાલકા તરીકે ઓળખાય છે

ਤੁਹੀ ਚੌਦਹੂੰ ਲੋਕ ਕੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ॥੬॥
tuhee chauadahoon lok kee raajadhaanee |6|

અને ચૌદ ખંડની રાણી છે.(6)

ਤੁਹੀ ਕਾਲ ਕੀ ਰਾਤ੍ਰਿ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਬਿਹਾਰੈ ॥
tuhee kaal kee raatr hvai kai bihaarai |

તમે મૃત્યુની રાતોમાં આંટાફેરા કરો છો.

ਤੁਹੀ ਆਦਿ ਉਪਾਵੈ ਤੁਹੀ ਅੰਤ ਮਾਰੈ ॥
tuhee aad upaavai tuhee ant maarai |

તમે બ્રહ્માંડના આરંભકર્તા છો, અને તમે બ્રહ્માંડનો નાશ કરો છો.

ਤੁਹੀ ਰਾਜ ਰਾਜੇਸ੍ਵਰੀ ਕੈ ਬਖਾਨੀ ॥
tuhee raaj raajesvaree kai bakhaanee |

તમે શાસકોના શાસકો દ્વારા વર્ણવવામાં આવે છે,

ਤੁਹੀ ਚੌਦਹੂੰ ਲੋਕ ਕੀ ਆਪੁ ਰਾਨੀ ॥੭॥
tuhee chauadahoon lok kee aap raanee |7|

જેમ તમે ચૌદ ખંડોની રાણી છો.(7)

ਤੁਮੈ ਲੋਗ ਉਗ੍ਰਾ ਅਤਿਉਗ੍ਰਾ ਬਖਾਨੈ ॥
tumai log ugraa atiaugraa bakhaanai |

લોકો તમને સૌથી દયાળુ તરીકે બોલાવે છે,

ਤੁਮੈ ਅਦ੍ਰਜਾ ਬ੍ਯਾਸ ਬਾਨੀ ਪਛਾਨੈ ॥
tumai adrajaa bayaas baanee pachhaanai |

અને તમે વ્યાસ ઋષિના પવિત્ર સ્તોત્રો દ્વારા જાણીતા છો.

ਤੁਮੀ ਸੇਸ ਕੀ ਆਪੁ ਸੇਜਾ ਬਨਾਈ ॥
tumee ses kee aap sejaa banaaee |

તમે સિંહની પીછેહઠ ઘડી,

ਤੁਹੀ ਕੇਸਰ ਬਾਹਨੀ ਕੈ ਕਹਾਈ ॥੮॥
tuhee kesar baahanee kai kahaaee |8|

અને તમને સિંહ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.(8)

ਤੁਤੋ ਸਾਰ ਕੂਟਾਨ ਕਿਰਿ ਕੈ ਸੁਹਾਯੋ ॥
tuto saar koottaan kir kai suhaayo |

કટીંગ ડેગર તમારા હાથને અનુકૂળ છે,

ਤੁਹੀ ਚੰਡ ਔ ਮੁੰਡ ਦਾਨੋ ਖਪਾਯੋ ॥
tuhee chandd aau mundd daano khapaayo |

અને તમે ચુંડ અને મુંડના રાક્ષસોનો નાશ કર્યો છે.

ਤੁਹੀ ਰਕਤ ਬੀਜਾਰਿ ਸੌ ਜੁਧ ਕੀਨੋ ॥
tuhee rakat beejaar sau judh keeno |

તમે રકત બીજ નામના દુશ્મનો પર આક્રમણ કર્યું,

ਤੁਮੀ ਹਾਥ ਦੈ ਰਾਖਿ ਦੇਵੇ ਸੁ ਲੀਨੋ ॥੯॥
tumee haath dai raakh deve su leeno |9|

અને તમે દેવત્વનું પણ રક્ષણ કર્યું છે.(9)

ਤੁਮੀ ਮਹਿਕ ਦਾਨੋ ਬਡੇ ਕੋਪਿ ਘਾਯੋ ॥
tumee mahik daano badde kop ghaayo |

ક્રોધમાં તેં મહેખાસુરના રાક્ષસોનો અંત લાવ્યો.

ਤੂ ਧੂਮ੍ਰਾਛ ਜ੍ਵਾਲਾਛ ਕੀ ਸੌ ਜਰਾਯੋ ॥
too dhoomraachh jvaalaachh kee sau jaraayo |

અને ધુમરાચ અને જવલચને બાળી નાખ્યા.

ਤੁਮੀ ਕੌਚ ਬਕ੍ਰਤਾਪਨੇ ਤੇ ਉਚਾਰ੍ਯੋ ॥
tumee kauach bakrataapane te uchaarayo |

અભેદ્ય અને રક્ષણાત્મક મંત્રો સાથે

ਬਿਡਾਲਾਛ ਔ ਚਿਛੁਰਾਛਸ ਬਿਡਾਰ੍ਯੋ ॥੧੦॥
biddaalaachh aau chichhuraachhas biddaarayo |10|

તમે બિદલાચ અને ચિચરાચસ સમાપ્ત કર્યા.(10)

ਤੁਮੀ ਡਹ ਡਹ ਕੈ ਡਵਰ ਕੋ ਬਜਾਯੋ ॥
tumee ddah ddah kai ddavar ko bajaayo |

તમે આક્રમણના ડ્રમને હરાવ્યું અને,

ਤੁਹੀ ਕਹ ਕਹ ਕੈ ਹਸੀ ਜੁਧੁ ਪਾਯੋ ॥
tuhee kah kah kai hasee judh paayo |

પછી, આનંદપૂર્વક, યુદ્ધમાં પ્રવેશ કર્યો.

ਤੁਹੀ ਅਸਟ ਅਸਟ ਹਾਥ ਮੈ ਅਸਤ੍ਰ ਧਾਰੇ ॥
tuhee asatt asatt haath mai asatr dhaare |

તમારા આઠ હાથોમાં આઠ શસ્ત્રો પકડીને તમે અજેય બહાદુર-શત્રુઓ પર વિજય મેળવ્યો,

ਅਜੈ ਜੈ ਕਿਤੇ ਕੇਸ ਹੂੰ ਤੇ ਪਛਾਰੇ ॥੧੧॥
ajai jai kite kes hoon te pachhaare |11|

અને તેમને તેમના વાળમાંથી પકડીને નીચે પછાડી દીધા. (11)

ਜਯੰਤੀ ਤੁਹੀ ਮੰਗਲਾ ਰੂਪ ਕਾਲੀ ॥
jayantee tuhee mangalaa roop kaalee |

તમે જયંતિ, મંગલ, કાલી, કપાલી છો

ਕਪਾਲਨਿ ਤੁਹੀ ਹੈ ਤੁਹੀ ਭਦ੍ਰਕਾਲੀ ॥
kapaalan tuhee hai tuhee bhadrakaalee |

તમે, ભદરકાલી, દુર્ગા,

ਦ੍ਰੁਗਾ ਤੂ ਛਿਮਾ ਤੂ ਸਿਵਾ ਰੂਪ ਤੋਰੋ ॥
drugaa too chhimaa too sivaa roop toro |

અને પરોપકાર અને મુક્તિનું પ્રતીક.

ਤੂ ਧਾਤ੍ਰੀ ਸ੍ਵਾਹਾ ਨਮਸਕਾਰ ਮੋਰੋ ॥੧੨॥
too dhaatree svaahaa namasakaar moro |12|

તમે સાર્વત્રિક રક્ષક છો, અને હું તમને મારી નમસ્કાર કરું છું.(l2)

ਤੁਹੀ ਪ੍ਰਾਤ ਸੰਧ੍ਰਯਾ ਅਰੁਨ ਬਸਤ੍ਰ ਧਾਰੇ ॥
tuhee praat sandhrayaa arun basatr dhaare |

લાલ વસ્ત્રોને પૂજતી, તે તમે છો, અને સફેદ વસ્ત્રોમાં તમે ઉષા છો

ਤੁਮੰ ਧ੍ਯਾਨ ਮੈ ਸੁਕਲ ਅੰਬਰ ਸੁ ਧਾਰੇ ॥
tuman dhayaan mai sukal anbar su dhaare |

અને સંધિયા, તેથી બધાના મનને કબજે કરે છે.

ਤੁਹੀ ਪੀਤ ਬਾਨਾ ਸਯੰਕਾਲ ਧਾਰ੍ਯੋ ॥
tuhee peet baanaa sayankaal dhaarayo |

તમે પોતે પીળા વસ્ત્રો ધારણ કરો છો, પણ તમે સંન્યાસીઓને ઉતારો છો