શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 624

ਜੋਤਿਵੰਤ ਦਸ ਚਾਰਿ ਨਿਧਾਨਾ ॥੧੨੭॥

jotivant das chaar nidhaanaa |127|

તેમને કોક શાસ્ત્ર અને સ્મૃતિઓનું સંપૂર્ણ જ્ઞાન હતું અને તેઓ ચૌદ વિજ્ઞાનમાં નિષ્ણાત હતા.127.

ਮਹਾ ਕ੍ਰਮਠੀ ਮਹਾ ਸੁਜਾਨੂ ॥

mahaa kramatthee mahaa sujaanoo |

(તે) ખૂબ જ હોશિયાર અને બુદ્ધિશાળી હતો.

ਮਹਾ ਜੋਤਿ ਦਸ ਚਾਰਿ ਨਿਧਾਨੂ ॥

mahaa jot das chaar nidhaanoo |

તે એક મહાન વીર અને શાનદાર બુદ્ધિજીવી હતા, તેઓ ચૌદ વિજ્ઞાનના ભંડાર હતા

ਅਤਿ ਸਰੂਪ ਅਰੁ ਅਮਿਤ ਪ੍ਰਭਾਸਾ ॥

at saroop ar amit prabhaasaa |

(તે) સ્વરૂપમાં અત્યંત (સુંદર) અને મિલનસાર હતો.

ਮਹਾ ਮਾਨ ਅਰੁ ਮਹਾ ਉਦਾਸਾ ॥੧੨੮॥

mahaa maan ar mahaa udaasaa |128|

તે અત્યંત મોહક અને અતિશય ગૌરવશાળી હતો, તેને ખૂબ જ ગર્વ પણ હતો અને તેની સાથે જ તે દુનિયાથી ખૂબ જ વિમુખ થઈ ગયો હતો.128.

ਬੇਦ ਅੰਗ ਖਟ ਸਾਸਤ੍ਰ ਪ੍ਰਬੀਨਾ ॥

bed ang khatt saasatr prabeenaa |

(તે) વેદના છ અંગો ગણાતા શાસ્ત્રોમાં પ્રતિષ્ઠિત હતા

ਧਨੁਰਬੇਦ ਪ੍ਰਭ ਕੇ ਰਸ ਲੀਨਾ ॥

dhanurabed prabh ke ras leenaa |

રાજા સર્વ વેદાંગ અને છ શાસ્ત્રોમાં પારંગત હતા, તે ધનુર્વેદના રહસ્યના જાણકાર હતા અને પ્રભુના પ્રેમમાં પણ લીન રહેતા હતા.

ਖੜਗਨ ਈਸ੍ਵਰ ਪੁਨਿ ਅਤੁਲ ਬਲ ॥

kharragan eesvar pun atul bal |

(તે) તલવાર અને અપાર તાકાતનો માસ્ટર હતો

ਅਰਿ ਅਨੇਕ ਜੀਤੇ ਜਿਨਿ ਦਲਿ ਮਲਿ ॥੧੨੯॥

ar anek jeete jin dal mal |129|

તેનામાં અનેક ગુણો હતા અને પ્રભુના ગુણો અને શક્તિ જેવા અમર્યાદિત હતા, તેણે માણસ પર વિજય મેળવ્યો હતો.

ਖੰਡ ਅਖੰਡ ਜੀਤਿ ਬਡ ਰਾਜਾ ॥

khandd akhandd jeet badd raajaa |

(તેણે) એવા મહાન રાજાઓને જીતી લીધા જેઓ જીતી ન શક્યા.

ਆਨਿ ਸਮਾਨ ਨ ਆਪੁ ਬਿਰਾਜਾ ॥

aan samaan na aap biraajaa |

તેણે અવિભાજિત પ્રદેશોના ઘણા રાજાઓને જીતી લીધા હતા અને તેના જેવો કોઈ ન હતો

ਅਤਿ ਬਲਿਸਟ ਅਸਿ ਤੇਜ ਪ੍ਰਚੰਡਾ ॥

at balisatt as tej prachanddaa |

(તે) અત્યંત મજબૂત અને અત્યંત ઝડપી હતો

ਅਰਿ ਅਨੇਕ ਜਿਨਿ ਸਾਧਿ ਉਦੰਡਾ ॥੧੩੦॥

ar anek jin saadh udanddaa |130|

તે અત્યંત શક્તિશાળી અને ગૌરવશાળી હતો અને સંતોની હાજરીમાં ખૂબ જ નમ્ર હતો.130.

ਦੇਸ ਬਿਦੇਸ ਅਧਿਕ ਜਿਹ ਜੀਤਾ ॥

des bides adhik jih jeetaa |

જેમણે વિદેશમાં અનેક દેશો જીત્યા હતા

ਜਹ ਤਹ ਚਲੀ ਰਾਜ ਕੀ ਨੀਤਾ ॥

jah tah chalee raaj kee neetaa |

તેણે દૂર અને નજીકના ઘણા દેશો જીત્યા અને તેના શાસનની બધે ચર્ચા થઈ

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਸਿਰਿ ਛਤ੍ਰ ਬਿਰਾਜਾ ॥

bhaat bhaat sir chhatr biraajaa |

(તેમનું) માથું વિવિધ છત્રીઓથી સુશોભિત હતું

ਤਜਿ ਹਠ ਚਰਨਿ ਲਗੇ ਬਡ ਰਾਜਾ ॥੧੩੧॥

taj hatth charan lage badd raajaa |131|

તેણે અનેક પ્રકારની છત્રો ધારણ કરી અને ઘણા મહાન રાજાઓ તેમની દ્રઢતા છોડીને તેમના પગે પડ્યા.131.

ਜਹ ਤਹ ਹੋਤ ਧਰਮ ਕੀ ਰੀਤਾ ॥

jah tah hot dharam kee reetaa |

જ્યાં ધર્મનું પાલન થવા લાગ્યું

ਕਹੂੰ ਨ ਪਾਵਤਿ ਹੋਨਿ ਅਨੀਤਾ ॥

kahoon na paavat hon aneetaa |

ધર્મની પરંપરાઓ ચારે દિશામાં પ્રચલિત થઈ ગઈ અને ક્યાંય દુરાચાર થયો નહિ

ਦਾਨ ਨਿਸਾਨ ਚਹੂੰ ਚਕ ਬਾਜਾ ॥

daan nisaan chahoon chak baajaa |

ચાર ચાકમાં દાનના ઢોંસા વાગતા હતા (એટલે કે દાનનો ધુમાડો થતો હતો).

ਕਰਨ ਕੁਬੇਰ ਬੇਣੁ ਬਲਿ ਰਾਜਾ ॥੧੩੨॥

karan kuber ben bal raajaa |132|

તેઓ રાજા વરુણ, કુબેર, બેન અને બાલી જેવા દાન આપવા માટે પ્રખ્યાત બન્યા હતા.132.

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਤਨ ਰਾਜ ਕਮਾਈ ॥

bhaat bhaat tan raaj kamaaee |

ભંત ભંતનું રાજ્ય કમાઈને

ਆ ਸਮੁਦ੍ਰ ਲੌ ਫਿਰੀ ਦੁਹਾਈ ॥

aa samudr lau firee duhaaee |

તેણે વિવિધ રીતે શાસન કર્યું અને તેનો ડ્રમ સમુદ્ર સુધી વાગ્યો

ਜਹ ਤਹ ਕਰਮ ਪਾਪ ਭਯੋ ਦੂਰਾ ॥

jah tah karam paap bhayo dooraa |

જ્યાં પાપ અને ભયનો અંત આવ્યો હતો

ਧਰਮ ਕਰਮ ਸਭ ਕਰਤ ਹਜੂਰਾ ॥੧੩੩॥

dharam karam sabh karat hajooraa |133|

અવાજ અને ભય ક્યાંય જોવા મળ્યો ન હતો અને બધાએ તેમની હાજરીમાં ધાર્મિક ક્રિયાઓ કરી હતી.133.

ਜਹ ਤਹ ਪਾਪ ਛਪਾ ਸਬ ਦੇਸਾ ॥

jah tah paap chhapaa sab desaa |

જ્યાં આખા દેશમાંથી પાપ છુપાયેલું છે

ਧਰਮ ਕਰਮ ਉਠਿ ਲਾਗਿ ਨਰੇਸਾ ॥

dharam karam utth laag naresaa |

બધા દેશો પાપ રહિત થઈ ગયા અને બધા રાજાઓએ ધાર્મિક આદેશોનું પાલન કર્યું

ਆ ਸਮੁਦ੍ਰ ਲੌ ਫਿਰੀ ਦੁਹਾਈ ॥

aa samudr lau firee duhaaee |

(તેનો) રુદન સમુદ્ર સુધી ગયો.

ਇਹ ਬਿਧਿ ਕਰੀ ਦਿਲੀਪ ਰਜਾਈ ॥੧੩੪॥

eih bidh karee dileep rajaaee |134|

દિલીપના શાસનની ચર્ચા સમુદ્ર સુધી વિસ્તરી.134.

ਇਤਿ ਦਲੀਪ ਰਾਜ ਸਮਾਪਤੰ ॥੮॥੫॥

eit daleep raaj samaapatan |8|5|

દિલીપના શાસન અને સ્વર્ગ માટે તેના પ્રસ્થાનના વર્ણનનો અંત.

ਅਥ ਰਘੁ ਰਾਜਾ ਕੋ ਰਾਜ ਕਥਨੰ ॥

ath ragh raajaa ko raaj kathanan |

હવે શરૂ થાય છે તેણે રાજા રઘુના શાસનનું વર્ણન

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચૌપાઈ

ਬਹੁਰ ਜੋਤਿ ਸੋ ਜੋਤਿ ਮਿਲਾਨੀ ॥

bahur jot so jot milaanee |

પછી (રાજા દુલિપની) જ્યોત (ભગવાનની) જ્યોત સાથે ભળી ગઈ.

ਸਬ ਜਗ ਐਸ ਕ੍ਰਿਆ ਪਹਿਚਾਨੀ ॥

sab jag aais kriaa pahichaanee |

દરેકનો પ્રકાશ પરમ પ્રકાશમાં ભળી ગયો, અને આ પ્રવૃત્તિ વિશ્વમાં ચાલુ રહી

ਸ੍ਰੀ ਰਘੁਰਾਜ ਰਾਜੁ ਜਗਿ ਕੀਨਾ ॥

sree raghuraaj raaj jag keenaa |

(તે પછી) રઘુરાજે જગત પર રાજ કર્યું

ਅਤ੍ਰਪਤ੍ਰ ਸਿਰਿ ਢਾਰਿ ਨਵੀਨਾ ॥੧੩੫॥

atrapatr sir dtaar naveenaa |135|

રાજા રાહુએ વિશ્વ પર શાસન કર્યું અને નવા શસ્ત્રો, શસ્ત્રો અને છત્રો પહેર્યા.135.

ਬਹੁਤੁ ਭਾਤਿ ਕਰਿ ਜਗਿ ਪ੍ਰਕਾਰਾ ॥

bahut bhaat kar jag prakaaraa |

અનેક પ્રકારના યાગ અનેક રીતે કરવામાં આવતા હતા

ਦੇਸ ਦੇਸ ਮਹਿ ਧਰਮ ਬਿਥਾਰਾ ॥

des des meh dharam bithaaraa |

તેમણે અનેક પ્રકારના યજ્ઞો કર્યા અને તમામ રાષ્ટ્રોમાં ધર્મનો ફેલાવો કર્યો

ਪਾਪੀ ਕੋਈ ਨਿਕਟਿ ਨ ਰਾਖਾ ॥

paapee koee nikatt na raakhaa |

કોઈ પાપીને નજીક આવવાની છૂટ નહોતી.

ਝੂਠ ਬੈਨ ਕਿਹੂੰ ਭੂਲਿ ਨ ਭਾਖਾ ॥੧੩੬॥

jhootth bain kihoon bhool na bhaakhaa |136|

તેણે કોઈ પણ પાપીને તેની સાથે રહેવા દીધા ન હતા અને દેખરેખ દ્વારા પણ ક્યારેય જૂઠું બોલ્યું ન હતું.136.

ਨਿਸਾ ਤਾਸੁ ਨਿਸ ਨਾਥ ਪਛਾਨਾ ॥

nisaa taas nis naath pachhaanaa |

રાત્રિએ તેને ચંદ્ર (સ્વરૂપ) તરીકે જોયો

ਦਿਨਕਰ ਤਾਹਿ ਦਿਵਸ ਅਨੁਮਾਨਾ ॥

dinakar taeh divas anumaanaa |

નજીકના લોકો તેને ચંદ્ર અને દિવસને સૂર્ય માનતા હતા

ਬੇਦਨ ਤਾਹਿ ਬ੍ਰਹਮ ਕਰਿ ਲੇਖਾ ॥

bedan taeh braham kar lekhaa |

વેદ તેમને બ્રહ્મા તરીકે ઓળખે છે

ਦੇਵਨ ਇੰਦ੍ਰ ਰੂਪ ਅਵਿਰੇਖਾ ॥੧੩੭॥

devan indr roop avirekhaa |137|

વેદોએ તેમને “બ્રહ્મ” માન્યા હતા અને દેવતાઓએ તેમને ઈન્દ્ર તરીકે જોયા હતા.137.

ਬਿਪਨ ਸਬਨ ਬ੍ਰਹਸਪਤਿ ਦੇਖ੍ਯੋ ॥

bipan saban brahasapat dekhayo |

બધા બ્રાહ્મણોએ બ્રહસ્પતિ તરીકે જોયું

ਦੈਤਨ ਗੁਰੂ ਸੁਕ੍ਰ ਕਰਿ ਪੇਖ੍ਯੋ ॥

daitan guroo sukr kar pekhayo |

બધા બ્રાહ્મણોએ તેમનામાં ભગવાન બૃહસ્પતિ અને રાક્ષસોને શુક્રાચાર્ય તરીકે જોયા

ਰੋਗਨ ਤਾਹਿ ਅਉਖਧੀ ਮਾਨਾ ॥

rogan taeh aaukhadhee maanaa |

દર્દીઓ તેને દવા માનતા હતા

ਜੋਗਿਨ ਪਰਮ ਤਤ ਪਹਿਚਾਨਾ ॥੧੩੮॥

jogin param tat pahichaanaa |138|

બિમારીઓ તેમને દવા તરીકે જોતી હતી અને યોગીઓએ તેમનામાં પરમ તત્વની કલ્પના કરી હતી.138.

ਬਾਲਨ ਬਾਲ ਰੂਪ ਅਵਿਰੇਖ੍ਰਯੋ ॥

baalan baal roop avirekhrayo |

બાળકો (તેમને) એક બાળક તરીકે ઓળખતા હતા

ਜੋਗਨ ਮਹਾ ਜੋਗ ਕਰਿ ਦੇਖ੍ਯੋ ॥

jogan mahaa jog kar dekhayo |

બાળકોએ તેમને બાળક તરીકે અને યોગીઓએ પરમ યોગી તરીકે જોયા

ਦਾਤਨ ਮਹਾਦਾਨਿ ਕਰਿ ਮਾਨ੍ਯੋ ॥

daatan mahaadaan kar maanayo |

દાતાઓએ મહાદાન તરીકે સ્વીકાર્યું

ਭੋਗਨ ਭੋਗ ਰੂਪ ਪਹਚਾਨ੍ਯੋ ॥੧੩੯॥

bhogan bhog roop pahachaanayo |139|

દાતાઓએ તેમનામાં સર્વોચ્ચ દાતા જોયા અને આનંદ શોધનારા લોકો તેમને પરમ યોગી માનતા હતા.139.

ਸੰਨਿਆਸਨ ਦਤ ਰੂਪ ਕਰਿ ਜਾਨ੍ਯੋ ॥

saniaasan dat roop kar jaanayo |

તપસ્વીઓ દત્ત તરીકે ઓળખાયા

ਜੋਗਨ ਗੁਰ ਗੋਰਖ ਕਰਿ ਮਾਨ੍ਯੋ ॥

jogan gur gorakh kar maanayo |

સન્યાસીઓ તેમને દત્તાત્રેય અને યોગીઓ ગુરુ ગોરખનાથ માનતા હતા

ਰਾਮਾਨੰਦ ਬੈਰਾਗਿਨ ਜਾਨਾ ॥

raamaanand bairaagin jaanaa |

બૈરાગી રામાનંદ માનતા

ਮਹਾਦੀਨ ਤੁਰਕਨ ਪਹਚਾਨਾ ॥੧੪੦॥

mahaadeen turakan pahachaanaa |140|

બૈરાગીઓ તેમને રામાનંદ અને મુસ્લિમો મુહમ્મદ માનતા હતા.140. (આ પિરિયડ-એરર છે).

ਦੇਵਨ ਇੰਦ੍ਰ ਰੂਪ ਕਰਿ ਲੇਖਾ ॥

devan indr roop kar lekhaa |

દેવતાઓએ ઈન્દ્રને તેના સ્વરૂપ તરીકે ઓળખ્યા

ਦੈਤਨ ਸੁੰਭ ਰਾਜਾ ਕਰਿ ਪੇਖਾ ॥

daitan sunbh raajaa kar pekhaa |

દેવતાઓ તેમને ઈન્દ્ર અને રાક્ષસોને શંભ માનતા હતા

ਜਛਨ ਜਛ ਰਾਜ ਕਰਿ ਮਾਨਾ ॥

jachhan jachh raaj kar maanaa |

યક્ષોને યક્ષ રાજા (કુબેર) તરીકે ગણવામાં આવે છે.

ਕਿਨ੍ਰਨ ਕਿਨ੍ਰਦੇਵ ਪਹਚਾਨਾ ॥੧੪੧॥

kinran kinradev pahachaanaa |141|

યક્ષ અને કિન્નર તેમને તેમના રાજા માનતા હતા.141.

ਕਾਮਿਨ ਕਾਮ ਰੂਪ ਕਰਿ ਦੇਖ੍ਯੋ ॥

kaamin kaam roop kar dekhayo |

કામનીઓએ તેને પ્રેમના સ્વરૂપ તરીકે જોયું.

ਰੋਗਨ ਰੂਪ ਧਨੰਤਰ ਪੇਖ੍ਯੋ ॥

rogan roop dhanantar pekhayo |

લંપટ સ્ત્રીઓ તેમને પ્રેમના દેવતા માનતી અને રોગો તેમને ધન્વન્તરીનો અવતાર માનતી.

ਰਾਜਨ ਲਖ੍ਯੋ ਰਾਜ ਅਧਿਕਾਰੀ ॥

raajan lakhayo raaj adhikaaree |

રાજાઓ (તેમને) રાજ્યનો અધિકારી માનતા હતા

ਜੋਗਨ ਲਖ੍ਯੋ ਜੋਗੀਸਰ ਭਾਰੀ ॥੧੪੨॥

jogan lakhayo jogeesar bhaaree |142|

રાજાઓ તેમને સાર્વભૌમ માનતા હતા અને યોગીઓ તેમને સર્વોચ્ચ યોગી માનતા હતા.142.

ਛਤ੍ਰਨ ਬਡੋ ਛਤ੍ਰਪਤਿ ਜਾਨਾ ॥

chhatran baddo chhatrapat jaanaa |

છત્રિયો મોટા છત્રપતિને ઓળખે છે

ਅਤ੍ਰਿਨ ਮਹਾ ਸਸਤ੍ਰਧਰ ਮਾਨਾ ॥

atrin mahaa sasatradhar maanaa |

ક્ષત્રિયો તેમને મહાન છત્રધારી રાજા માનતા હતા અને શસ્ત્રો અને શસ્ત્રો ધારકો તેમને મહાન અને શક્તિશાળી યોદ્ધા માનતા હતા.

ਰਜਨੀ ਤਾਸੁ ਚੰਦ੍ਰ ਕਰਿ ਲੇਖਾ ॥

rajanee taas chandr kar lekhaa |

રાતે તેને ચંદ્ર તરીકે જોયો

ਦਿਨੀਅਰ ਕਰਿ ਤਿਹ ਦਿਨ ਅਵਿਰੇਖਾ ॥੧੪੩॥

dineear kar tih din avirekhaa |143|

રાત તેને ચંદ્ર અને દિવસને સૂર્ય માને છે.143.

ਸੰਤਨ ਸਾਤਿ ਰੂਪ ਕਰਿ ਜਾਨ੍ਯੋ ॥

santan saat roop kar jaanayo |

સંતોએ તેમને સંત તરીકે ઓળખ્યા

ਪਾਵਕ ਤੇਜ ਰੂਪ ਅਨੁਮਾਨ੍ਰਯੋ ॥

paavak tej roop anumaanrayo |

સંતોએ તેમને શાંતિના અભિવ્યક્તિ તરીકે અને અગ્નિએ તેમને પ્રભાત માન્યા

ਧਰਤੀ ਤਾਸੁ ਧਰਾਧਰ ਜਾਨਾ ॥

dharatee taas dharaadhar jaanaa |

પૃથ્વી તેને પર્વત સમજતી હતી

ਹਰਣਿ ਏਣਰਾਜ ਪਹਿਚਾਨਾ ॥੧੪੪॥

haran enaraaj pahichaanaa |144|

પૃથ્વી તેને પર્વત માને છે અને કરે છે હરણના રાજા.144.

સૂચિ (1 - 1428)

જાપ પાન: 1 - 10

અਕਾਲ ઉસ્તਤ પાન: 11 - 38

બચિત્તર નાટક પાન: 39 - 73

ચાંદી ચરિત્તર ઉકાત બિલાસ પાન: 74 - 99

ચાંદી ચરિત્તર પાન: 100 - 118

વાર શ્રી ભૌગૌતિ જી કી પાન: 119 - 126

જ્ઞાન પ્રબોધ પાન: 127 - 154

ચૌબીસ અવતાર પાન: 155 - 610

બ્રહ્મ અવતાર પાન: 611 - 634

રુદ્ર અવતાર પાન: 635 - 708

શબ્દ હજારે પાન: 709 - 712

૩૩ સ્વૈયાય પાન: 712 - 716

ખાલસા મહિમા પાન: 716 - 716

શસ્ત્ર નામ માળા પાન: 717 - 808

ચરિત્રોપાખ્યાણ પાન: 809 - 1388

જફરનામા પાન: 1389 - 1394

હિકાયત પાન: 1394 - 1428